به نقل از «ناطقان»

علائم بیماری سلیاک چیست

تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۰۲۴۵۷۱

گلوتن نوعی پروتئین است که در غلات وجود دارد، شامل گندم، جو و چاودار. بیماری سلیاک، اختلالی است که در آن خوردن گلوتن موجب یک واکنش ایمنی در بدن می‌شود که با التهاب و آسیب به روده‌ی کوچک همراه است. ناطقان: تخمین زده شده که بیماری سلیاک، تقریبا 1 درصد افراد در ایالات متحده‌ی آمریکا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیماری سلیاک یک بیماری جدی است که می‌تواند عوارض منفی زیادی داشته باشد شامل مشکلات گوارشی و کمبود مواد مغذی.
در این مطلب نگاهی داریم به شایع‌ترین نشانه‌ها و عوارض بیماری سلیاک.
۱. اسهال
مدفوع شل و آبکی یکی از اولین علائمی است که بسیاری از افراد دارای بیماری سلیاک آن را تجربه می‌کنند. در مطالعه‌ای کوچک، 79 درصد از بیماران سلیاک، قبل از درمان علامت اسهال را گزارش کردند و بعد از درمان، فقط 17 درصد از آنها، اسهال مزمن‌شان ادامه پیدا کرد. برای بسیاری از بیماران، اسهال در عرض چند روز درمان کاهش پیدا کرد، اما زمان متوسط برای برطرف شدن علائم، چهار هفته بوده است.
با اینحال فراموش نکنید که علت‌های زیاد دیگری برای اسهال می‌تواند وجود داشته باشد، مانند عفونت، عدم تحمل غذا یا مشکلات روده‌ای.

۲. نفخ
نفخ، علامت شایع دیگری از بیماری سلیاک است. سلیاک موجب التهاب در سیستم گوارش شده که ممکن است منجر به نفخ همراه با بسیاری از مشکلات گوارشی دیگر شود. در مطالعات انجام شده مشخص شد، گلوتن موجب مشکلات گوارشی مانند نفخ در افرادی که سلیاک ندارند نیز می‌شود.


مطالعه‌ای، 34 نفر که بیماری سلیاک نداشتند اما دچار مشکلات گوارشی بودند را مورد بررسی قرار داد. علائم آنها با پیروی از رژیم غذایی بدون گلوتن بهبود پیدا کرد.
علاوه بر بیماری سلیاک، سایر عوامل پنهان برای نفخ شامل یبوست، انسداد روده، گاستریت مزمن و اختلالات گوارشی می‌شود.
۳. گاستریت یا ورم معده
گاستریت، مشکل متداولی است که در صورت درمان نشدن سلیاک، بوجود خواهد آمد. با اینحال یادتان باشد که گاسترست، علت‌های زیادی می‌تواند داشته باشد. سایر دلایل شایع گاستریت شامل، یبوست، بد هضمی، بلعیدن هوا و بیماری‌هایی چون عدم تحمل لاکتوز و سندرم روده‌ی تحریک پذیر می‌شود.


۴. خستگی
کاهش سطح انرژی و احساس خستگی در مبتلایان به سلیاک شایع است. مطالعه‌ای نشان داده افرادی که بیماری سلیاک دارند بیشتر در معرض مشکلات خواب هستند که می‌تواند باعث احساس خستگی و بی‌انرژی بودن‌شان بشود. ضمنا، سلیاک درمان نشده می‌تواند موجب آسیب به روده‌ی کوچک شده و در نتیجه کمبود ویتامین و مواد معدنی را در بر داشته باشد که عاملی است برای خستگی.
سایر علت‌های بالقوه‌ی خستگی شامل عفونت، مشکلات تیروئید، افسردگی و کم خونی می‌شود.
5. کاهش وزن
کاهش وزن زیاد و عدم توانایی در حفظ وزن، معمولا از علائم اولیه‌ی بیماری سلیاک است. علت آن هم این است که توانایی بدن برای جذب مواد مغذی، مختل می‌شود که به طور بالقوه می‌تواند موجب سوء تغذیه و کاهش وزن شود. مطالعه‌ای که روی بیماران سنین بالا انجام شد نشان داد کاهش وزن، یکی از شایع‌ترین علامت‌های بیماری‌شان بوده است. بعد از درمان نه تنها علائم کاملا برطرف شدند بلکه این افراد توانستند به طور متوسط 7 کیلوگرم وزن اضافه کنند. مطالعه‌ی دیگری نیز روی 42 کودک دچار سلیاک انجام شد و دریافت رژیم بدون گلوتن توانسته بود وزن‌شان را به مقدار قابل توجهی افزایش بدهد. کاهش وزن بی‌دلیل می‌تواند به علت بیماری‌هایی چون دیابت، افسردگی یا مشکلات تیروئیدی نیز ایجاد شود.
۶. کمبود آهن
بیماری سلیاک می‌تواند جذب مواد مغذی را مختل کند و منجر به کمبود آهن آنمی شود. آنمی بیماری است که خاطر کمبود گلبول‌های قرمز خون در بدن ایجاد می‌شود. علائم کمبود آهن شامل خستگی، ضعف، درد قفسه سینه، سر درد و سرگیجه می‌شود. مطالعه‌ای 34 کودک دچار سلیاک را مورد بررسی قرار داد و دریافت تقریبا 15 درصدشان کمبود آهن متوسط دارند.
مطالعه‌ای که روی 84 فرد دچار کمبود آهن به دلیل ناشناخته بودند نشان داد 7 درصدشان بیماری سلیاک دارند. این افراد بعد از اینکه رژیم بدون گلوتن را در پیش گرفتند، سطح آهن خون‌شان به میزان چشمگیری افزایش یافت.
با اینجال کمبود آهن می‌تواند دلایل زیاد دیگری نیز داشته باشد، مانند تغذیه‌ی نادرست، استفاده‌ی بلند مدت از مسکّن‌هایی چون آسپرین و خونریزی در قاعدگی‌های سنگین یا زخم‌های گوارشی.

