فرار مغزها از منظر علم اخلاق
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۹۳۷۸۰۲
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، محمدامین قانعی‌راد، مدیر گروه پژوهشی علم و جامعه مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در میزگرد اخلاق و مهاجرت نخبگان در نخستین کنگره بین‌المللی اخلاق در علوم و فناوری با بیان اینکه آیا مهاجرت نخبگان یک کنش اخلاقی است یا خیر؟ اظهار کرد: برخی افراد با استناد به آیاتی از قرآن کریم مبنی بر اینکه «زمین خدا گسترده است، هجرت کنید»، دعوت به هجرت را یک پیام اسلامی می‌دانند و معتقدند عمل مهاجرت افراد، غیراخلاقی نبوده و حتی قابل ستایش است؛ بر اساس این دیدگاه، مهاجرت از جهت اخلاقی دارای ابعاد مثبت است و بر توسعه کشورها، از جمله کشورمان تأثیر مثبت می‌گذارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: برای بررسی اخلاقی بودن یا نبودن مهاجرت نخبگان باید یک چارچوب تعیین کرد، چرا که نمی‌توان خارج از چارچوب‌های شناختی و به طور نسبی، به این سؤال پاسخ مطلق داد. در واقع باید به هر یک از این سؤالات که کدام اخلاق، کدام نخبگان، کدام نگرانی و در چه شرایطی پاسخ داد.
قانعی‌راد عنوان کرد: دایره مفهومیِ نام‌گذاری این پدیده، یکی از چارچوب‌هایی است که می‌توان برای پاسخ دادن به این سؤال به آن پرداخت؛ فرار مغزها و چرخش مغزها دو مفهومی است که مورد اول، با نوعی دلزدگی، احساس نفرت و نارضایتی همراه است و در دومی بحث این است که مغزها در سطح جهانی به چرخش درمی‌آیند، طوری که در این مسیر به مبدأ نیز بازمی‌گردند.
رئیس پیشین انجمن جامعه‌شناسی ایران با بیان اینکه بحث چرخش مغزها همراه با بازگشت مغزهاست، گفت: در کنار آن مفاهیم دیگری مانند، شکار مغزها، مبادله مغزها، سرریز مغزها و تخلیه مغزها نیز وجود دارد. قضاوت درباره پدیده مهاجرت وابسته به این است که با کدام مفهوم آن مواجه هستیم. در این رابطه «میل به بازگشت» نیز یک شاخص مهم است که باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
قانعی راد یادآور شد: بررسی سطح ملی و جهانی این پدیده یک چارچوب مهم است و بسیاری از نظریات جامعه‌شناسی و اقتصادی متأخر، مانند نظریه جهانی‌شدن، نظریه نظام جهانی، نظریات نئوکلاسیک، الگوی جهان‌گرا، نظریه اقتصاد جدید مهاجرت، نظریه شبکه، نظریه وابستگی و نظریه مرکز و پیرامون، که نظریات ساختارگرا هستند، پدیده مهاجرت نخبگان را در چارچوب شرایط جهانی و بین‌المللی توجیه می‌کنند. در این شرایط جریان‌هایی شامل جریان تکنولوژی، سرمایه، دانش، اطلاعات و نیروی انسانی اتفاق می‌افتد.
وی افزود: بر اساس این نظریات، مهاجرت اقتضای جهانی شدن است؛ در نتیجه اجتناب‌ناپذیر بوده و با ساختار جهان کنونی مناسبت دارد.
قانعی‌راد ادامه داد: ریشه این پدیده از یک سو می‌تواند در سطح محلی باشد و از طرف دیگر، وجود نارضایتی اقتصادی، سیاسی و یا موارد دیگر، پدیده‌های محلی محسوب شده و باعث مهاجرت می‌شوند. از این منظر، جابجایی نیرویی انسانی در ایران را نمی‌توان با جابه‌جایی نیروی انسانی بین امریکا و کانادا مقایسه کرد.
این استاد جامعه شناسی بیان کرد: چارچوب دیگر، توجه به انواع سرمایه‌های چندگانه است؛ اگر سرمایه انسانی با سرمایه‌های دیگر مثل، سرمایه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، پیوند پیدا کند، ثقیل و وزین شده و میل به رسوب و استقرار پیدا می‌کند و «قرار مغزها» به جای «فرار مغزها» اتفاق می‌افتد.
قانعی‌راد بیان کرد: با بیان اینکه باید در ارزیابی‌های اخلاقی، سطح اخلاق را در نظر گرفت، گفت: اخلاق فردی، دینی، ملی و جهان‌وطنی از جمله مواردی است که در بررسی‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: ما نمی‌توانیم بر حسب فواید بلندمدتی که مهاجرت نخبگان برای توسعه کشور به همراه دارد و پیامد‌های ناخواسته آن، مسئله را ارزیابی کنیم. باید به عنوان یک سیاستگذار، به پیامد‌های مستقیم این مسئله توجه و تدابیری را اتخاذ کنیم که بر مبنای آن ذخیره فکری، اندیشه‌ای و علمی کشور با مهاجرت نخبگان کاهش پیدا کند.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۹۳۷۸۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجلیل از فعالان طرح حجاب و عفاف
به گزارش خبرگزاری صدا وسیمای گیلان ، نماینده ولی فقیه در گیلان امروز در مراسم تجلیل از فعالان طرح عفاف و حجاب در سالن اجتماعات شهدای فراجا گفت: جوانان و خون‌های زیادی برای اسلام و قوانین جمهوری اسلامی ایران ریخته شده است بنابراین همه مسئولان نظام جمهوری اسلامی باید در کنار هم با همدلی و همراهی این پدیده شوم را جمع کنند.
آیت الله رسول فلاحتی در ادامه با اشاره به اینکه کشف حجاب جرم است، گفت: کسی که کشف حجاب می‌کند باید برابر قانون با وی برخورد شود.
وی با تاکید بر انجام کار‌های فرهنگی و تبلیغی برای مقابله با پدیده بی‌حجابی از تمامی متولیان و تلاشگران عرصه عفاف و حجاب قدردانی کرد.
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند