تدابیر ویژه "شب یلدا" از منظر طب سنتی

امسال شب یلدا، با اوائل ماه ربیع‌الثانی مصادف است بنابراین هم هلال ماه، نحیف و باریک است و هم خورشید ضعیف؛ در این شرایط، تن آدمی نیز کم‌توان و ضعیف‌تر از دیگر ایام است.به گزارش بلاغ، روز گذشته مطلبی درباره تدابیر ویژه شب یلدا با عنوان شب چله از خوردن "هندوانه" جداً پرهیز کنید منتشر کردیم، در ادامه، بخش نخست و دوم این مطلب به صورت مشروح  آمده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

"شب یلدا" گرچه یک رویداد اخترشناختی است و با تناسب جهت زمین و خورشید، طولانی‌ترین شب سال است، برای ما ایرانیان شبی شورانگیز و با جلوه‌هایی مانند صله‌رحم و گردهمایی خویشاوندان، آثار اجتماعی و معنوی بسیاری دارد که محل بحث ما نیست.

اما هرچه هست، نباید فراموش کنیم که شب چله، شب یلدا و بلندترین شب سال است و این اتفاق که در دانش اخترشناسی کهن، انقلاب شتوی یا تحول زمستانی، توصیف می‌شود یک رویداد اثرگذار بر طبیعت است؛ آدمی نیز به‌عنوان عالم صغیر و جزیی از این طبیعت، فارغ از اثربخشی انقلاب زمستانی نیست بنابراین، این ایام باید خوراک و پوشاک خود را به‌گونه‌ای تمهید کند که از شب یلدا و ایام نزدیک به آن، اثر منفی نگیرد و جشن شب چله برای او به صبح رنج و بیماری منتهی نشود.

امسال شب یلدا، با اوائل ماه ربیع‌الثانی مصادف است بنابراین هم هلال ماه، نحیف و باریک است و هم خورشید ضعیف؛ در این شرایط، تن آدمی نیز کم‌توان و ضعیف‌تر از دیگر ایام است؛ به‌طور کلی در ماههای سرد سال، سردی طبیعت دوچندان می‌شود و اگر هوا، همراه با برودت و سردی، با بارش برف یا باران، رطوبت هم داشت، بدن آدمی نیز مستعد بلغم‌افزایی بیشتر و ناتوانی بیشتر است یعنی تن آدمی نیز بیشتر دچار سردی و تری می‌شود بنابراین باید در خوراک و پوشاک، تمهیداتی داشت تا گرمی تن، افزایش یابد و با برودت و رطوبت بیش از حد، بیمار نشود.

چگونه شب چله را حکیمانه سپری کنیم

خوب است این شب را با گردهمایی خانوادگی و دوستانه و با احیای سنت نیکوی صله ارحام، آغاز کنیم و یک مهمانی ساده و شاداب، ترتیب دهیم؛ مهمانی را با یاد و نام خداوند و قرآن کریم و اهل بیت(س) بگذرانیم؛ پیامبر اعظم(ص) فرمود: "نشست‌های خود را به‌یاد علی(ع) زیور ببخشید". خواندن یک "حمد" و هدیه آن به درگذشتگان، شهدا و صدیقین و آنان که به‌گردن ما حق دارند، چه خوب است؛ خواندن دیوان حافظ و تفأل به اشعار او نیز اگر ذوق ادبی دارید، مهمانی شما را شورانگیزتر می‌کند.

شام مناسب برای این شبها، آن است که مزاج گرم داشته باشد، آبگوشت، حلیم، بوقلمون، فسنجان، آش‌هایی با ترکیب حبوبات و شلغم، بسیار مفید است در مقابل از غذاها و گوشتهای سرد، بپرهیزید؛ ماهی، گوشت گوساله و مرغ، ماست، ترشی، سوسیس و کالباس و ... نخورید.

به‌خلاف آنچه شایع است، خوردن "هندوانه"برای شب چله و تمام شبهای پاییز و زمستان اصلاً خوب نیست زیرا مزاج این میوه، کاملاً سرد و مرطوب است و خوردن آن در این ایام می‌تواند بسیار بیماری‌زا باشد؛ اگر خیلی می‌خواهید به حس شورانگیز و نوستالژیک تابستانی، مقید باشید به خوردن بسیار اندک از آن، شکیبایی کنید.

کنار هندوانه، خوردن تنقلات گرم که در ادامه اشاره خواهد شد، لازم است البته بانوان به‌ویژه بانوان باردار مخصوصاً اگر بار آنها، دختر است و نیز مادران شیرده همچنین افراد بلغمی و سودایی و افرادی که افسردگی، اضطراب، استرس و... دارند باید در پرهیز از هندوانه، جدی‌تر باشند و بکوشند بیشتر سهم هندوانه خود را به دموی‌ها و صفراوی‌ها هدیه کنند!

کنار هندوانه، از خوردن خیار، کیوی ترش، انار ترش، مرکبات ترش، کاهو و گوجه‌فرنگی نیز جداً بپرهیزید و در مقابل انار شیرین و مرکبات را با مصلح، مثلاً گلپر میل کنید؛ سیب، به و خرمالوی رسیده، لبو و شلغم، و کنار آنها انواع حلوا به‌عنوان شام یا چاشنی و نیز خوردن تنقلاتی مانند بادام، بادام زمینی، فندق، پسته، گردو، کشمش و مویز، کنجد را بیش از هندوانه جدی بگیرید.

در پوشش تا می‌توانید لباس‌های پشمی را برگزینید و برای گرمابخشی به خانه اگر فضای مناسب دارید، کرسی استفاده کنید تا در زیر لحاف کرسی، هم به تن گرما بدهید و هم تنفس خنکای این ایام را تجربه کنید که آثار مفیدی برای ریه دارد.

برای نوشیدنی از یخ، آب، دوغ، نوشابه گازدار و ماءالشعیر و شربت خنک بپرهیزید و به‌جای آن، با عرق نعناع یا عرق بهارنارنج و عسل، شربت مقوی و گرمابخش به مهمانان خود بدهید یا با گل‌گاوزبان، بِه و سیب با دارچین و... دمجوش بسازید و به‌جای قند با عسل یا خرما، توت یا کشمش و مویز، به مهمانان خود تعارف کنید تا حتی آنان که دیابت دارند، شب خوشی را تجربه کنند.

شب یلدا، طولانی است اما خوب نیست همه شب چله را به بیداری بگذرانید و سحرگاه، وقت نماز را به خواب، سپری کنید؛ خواب صبحگاهی به ویژه در پاییز و زمستان، بلغم و سودا را زیاد می‌کند.

بنابراین مهمانی شب یلدا را زود آغاز کنید و زود هم به خود و مهمانان فرصت خواب بدهید تا صبح فردا هم توفیق نیایش داشته باشید و هم به دلیل دیر بیداری،دچار سردرد سودایی و بلغمی نشوید.

اما اگر با خوردن هندوانه، خیار یا گوجه، در این شبها دچار نفخ و دلدرد شدید، با عرق نعناع و عسل یا نبات، درد خود را درمان کنید؛ به جای عرق نعناع، عرق زنیان یا عرق زیره یا عرق کاکوتی (کوتکوتو) یا مجوش نعناع یا زیره با عسل هم کفایت می‌کند.

شب برای اینکه کمر و پهلوها را گرم نگه دارید و احیانا از کمردرد آسوده باشید، شالی از پشم به خود ببندید یا روی کلیه ها را با روغن گرم مزاج مانند روغن بادام یا کنجد یا سیاهدانه، روغن‌مالی کنید؛ برای این شبها، تشک پشمی هم بهتر است همچنین اگر سردرد و آبریزش بینی دارید، هنگام خواب، روی سر، شب‌کلاه بگذارید یا ملاج را با همان روغن‌های گرم، روغن‌مالی کنید.

اگر صبح این شبها، دچار سردرد بلغمی شدید، چشمان پف‌آلود خواهید داشت؛ در این صورت، شربت زنجبیل، آب جوش و عسل، درمان فوریتی مناسبی است.

اگر دچار سردرد سودایی، شدید چشمان یا گوشه پیشانی شما، با حالت تیک‌تیک، درد دارد؛ در این صورت، همان شربت با کمی آبلیمو و نیز حمام داغ، حال شما را به جا می‌آورد.

در شناسایی هر یک از دو سردرد، اگر دچار تردید بودید حمام داغ، همان دمجوش و نیز دمجوش اسطخدوس و گل گاوزبان یا ترکیب هر دو آنها همچنین دمجوش زعفران با عسل و نیز صبحانه ارده و عسل، شما را بهبودی خواهد داد.

منبع: بلاغ مازندران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.bloghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بلاغ مازندران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۶۹۷۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چگونه به فاسیولا مبتلا می شویم؟

ایسنا/گیلان معاون بهداشتی علوم پزشکی گیلان گفت: مصرف سبزیجات محلی خام همچون چوچاق و خالیواش و نعناع و هر نوع سبزی خودرو و معطر جمع آوری شده از طبیعت و موجود در بازارهای محلی در ابتلای مردم به فاسیولا نقش اساسی دارد.

دکتر سید محمود رضوانی در گفت وگو با ایسنا، فاسیولیازیس را عفونت یا بیماری ناشی از انگل های جنس فاسیولا دانست و اظهار کرد: انگل های فاسیولا کرم های مسطح و برگی شکلی هستند که عمدتا در مجاری صفراوی و کبد دام ها از جمله گوسفند، بز، گاو، گاومیش و برخی از علفخواران دیگر زندگی می کنند.

وی با بیان اینکه برای برقراری چرخه زندگی انگل فاسیولا وجود دام های آلوده، منابع آبی دائمی یا فصلی، بارندگی فراوان و حلزون های میزبان واسط ضروری است، افزود: حیوانات آلوده به فاسیولا تخم انگل را همراه با مدفوع خود به محیط خارج دفن می کنند، در صورتی که این تخم در آب قرار گیرد، در درجه حرارت مناسب پس از حدود سه هفته در داخل آن یک لارو مژه دار به وجود می آید. این لارو پس از تشکیل از تخم خارج شده و با نفود در بدن حلزون های آبزی شروع به رشد و تکثیر می کند و به لاروهای دم دار تبدیل می شوند که این لاروهای جدید نیز پس از کامل شدن از بدن حلزون میزبان واسط خارج شده و در آب رها می‌شوند و به برگ گیاهان آبزی می چسبند.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان ادامه داد: حیوانان نشخوارکننده و انسان به دنبال خوردن گیاهان و یا سبزیجات آبزی حامل لاروهای انگل یا آب های سطحی آلوده به فاسیولا مبتلا می شوند.

رضوانی، خوردن سبزیجات محلی آلوده به فاسیولا به صورت خام، خوردن غذاهای تهیه شده با سبزیجات خام مانند دلار و زیتون پرونده، نوشیدن آب های سطحی و آب چشمه های روباز نواحی کوهستانی، خوردن جگر خام یا آبدار و شستن ظروف و سبزیجات مصرفی در آب های سطحی آلوده را از جمله راه های ابتلا به فاسیولا دانست و تاکید کرد: این بیماری دارای دو مرحله حاد و مزمن است و دوره کمون بیماری از چند روز تا چند هفته و چند ماه متغیر است، اما مهمترین نشانه های بیماری شامل تب و لرز و تعریق شبانه و دردهای شدید شکمی و اختلالات گوارش و نشانه های آلرژیک مانند کهیر و خارش و ناراحتی های تنفسی و کاهش ورزن و کم خونی و بزرگی کبد است.

وی با بیان اینکه مصرف سبزیجات محلی خام همچون چوچاق و خالیواش و نعناع و هر نوع سبزی خودرو و معطر جمع آوری شده از طبیعت و موجود در بازارهای محلی در ابتلای مردم به فاسیولا نقش اساسی دارد، گفت: این سبزیجات گاهی به صورت خام در تهیه غذاهای محلی کاربرد دارد که در صورت آلودگی به انگل می تواند در انتقال بیماری نقش ایفا کند؛ از آنجایی که ضد عفونی کردن این سبزیجات مشکل است باید از خوردن آنها به صورت خام پرهیز کنیم.

معاون علوم پزشکی گیلان بر لزوم پرهیز از مصرف توت فرنگی و سبزیجات خام محلی به صورت غیر بهداشتی تاکید کرد و گفت: شست و شوی سبزیجات با آب سالم و همراه با ضد عفونی کردن با محلول سرکه سفید(ترکیب یک به چهار سرکه و آب) به مدت ۱۵ دقیقه باشد. توت فرنگی نیز پس از شست و شو با آب سالم، حتما به مدت سه تا پنج ثانیه در آب جوش وارد شده و سریعا در آب سرد قرار گیرد.

رضوانی با بیان اینکه سبزیجات خام محلی خرد شده، پخته شده و یا خشک شده پس از فریز کردن به مدت پنج روز مصرف شود، عنوان کرد: پاک کردن سبزیجات با دستکش و خودداری از دست زدن به دهان موقع تمیز کردن سبزیجات نیز مورد تاکید است.

انتهای پیام