۷. یبوست
هر چند بیماری سلیاک می‌تواند در عده‌ای موجب اسهال شود، اما در بعضی از افراد نیز می‌تواند باعث یبوست شود. بیماری سلیاک به پُرزهای روده که برآمدگی‌های ریز و انگشت مانندی در روده‌ی کوچک هستند و مسئولیت جذب مواد مغذی را به عهده دارند، آسیب می‌زند. وقتی غذا در مسیر گوارشی حرکت می‌کند، پُرزهای روده نمی‌توانند مواد مغذی را کاملا جذب کرده و اغلب در عوض ،رطوبت را از مدفوع می‌گیرند. این اتفاق می‌تواند مدفوع را خشک و سفت کرده و عبور آن را با سختی روبرو کند و باعث یبوست شود. بسیاری از بیماران دچار سلیاک حتی با در پیش گرفتن رژیم بدون گلوتن نیز با مشکل یبوست دست و پنجه نرم می‌کنند. دلیلش هم این است که در رژیم بدون گلوتن، بسیاری از فیبرها مانند غلات از تغذیه حذف شده که باعث کاهش دریافت فیبر می‌‌شود و اجابت مزاج را با مشکل روبرو می‌کند. نداشتن تحرک بدنی و دهیدارته شدن بدن و رژیم غذایی نادرست نیز می‌تواند منجر به یبوست شود.
۸. افسردگی
در کنار تمام علائم فیزیکی بیماری سلیاک، علائم روانشناسی چون افسردگی نیز می‌تواند وجود داشته باشد. مروری که بر 29 مطالعه صورت گرفت دریافت افسردگی، در بزرگسالان دچار بیماری سلیاک، نسبت به جمعیت عمومی، شایع‌تر و شدیدتر است. مطالعه‌ی دیگری نیز که روی 48 نفر انجام شد نشان داد آنهایی که بیماری سلیاک داشتند نسبت به گروه کنترل که سالم بودند، بیشتر مستعد علائم افسردگی بودند. مطالعه‌ی دیگری هم که روی 2265 بیمار انجام شد دریافت 39 درصد از مواردی که طبق گزارش خودشان افسردگی داشتند، با در پیش گرفتن رژیم بدون گلوتن در بلند مدت، ریسک علائم افسردگی‌شان کاهش پیدا کرده بود.
عوامل زیاد دیگری نیز می‌توانند موجب افسردگی شوند مانند نوسانات هورمونی، استرس، اندوه و حتی ژنتیک.
9. تاول‌های خارش دار
بیماری سلیاک می‌تواند موجب درماتیت هرپتی فُرم (dermatitis herpetiformis) شود که نوعی التهاب مزمن پوست با تاول‌های خارش دار و کوچک است که می‌تواند در آرنج‌ها، زانوها و یا نشیمنگاه بروز کند. تقریبا 17 درصد از افرادی که سلیاک دارند دچار این تاول‌ها می‌شوند که البته یکی از علائم آشکاری است که می‌تواند منجر به تشخیص بیماری سلیاک شود. همچنین ممکن است بعد از تشخیص بیماری به دلیل علامتی از ادامه ندادن درمان بروز کند. جالب است بدانید برخی از افراد ممکن است در حالی دچار این تاول‌های پوستی شوند که هیچ علامت دیگری در سیستم گوارش خود که مربوط به سلیاک است ندارند. در واقع، کمتر از 10 درصد بیماران سلیاک که به درماتیت هرپتی فُرم مبتلا می‌شوند، علائم گوارشی بیماری سلیاک را دارند.
سایر علت‌های بالقوه‌ی این تاول‌های خارش‌ دار می‌تواند شامل اگزما، پسوریازیس، درماتیت و کهیر باشد.
کنترل علائم بیماری سلیاک
بیماری سلیاک یک بیماری مادام العمر است که درمانی ندارد. اما افرادی که این بیماری را دارند می‌توانند با تداوم همیشگی رژیم غذایی بدون گلوتن، علائم خود را به طور موثر مدیریت کنند. یعنی هر محصول غذایی که حاوی گندم، جو و چاودار است باید حذف شود. ضمنا باید از مصرف این غذاها اجتناب کنید مگر اینکه برچسب «بدون گلوتن» روی آنها خورده باشد:
پاستا، نان، کیک، شیرینی‌های پای، بیسکوییت، کلوچه، آبجو و انواع سس.
غذاهایی که باید بخورید
خوشبختانه غذاهای بدون گلوتن مغذی و طبیعی زیادی وجود دارد. با حذف غذاهای فرآوری شده می‌توانید از غذاهای طبیعی لذت ببرید. مانند: گوشت قرمز، بوقلمون و غذاهای دریایی، تخم مرغ، لبنیات، میوه‌ها، غلات بدون گلوتن مانند کینوآ، برنج، گندم سیاه و ارزن، سبزیجات، بنشن، مغزها، چربی‌های سالم، ادویه‌ها.
اگر تردید دارید که دچار بیماری سلیاک هستید، با پزشک‌تان مشورت کنید تا آزمایشات لازم را انجام داده و مشخص کند آیا رژیم بدون گلوتن برای‌تان لازم است یا نه. یادتان باشد تا زمانیکه تست سلیاک انجام نداده‌اید، رژیم بدون گلوتن را در پیش نگیرید.
منبع: باشگاه خبرنگاران برچسب ها: علائم سلیاک ، اسهال ، نفخ ، ورم معده

منبع: ناطقان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۲۴۵۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مراقب «کلاهک‌های مرگ» باشید

کلاهک مرگ (آمانیتا فالوئیدس) یک نوع قارچ سمی است که پس از مصرف، فرد را دچار علائم گوارشی می‌کند و ممکن است چند ساعت بعد بهبود یابد، اما غافل از آنکه روی کبد عوارض ایجاد می‌کند و به مرور باعث زردی و خونریزی کبد می‌شود که دیگر اقدامات درمانی جوابگو نیست.

همه ساله با آغاز فصل بهار و بهبود شرایط مساعد در رشد قارچ‌های خود رو با موجی از مسمومیت‌های اتفاقی ناشی از مصرف قارچ‌های سمی مواجه هستیم که منجر به فوت، نارسایی کبد و بستری شدن بسیاری از افراد شده است.

همین چند روز پیش در روز‌های پایانی فروردین بود که قارچ سمی ۶ عضو خانواده نهاوندی را راهی بیمارستان کرد و پنج نفر از آنها زن و یک نفرشان مرد بودند که سه نفرشان سرپایی مداوا شدند و سه نفر دیگر به علت مشکلات شدید گوارشی بستری شدند.

سازمان اورژانس کشور، هشتم اردیبهشت با اعلام رشد سه برابری مسمومیت با قارچ وحشی نسبت به پرهیز از مصرف قارچ در طبیعت هشدار داد و از مسمومیت ۵۳ نفر در بازه زمانی هشتم فروردین تا پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳ در کشور خبر داد و اعلام کرد که ۱۴ نفر از این مسمومان همچنان بستری و تحت نظر هستند.

فارس، لرستان و کرمانشاه بیشترین مسمومان با قارچ وحشی

طبق اعلام این سازمان، استان‌های فارس با ۱۶، لرستان با ۱۲ و کرمانشاه با ۱۰ نفر بیشترین مسمومان با قارچ وحشی را در کشور داشته‌اند که هیچ یک از آنها، جان خود را از دست نداده است.

همین که فصل بهار و پاییز آغاز می‌شود و بارندگی‌ها افزایش می‌یابد، زمان مناسبی برای رویش قارچ‌های سمی فراهم می‌شود و از سویی دیگر نیز شمار بازدیدکنندگان از طبیعت و تفریح در ارتفاعات و دشت‌ها به دلیل طروات بهاری هم بیشتر می‌شود و بسیاری از مردم در حین گشت در طبیعت از گیاهان و سبزی‌ها خود رو برداشت می‌کنند و در این میان بسیاری هم ترغیب می‌شوند از قارچ‌های خود رو در طبیعت برداشت کنند.

بیشترین مسمومیت ناشی از قارچ‌های سمی در مناطق غربی، کوهستانی یا مرطوب کشور به ویژه استان‌های کرمانشاه، آذربایجان غربی، لرستان، گلستان، کردستان، لرستان، همدان، قزوین و چهارمحال و بختیاری است.

بسیاری از مردم به دلیل لذیذ بودن قارچ و همین طور خواص غذایی آن از ضرر و خطر سمی بودن آن غافل می‌شوند و با مصرف مقداری اندک از آن دچار مسمومیت‌های شدید و گاهی هم مرگ می‌شوند؛ از اینرو، از مصرف قارچ‌های خود رو به خصوص قارچ‌هایی که در کنار تنه درختان می‌رویند یا قارچ‌های فله‌ای جمع‌آوری شده توسط افراد بومی باید خودداری شود، زیرا شناسایی انواع قارچ از انواع سمی آنها تن‌ها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل است و فقط متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ شناسی و گیاه شناسی امکان شناسایی انواع سمی را دارند.

با قدری دقت و هشدار‌های لازم و پرهیز از مصرف قارچ‌های خود رو می‌توان جلوی این نوع مسمومیت‌ها و احتمالا مرگ‌ها را گرفت و بهتر است که در رسانه‌ها در این باره اطلاع رسانی شود همچنین می‌توان با پخش بروشور یا نصب بنر در مناطقی که مستعد رشد این نوع قارچ‌ها هستند مردم را از خطر مصرف آن آگاه کرد.

از سویی دیگر با انتشار مطالبی در زمینه عوارض و علائم مصرف قارچ‌های سمی در مراکز درمانی به‌خصوص در مناطق کوهستانی و شهرستان‌ها، کارکنان بخش بهداشت و درمان هرچه سریعتر این نوع مسمومیت‌ها را تشخیص دهند و درمان کنند تا زمان طلایی برای نجات یک انسان از دست نرود.

سمی بودن قارچ از طریق ظاهر آن قابل تشخیص نیست

رئیس مرکز کنترل کیفی آزمایشگاه‌های سازمان پزشکی قانونی کشور در گفتگو با خبرنگار ایرنا گفت: ظاهر و شکل قارچ‌های سمی مثل قارچ‌های خوارکی است و اصلا از طریق ظاهر و شکل قارچ، سمی بودن آن قابل تشخیص نیست و افراد عادی نمی‌توانند سمی بودن آن را تشخیص دهند.

دکتر مریم اخگری با بیان اینکه حدود پنج هزار نوع قارچ در طبیعت وجود دارد، افزود: مصرف حدود ۱۰۰ نوع از آن برای انسان سمی است.

سال گذشته حدود ۷۰۰ نفر به دلیل مصرف قارچ‌های خود رو و سمی مسموم شدند که برخی از آنها نیز فوت کردند

وی ادامه داد: در بهار و پاییز به دلیل تغییرات آب و هوایی همچنین تشدید بارش‌ها و فراهم بودن رطوبت، زمان مناسب برای رشد و تکثیر بیشتر قارچ‌ها است و از سویی هم هموطنان دراین فصول بیشتربرای تفریح و گردش به طبیعت می‌روند و احتمالا با رشد قارچ‌ها مواجه می‌شوند و شاید هم از آن برداشت کنند و فکر کنند که خوراکی است.

عضو هیات علمی سازمان پزشکی قانونی با اشاره به اینکه آمار مجزایی از مرگ‌های ناشی از مصرف قارچ‌های سمی در دست نیست و این نوع مرگ‌ها در ردیف مسمومیت‌ها دسته بندی می‌شوند، گفت: سال گذشته حدود ۷۰۰ نفر به دلیل مصرف قارچ‌های خود رو و سمی مسموم شدند که برخی از آنها نیز فوت کردند.

به هیچ عنوان از قارچ‌های خود رو مصرف نشود

عضو هیات علمی سازمان پزشکی قانونی تاکید کرد: هموطنان به هیچ عنوان از قارچ‌های خودرو مصرف نکنند.

وی ادامه داد: هیچ نوع فرآوری قارچ مانند پختن، کباب، آب پز و سرخ کردن موجب از بین رفتن سم در قارچ سمی نمی‌شود و اگر هنگام تفریح در دشت یا ارتفاعات متوجه رویش قارچ شدند از چیدن و مصرف آن خودداری کنند، زیرا مصرف آن عوارض جبران ناپذیری دارد.

هیچ نوع فرآوری قارچ مانند پختن، کباب، آب پز و سرخ کردن موجب ازبین رفتن سم در قارچ سمی نمی‌شود

۹۰درصد مسمومیت‌ها با قارچ شدید است

رئیس مرکز کنترل کیفی آزمایشگاه‌های سازمان پزشکی قانونی گفت: ۹۰ درصد مسمومیت‌ها با قارچ شدید است و علائم مسمومیت شامل دو مرحله است؛ در مرحله اول که از چهار ساعت تا ۱۲ ساعت بعد از مصرف قارچ سمی است و فرد دچار تهوع، استفراغ، ضعف و بی‌حالی و درد شکم می‌شود و در مرحله دوم وقتی علائم تا ۲۴ ساعت ادامه یابد و تشدید شود و به دنبال آن سطح هوشیاری کاهش می‌یابد و سم، کبد و کلیه را درگیر کرده است.

وی ادامه داد: در این مرحله، ممکن است مسمومیت موجب پیوند کبد یا حتی مرگ فرد شود، اما اگر فرد مسموم سریع به مراکز درمانی ارجاع شود و درمان و حمایت‌های لازم انجام شوند امکان نجات وی وجود دارد.

عضو هیات علمی سازمان پزشکی قانونی گفت: حتما خانواده‌ها در مصرف قارچ توجه ویژه‌ای به سالمندان و کودکان داشته باشند و قارچ‌های پرورشی و با مجوز وزارت بهداشت استفاده کنند و به شدت از مصرف قارچ به صورت فله‌ای پرهیز کنند.

اگر فرد مسموم سریع به مراکز درمانی ارجاع شود و درمان وحمایت‌های لازم انجام شوند امکان نجات وی وجود دارد. اخگری در مورد مراحل درمان فرد مسموم با قارچ تاکید کرد: مانند همه مسمومیت‌ها، خارج کردن ماده سمی در اولویت است و اگر مسمومیت شدید باشد نیاز به شست و شو نیز هست، اما اگر مسموم دچار کاهش سطح هوشیاری شده است به هیچ وجه وادار به استفراغ نشود و باید سریع به مرکز درمانی منتقل شود.

وی در توضیح اینکه برخی افراد بعد مصرف قارچ خود رو دچار بی‌حالی و علائم دیگر می‌شوند، اما آن را به علائم طبع سرد قارچ ربط می‌دهند و اعتنایی برای مراجعه به پزشک نمی‌کنند و علایم را جدی نمی‌گیرند، تاکید کرد: نوع طبع خوراکی‌ها و غذا‌ها مربوط به علم سنتی است، اما آنچه در مصرف قارچ خود رو موجب بروز علائم بی‌حالی می‌شود، طبع سرد نیست بلکه سم موجود درآن است که اگر به آن توجه نشود ممکن است این سم جذب بدن و اندام‌هایی مثل کلیه و کبد شود و عوارض جبران ناپذیری در پی داشته باشد.

منبع: ایرنا

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی