به نقل از «خبرگزاری آریا»

«محدث حيرت» بازيگر فيلم «ائو»: حق نداشتيم فارسي حرف بزنيم

تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۹۶۰۱۱

خبرگزاري آريا - همشهري جوان - مرجان فاطمي: فيلم «ائو» (خانه) يکي از فيلم هاي جشنواره سال گذشته بود که با استقبال زيادي از سوي منتقدان رو به رو شد. فيلم به زبان ترکي ساخته شده و مخاطبان فارسي بايد آن را با زيرنويس فارسي ببينند. اصغر يوسفي نژاد، براي نقش اصلي اولين فيلم بلند سينمايي اش، از يک بازيگر تازه کار دعوت به همکاري کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

محدث حيرت با اين که پيش از بازي در ائو، تجربه کار تصوير نداشت اما بازي تحسين برانگيزي از خود به نمايش گذاشت. بازي او کنار رامين رياضي، به اندازه اي طبيعي به نظر مي رسيد که هيچ کس فکرش را نمي کرد اين بازيگر تازه کار است و اولين فيلمش را تجربه مي کند. گفت و گوي ما با اين بازيگر دهه هفتادي را بخوانيد.
اطلاعات فوري
محدث حيرت
• براي چه سراغش رفتيم: به خاطر بازي متفاوتش در فيلم ائو
• چند سال دارد؟ دهه هفتادي است و سال 74 به دنيا آمده و الان 22 سال سن دارد.
• سابقه بازي قبل از ائو: حيرت در زمان بازي در فيلم ائو دانشجو بوده و فقط در چند نمايش دانشجويي حضور داشته.
• فعاليت بعدي: اين بازيگر در حال حاضر مشغول بازي در فيلم «پاسيو» به کارگرداني مريم بحر العلومي است.

آن طور که شنيده ايم اصالتا تبريزي هستي و بازيگري را هم در همان شهر شروع کردي. طبيعتا اين مسئله براي موفقيت در اين فيلم به کمکت آمده.
من ديپلم نمايش دارم اما تا قبل از فيلم ائو شناخته شده نبودم. در تبريز زندگي مي کنم و در دانشگاه نبي اکرم، رشته تئاتر حرفه اي خوانده ام. در دوره دانشگاه سه کار خوب روي صحنه برديم و زماني که با آقاي يوسفي نژاد آشنا شدم، در موسسه شکلک رامين رياضي (بازيگر نقش مجيد در فيلم ائو) تمرين مي کردم.
زماني براي بازي در فيلم ائو انتخاب شدي که هيچ تجربه کار تصوير نداشتي. با هيچ کارگردان ديگري هم براي فيلم سينمايي همکاري نکرده بودي. يوسفي نژاد از جمله کارگردان هايي است که براي انتخاب بازيگر و تمرين ها شيوه خاص خودش را دارد. چطور با انتخاب شدن با شيوه کنار آمدي؟
شيوه تست زدن آقاي يوسفي نژاد اين طور بود که يک متن مي دادند و مي گفتند از روي آن بخوان من آن موقع به خواندن زبان فارسي مسلط بودم اما فيلمنامه را که گذاشتند جلويم، تازه فهميدم به زبان ترکي است.
خواندن از روي يک متن ترکي خيلي سخت است؟
ما تجربه خواندن اشعار حيدربابا را به زبان ترکي در مدرسه داشتيم و براي همين کمي خواندن برايم ساده تر بود ولي مي ترسيدم نتوانم از پس آن بربيايم. وقتي ديدم فيلمنامه به زباني است که خودمان داريم توي تبريز صحبت مي کنيم، برايم راحت تر شد. شروع کردم به خواندن. بعد ديدم آقاي يوسفي نژاد دارند تشويقم مي کنند. او گفت چقدر خوب و بدون تپق خواندي. بعد از آن هم فيلمنامه را داد دستم و گفت با شما تماس مي گيريم. وقتي از اتاق تست خارج شدم، دوستانم گفتند تو اولين نفري بودي که فيلمنامه را به دستت دادند، پس حتما قبول شدي.
غير از اشعار ترکي حيدربابا اصولا پيش آمده بود که متني را به زبان ترکي بخواني؟
ما آذري ها در مدارس و دانشگاه ها بايد به زبان فارسي صحبت کنيم و هيچ کتابي نداريم که به زبان ترکي باشد ولي يک وقت هايي کتاب هايي مثل حيدربابا هستند که برايمان تدريس مي کنند و ما مي فهميم به زبان ترکي چطور خوانده مي شود، مثلا وقتي براي هم پيامک مي فرستيم به زبان ترکي است.

پس با يک بار نگاه کردن روي يک متن ترکي مي تواني منظور نويسنده را راحت بفهمي؟
يک فرقي دارد. متني که ما داريم داخل پيامک براي دوستانمان مي فرستيم چيز است که از قبل مي شناسيم و تصويري از آن در ذهن مان مانده. به راحتي مي توانيم آن را بخوانيم اما وقتي جمله ها داخل يک متن باشد که تصوري از آن نداريم، يک مقدار سخت است.
شيوه تمرين ها چطور بود؟ ما با فيلمي رو به رو هستيم که از جنس زندگي است. انگار داخل يک خانه دوربين کار گذاشته شده و همه چيز به طبيعي ترين شکل ممکن پيش مي رود. طبيعتا براي رسيدن به اين نقطه تمرين خيلي زيادي لازم بوده.
بعد از دورخواني، لوکيشن يک هفته در اختيار ما بود. از آن جا که همه مان تئاتري بوديم عادت کرده بوديم، موقعيت ها را حتما زندگي کنيم؛ يعني هيچ کاتي نداشتيم، مثل تئاتر تمرين مي کرديم. آقاي يوسفي نژاد بعضي را تاييد مي کرد و بعضي را نه. بعد آن هايي را که تاييد مي شود، اتود مي زديم و يک جوري اتود مي زديم که انگار داريم زندگي مي کنيم. در طول تمرين واقعا گريه مي کرديم و اين طور نبود که حس گريه کردن داشته باشيم. يکي پدرش را در ذهن خودش مي کشت، يکي مادرش را مي کشت و... اين طوري بود که به ميزانسن هاي طبيعي مي رسيديم. زماني که دوربين به کار اضافه شد، ديگر مي دانست بايد چه کار کند. چيزي را که قبلا ديده بود دنبال مي کرد.
حساسيت ها زمان دورخواني هم وجود داشت؟
بله، آقاي يوسفي نژاد يک مثلث تشکيل داده بودند. از من، مجيد و فردي که مي خواهد جنازه را ببرد دانشگاه. اول با من کار مي شد و بعد آن دو نفر اضافه مي شدند. اين مثلث رفته رفته چندضعلي ميش د و آدم هاي ديگر هم به آن اضافه مي شدند. خيلي وقت ها اين تمرين ها آن قدر واقعي بود که وقتي داخل اتاق تمرين مي کرديم، آن هايي که داشتند رد مي شدند، مي آمدند در مي زدند، ببينند واقعا دعوا شده يا نه که اگر دعوايي هست، کمک کنند. واقعا باور مي کردند ما داريم دعوا مي کنيم. آقاي يوسفي نژاد طوري با ما تمرين مي کردند که بازيگران جديدي که اضافه مي شدند، فکر مي کردند اين ها جزء فيلمنامه نيست و ما واقعا داريم با هم بحث مي کنيم.
در کلاس هاي رامين رياضي تمرين مي کردي و طبيعتا با هم رابطه استاد و شاگردي داشتيد. سخت نبود بخواهي رو به روي او بازي کني؟
من به رامين رياضي مي گفتم استاد اما هيچ وقت در واقعيت استاد من نبود. فقط چون سنشان از من بالاتر بود، استاد صدايشان مي کردم. يک چيز جالب هم بگويم در سکانس هاي عشق و عاشقي که مجيد مي خواهد به سايه بگويد که عاشقت بودم، من به شدت خجالت مي کشيدم. به هر حال آقاي رياضي داخل تبريز خيلي شناخته شده است و در تئاتر جايگاه خيلي بالايي دارد. تا حالا چند سريال هم بازي کرده. ولي بعد از تمرين ها، موقع فيلمبرداري ديگر خجالت فراموشم شد.
در اين فيلم ها که تا اين حد پرتنش است و بازيگران پشت سر هم ديالوگ مي گويند، ممکن است وسطش پاي بداهه هم به ميان بيايد. چنين اتفاقي هم افتاد؟
آقاي يوسفي نژاد گفته بودند که همه چيز در بستر فيلمنامه بايد جلو برود، بداهه گويي نبايد داشته باشيم. مي دانيد که فيلمنامه با ديالوگ ها ساخته شده. تا آن جا که من فهميدم آقاي يوسفي نژاد مي گفت من با ديالوگ ها فيلمنامه را ساختم؛ ديالوگ هايي که داخل فيلم گفته مي شود، در تبريز خيلي مشهورند. ضرب المثل ها و لحن ها خيلي مشهورند. براي همين برايشان خيلي مهم بود که همه چيز براساس فيلمنامه جلو برود اما زماني که وارد لوکيشن شديم، يک جاهايي واقعا يادمان مي رفت اصل ديالوگ ها چه بود. بعضي وقت ها بداهه هم مي گفتيم. آقاي يوسفي نژاد خيلي وقت ها تاييد مي کردند و تمام مي شد اما اگر تاييد نمي شد، مجبور بوديم دوباره از اول بر طبق فيلمنامه جلو برويم.

از آن جا که در تبريز بزرگ شده اي، طبيعتا بارها در مراسم ختم و رسوم مردم تبريز در اين مناسبت ها شرکت کرده اي. آشنايي با اين مراسم چقدر کمک کرد که بتواني خوب در اين فضا قرار بگيري؟
خيلي زياد. وقتي يکي از فاميل يا آشنايان ما فوت مي کند، جمع هاي زنانه اي که براي مراسم ختم شکل مي گيرد، دقيقا مشابه همان چيزي است که در فيلم مي بينيد. اين که يکي دختري را براي پسرش مي پسندد، آن يکي مي خواهد لباس ها و جواهراتش را نشان ديگران بدهد يا اين که براي خودنمايي کمک کند و... آن قدر همه چيز واقعي به نظر مي رسيد که به آقاي يوسفي نژاد مي گفتم واقعا انگار شما توي تمام اين مراسم زنانه بوده ايد که آن قدر دقيق ترسيم شان کرده ايد.
زماني که مشغول بازي در ائو بودي فکر مي کردي اثري که به زبان ترکي ساخته شده و فقط زيرنويس فارسي دارد يک مرتبه به جشنواره فجر راه پيدا کند و اين همه مورد توجه قرار بگيرد؟
اصلا فکر نمي کردم. به همه مي گويم اگر فکر مي کردم فيلم به فجر راه پيدا مي کند و بعد اکران عمومي مي شود، بهتر بازي مي کردم.
الان فکر مي کني خوب بازي نکردي؟
همه بازيگران بعد از ديدن فيلمشان مي گويند اين فيلم خوب من نبود. اولين باري که من و آقاي رياضي رفتيم فيلم را روي پرده ببينيم، مي گفتيم که بازي همديگر را دوست نداريم ولي دوست و آشنا معتقد بودند که بهترين بازي محدث حيرت بوده. اما زياد به دل خود من ننشسته. فکر مي کردم بايد خيلي بهتر بازي مي کردم. وقتي در جشنواره بين بازيگران بزرگي مثل ليلا حاتمي، ثريا قاسمي، الناز شاکردوست و... نامزد شدم، به خودم اميدوار شدم.
تسلط به زبان و لهجه ترکي باعث نمي شود پيشنهادهايت کمتر شود؟
نه، اتفاقا اين مسئله تبديل به يک برگ برنده شده. بازيگري که هم ترکي و هم فارسي بداند، خيلي به دردشان مي خورد. نيازي ندارد به بازيگر ياد بدهند چطور ترکي حرف بزند. در همين فيلم هم يک جاهايي فارسي صحبت مي کنم.
درباره فيلم جديد
معمولا فيلمنامه ها برايم مهم است. الان هم «پاسيو» را به خاطر فيلمنامه اش دوست دارم. نقشي که دارم، خيلي متفاوت از شخصيت خودم است. اين فيلمنامه واقعا به دلم نشسته که الان از تبريز آمده ام و اين جا هستم. ائو براي من رزومه خوبي بود و الان فکر هم فکر مي کنم خيلي خوب است که دو سال پشت سر هم در فجر باشم. به نظرم آينده خوبي داشته باشم.

محدث حيرت از فاصله گرفتن بچه هاي نسل جديد تبريز از زبان ترکي اصيل و تلاش او براي صحبت به آن زبان مي گويد:
حق نداشتيم فارسي حرف بزنيم
محدث حيرت اصالتا تبريزي است و طبيعتا انتظار مي رود تا بيست و دو سالگي کاملا به صحبت با زبان ترکي تسلط داشته باشد اما زمان اکران فيلم در جشنواره فيلم فجر، در مصاحبه اي گفته بود که زياد به زبان ترکي تسلط نداشته و مجبور شده دو سه ماه تمرين کند تا بتواند به زبان ترکي مسلط شود. در اين باره با او گپ زديم و پرسيديم مگر مي شود کسي در تبريز زندگي کند و به زبان ترکي مسلط نباشد؟ توضيحات جالب حيرت را در اين باره بخوانيد.
زبان متفاوت نسل جديد
اين که در مصاحبه گفته بودم به زبان ترکي تسلط نداشتم، منظورم تسلط روي زبان قديمي ترکي بود. بگذاريد اين طوري توضيح دهم که من مثلا اعداد ترکي را زياد خوب نمي دانم يا ضرب المثل هاي ترکي را زياد نمي شناسم. اين مسئله مختص به شخص من نيست. بچه هاي نسل جديد که در شهرهاي ترک زبان زندگي مي کنند، چندان مشابه پدران و مادران شان صحبت نمي کنند. ما بچه هاي اين نسل هستيم و خيلي از کلماتمان را از فارسي گرفته ايم؛ مثلا در قديم به آينه چيز ديگري مي گفتيم اما الان که زبان فارسي وارد زبان ما شده، در روزمره هم مثل فارس ها مي گوييم آينه. درواقع آن زبان ترکي که ما جوان ها صحبت مي کنيم با زبان افراد مسن تر متفاوت است.
فيلمنامه اي بدون يک کلمه فارسي
در فيلمنامه فيلم ائو، تمام جملات به زبان ترکي قديمي نوشته شده بود و هيچ کلمه فارس داخل آن وجود نداشت، اين کمي برايم مشکل بود. ضرب المثل هاي ترکي را نشنيده بودم يا سخت مي توانستم لحن شان را ادا کنم. براي همين سه ماه با من تمرين شد که بتوانم روي اين لحن مسلط شوم.
فارسي ممنوع
از روزي که وارد تمرين هاي فيلم ائو شدم، آقاي يوسفي نژاد گفتند محدث زبان فارسي را خط بزن تا بتواني به اين زبان تسلط پيدا کني. داخل لوکيشن و بيرون هم وقتي به هم پيغام مي داديم، همه ترکي بود، فارسي حرف زدن کلا ممنوع بود.
• ائو فيلم پرتنشي است که در هر لحظه مخاطب با يک بحران و دعوا رو به رو مي شود؛ صحنه هايي که به گفته محدث حيرت يک قدم تا رسيدن به مرحله واقعي شدن فاصله داشت.
• اصغر يوسفي نژاد از همکاران مطبوعاتي خودمان است که سال ها در مجله فيلم قلم زده، او با ساخت فيلم ائو هم خودش و هم محدث حيرت را در سينما تثبيت کرد.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۹۶۰۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مردم تخلفات مربوط به صیانت از زبان پارسی را گزارش بدهند

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی حمایت عموم مردم استان در اجرای قانون منع استفاده از عناوین بیگانه و ناملموس بر سر در اماکن تجاری و عمومی را با ارسال گزارش مکتوب و مصور، خواستار شد و گفت: بستر دریافت گزارش مردمی تخلف از قوانین مربوط به صیانت از زبان پارسی فراهم شده و لازم است مردم تخلفات در این زمینه را گزارش دهند.

محمد حسین زاده افزود: در کنار جغرافیای سرزمین کهن ایران به عنوان مؤلفه میراث ملموس کشور و دین مبین اسلام در حیطه میراث معنوی، زبان و ادب پارسی به عنوان مهمترین دارایی به جا مانده از پیشینیان و یگانه رشته پیوند دهنده اقوام ایرانی مطرح است.

وی با اشاره به اهمیت راهبردی زبان وحدت بخش پارسی و لزوم پاسداشت آن در برابر هجوم رقبا و اقتضائات دنیای مدرن امروز ادامه داد: بحران هویت ملی و زبان پارسی را می توان به سادگی در ادبیات نسل جدید مشاهده و عمق آسیب به این مؤلفه هویتی - فرهنگی را درک کرد.

دبیر شورای فرهنگ عمومی خراسان رضوی گفت: در روند دهشتناکی که در تغییرات نامحسوس دستوری آرام آرام پیش می رود، بیم آن است که در آینده ای نزدیک، نسل های جدید در فهم و خوانش متون زیبای فارسی و اشعار بلند شاعران وزین ایرانی مشکل مفاهمه پیدا کنند.

حسین زاده افزود: استفاده بی رویه از واژه های غیر فارسی، به گسست فرهنگی میان ما و فرهنگ غنی ایرانی اسلامی به ویژه در حوزه ادبیات منجر می شود لذا با توجه به همه این تفاسیر و بنا بر وظایف ذاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در مسیر پاسداشت از حریم زبان و ادبیات پارسی از عموم هم استانی های گرانقدر دعوت می کنم تا برای حفظ شأن این سرمایه ملی و میراث گرانبها و وجوب رعایت قوانین مربوط به صیانت از زبان پارسی در صورت مشاهده اسامی و یا خط بیگانه بر سر در محل کسب اصناف و مجتمع های تجاری و یا واحدهای مسکونی با ارسال تصویر و گزارش ما را در پاسداشت زبان و خط فارسی یاری دهند.

وی گفت: راه های ارتباطی از بسترهای مختلف برای دریافت گزارشهای مردمی شامل شناسه در پیام رسان ایتا: @pasdasht_zaban_farsiُ سامانه پیامکی: ۵۰۰۰۲۳۸۵۹۴۰۰۱ پست الکترونیکی khrz@farhangmail.ir لینک سایت https://khrz.farhang.gov.ir/fa/zabaneparsi می شود.