مروری بر کاستی‌های پیش روی کویر آران و بیدگل/ مرنجاب و ضرورت مدیریت و ساماندهی بهتر
تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۲۴۲۰۴۱
کم کاری نهادهای مسئول در بخش توسعه و ساماندهی وضعیت گردشگری کویر مرنجاب، و نبود مدیریت واحد در این قسمت از کویر مرکزی ایران زمین و آران و بیدگل مشکل اصلی و در واقع مهمترین علت کم و کاستی های مرنجاب دیدنی و بکر آران و بیدگل است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛به نقل ازخطب شکن؛زمانی را در کودکی به یاد می‌آورم که دهقان پیری داستان کاروانسرایی را تعریف می‌کرد که کمتر کسی آن را دیده و می‌شناسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دوران کوتاه طلایی
پیر مرد راست می‌گفت. پس از پایان اولین دوره مرمت کاروانسرای مرنجاب در سال ۱۳۸۲ و همچنین به‌سازی جاده دسترسی به کویر آران و بیدگل، این منطقه به عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری کشور معرفی و در مدت کوتاهی تورهای گردشگری به مقصد مرنجاب، به عنوان پر مشتری‌ترین تور آژانس‌های مختلف گردشگری در کشور بدل شد. سیل گردشگران مختلف داخلی و خارجی بدون هیچگونه سیاست گذاری و مدیریت از سوی نهادهای مختلف آران و بیدگل وارد مرنجاب شدند. تبلیغات آژانس‌ها برای کشاندن مردم به این منطقه فزونی یافت و کم کم تورها و گردشگران میهمان هر روزه کویر آران و بیدگل شدند.
مردم این شهرستان نیز از این اتفاق بی بهره نماندند و کار راهنمایان محلی کویر سکه شد و برای افراد زیادی به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغال ایجاد شد. مردم آران و بیدگل نیز خوشحال از اینکه شهرشان هر روز میزبان افراد مختلف از سراسر کشور و دنیاست کویر مرنجاب را سرمایه‌ای بزرگ برای خود می‌دانستند. مسئولان شهر هر جا صحبت از آران و بیدگل می‌شد نام مرنجاب را با غرور و افتخار می‌گفتند و تبدیل آن به منطقه نمونه گردشگری را دستاورد خود می‌دانستند. اما این دوره طلایی دیری نپایید و از همان ابتدا برخی معضلات ناشی از سو مدیریت و عدم وجود تصمیم گیرنده واحد در زمینه اداره منطقه نمونه کویری مرنجاب نمایان شد.
پاک کردن صورت مسأله
مشکلات مختلف زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی و حتی امنیتی به تدریج بروز کرد و موجب شد نهادهای مختلف شهر که پیش از این هیچ طرح و تصمیمی در مورد مدیریت این منطقه اتخاذ نکرده بودند برای جلوگیری از حاد شدن مشکلات مذکور وارد عمل شدند.
بر خلاف انتظار، نهادهای تصمیم گیرنده شهر به جای اتخاذ تصمیم اساسی و جبران بی برنامگی قبلی با برنامه‌ریزی صحیح، همواره راحت‌ترین راه را انتخاب کردند و چاره کار را در بستن راه کویر زیبای مرنجاب و مظاهر طبیعت به روی گردشگران دیده اند.
این راهکار بدوی و غیر اصولی در سال های اخیر در چندین نوبت و به بهانه های مختلف اتخاذ و اجرایی شده اما تجربه ثابت کرده است که هیچ تاثیر مثبتی نداشته است. مساله‌ای که واکنش شدید رسانه‌های مختلف داخلی و خارجی و حتی رسانه ملی را به همراه داشت، تقریبا در تمام مجلات، روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و سایت‌های مختلف خبری گزارش‌هایی انتقادی در مورد بستن راه مرنجاب آران و بیدگل به روی گردشگران نوشته و منتشر شد.
گزارش‌هایی که هر چند متنوع و مفصل به نظر می‌رسید اما گویای مشکلات اساسی این منطقه نبود. مشکلاتی که ریشه در نبود مدیریت واحد و تخصصی برای منطقه گردشگری مرنجاب، نا آگاهی و سودجویی تورها و تورگردانان، ضعف فعالیت انجمن‌های زیست محیطی و گردشگری در منطقه، ضعف نهادهای تصمیم گیرنده، فراهم نبودن زیرساخت‌های اساسی گردشگری، نبود مالک و سرمایه گذار واحد در منطقه مرنجاب آران وبیدگل و ضعف ارایه خدمات به گرشگران دارد. هدف از این نوشته نیز بررسی مشروح این مشکلات با هدف ریشه یابی و چاره جویی برای حل آن است.
نبود مدیریت واحد و تخصصی برای منطقه گردشگری مرنجاب
از زمان مطرح شدن کویر مرنجاب به عنوان منطقه نمونه گردشگری، مدیریت این منطقه بارها تغییر یافته و دست به دست شده است. زمانی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دورانی بخش خصوصی و حتی در برهه‌هایی مردم محلی مدیرت مرنجاب را بر عهده داشته‌اند که البته در هیچ کدام از این دوره‌ها مدیر، اختیارات تام برای اداره منطقه را نداشته و با دخالت‌های نهادهای مختلف روبرو بوده است. تغییر مداوم مدیریت این منطقه سبب شد هیچ یک از متولیان جرات سرمایه گذاری و اتخاذ تصمیمات بلند مدت برای ساماندهی آن را نداشته باشند. در عین حال مدیران مقطعی مرنجاب آران و بیدگل، هیچ کدام در زمینه گردشگری تجربه و تخصص کافی نداشته و نسبت به الزامات و نیازهای مختلف برای ساماندهی مناطق گردشگری آگاهی نداشتند.
بخش عمده‌ای از مشکلات منطقه کویری مرنجاب به تفکرات صرفا اقتصادی بسیاری از تورهای گردشگری و نا آگاهی آنان از ماهیت کار گردشگری و توریسم بر می‌گردد. بسیاری از این تورها جذب مشتری و کسب در آمد را مهمترین هدف خود در برگزاری تور قرار داده‌اند و در این راه از هر وسیله‌ای که در جذب مشتری تور موثر باشد استفاده می‌کنند. بسیاری از این تورها از بی برنامگی و بی ثباتی مدیریت در مرنجاب سوء استفاده کرده و با برگزاری تورهای مختلط که در آن هیچ ضابطه‌ای برای کنترل روابط فردی حاکم نبود عملا مرنجاب را به مکانی امن برای هنجار شکنان اخلاق اجتماعی تبدیل کردند. علاوه بر مشکلات اخلاقی، بسیاری از تورها تهدیدی جدی برای محیط زیست طبیعی مرنجاب محسوب می‌شوند.
ضعف فعالیت انجمن‌های زیست محیطی و گردشگری در منطقه
در عصر کنونی یکی از اهرم‌های اصلی فشار بر نهادهای تصمیم گیرنده در مورد مسایل زیست محیطی و گردشگری انجمن‌ها و تشکل‌های مردم نهاد یا سمن ها هستند. در بسیاری از مواقع این انجمن‌ها توانسته‌اند با پیگیری‌های خود از تصمیمات و طرح‌های خلاف مصالح و منافع زیست محیطی جلوگیری کنند. از مواردی که سبب شد آسیب‌های جدی به مساله رشد گردشگری مرنجاب وارد شود، نبود چنین تشکل‌های فعال و یا فعالیت ضعیف تشکل‌های موجود است. به جز چند تشکل کم فعالیت، انجمنی در شهرستان آران و بیدگل وجود ندارد که بصورت جدی پیگیر مسایل و مشکلات گردشگری و زیست محیطی در مرنجاب باشد.
ضعف نهادهای تصمیم گیرنده
اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی مساله گردشگری، و نهادهایی همچون فرمانداری، شورای شهر و شهرداری تصمیم گیران اصلی و مجری طرح‌های ساماندهی گردشگری در هر شهر و منطقه هستند. یکی از دلایل مهم مشکلات کویر مرنجاب را باید کم کاری این نهادها در زمینه توسعه و ساماندهی وضعیت گردشگری منطقه مرنجاب آران و بیدگل دانست. تا کنون هیچ طرح جامع و اجرایی برای بهبود وضعیت گردشگری این منطقه توسط نهادهای مربوطه در آران وبیدگل طراحی و ارایه نشده است. از سوی دیگر هیچ یک از نهادهای شهرستان آران و بیدگل راهکار قابل توجهی برای جذب گردشگران، کسب در آمد بیشتر از راه گردشگری برای مردم و ایجاد اشتغال در این حوزه، ساماندهی محیط‌های گردشگری و توسعه زیرساخت‌های لازم برای توسعه این صنعت سودآور در شهرستان ارایه نکرده‌اند.
فراهم نبودن زیرساخت‌های اساسی گردشگری
امکانات رفاهی، خدماتی و اقامتگاه مناسب و استاندارد از جمله زیرساخت‌های اساسی و لازمه‌های اصلی توسعه گردشگری در هر منطقه است. علی رغم ورود گسترده گردشگران به منطقه کویری مرنجاب، ضعف امکانات زیرساختی در این منطقه به شدت نمایان است. اغلب تورهای خارجی که به شهرستان آران و بیدگل وارد می‌شوند جایی استاندارد و مطابق با حداقل فاکتورهای لازم اقامتی برای اقامت شبانه ندارند.
نبود مالک و سرمایه گذار واحد در منطقه مرنجاب
یکی از مشکلاتی که تا کنون مانع از ساماندهی محوطه پیرامون قلعه تاریخی مرنجاب (دشت مرنجاب) شده است چند مالکیتی بودن این منطقه است. محوطه قلعه مرنجاب در مالکیت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، تاغزارها و مراتع آن جزو اراضی ملی و محیط پیرامون آن در مالکیت یکی از شرکت‌های خصوصی در آران و بیدگل است. این مساله در میان اختلافات بین بخش خصوصی و دولتی مالک این منطقه سبب شده تا فرایند سامان دادن به این منطقه به کندی پیش برود و حتی شاهد از بین رفتن و تخریب محوطه سازی‌های انجام شده گذشته به مرور زمان باشیم.
چندین بار حتی سخنانی مبنی بر تصمیم سازمان میراث فرهنگی برای خرید محوطه پبرامونی مرنجاب از بخش خصوصی به گوش رسید اما به دلایل نا معلوم چنین چیزی محقق نشد و مرنجاب در وضعیت چند مالکیتی باقی ماند. در این مدت مدیریت کاروانسرای مرنجاب نیز چندین بار به شرکت‌ها و افراد خصوصی واگذار شده که هیچ کدام فعالیت اساسی برای بهبود اوضاع پذیرش و خدمات دهی به گردشگران انجام نداده‌اند.
ضعف ارائه خدمات به گرشگران
علی رغم ورود تعداد بالای گردشگران به منطقه مرنجاب آران و بیدگل متاسفانه این شهرستان در زمینه ارایه خدمات به توریست‌ها جزو مقصدهای گردشگری کم جاذبه کشور محسوب می‌شود. ضعف خدمات به گردشگران در این منطقه از نبود اقامتگاه مناسب گرفته تا حتی نبود آب آشامیدنی کافی و مورد نیاز تورها در کویر و کاروانسرای مرنجاب را شامل می‌شود. تنها مکانی که در سراسر کویر پهناور آران و بیدگل دارای سرویس‌های بهداشتی است محوطه کاروانسرای مرنجاب است که آن نیز وضعیتی بسیار نامطلوب دارد.
نبود فضای مناسب برای استحمام گردشگران نیز امکان اقامت چند روزه در کویر را از توریست‌های داخلی و خارجی سلب می‌کند و موجب می‌شود آنان عطای دیدن مفصل زیبایی‌های کویر را به لقایش ببخشند. از سوی دیگر تورها و آژانس‌های گردشگری که مقصد سفر آنها کویر مرنجاب آران و بیدگل است چندان توجهی به ارایه خدمات بهتر به گردشگران و مشتریان خود ندارند. زمانی که همواره مشتری تور وجود داشته باشد و بتوان هزینه‌ها را با هدف افزایش سود کم کرد، تورگردانان نیز دغدغه ارایه خدمات بهتر به گردشگران ندارند.
اغلب این تورگردانان حتی زحمت ورود به منطقه کویر مرنجاب را نیز به خود نمی‌دهند و تور را در محدوده شهر آران و بیدگل تحویل راهنمای محلی می‌دهند. وظیفه راهنمای محلی نیز علاوه بر راهنمایی مسیر، تامین غذا، آب و امکانات مورد نیاز تور است. در عوض این کار، تورگردان هزینه اندکی را به عنوان دستمزد به راهنمای محلی می‌دهد و راهنمای محلی هم به دلیل دریافت دستمزد کم مجبور است کیفیت خدمات از جمله غذا، وسایل اسکان و موارد دیگر را پایین آورد تا به حداقل سودی رسیده باشد. نتیجه کلی این فرایند نیز نارضایتی کامل گردشگران از خدمات ارایه شده در تورهای کویر مرنجاب است.
نبود خدمات ثابت امداد و نجات
منطقه‌ای که هر روز صدها گردشگر وارد آن می‌شود و خطراتی از جمله گم شدن، گرفتاری در ریگ، آسیب‌های جسمی ناشی از حوادث، مار و عقرب گزیدگی و انواع مشکلاتی از این قبیل مسافران آن را تهدید می‌کند از داشتن یک پایگاه اختصاصی امداد و نجات محروم است. مشکلی که طی سال‌های گذشته قربانیانی نیز برجای گذاشته اما توجهی به رفع ان از سوی مسوولان شهرستان صورت نگرفته است.
همان طور که اشاره شد موارد فوق تنها بخشی از مشکلات و کاستی‌های موجود بر سر راه ساماندهی گردشگری مرنجاب آران و بیدگل است، مشکلاتی که هر چند اساسی و بزرگ است اما قابل رفع و قابل حل هستند. نهادهای تصمیم گیرنده شهرستان باید با تدوین سند راهبردی توسعه گردشگری در مرنجاب و انجام اقدامات لازم جهت فراهم آوردن زیرساخت‌های اساسی گردشگری، ضعف گذشته را جبران کرده و به جای اتخاذ تصمیمات آنی به فکر چاره اندیشی دایمی باشند. از طرف دیگر به نظر می رسد برای ارتقای ارایه خدمات به گردشگران در محوطه مزرعه مرنجاب به ناچار باید این منطقه دارای مالکیتی یگانه و واحد باشد که در این مورد سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می تواند راهکاری مناسب بیاندیشد. امید آن می‌رود که با رفع مشکلات و موانع موجود، در آینده نزدیک شاهد رونق اصولی و اساسی گردشگری در منطقه زیبا و افسونگر کویر مرنجاب آران و بیدگل باشیم.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۲۴۲۰۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آغاز عملیات دیوارکشی اطراف آرامستان شیخ شهاب‌الدین (آزادان)
مدیر منطقه ۹ شهرداری اصفهان از دیوارکشی و ساماندهی آرامستان شیخ شهاب‌الدین محله آزادان خبر داد و گفت: این پروژه شامل دیوارکشی محوطه، ساماندهی محوطه، بدنه‌سازی و ساماندهی فضای آرامستان و بتن قبور است.
سیدسلمان قاضی‌عسگر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: با توجه به درخواست اهالی محله آزادان این منطقه و رفاه حال شهروندان، اطراف این آرامستان به‌زودی توسط شهرداری دیوارگذاری خواهد شد.
وی افزود: این پروژه شامل دیوارکشی محوطه، ساماندهی محوطه، بدنه‌سازی و ساماندهی فضای آرامستان و بتن قبور در مدت زمان چهار ماه در مرحله تحویل زمین و آغاز به‌کار است.
مدیر منطقه ۹ شهرداری اصفهان تصریح کرد: این پروژه با اعتباری بالغ بر ۱۰ میلیارد ریال انجام می‌شود.
قاضی‌عسگر با اشاره به اهمیت این پروژه گفت: محصورکردن آرامستان شیخ شهاب‌الدین محله آزادان برای صیانت از اموات، کنترل تردد و توسعه و فضاسازی مناسب و خدمات‌رسانی بهتر به شهروندان از اهمیت بسزایی برخوردار است و منطقه ۹ شهرداری برای اجرا و اتمام این پروژه تلاش خواهد کرد.
کد خبر 750725
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