آیا توافق هسته‌ای عربستان محقق می‌شود؟
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۱۱۴۵۱۴
تهران - ایرنا- پایگاه خبری فرارو نوشت: عربستان مایل به تولید سوخت هسته‌ای از طریق غنی سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم از سوخت‌های حاصل از نیروگاه‌های هسته‌ای است. این خواسته تا کنون با استقبال دولت‌های قبلی آمریکا رو به رو نشده بود. حالا یک اندیشکده آمریکایی پیش بینی می‌کند که دولت ترامپ ممکن است این بار از موضع قبلی آمریکا در برابر خواسته عربستان کوتاه بیاید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ادامه این نوشتار می خوانیم: یک اندیشکده آمریکایی از مذکرات هسته‌ای و پشت پرده عربستان با آمریکا خبر داده است. ریاض قصد دارد 16 نیروگاه هسته‌ای ایجاد کند و شرکت‌های آمریکایی هم دنبال مشارکت در این طرح‌های سودآور هستند. دولت ریاض مدت‌ها قبل اعلام کرد برای اجرای طرح چشم انداز 2030، پایان دادن به وابستگی نفتی و کاهش مصرف داخلی سوخت‌های فسیلی، درصدد دستیابی به فناوری انرژی هسته‌ای و ساخت نیروگاه‌های اتمی است. عربستان مایل به تولید سوخت هسته‌ای از طریق غنی سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم از سوخت‌های حاصل از نیروگاه‌های هسته‌ای است که این خواسته تا کنون با استقبال دولت‌های قبلی آمریکا رو به رو نشده بود. آمریکایی‌ها قرارداد هسته‌ای سال 2009 خود با امارات را معیار طلایی نامگذاری کردند؛ توافقی که به امارات اجازه غنی سازی اورانیوم نمی‌دهد. این اندیشکده همچنین پیش بینی می‌کند که دولت ترامپ ممکن است این بار از موضع قبلی آمریکا در برابر خواسته عربستان کوتاه بیاید.
ترامپ خواست عربستان را می‌پذیرد؟
دو ماه قبل هافینگتن پست در مطلبی مذاکرات انتقال فناوری هسته‌ای آمریکا به عربستان را مورد بررسی قرار داد و نوشت: دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا چندی پیش اعلام کرد امکان انتقال فناوری هسته‌ای به عربستان را ارزیابی می‌کند؛ اقدامی که دولت‌های پیشین آمریکا با این توجیه که انتقال فناوری اتمی آمریکا به عربستان ممکن است به آغاز یک مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه منجر شود، از اجرای آن خودداری کرده بودند. بسیاری از مقامات پیشین آمریکا بر این باورند که هدف نهایی عربستان، دستیابی به قابلیت غنی سازی اورانیوم و رقابت با ایران در منطقه است. بعضی نشریات آمریکایی نیز در این باره نوشته اند: یک انگیزه آشکار سیاسی برای توجیه درخواست عربستان برای فناوری هسته‌ای وجود دارد و آن زمینه‌چینی برای ساخت بمب هسته‌ای در صورت حرکت ایران به سمت این هدف است. همچنین هسته‌ای شدن عربستان زمینه تقویت اتحاد غیررسمی ریاض و تل آویو را فراهم می‌کند.
توافق بین عربستان و آمریکا از هم اکنون 123 نام گذاری شده است. دلیل انتخاب این نام، ماده 123 قانون انرژی اتمی آمریکاست، که توافق همکاری صلح آمیز هسته‌ای را مستلزم انتقال مواد هسته‌ای، فناوری و تجهیزات می‌داند. در مذاکرات قبلی عربستان سعودی با امضای هرگونه توافقنامه‌ای با آمریکا مخالفت کرده که این کشور را از حق غنی سازی اورانیوم محروم کند.
از سرگیری مذاکرات هسته‌ای سعودی با آمریکا
«خالد الفالح»، وزیر انرژی عربستان سعودی 20 ماه دسامبر 2017 اعلام کرده بود، کشورش در صدد از سرگیری مذاکره با آمریکا جهت دستیابی به توافقی است که به شرکت‌های این کشور اجازه دهد، در پیاده سازی برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای مشارکت داشته باشند. او گفته بود: طی گفتگو‌های اولیه‌ای که با شرکای آمریکایی خود داشتیم، به آنها خاطر نشان کردیم که قصد داریم، منابع داخلی را برای تولید انرژی هسته‌ای به خدمت بگیریم و از این لحاظ امیدواریم، در مذاکراتی که قرار است، چند هفته دیگر در خصوص این پرونده با آمریکایی‌ها داشته باشیم، به توافقاتی برسیم که هم اهداف مورد نظر ما تامین کند و هم شرکای آمریکایی ما را وادار کند، به وعده‌های خود عمل کنند.
موافقت آمریکا با غنی‌سازی عربستان بعید است
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل هسته‌ای معتقد است احتمالا آمریکا این بار نیز با غنی‌سازی عربستان موافقت نمی‌کنند. او به فرارو می‌گوید: مذاکرات آمریکا با شرکت‌های آمریکایی تازه شروع شده است. اندیشکده واشنگتن می‌گوید ممکن است آمریکایی‌ها با غنی سازی در عربستان سعودی موافقت کنند. اما این مساله به دو دلیل خیلی بعید است. اولا اگر آمریکا برای عربستان چنین امتیازی را قائل شود باید برای ترکیه و امارات هم این امتیاز را قائل شود. این اقدام هم باعث گسترش غنی سازی در خاور میانه و بر هم خوردن توازن موجود می‌شود. ثانیا موضوع مهم‌تر این است که آمریکایی‌ها در کل قرارداد‌هایی که با کل کشورهای مختلف امضا کرده اند همیشه این شرط را گذاشته اند که غنی سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم از پس ماند سوخت ممنوع باشد. آنها با عربستان یا هم با این شرط وارد گفت و گو می‌شوند. آمریکایی‌ها اگر به امتیاز غنی سازی اورانیوم را به عربستان سعودی بدهند، برای اولین بار این امتیاز را داده اند. آنها چنین امتیازی را حتی به آلمانی‌ها یا ژاپنی‌ها هم نداده اند.
چرا آمریکا وارد مذاکره می‌شود؟
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که «چرا آمریکا‌ها وارد این گفت و گو شده اند؟» می‌گوید: آمریکایی‌ها در زمینه سلاح هسته‌ای و فناوری هسته‌ای خود به بودجه نیاز دارند. آنها دو سه سال پیش با عربستان سعودی صحبت کرده بودند که برای این کشور 16 رآکتور هسته‌ای تولید کنند. قرار بود مذاکرات هسته‌ای آمریکا و عربستان از سال 2018 آغاز شود. ارزش این پروژه که 123 نام دارد، اگر نهایی شود، حدود 80 میلیارد دلار است. بهشتی‌پور می‌گوید: آمریکا از یک سو مایل است این بودجه را برای چرخاندن صنایع سلاح هسته‌ای خود به دست آورد اما از سوی دیگر با این مشکل رو به رو هستند که اسرائیل با داشتن اورانیوم عربستان مخالفت جدی می‌کند. مضاف بر این سایر متحدین آمریکا هم راضی به این راضی نخواهند بود که به عربستان سعودی اجازه غنی سازی داده شود، اما خود آنها از این امتیاز محروم باشند. البته بعضی افراد از راه حل‌های میانه‌ای صحبت می‌کنند. آنها معتقدند، چون ممکن است عربستان سراغ چین یا روسیه برود، آمریکایی‌ها وارد قراردادی می‌شوند که طبق آن خود آمریکایی‌ها در خاک عربستان غنی سازی کنند. اما این‌ها مدل‌هایی است که فقط بر روی آن صحبت می‌شود، اما تا به حال توافقی صورت نگرفته است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که آیا عربستان برای رقابت با ایران هسته‌ای مایل است این فناوری را به دست آورد می‌گوید: عربستان فناوری هسته‌ای ندارد و اگر عربستان این فناوری را بخواهد، دیگران باید فناوری هسته‌ای را در اختیار این کشور قرار دهند. وقتی هم که این فناوری در اختیار سعودی‌ها قرار داده شود، با این سوال رو به روست که آیا این کشور توانسته دانشمند هسته‌ای تربیت کند یا اینکه باید با نیاز‌های خود را از فرانسه، پاکستان، چین یا روسیه وارد کند؟ موازنه قدرت در منطقه هم بر سر فناوری هسته‌ای نیست، بلکه این موازنه کلی اعم از تولید علم، اقتصاد و ... است.
*منبع: پایگاه خبری فرارو/ 20 بهمن 96
** اول ** 1337- انتشار دهنده: خداوردی اسدی
منبع: ایرنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۱۱۴۵۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شفاف سازی بودجه محقق شد؟
یکی از اهداف دو بخشی کردن لایحه بودجه۱۴۰۳ شفافیت بود؛ چراکه تا پیش از آن بودجه به‌صورت یکجا تقدیم مجلس می‌شد؛ اما با جداساختن احکام از جداول تلاش شد که شفافیت بیشتری درباره بودجه‌های سنواتی ایجاد شود. با این حال نمایندگان مجلس معتقدند رسیدگی سریع و عدم بررسی برخی جداول در صحن با شفافیت فاصله معناداری دارد.
به گزارش دنیای اقتصاد، روز گذشته دومین و آخرین جلسه بررسی جداول لایحه بودجه ۱۴۰۳ در مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این جلسه، نمایندگان جدول ۸ با عنوان «برآورد تملک دارایی‌های مالی»، جدول ۱۰ در خصوص مصارف استان‌ها، جدول ۱۱ در مورد بودجه شرکت‌های دولتی، جدول ۱۲ با عنوان «هزینه‌کرد یک درصد از هزینه‌های شرکت‌های دولتی»، جدول ۱۴ در خصوص جدول منابع و مصارف هدفمندسازی یارانه‌ها، جدول ۲۰ لایحه بودجه ۱۴۰۳ با عنوان «طرح‌های مطالعاتی و اجرایی»، جدول ۲۱ در مورد اعتبارات نیرو‌های مسلح، جدول شماره ۲۲ با عنوان «منابع و مصارف حوزه انرژی» و جدول پیوست یک لایحه بودجه ۱۴۰۳ کل کشور با عنوان «اعتبار طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه دستگاه‌های اجرایی» را به تصویب رساندند.
بر این اساس مرحله دوم لایحه بودجه ۱۴۰۳ که شامل جداول بودجه است، برای بررسی به شورای نگهبان ارسال شد. رئیس مجلس پس از اتمام بررسی جداول از نمایندگان خواست که به هیات رئیسه کمیسیون تلفیق اجازه بدهند تا در راستای ایجاد تراز و رفت و برگشت‌های شورای نگهبان تغییرات لازم را انجام دهد؛ البته تاکید کرد که در تنظیم جداول ممکن است برای ایجاد تراز، جابه‌جایی‌هایی داشته باشیم منتها این به هیچ عنوان به معنای تغییر ماهیت جداول نیست و ردیفی اضافه نمی‌شود.
بر اساس اظهارنظر نمایندگان تغییرات انجام شده از سوی مجلس بر جداول بسیار اندک بوده است. از سوی دیگر اگر چه بررسی جداول بودجه برای نخستین بار و برای شفاف‌سازی بودجه رقم خورد، اما برخی نمایندگان اعلام می‌کردند آنچه هدف از بررسی جداول و شفاف‌سازی بودجه بود، محقق نشده است. نمایندگان منتقد تاکید کردند که جداول لایحه بودجه به صورت ریز در صحن علنی بررسی نشده و زمان بررسی این جداول در صحن علنی بسیار کوتاه بوده است.
تغییرات اندک بودمحمدرضا رضایی‌کوچی، نایب‌رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۳ با اشاره به تغییرات اندک تلفیق و مجلس بر جداول بودجه، تاکید کرد: ما سعی کردیم هر تغییری در جداول لایحه بودجه می‌دهیم با هماهنگی دولت باشد، بنابراین بار جدیدی به دولت اضافه نشد و سقف بودجه نیز افزایش پیدا نکرد؛ بنابراین به نظر می‌رسد به نسبت سال‌های قبل بودجه بهتری نوشته شد.
او به تغییرات اعمال شده مجلس بر جداول بودجه ۱۴۰۳ اشاره کرد و ادامه داد: ۱۰ هزار میلیارد تومان برای فوق‌العاده خاص پرستاران اعتبار اختصاص دادیم تا به معیشت پرستاران کمک شود. همچنین یک درصد اعتبارات شرکت‌ها را به حوزه فرهنگی اختصاص دادیم. علاوه بر این ۱۶ هزار میلیارد تومان به رفع محرومیت‌زدایی تخصیص دادیم.
رئیس کمیسیون عمران مجلس خاطرنشان کرد: ۲هزار میلیارد تومان برای راه‌های روستایی اختصاص دادیم. برای نخستین بار قطار سریع‌السیر تهران-مشهد را در بودجه آوردیم و ردیفی برای آن اختصاص دادیم و برای راه‌آهن تهران به بصره ردیف گذاشتیم. در حوزه آب و فاضلاب، دانشگاه‌ها و مدارس احکامی داشتیم و حدود ۱۰ هزار میلیارد نیز برای نوسازی مدارس اختصاص دادیم و در همه حوزه‌ها سعی کردیم مواردی را که جنبه عمومی دارد، مورد توجه قرار دهیم.
منابع دولت تغییر نکردهمچنین رحیم زارع، سخنگوی تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۳، گفت: منابع دولت در لایحه بودجه تغییر نکرد و ۲۵۶۲ هزار میلیارد تومان بود که همین عدد باقی ماند. در جداول می‌توانیم ردیف‌ها را جابه‌جا کنیم. بدهی دولت به صندوق توسعه ملی و حق عضویت اوپک را اضافه کردیم.
او خاطرنشان کرد: با اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس، برای شفاف‌سازی بودجه‌های سنواتی، نمایندگان به بررسی دو‌مرحله‌ای لایحه بودجه در مجلس رای دادند. بر این اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳ به صورت دو‌مرحله‌ای به مجلس ارسال شد. مرحله اول که شامل احکام بودجه است سال گذشته در صحن علنی مجلس بررسی شد. طبق آیین‌نامه جداول بودجه باید منطبق بر احکام تنظیم می‌شد از این‌رو بعد از نهایی شدن بخش اول لایحه بودجه که شامل احکام بود دولت جداول بودجه را تنظیم و به مجلس ارسال کرد.
حتی ۱۰ درصد از اهداف مجلس محقق نشدجبار کوچکی‌نژاد، عضو هیات رئیسه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۳ نیز در خصوص اینکه آیا هدف مجلس از بررسی دو مرحله‌ای بودجه محقق شد، گفت: حتی ۱۰ درصد از هدفی که مجلس با بررسی دو مرحله‌ای بودجه به دنبال آن بود نیز تحقق پیدا نکرد. یک دلیل وضعیت انتقالی میان دو مجلس فعلی و جدید است. به همین دلیل نمایندگان زیاد حضور ندارند و خیلی فعال نبودند.
او تاکید کرد: ما جداول را مورد بررسی قرار ندادیم. برای مثال جدول شماره ۷ را که هزاران پروژه در آن قرار دارد، یک دفعه رای‌گیری کردند. همچنین جدول ۱۲ را که حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان بودجه فرهنگی بود، یک‌دفعه رای‌گیری کردند و تسلط لازم بر جداول وجود نداشت.
این عضو هیات رئیسه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۳خاطرنشان کرد: علت عدم بررسی دقیق جداول بودجه در صحن سرعت بالا در بررسی بود. ما طرحی را می‌خواهیم بیاوریم تا بار دیگر به ماده ۱۸۲ سابق برگردیم و بودجه به صورت یک مرحله‌ای بیاید، چون در این شرایط مجلس معطل می‌شود. البته ما می‌توانیم زمان بررسی بودجه را طولانی کنیم و ۱۵ روز برای بررسی احکام و ۱۵ روز برای بررسی جداول در صحن مجلس اختصاص دهیم. کوچکی‌نژاد در خصوص میزان تغییرات در جداول بودجه در صحن مجلس اظهار کرد: تقریبا تغییر چندانی ایجاد نشد و کمتر از ۳ تا ۴ درصد در جداول تغییر ایجاد شد.
تک‌تک جداول در صحن بررسی نشدهمچنین محمدعلی محسنیبندپی، نماینده نوشهر و چالوس و عضو کمیسیون بهداشت مجلس درخصوص اینکه آیا هدفی که مجلس با بررسی دو مرحله‌ای بودجه به دنبال آن بود محقق شد، گفت: بودجه ۱۴۰۳ برای نخستین بار به صورت دو مرحله‌ای بررسی شد، اما هنوز آنچه مجلس به دنبال آن است که جداول مانند تک‌تک تبصره‌ها و موادی که در متن قانون بودجه است در صحن مطرح شود این اتفاق نیفتاد.
او تصریح کرد: مجلس یازدهم قدم بزرگی برداشت و جداول را از متن لایحه بودجه جدا کرد. علاوه بر این برای هر دوی این بخش‌ها جلسات جدایی گذاشت و مجلس دوازدهم باید با جدیت بیشتری پیگیری کند که اهمیت جداول کمتر از متن لایحه بودجه نباشد.
این نماینده مجلس افزود: لایحه بودجه معمولا در اسفند ماه بررسی می‌شود و بررسی جداول در دو جلسه و با این شتاب خیلی منطقی به نظر نمی‌رسد. باید قانون برنامه توسعه و لوایح بودجه سنواتی با جزئیات بیشتری بررسی شود. امیدواریم در مجلس دوازدهم لایحه بودجه با جزئیات بیشتری در صحن مجلس مورد بررسی قرار گیرد و این‌گونه بررسی قطعا به نفع مردم خواهد بود.
محسنیبندپی با انتقاد از بالا بودن سرعت در بررسی جداول بودجه ۱۴۰۳، اظهار کرد: دو انتقاد نسبت بررسی بودجه در مجلس مطرح است. ابتدا اینکه همه ارقام در صحن بررسی نشد و از سوی دیگر سرعت بررسی جداول در صحن بسیار بالا بود. ما در برنامه‌ریزی همیشه باید وقت بیشتری بگذاریم و در این شرایط در اجرا خیلی مشکل نخواهیم داشت. چون همیشه برنامه‌ریزی کردن بر مبنای داده‌ها و اطلاعاتی که داریم زمان بیشتری می‌برد و گاهی اوقات نظر مخالف و موافق نمایندگان ممکن است سایر نمایندگان را هم قانع کند.
او یادآور شد: به نظر می‌رسد در مجلس دوازدهم باید بالغ‌تر از مجلس یازدهم عمل کرد. برای مثال قانون برنامه هفتم یک قانون برای اجرا در ۵ سال است و باید توجه ویژه‌ای به آن می‌شد، اما ما با سرعت پیش رفتیم و این موضوع هم برای نمایندگان و دولت مشکل ایجاد می‌کند. در این شرایط مجلس و دولت با طرح‌ها و لوایح دو فوریتی به دنبال اصلاح برنامه هفتم خواهند بود. اما هر چقدر ما اصلاحات کمتری در قانون و هر تصمیم‌گیری داشته باشیم، خطاهایمان کمتر است و این موضوع نیازمند نگاه جامع‌نگر است. اما زمانی‌که شتاب‌زده عمل می‌کنیم، مجبوریم قوانین را اصلاح کنیم. از سوی دیگر معتقدم در قانون انتخابات خیلی شتاب‌زده عمل کردیم و تبعات آن را دیدیم.
زمان بررسی کم بودآرش زره‌تن‌لهونی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز در خصوص نواقص بررسی دو مرحله‌ای بودجه، اظهار کرد: اگر نواقصی در بررسی بودجه به صورت دو مرحله‌ای وجود داشته باشد باید برای سال‌های بعد این مسیر اصلاح شود.
او با اشاره به عبور از پیشنهاد‌های نمایندگان در بررسی بودجه، تصریح کرد: هیات رئیسه از خیلی از پیشنهاد‌ها در سال‌های گذشته و در مدل قبلی بررسی بودجه نیز عبور می‌کرد. اما تعداد پیشنهاد‌های نمایندگان زیاد است و این جای بحث است و باید برای پیشنهاد‌ها فکری کرد که یا تعدادش منطقی باشد یا زمان بیشتری برای بررسی بودجه اختصاص داده شود تا پیشنهاد‌های نمایندگان بررسی شود.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند