به نقل از «خبرگزاری آریا»

آيت الله مجتهد شبستري در گفت‌وگوي تلويزيوني مطرح کردند: در جلسات مجمع تشخيص مصلحت، نسبت به اظهارات برخي اعضا تذکر داده شده است/ وضع اقتصادي مردم رضايتبخش نيست/ شوراي عالي فضاي مجازي اجازه فيلتر «محتواي مضر» را نمي‌دهد

تاریخ انتشار: ۹ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۳۲۷۰۰۸

خبرگزاري آريا - يک روز بعد از عاشورا 88 جمعي از افراد ذي‌نفوذ تبريز را به منزل دعوت کردم. سران هيات‌هاي مذهبي و افراد موثر و برخي از بزرگان و علما را دعوت کردم. گفتم بناست هشتم يا نهم دي راهپيمايي کنيم.
سرويس سياست مشرق - مهمان برنامه اين هفته دست خط، فردي است که نامش با اين مقطع گره خورده است. 8 دي ماه سال 88 اتفاق بزرگي در تبريز رخ داد که مقدمه‌اي براي نهم دي شد؛ نه دي که در تاريخ جمهوري اسلامي ماندگار شد و بساط يک فتنه 9-8 ماهه را جمع کرد و تجلي بصيرت مردم ايران و پيروي از ولايت شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آيت الله مجتهد شبستري از بنيانگذاران جامعه روحانيت مبارز به حساب مي‌آيند و نام ايشان همواره به عنوان يکي از موسسان جامعه روحانيت مبارز شناخته مي‌شود. نماينده 4 دوره مجلس شوراي اسلامي و همچنين در دوره‌هاي مختلف در خبرگان رهبري بوده و هستند. اخيراً هم عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام شده‌اند.
مهمترين موضوعات مطرح شده در اين گفتگو به شرح زير است:
علت بازگشت از ماموريت 22 ساله آذربايجان
هيات نظارت مجمع تشخيص، در آينده نزديک براي حل و فصل مسائل قوا تشکيل مي‌شود
در برخي جلسات مجمع، نسبت به اظهارات برخي اعضا تذکر داده شده است
حماسه 9 دي نبود، امروز بايد در تهران با داعش مي‌جنگيديم
9 دي بايد عبرتي براي آيندگان باشد
وضع اقتصادي مردم رضايتبخش نيست
به گفته مسئولان کميته امداد، حدود 20 ميليون زير خط فقر هستند
واردات بي‌رويه باعث کاهش توليد شده است
در مناظره‌هاي انتخاباتي 96 اهانت‌هايي شد که نبايد مي‌شد
هيچ‌گاه تحت تکفل آيت‌الله سيدکاظم شريعتمداري نبودم
شريعتمداري مي‌خواست آذربايجان را جدا کند
کميسيون‌هاي خبرگان گزينه‌هاي رهبري آينده را سري بررسي مي‌کنند
مي‌توان محتواي مضر در فضاي مجازي را فيلتر کرد، شوراي عالي فضاي مجازي اجازه نمي‌دهد
وضعيت فرهنگي کشور بيش از حد اذيت‌کننده است.
در ادامه مشروح گفت‌وگوي محمدحسين رنجبران با حضرت آيت‌الله محسن مجتهد شبستري عضو مجلس خبرگان رهبري و مجمع تشخيص مصلحت نظام از نظرتان مي‌گذرد:

س: مردم، حاج آقا مجتهد شبستري را به نام آذربايجان و تبريز مي‌شناسند. چطور شد از تبريز جدا شديد؟
بنده ساکن تهران بودم. سال 33 از قم به تهران منتقل شدم، در اينجا حوزه درس و دانشگاه و برنامه حوزه داشتيم. سال 74 موفق شدم که مشرف به زيارت بيت‌الله الحرام شدم. بعد از مناسک حج مشرف به مدينه شديم 4-3 روز در مدينه بوديم که از دفتر حضرت آقا تماس گرفتند و آقاي حجازي گفتند آقا با شما کار دارند، اگر مراسم را مختصر کنيد بهتر است و فردا به تهران بياييد.
من هم گفتم امر فوري است و به تهران مراجعت کرديم و مدينه مختصر شد. مستقيم محضر آقا رفتيم. آقا گفتند جناب آقاي ملکوتي اين جمعه خداحافظي کردند و بايد شما اين جمعه به تبريز براي امامت جمعه برويد. ابتدا خواستم عذرخواهي کنم که اينجا اشتغال درس و بحث دارم، ولي خواهش کردم در حکم من حکم امام جمعه موقت بنويسيد.
ايشان هم قبول کردند و در حکم هم نوشتند. بعد از پايان تعطيلات تابستان نزد آقا آمديم و اجازه مراجعت خواستيم. ايشان فرمودند نخير، خانواده‌هاي شهدا اينجا آمدند و گريه مي‌کردند و مي‌گفتند چرا حکم "موقت" (براي امام جمعه) نوشتيد؟. شما فعلا بمانيد. يک سال هم مانديم و دوباره اجازه مرخص شدن خواستيم و ايشان باز اجازه ندادند. آقا فرمودند از سوي مردم اصرار هست که بايد بمانيد.
س: ديگر حدود 20 سال شد!
ما درس را در تبريز شروع نکرده بوديم و لذا، بساط درس را آنجا پهن کرديم و 22 سال طول کشيد. سه ماه، 22 سال طول کشيد. تا اينکه در اين اواخر يک محذوراتي پيش آمد، باز يکي دو بار صحبت هم شده بود ولي آقا اصرار داشتند بمانيم، يک مقدار مشکلات خانوادگي مثل مريضي پيش آمد بايد طول درمان را در تهران مي‌گذراندند، خلاصه در چندماه اخير خدمت آقا عرض کردم و لذا اجازه مراجعت دادند و جناب آقاي آل هاشم که سلاله السادات و جوان هستند، آنجا مشغول شدند.
س: بعد هم که حکم جديد گرفتيد و عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام شديد.
بله، دستور دادند که آنجا در خدمت باشيم. در اينجا هم درس و بحث را شروع کرديم. مدرسه اي که زير نظر ما بود فعال کرديم و درس خارج فقه را شروع کرديم. مجلس خبرگان هم شرکت مي‌کنيم و مجمع تشخيص هم در کميسيون و هم در جلسه علني هستم.
س: فضاي مجمع تشخيص مصلحت در دوره جديد چطور است؟
از آنجايي که مجمع تشخيص وارد مرحله جديدي شده است قرار است فعال‌تر از گذشته باشد و مخصوصاً با پيوست حکمي که اخيراً مقام معظم رهبري صادر فرمودند که هم سياست‌هاي کلي گذشته بازنگري و تعقيب شود و هم معضلات کشور بررسي شود و علاوه بر اين‌ها دستور دادند هيات نظارتي از خود اعضاي مجمع انتخاب شوند تا در کارهاي مملکت، اجرائيات، قضا و تقنين در هر سه قوه که رهبري حق نظارت دارند، به اين هيات نظارت تفويض شد.
س: هيات نظارتي که از خود اعضاي مجمع هستند؟
بله.
س: الان تشکيل شده است؟
الان آئين‌نامه مختصري نوشته شده است که تعداد چقدر باشد و به چه شکل باشد. خدمت آقا ارائه شد و اگر ايشان تصويب کنند در آينده نزديک تشکيل مي‌شود و مشکلات موجود در قواي سه‌گانه با اين نظارت حل‌وفصل مي‌شود.
س: الان تعداد مشخص شده است؟
در آئين‌نامه تعداد مشخص شده است که 20 نفر از مجمع تشخيص و 3 نفر روساي قواي سه‌گانه و يک رئيس و دبير مجمع هستند؛ 25 نفر هستيم.
س: رياست آيت‌الله شاهرودي چطور است؟
کسالتي داشتند و الحمدالله حال‌شان خوب بود ولي دکترها بر اين نظر هستند چند روزي در خارج از کشور براي معالجات تشريف داشته باشند. ايشان فقيه شايسته‌اي است، هم سياستمدار و هم فقيه است. اميدواريم حال‌شان خوب باشد.
س: در فضاي مجمع بحث جدي هم مي‌شود؟
بله. چون ابتداي کار است کميسيون خاصي تشکيل شده که اين حکم پيوستي که آقا مرقوم فرمودند را به بحث بگذارند. کميسيون‌هاي سابق هم از دوره‌هاي قبل داير است ولي اميدوارم بعد از اين فعال‌تر شود و کارايي بيشتري داشته باشد.
س: در صحبت‌هاي اخير آقا گفته شد افرادي هستند که خارج از قاعده‌مندي صحبت مي‌کنند، از اعضاي مجمع هم هستند؛ آيا آقايان مجمع تذکري به اين افراد مي‌دهند؟
در يک جلسه‌اي برخي از اعضا تذکر دادند که برخي صحبت‌هاي آقايان شايسته نبود و تذکر داده شد، ولي نطق‌هاي قبل از دستور فعلاً کم است.
س: به اين قسمت برسيم که تصويري از آيت‌الله مجتهد شبستري است که فکر مي‌کنم در ذهن‌ها نقش بسته است. در اوج فتنه سال 88 يک روز قبل از 9 دي يعني در روز 8 دي ماه تجمع بزرگي در تبريز برگزار شد، بعد از اهانتي که در روز عاشورا صورت گرفت. چطور شد اين تجمع شکل گرفت؟
من در مقدمه درباره جريان فتنه مختصري صحبت کنم. دشمنان قسم‌خورده جمهوري اسلامي هميشه در اين صدد هستند که فرصتي براي براندازي نظام و اختلال در امنيت کشور ايجاد کنند، اين هر روز به شکلي است و در انتخابات سال 88 هم اين گونه فرصت به دست بيگانگان افتاد که زمينه را فراهم ديدند.
حتي به عقيده برخي‌ها اين اتفاقات قبلاً طرح‌ريزي شده بود که نمي‌توان اين را قضاوت کرد، ولي اين اندازه مسلم است که دو کانديداي شکست‌خورده ادعاي تقلب در انتخابات دارند و اين مسئله را دامن زدند و تحريک کردند؛ پس شواهد و قرائن و مستنداتي در کار است.
بيگانگان و هواداران داخلي آنها آتش به دامنه اختلافات زدند و تقريباً 8-7 ماه کشور در آشوب و التهاب بود مخصوصا در تهران در روز 13 آبان شعار "نه غزه، نه لبنان، جانم فداي ايران" سر دادند، روز قدس همين‌طور بود، شعارهاي ضداسلامي دادند تا اينکه روز عاشورا اهانت به ساحت مقدس سيدالشهدا(ع) کردند.
من يک روز بعد از عاشورا جمعي از افراد ذي‌نفوذ تبريز را به منزل دعوت کردم. سران هيات‌هاي مذهبي و افراد موثر و برخي از بزرگان و علما را دعوت کردم. گفتم بناست هشتم يا نهم دي راهپيمايي کنيم. آن روز صحبت از اين دو روز بود. گفتم مردم به ميدان بيايند و جواب اين گستاخي‌ها داده شود و به نظر من مردم که هميشه در انقلاب پيشتاز بوده‌اند، خوب است در اين صحنه هم حضور داشته باشند و يک روز هم تعويق نيفتد و هر چه زودتر اين راهپيمايي در تبريز هم انجام شود و آقايان به اتفاق قبول کردند روز هشتم باشد.
پيشنهاد کردند سخنران هم خودم باشم. مردم را از طرق مختلف دعوت کردند. جمعيت فوق‌العاده عظيمي شرکت کردند و سخنراني انجام شد و من هم يک مقدار حماسي سخنراني کردم.
س: بسيار پرهيجان بود.
در تبريز به اين شکل انجام گرفت. از قراري که برخي نقل مي‌کنند و شما هم اظهار داشتيد بي‌تاثير در باشکوه‌ بودن نه دي سراسر کشور نبود. اگر جريان 9 دي را نداشتيم و حماسه ملي مردمي را نداشتيم، امروز بايد در تهران با داعش مي‌جنگيديم.
س: با تجربه اي که داشته ايد، فکر مي‌کرديد اين حرکت در 8 دي در تبريز انجام شد در 9 دي کار را تمام کند؟
بله. به نظر مي‌رسيد وقتي اکثريت مردم به ميدان آمدند قطعا اقليت محدود عقب‌نشيني مي‌کنند. اولاً حرف اقليت خلاف قانون بود، عده خاصي که مي‌گفتند بايد انتخابات باطل شود. اينجا لازم است از مقام معظم رهبري تشکر کنيم که ايشان استقامت کردند و انتخابات را ابطال نکردند و سعه صدر به خرج دادند و 9 دي بسيار کارساز شد.
مي‌توان گفت روز ماندگار و تاريخي است و ملت ما بايد قدر اين روز را بدانند و درس عبرتي براي آيندگان باشد و شد که مبادا از اين خيال‌هاي خام به سر داشته باشند و اين وضع دوباره تکرار شود.

س: دو کانديداي شکست‌خورده که خيلي موارد اطراف اينها شکل گرفت؛ فکر مي‌کرديد دچار چنين فتنه‌اي شوند و اين چه درسي براي افرادي است که الان در صحنه هستند؟ آقا در صحبت‌هاي اخيرشان فرمودند چيزي که امام حکيم ما گفت "ميزان حال فعلي افراد است"، يعني بايد هميشه مراقبت کنيم. اين براي آقايان سياسي چه درسي داشت؟
براي برخي از افراد وقتي ايمان در حد بالا نباشد و يا خداي نکرده صفت غرور و عجب در افرادي پيدا شود، سبب مي‌شود توقعاتشان بالا برود و انتظاراتي داشته باشند. بنابراين غرور و يا عامل بيگانه بودن نتوانست کارساز شود ولي الحمدلله اکثريت ملت به پيروزي رسيدند و نتايج خوبي هم به دست آمد.
س: در آن ايام عملکرد خواص را چطور ارزيابي کرديد؟ بودند کساني که فکر نمي‌کرديد در دام و غبار فتنه گير کنند و گير کردند؟
در آن ايام اکثريت مردم متنبه شدند ولي يک عده ماندند و هنوز هم باقي هستند. مثلا در برخي موارد مي‌بينم که مي‌گويند مثلا حرکت روز عاشورا را تقبيح مي‌کنيم؛ تا اين اندازه! حاضر نيستند فتنه را محکوم کنند. عده‌اي ساکت ماندند و فتنه را محکوم نکردند و اينها را مقصر نمي‌دانند و گاهي مسئله "رفع حصر سران فتنه" مطرح مي‌شود.
اين فکر را نمي‌کنند اگر محاکمه شوند ممکن است مجازات شديدتري داشته باشند. الان در حصر هستند و بيمارستان و امکانات در اختيار اين افراد هست ولي اگر محاکمه شوند ممکن است مجازات شديدتر شود؛ به هر حال هستند افراد معدودي که هنوز در غبار فتنه مانده‌اند و مستبصر نشدند.
س: برخي اين مسائل را به کانديداي پيروز آن زمان وصل مي‌کنند و مي‌گويند رفتار امروز او را ببينيد، آن زمان گفته بوديم اين آدم فلان ايرادات را دارد. اين چه جوابي دارد؟
اين استدلال درستي نيست. آن زمان که هم رهبر معظم انقلاب مقاومت کردند و گفتند نبايد انتخابات ابطال شود و هم مردم وارد ميدان شدند، براي اين نبود که فرد جديد 100 درصد ايده‌آل است، بلکه حرف آن آقايان قانون‌شکني بود. راي بالا از نظر قانون به معناي پيروزي در انتخابات است و پيش‌بيني هم نمي‌شد فرد بعدي خوب باشد يا او هم مشکل داشته باشد.
آن زمان نه آقا و نه مردم علم غيب نداشتند. آقا دستور دادند و نمايندگان آنها آمدند و با آنها صحبت کردند، آقا خود کانديدها را خواستند و صحبت کردند، ولي موثر واقع نشد. گفتند برخي صندوق‌ها باز شود و دوباره بازشماري صورت گيرد، قبول نکردند. در هر حال آقا مي‌خواستند قانون‌شکني نشود. مردم هم همين را مي‌خواستند.
حالا فرد بعدي آيا ايده‌ال بود يا نه، اشتباهاتي داشت يا نه، بعداً مشخص شد. قبلاً اين امر مشخص نبود و اصلا قانون‌شکني هم کار درستي نبود و بايد روال طبيعي انجام مي‌گرفت. بيانات آقا اين بود که برخي 10 سال مدير مي‌شوند، تغيير مي‌کنند و برخي حرف‌ها را بيان مي‌کنند و مخالف‌خواني مي‌کنند و برخي عليه قوه قضائيه حرف هايي مي‌زنند، افرادي ممکن است خطاکار باشند ولي کار صواب هم دارند. بايد هر دو را بيان کرد.
س: شما امام(ره) را درک کرديد و سال‌ها در فضاي سياسي قبل و بعد انقلاب بوديد؛ برخي سوال مي‌کنند اگر امام(ره) بود با قانون‌شکنان چه مي‌کردند؟
قطعاً امام(ره) مُر قانون را اجرا مي‌کردند؛ همانطور که در جريان بني‌صدر اقدام کردند. امام(ره) بني صدر را 100 درصد نمي‌دانستند که خوب است يا نه، چون اکثريت راي دادند، قانون است که امام و رهبر هم تنفيذ راي مردم کنند. امام(ره) تائيد و تصويب کردند البته هم امام(ره) و هم مقام معظم رهبري در ضمن تنفيذ جمله‌اي دارند که شما را تائيد کرديم، تا زماني که در خط اسلام و قانون حرکت مي‌کنيد.
س: به مسائل روز برگرديم؛ حاج آقا شما الان مهم‌ترين مشکل مردم را چه مي‌دانيد؟
مشکل مردم مشکل اقتصادي و فرهنگي است. وضع اقتصادي مردم رضايت‌بخش نيست. رکود، بيکاري، فقر در جامعه زياد است. به گفته برخي مسئوليت کميته امداد امام خميني (ره) 20 ميليون جمعيت ايران اسلامي زير فقر هستند. بنا به نقل مسئولين 2 ميليون و نيم حاشيه‌نشين داشتيم و الان به 10 ميليون مي‌رسد و نشان مي‌دهد مردم در فقر هستند؛ اين ارقام نگران‌کننده است.
همين گراني‌هاي اخير در تخم مرغ و اينها و در ضروريات زندگي مردم نگران‌کننده است. رکودي هم که در توليد ايجاد شده مي‌توان جلوگيري کرد، قدري ضعف مديريت داريم. با اينکه مقام معظم رهبري چند سال است درباره اقتصاد مقاومتي بحث و تاکيد دارند و امسال هم علاوه بر بحث اقتصاد مقاومتي فرمودند سال "توليد و عمل" هست، اما آنطور که شايد و بايد آثارش در معيشت مردم ديده نمي‌شود و تنها سخنراني کردن و اعداد و ارقام گفتم کافي نيست. بايد مردم در عمل ببينند معيشتشان بهتر شده و بيکاري کمتر شده است. بيکاري زياد است و مسئله اشتغال و عامل اين امر هم قدري ورود کالاهاي قاچاق، واردات بي‌رويه است که سبب شد رشد توليد پائين بيايد.
اينها چيزهايي است که قابل حل است و بايد حل شود و اميدواريم با فعاليت‌ بيشتر دولت و مجلس وضع اقتصادي که مريض است اصلاح و ملاجعه شود.
س: وضع فرهنگي چطور؟
وضع فرهنگي هم بدتر است؛ به طوريکه آقا فرمودند مشکلات اقتصادي زياد است و من رنج مي‌برم ولي مشکلات فرهنگي به قدري است که گاهي خوابم نمي‌برد. بيش از حد اذيت‌کننده است. ولنگاري بيشتر رواج يافته است به خصوص با داير شدن فضاي مجازي.
بنا به نقل آقاي وزير ارشاد بيش از 5 درصد فضاي مجازي ديني نيست؛ يعني تنها 5 درصد فضاي مجازي ديني است و بقيه يا ابتذال يا القاي شبهات است و يا مسائلي است که وقت جوانان را از بين مي‌برد. نسل جوان و نوجوان الان با اين تبلت‌ها و موبايل‌ها مشغول هستند و امکان افت تحصيلي هم وجود دارد. اينها خطر جدي است. مي‌توان اينها را حل کرد همانطور که در برخي کشورها بخش‌هايي از فضاي مجازي که مضر است را فيلتر و مسدود مي‌کنند، اينجا هم مي‌توانند ولي در شوراي عالي مجازي اجازه نمي‌دهند. بايد اين را اقدام کنند که معضل براي کشور است.
در عين حال که هزينه جاري مملکت مي‌رسند، ميشود حقوق‌هاي نجومي هم از بين برود.
س: حقوق هاي نجومي مشخص نشد چه شد!
معلوم نشد و صحبت‌هايي شد ولي جدي گرفته نشد.
س: در مجمع تشخيص صحبتي از اين مسئله نشد؟
قطعاً اگر مسئله‌هاي اينچنيني همچون فضاي مجازي، حقوق‌هاي نجومي، مشکلات اقتصادي و بيکاري حل نشود... مردم دو چيز مي‌خواهند يکي تدين و يکي معيشت است؛ وضع هر دو اين‌ها مختل است. اين دو را بايد حل کرد. اگر اين سه قوه حل نکنند کار به مجمع تشخيص بکشد بايد به اين مسائل هم وارد شد.
س: انتقادي مي‌شود چه ميزان قبول داريد؛ مي‌گويند اوضاع اقتصادي را بايد دولت و مجلس پاسخ دهند و حتي قوه قضائيه در بخش‌هايي براي مبارزه با فساد اقتصادي پاسخ دهد ولي مسائل فرهنگي را يکي از رکن‌هايي که بايد پاسخگو باشد حوزه علميه است. حوزه در اين زمينه آن گونه که بايد کار نکرده است. اين را قبول داريد؟
من نمي‌گويم حوزه علميه 100 درصد ايده‌آل است و روحانيت هم 100 درصد ايده‌آل است. آنها هم اشکالاتي دارند ولي قسمت عمده اشکالات به مسئولين مربوطه مي‌رسد و حوزه علميه هم البته بي‌نظمي‌هايي داشت و اخيرا سال به سال دارد به نظم مي‌افتد ولي الان مُبلغ کم داريم، فضاي آموزشي هم کم داريم چرا که بودجه‌اي که داده مي‌شود قابل قياس نيست.
اگر بودجه براي ساخت‌وساز به حوزه‌هاي علميه داده مي‌شد، الان حوزه‌هاي علميه بسيار مقتضي طلبگي هستند ولي فضا نيست، مدرسه در شهرها نيست. کمبود فضاي استراحت و درس خواندن است. به تعداد دانشگاه‌ها نيست و بسيار کم است و متقاضي زياد است. بايد طلبه تربيت کرد. طلبه فاضل تربيت کرد و براي تبليغ فرستاد تا بهتر از اين شود.

س: اين را قبول داريد که در دوره‌هاي شما علماي بزرگ و تاثيرگذاري در حوزه‌ها تربيت شدند؛ الان افراد تاثيرگذار کم هستند.
آن مسئله ديگر است که علماي بزرگي که فقيه و بزرگوار در شهرها بودند، کم شده‌اند. بيشتر در قم متمرکز هستند يا از دنيا رفته‌اند و جاي آنها افرادي نيامده است و اين مسئله ديگري است که بايد فقيه تربيت کرد، علماي بزرگ تربيت کرد و به شهرستان‌ها فرستاد ولي الان مي‌بينند نياز به تبليغات است در حد اعلا نمي‌مانند.
مثلا سابقاً در حوزه علميه 30-20 سال مي‌ماندند و بعد مي‌رفتند و الان سفيران هدايتي تاسيس شده که در عرض 7-6 سال دنبال تبليغ مي‌روند، چون نياز به تبليغ را احساس مي‌کنند و تا انتهاي يتحصيلات حوزوي باقي نمي‌مانند. اين مسئله ديگري است که بايد برايش فکري کرد. بايد برنامه‌ريزي کرد و به مقداري که لازم است فقيه و مجتهد و علماي بزرگ تربيت شوند.
س: الان جامعه ما به خصوص در عرصه فرهنگي به شدت نياز به علماي تحصيل‌کرده دارد؛ در هنر، تئاتر، موسيقي و رشته‌هاي ديگر اين خلا را احساس مي‌کنيم که علمايي متخصص باشند و کمک کنند.
حتماً لازم است. کمبود داريم ولي باز هستند. مثلاً در فضاي مجازي، عده‌اي را هم در تبريز و هم در تهران براي پاسخگويي به شبهات فضاي مجازي آماده مي‌کنيم. عده‌اي آماده شوند اين شبهات درباره اعتقادات و مسائل سياسي و غيرسياسي را رصد کنند و پاسخگو باشند. اينها آرام آرام تربيت مي‌شوند.
س: آيت‌الله شبستري دولت‌هاي مختلفي را از ابتداي انقلاب درک کرده‌اند. دولت بني‌صدر، دولت شهيد رجائي، دولت حضرت آقا، دولت آقاي هاشمي رفسنجاني، دولت اصلاحات، دولت آقاي احمدي‌نژاد و دولت آقاي روحاني بوده است. کدام دولت را مطلوب ديديد؟
مسلما دولت آقا هيچ بحثي نداشت و هيچ کسي درباره ايشان و دوره رياست ايشان اشکالي نگرفته است، نقصي درباره ايشان نديده بود. همانطور که الان در رهبري از هر جهت ايده‌آل هستند و خداوند نعمت بزرگي به کشور مرحمت فرموده است، در دوران رياست جمهوري اين چنين بود و رياست جمهوري مقبول مردم بودند.
شهيد رجائي هم مدت کوتاهي رياست جمهوري را در دست داشتند. مرحوم آقاي رفسنجاني هم از نظر سياسي بودن و مديريت قوي بودند، در آن زماني که مشغول بودند معروف به دوران سازندگي شد. ايشان در سازندگي و آباداني موفق بودند. بقيه که اسم برديد متاسفانه آنطور که اسم برديد، ايده‌آل نبودند و مردم ناراضي بودند، بحث‌هاي به وجوده آمده هم براي همين چند دوره اخير است.
س: مناظرات انتخابات 96 را ديديد؟
بله. کامل نديده باشم، قدري را ديدم.
س: نظر شما چيست؟
قدري اهانت‌هايي که نبايد انجام مي‌شد، صورت گرفت. ممکن بود بحث‌هاي کلي داشته باشند، ولي برخي تندروي کردند.
س: معتقديد تندروي بود؟
من به مناظره خيلي چيزي ندارم، هر کدام حرف مي‌زنند و در غياب ديگري ممکن است بگويند دولت گذشته در فلان کار کوتاهي کرده است ولي طوري بحث کردن که رودرروي يکديگر نکاتي را که ثابت شده يا نشده، را مطرح کردند و طرف مقابل هم جواب تندي دادند، اينها عقلايي به نظر نمي‌رسد.
س: حاج آقا شما متولد 1316 هستيد؟
بله. يک دي ماه 1316 هستم.
س: چه زماني ازدواج کرديد؟
من در 26 سالگي ازدواج کردم.
س: چطور آشنا شديد؟
با يکي از خانواده‌هاي متدين شبستر که معروف به تقوا و صداقت و امانت بودند، وصلت کرديم.
س: مهريه چقدر بود؟
به ياد ندارم؛ آن زمان فکر کنم 5 هزار تومان بود.
س: حاج آقا به حاج خانم در کار خانه کمک مي‌کرديد؟
بله.
س: هنوز ادامه دارد؟
تا جايي که بتوانم. گرفتاري من و مطالعه من زياد است ولي اگر بتوانم کمک مي‌کنم.
س: غذا هم بلد هستيد درست کنيد؟
غذا هم در دوران طلبگي ياد گرفتيم، کته و نيمرو و چيزهاي ساده را بلد هستيم.
س: پدر شما هم از علما بودند؟
بله. پدر من مرحوم ايت‌الله شبستري يکي از فقهاي دوران استبداد رضاخاني بودند. مدتي مقيم شبستر بودند و بعد مقيم تبريز شدند و از علماي معروف تبريز بودند و در حادثه پيشه‌وري و يک سال تبريز توسط دولت شوروي اشغال شد، از مبارزين بودند و در اثر فعاليت ايشان و دو سه بزرگوار ديگر همچون مرحوم آيت‌الله ميرزا فتاح شهيدي و آيت‌الله سيد مرتضي خسروشاهي، توانستند ملت را در صحنه نگه دارند و مقدمات خروج بيگانه را از کشور فراهم کنند.
س: چه سالي پدر فوت کردند؟
سال 1366 بود.
س: مي‌گويند بعد از فوت پدر تحت تکفل آيت‌الله شريعتمداري بوديد؟
خير. من تحت تکفل هيچ کسي نبودم؛ مادرم حضور داشتند و من در تبريز بودم و آيت‌الله شريعت‌مداري آن زمان در قم بود.
س: با ايشان ارتباط داشتيد؟
برخي درس خارج فقه ايشان را مرحوم بهشتي، امام موسي صدر هم مي‌رفتند البته دوره قبل از ما بودند، ايشان درس خارج و مکاسب مي‌گفتند و شرکت داشتيم. از نظر علمي قوي بودند، من هم چند سالي درس ايشان شرکت کردم ولي از ملازمين رکاب ايشان نبودم.
س: چطور شد آيت‌الله شريعتمداري در آن مسير افتاد؟
اينها مسائلي است که جاي بحث دارد. آقاي منتظري چطور شد؟ بالاخره بشر است ديگر. قدري هم اطرافيان موثر هستند. اطراف ايشان هم افراد نامناسب آمدند. ايشان از ابتداي انقلاب تا حدي همراهي کرد، البته به قاطعيت حضرت امام نبود. ايشان هم محکوم مي‌کردند، به شاه حمله نمي‌کردند، عقيده ايشان اين بود که اگر شاه برود مملکت کمونيستي مي‌شود.
س: نظر ايشان اين بود شاه بماند؟
در جلسه‌اي اظهار مي‌داشتند که من به سلطنت حمله نمي‌کنم، چون حيواني که گله را نگه مي‌دارد بايد بماند، چون مملکت دچار کمونيست مي‌شود. اما بعدها راه عوض شد. يعني وقتي امام آمدند و قدرت منحصر در امام شد، اطرافيان به دليل حب جاه و برخي مسائل سبب چنين مسائلي شد. ايشان حتي صحبت اين را داشت که آذربايجان را به من بدهيد، من استاندار تعيين کنم.
س: آن زمان در آذربايجان مستقر شدند يا قم بودند؟
قم بودند ولي مي‌گفتند من اهل آنجا هستم به گونه‌اي نباشد که قدرت منحصر در يک نفر باشد. لازمه اين امر تجزيه کشور بود و نمي‌شد ساير استان‌ها را امام تعيين کند و زيرنظر دولت باشد و در آنجا دولت زيرنظر کس ديگري باشد، ولي اين انتظارات را داشتند و به آن دست پيدا نکردند و قدري وسوسه‌هاي شيطاني و اطرافيان سبب شدند راه ايشان جدا شد.
س: حاج آقا چند فرزند داريد؟
من 4 فرزند دارم. سه پسر و يک دختر دارم که الحمدالله همه از صلحاء هستند.
س: يکي از آقا پسرها در مجلس خبرگان هستند؟
بله. آقا شيخ جواد هستند.
س: نماينده خبرگان از اروميه هستند.
پسر ارشد من، شيخ جواد، در قم مشغول تدريس هستند، هم در مدرسه حجتيه که براي جامعه‌المصطفي است و هم در مدرسه آيت‌الله گلپايگاني درس کفايه دارند، در انتخابات اخير خبرگان از اروميه استان آذربايجان غربي، شرکت کردند و راي آوردند و الان در خبرگان هستند.
س: انتخابات خبرگاني که اخيراً برگزار شد حاشيه‌هاي بسياري داشت. در مورد نوع ليست‌ها و فهرست‌هايي که بيرون آمد، نظري نداريد؟
نظرم اين بود که جامعه مدرسين و جامعه روحانيت ليستي را دادند و افراد ديگري که خيلي خطشان با آنها يکي نبود ليست ديگري دادند و در تهران ليست غير جامعه مدرسين و جامعه روحانيت راي آورد، ولي در شهرستان‌ها مخلوط بود. من از جمله کساني بودم که با اين که اسم من در ليست گروه خاص نبود، در عين حال راي اول را در آذربايجان آوردم.
س: نظر شما درباره ليستي که در تهران بسته شد اين بود که آقاي هاشمي در ليست نباشند؟
البته آن زمان در تبريز گرفتار بودم و در جلسات جامعه روحانيت حضور مرتب نداشتم، يادم نيست آن زمان با من مشورت شد يا نشد، آقايان به تصميمي رسيدند و در قم آن طور تصميم گرفته شد.
س: فکر مي‌کرديد آقاي مصباح و ايت‌الله يزدي راي نياورند؟
خير. احتمال زياد مي‌دادم که راي بياورند. در تهران متاسفانه يک جوي عليه اين دو بزرگوار درست کردند ولي آقا بعد از انتخابات فرمودند که راي نياوردن اينها خيلي مهم نيست، اينها براي مجلس خبرگان زينت بودند نه اينکه مجلس خبرگان براي آنها زينت باشد.
س: الان شما عضو کميسيون تحقيق خبرگان هم هستيد؟
بله. از اولين دوره‌اي که در خبرگان شرکت کردم - الان پنجمين دوره است که شرکت کردم- در کميسيون تحقيق که مهم‌ترين کميسيون خبرگان است حضور داشته‌ام. درهمان جلسه اول براي افراد اصلي راي‌گيري مي‌شود و براي علي‌البدل راي‌گيري ديگري مي‌شود. براي کميسيون تحقيق که مربوط به اصل 111 است اهتمام دارند، اظهار لطف خبرگان محترم ايجاب کرده من از اولين دوره عضو کميسيون تحقيق بودم و الان هم هستم.
س: آقا در جلسه‌اي با خبرگان مطرح کردند هميشه حداقل ده گزينه براي رهبري داشته باشيد؛ البته ان‌شالله هميشه سايه ايشان مستدام باشد، اما اين کار شده است؟
اين موضوع مربوط به اصل 107 و کميسيون اصل 107 و 109 است و در آنجا بررسي مي‌کنند و از يازده نفر عضو اصلي و 5 نفر علي‌البدل، 3 نفر را تعيين مي‌کنند که به طور اين موضوع را سري بررسي کنند. آنها تعداد زيادي از افراد را بررسي مي‌کنند و جهات مثبت و منفي را ارزيابي مي‌نند. من در اين کميسيون نيستم، در اين باره نظري ندارم.
س: در جلسه مهمي که بعد از ارتحال حضرت امام تشکيل شد، چه گذشت؟ چه کساني موافق شورايي بودن رهبري بودند؟
تعداد 80 نفر بودند و من به ياد ندارم. اجمالاً شورايي بودن مورد بحث قرار گرفت و راي نياورد، اکثريت راي ندادند و اينکه چه کساني راي دادند را به ياد ندارم. بنا شد به مصاديق برسد.
س: حتما جالب است و حتما خاطره خاصي داريد که تعريف کنيد.
شنيده بودم که حضرت امام (ره) درباره آقا صحبتي داشته‌اند. يکي در مورد عزل قائم مقام يعني آقاي منتظري، آقاي رفسنجاني و آقاي خامنه‌اي و برخي گفته بودند ايشان را عزل کرديد، تکليف آينده چيست؟ امام (ره) فرموده بودند با بودن آقا سيد علي شما غصه‌اي نداريد.
يک بار هم آقا در دوره رياست جمهوري در کشور کره سخنراني مي‌کردند، امام (ره) و حاج احمد آقا گوش مي‌کردند، حاج احمد به امام (ره) عرض کرده بود ماشالله آقاي خامنه‌اي به خوبي جلسه را در دست دارد، امام (ره) فرموده بودند ايشان شايستگي رهبري را دارند.
اين مطلب را حاج احمد آقا به آقاي هاشمي رفسنجاني و آقاي موسوي اردبيلي منتقل کرده بود که امام (ره) چنين نظري دارد. من اين را شنيده بودم که آقاي رفسنجاني اين مطلب را از حاج احمد آقا نقل کرده است. در اثناي بحث شورايي بودن رهبري، يادداشتي براي هيات رئيسه نوشتم چون آن زمان آقاي مشکيني بودند و نائب رئيس آقاي رفسنجاني بودند.
مرحوم آقاي طاهري خرم‌آبادي با آقاي هاشمي صحبت کردند و ايشان گفت اجازه دهيد بحث شورايي تمام شود و بعد وارد بحث مصاديق شويم.
س: آقاي هاشمي نظر بر شورايي بودن رهبري داشتند؟
جواب در هر حال اين بود که شورايي تمام شود و بحث ادامه يابد. شورايي که راي نياورد وارد مصاديق شدند. برخي از افراد اسم برخي مراجع همانند آيت‌الله گلپايگاني را بردند، آن زمان من بلند شدم و گفتم آقاي رئيس من يادداشتي داده بودم، شما نظر امام را بيان کنيد. اکثريت جلسه گفتند الان نگوئيد چه زماني خواهيد گفت؟
لذا ايشان اين دو موضوع را بيان کردند، آن زمان صحبت طرف آقا رفت و راي‌گيري درباره ايشان رفت.
س: که ايشان خودش مخالفت کردند.
بله. پشت تريبون رفتند و گفتند من راضي به اين مسئله نيستم. به ياد دارم آقاي آذري که آقاي گلپايگاني را پيشنهاد مي‌کردند، بعد که شورايي راي نياورد و بحث آقا مطرح شد، آقا رو به آقاي آذري کردند و گفتند اگر من به عنوان ولي فقيه حکمي کردم شما قبول مي‌کنيد؟ گفتند بله قبول مي‌کنم.
به آقا گفته شد که بالاخره مردم به اعضاي خبرگان راي داده‌اند و شما هم بايد بپذيريد، آقا هم پذيرفتند و با قاطعيت عمل کردند که به قول آيت‌الله احمدي ميانجي هدايت ملائکه‌الله بود که ما به رهبري آقا راي داديم. شاکر هستيم که اين 27 سال به نحو احسن رهبري کرده‌اند.

س: شما چه تشابه‌ها و تفاوت‌هايي بين رهبري امام (ره و حضرت آقا مي‌بينيد؟
همان صلابت امام (ره) و قاطعيت او را دارند؛ در مبارزه با استکبار و مديريت. آقا به همه مسائل کشور اشراف دارند حتي روزي خدمت آقا بودم، يک پرونده نيروهاي مسلح را آورده بودند و يکي از مسئولين عقيدتي-سياسي خلاصه‌اي روي پرونده نوشته بود و خدمت آقا ارائه داد چرا که احتمال مي‌داد آقا نتوانند کل پرونده را مطالعه کنند. آقا فرمودند بگذاريد تمام پرونده باشد و مي‌خواهم تمام پرونده را ببينم.
س: از سوابق قبل انقلاب بگوئيد که از چه زماني با امام (ره) آشنا شديد و به جريان انقلاب اسلامي پيوستيد؟
من از اوايل دوران طلبگي يک علاقه خاصي به انقلابيون داشتم. به ياد دارم سال اولي که به قم آمدم – سال 33 بود - مرحوم نواب صفوي (ره) به قم آمده بود و در سخنراني مي‌کرد. من تا شنيدم خودم را به آنجا رساندم و مجذوب صحبت‌هاي ايشان شدم. حتي ايشان درمسجد امام بالاي عرشه منبر ايستاد، نه اينکه بنشيند.
س: آن زمان 17 ساله بوديد؟
بله. ايشان سخنراني انقلابي انجام داد و من هم به ايشان و فدائيان اسلام علاقه‌مند شدم.
س: اولين دستگيري شما چه زماني بود؟
در تهران که آمديم، در جامعه روحانيت بوديم 20 و چند نفر را در يک شب دستگير کردند. در منزل يکي از علماي تهران در غرب تهران، يکي از شبهاي ماه رمضان جلسه‌اي داشتيم. بعد از حادثه اصفهان که کشت و کشتار شده بود، مرحوم مطهري هم حضور داشتند.
با امام (ره) تماس گرفتند که چه کنيم؟ امام (ره) فرمودند اعلاميه بدهيد و مردم را به استقامت دعوت کنيد. بيشتر اعلاميه‌هاي جامعه روحانيت مبارز را در اوايل من مي‌نوشتم، من يا آيت‌الله عميد زنجاني يا با هم مي‌نوشتيم. به من موکول کردند بنويسيد.
آن زمان قرار بود فردايش با آقاي امامي کاشاني جلسه داشته باشيم تا اعلاميه را تکميل کنيم؛ ما مي‌نوشتيم و آقايان امضا مي‌کردند. يک متني نوشتم و گذاشت در جيبم که فردا با آقاي امامي کاشاني تطبيق بدهيم، اذان صبح تا سحر جلسه ادامه داشت، يکي دو ساعت به اذان صبح مانده بود خواستيم بيرون بياييم که ديديم خانه محاصره است.
کاغذ را درآوردند و مي‌دانستم کار من از اين آقايان سخت‌تر خواهد شد، چراکه مدرک دست آنها آمد. روي کاميون‌هايشان پرده بود و معلوم نبود ما را کجا مي‌برند. فردا معلوم شد در کلانتري صبا بود. آنجا هندوانه و ناني آوردند و سحري خورديم. آنجا مانديم و نماز صبح خوانديم و خوابيديم.
روز بعد عصر ديدند چون حدود 22 نفر از ائمه جماعات معروف تهران نمازشان تعطيل شده، دولت به وحشت افتاد. حتي من شنيدم که در تبريز مي‌خواستند بازار تبريز را تعطيل کنند، وقتي فهميدند ما و آقاي خسروشاهي دستگير شديم. در تهران هم در عمل نشان دادند و نمازها تعطيل شد.
لذا عصر آن روز يعني 24 نگذشته آمند عذرخواهي کردند و گفتند برويد. اولين بازداشت ما در آن جريان بود که 20 و چند نفر با هم دستگير شديم.
س: بعد از انقلاب مسئوليت کميته منطقه 6 تهران را داشتيد؟
بله. مسجد .... چيان بودم و ساير مساجد آن منطقه هم مي‌آمدند و به ما ملحق مي‌شدند و با هم حرکت مي‌کرديم.
س: چطور نماينده مجلس شديد؟
بالاخره گفتند وظيفه است و اسم ما هم نوشته شد. هم جامعه روحانيت مبارز و آن موقع هم حزب جمهوري نوشت. بسياري از تشکل ها نوشتند هر چند من تبليغات نمي‌کردم، ولي تبليغات‌کننده‌ها کار را پيش مي‌بردند.
س: هيچ مجلسي همانند مجلس اول نمي‌شود که از هر طيفي بودند!
بله. از طيف‌هاي مختلف بودند. حتي ملي مذهبي‌ها 15-10 نفر بودند. مهندس بازرگان، آقاي صباغيان، آقاي معين‌فر، توسلي بودند.
س: آخرين دوره هم مجلس پنجم بود؟
بله.
س: دوره ششم شرکت کرديد؟
خير. من دوره اول و دوم، چهارم و پنجم بودم.
س: در ديدار اخير با رئيس‌جمهور حضور داشتيد؟
بله. جامعه روحانيت اخيراً به اين نظر رسيد که سلسله مشکلات در کشور وجود دارد. مشکلات اقتصادي، فرهنگي که به نمونه اشاره شد. لازم است که مسائل فرهنگي که به جامعه روحانيت مربوط مي‌شود، مطرح شود. تصميم گرفتند از نزديک با رئيس‌جمهور ملاقاتي داشته و تذکراتي بدهند.
بنابراين، اين جلسه و ملاقات براي اين بود که تذکرات داده شود و يکي از افرادي که صلاح دانسته شد بروند، بنده بودم.
س: آقاي روحاني عضو جامعه روحانيت هستند؟
استعفا نکرده است ولي شرکت نمي‌کند چون مشغله زياد است و از نظر امنيتي و اينها... .
س: الان جزء شوراي مرکزي حساب مي‌شوند؟
بله. استعفا نکرده است.
س: آقاي هاشمي چطور؟
آقاي هاشمي هم همينطور بودند. اسم‌شان حذف نشده بود ولي عملاً اواخر شرکت نمي‌کردند.
س: در انتخابات سال 84 گمان مي‌کرديد آقاي هاشمي بيايند؟
خب حالا وظيفه ايشان اين بود که من در اين زمينه نمي‌توانم اظهارنظر کنم. بالاخره نظر خودشان بود که بيايند و آمدند و شوراي نگهبان به خاطر مسائل سني يا مسائل ديگري رد صلاحيت کردند.
بسيار استفاده کرديم. برنامه با دست‌خط شما تمام مي‌شود.
دست نوشته آيت‌الله مجتهد شبستري:
«بسم الله الرحمن الرحيم
اميدوارم به فضل الهي رسانه ما بيش از پيش در نقش معارف اسلام و تعاليم اخلاقي مخصوصا در شرايطي که مورد تهاجم فرهنگي مبتذل غرب واقع شده‌ايم و فضاي مجازي مطلوب نيست، بتواند پاسخگو بوده و خلا موجود و ضررهاي به وجود آمده را جبران کند.
من در خاتمه از زحمات و خدمات سازمان صدا و سيما و عزيزان دست‌اندرکار سپاسگذاري مي‌نمايم.
والسلام و عليکم والرحمه
محسن مجتهد شبستري»

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۳۲۷۰۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز ضبط مناظره تلویزیونی کاندیداهای حوزه انتخابیه خرم آباد و چگنی

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان لرستان؛ضبط مناظره ی نامزدهای مرحله ی دوم دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه ی انتخابیه خرم آباد و چگنی آغاز شد.
مدیرکل صداوسیمای استان لرستان گفت:مناظرات بین نامزدهای حوزه انتخابیه خرم آباد و چگنی که اعلام آمادگی کرده بودند،ضبط شد و در ایام مجاز تبلیغات انتخابات این مناظرات از شبکه لرستان و رادیو لرستان پخش می شود .
 دکتر علیرضا شیروی افزود:بسته های ۲۰ دقیقه ای هم از معرفی نامزدها در صداو سیمای استان لرستان با حضور نامزدهای انتخابات آماده شده که در ایام مجاز تبلیلغات انتخابات این بسته ها پخش خواهد شد.
 امروز سه نفر از چهار نامزد راه یافته به مرحله ی دوم انتخابات دیدگاهها ،نقدها و راهکارهای خود را برای جلب نظر مردم  بیان کردند.
 در حوزه ی انتخابیه خرم آباد وچگنی چهار نفر برای کسب دو کرسی در مجلس شورای اسلامی به مرحله ی دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی راه یافتند. 
در انتخابات یازدهم اسفند تکلیف نمایندگان شش حوزه ی انتخابیه استان لرستان در مجلس شورای اسلامی مشخص شد.
در مرحله اول تکلیف نمایندگان شش حوره انتخابیه لرستان مشخص شد.
در این دوره از مناظره که سه نفر از نامزد‌های حوزه ی انتخابیه خرم آباد و چگنی شرکت کردند با حضور ناظران ،تبلیغات انتخاب سه برنامه‌ی ۶۰ دقیقه ضبط شد 
 مناظره ها به دنبال ابتکار رسانه ی ملی برای اجرای عدالت رسانه‌ای و ایجاد فرصت تبلیغاتی برابر در دوازدهمین دوره ی انتخابات مجلس شورای اسلامی شکل گرفت که با استقبال مردم و کاندیدا‌ها مردم مواجه شد .
مناظره‌ها از بامداد ۱۳ اردیبهشت تا ساعت ۸صبح ۲۰ اردیبهشت جاری در چندین نوبت از صداوسیمای لرستان پخش خواهد شد. 
استقبال مردم وتجربه ی مرحله اول مناظره‌ها نشان داد این راهبرد رسانه‌ی ملی ،در کنار دیگر ظرفیت‌های تبلیغ می‌تواند مردم رو در انتخابی بهتر کمک کند.
 در حوزه ی انتخابیه خرم آباد وچگنی چهار نفر برای کسب دو کرسی در مجلس شورای اسلامی به مرحله دوم انتتخابات دوازدهمین دوره ی مجلس شورای اسلامی راه یافتند.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی