به نقل از «تابناک»

دست کم اشیای فلزی ایرانی موزه لوور دزدی است!

تاریخ انتشار: ۱۷ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۵۹۰۱۷۱

طرح یک پرسش جنجالی در زمان حضور مدیر موزه لوور در ایران پیرامون خروج غیرقانونی آثار باستانی ایران، این پرسش را پیش آورد که چگونه حجم عظیمی از میراث فرهنگی ایران از کشور خارج و به فرانسه منتقل شد و اکنون موزه لوور یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های میراث باستانی ایران را در اختیار دارد؟ این پرسش، سوالات دیگری را نیز درباره مشروعیت اخلاقی و قانونی سرقت این اموال از ایران در پی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش «تابناک»؛ پس از آنکه 50 اثر از گنجینه موزه لوور از جمله چندین اثر تاریخیِ ایرانی در موزه ملی ایران به نمایش درآمد، ژان لوک مارتینس رئیس موزه لوور و جبرئیل نوکنده، مدیرکل موزه ملی ایران پاسخگوی خبرنگاران بودند اما با پرسش‌های مواجه شدند که انتظارش را نداشتند؛ پرسش‌‎هایی که بیش از ژست‌های کنونی فرانسوی‌ها به ریشه‌های تاریخی شکل گیری گنجینه عظیم موزه لوور بازمی‌گردد؛ گنجینه‌ای که بخش قابل توجهی از آن متعلق به ایران است و برخی از مجسمه‌های بزرگ و اشیای ارزشمند را در خود جاده داده است.

ژان لوک ماتینس، رئیس موزه لوور در ابتدای صحبت‌هایش در این نشست خبری به تفاهم نامه‌های قرن 19 بین دو کشور ایران و فرانسه اشاره کرد که «براساس آن ایران در سال 1884 این امکان را به ما داد که در ایران کاوش‌های باستان‌شناسی برای موزه لوور انجام شود». با بیان این صحبت‌ها از سوی او؛ فاطمه علی اصغر خبرنگار میراث فرهنگی از ماتینس پرسید؛ «بسیاری از باستان شناسان فرانسوی بر خلاف تعهد خود در گذشته آثار ایرانی را از کشور خارج کردند و مادام دیولافوا در خاطرات خود به این مساله اذعان کرده و عنوان کرده است آن جا که نتوانسته‌اند سر ستون‌های کاخ آپادانا در شوش را به دلیل وزن زیاد از ایران خارج کنند، آن را با پتک خراب کرده‌اند تا به دست انگلیسی‌ها نیفتد.»

رئیس موزه لوور نیز این طور از کنار چنین پرسش مهمی عبور کرد: «کاوش‌های باستان شناسان فرانسوی براساس قراردادهای قانونی بوده است و دولت وقت از این بابت از فرانسه تقدیر کرده است. باستان شناسان فرانسوی عمر خود را در ایران گذاشته‌اند و این مسائل مربوط به گذشته است، اکنون نگاه ما برای همکاری‌های مشترک آینده است.» آن گونه که این خبرنگار تاکید کرده، پس از طرح این پرسش از سوی برخی مسئولان اعتراض شده که چرا این پرسش مطرح شده است؟!

اشاره این خبرنگار میراث فرهنگی به مادام «ژان دیولافوا / Jane Dieulafoy» همسر مارسل اوگوست دیولافوا ، مهندس راه و ساختمان و باستان‌شناس فرانسوی بود که به همراه همسرش از سوی دولت فرانسه برای انجام کاوش‌های باستان‌شناسی سه بار به ایران سفر کردند و در این زمینه کتبی نیز تنظیم و منتشر کردند که به فارسی نیز منتشر شده است.

این دو هنگام گردش در خوزستان به وجود تپه های باستانی در شوش پی بردند و هنگام بازگشت به کشورشان از مدیر موزه های ملی فرانسه خواستند تا بودجه ای را برای کاوش این تپه ها در اختیار بگذارند. این خواسته پذیرفته و 31 هزار فرانک به این خانواده پرداخت شد. آنها در سال 1884 برای دومین بار به ایران آمدند و با پادر میانی دکتر طولوزان پزشک فرانسوی ناصر الدین شاه قاجار اجازه کاوش در شوش را به دست آوردند. طبق قرارداد قرار شد فلزاتی که کسب می شوند متعلق به دولت ایران باشد و سایر آثار نصف به نصف تقسیم شود.

در آن دوران انگلیسی‌ها نیز به دنبال کشف و سرقت آثر باستانی بودند و به همین دلیل رقابت سختی در گرفته بود که قربانی‌اش آثار باستانی ایران بود. کاوش‌های این دو نفر از 1884 تا 1886 میلادی طول کشید و در این مدت آثار کاخ های هخامنشی کشف شد. از جمله این آثار گاو سنگی بزرگی به وزن حدود 12 تن متعلق به سر ستون یکی از کاخها بود. مادام ژان دیولافوا در خاطرات خود نوشته است از اینکه نمی توانست این توده عظیم سنگی را با حمل کند به شدت عصبانی شد و با پتک به جان سر ستون افتاد.

ژان دیولافوا در بخشی از کتاب خاطراتش راجع به کاخ آپادانای شوش نوشته است: «دیروز گاو سنگی بزرگی را که در روزهای اخیر پیدا شده‌است با تاسف تماشا می‌کردم، در حدود دوازده هزار کیلو وزن دارد! تکان دادن چنین تودهٔ عظیمی غیرممکن است. بالاخره نتوانستم به خشم خود مسلط شوم، پتکی بدست گرفتم و به جان حیوان سنگی افتادم. ضرباتی وحشیانه به‌ او زدم. سر ستون در نتیجه ضربات پتک مثل میوهٔ رسیده از هم شکافت…»

آنها پس از کشف اموال حاضر به تقسیم با طرف ایرانی نبودند و با فریب مظفرالملک حاکم محلی که دست نشانده ظل السلطان بود به او قبولاندند که در صورت چشم پوشی از تقسیم آثار تلاش می کنند تا دولت فرانسه چند مدال و نشان برای ظل السلطان بفرستند. بدین ترتیب در سال 1886، 327 صندوق از آثار باستانی ایران به وزن تقریبی 500 تن از راه بندر بوشهر رهسپار پاریس شد.

ورود این آثار به پاریس، انجمن علمی فرانسه را مصمم ساخت که امتیاز انحصاری کاوش باستان شناسی را از دولت ایران بگیرد. این امتیاز در سال 1895 میلادی به روزگار سلطنت مظفر الدین شاه واگذار شد. طبق قرارداد تمام اشیا و عتیقه هایی که از حفاری در خاک ایران به دست می آمد به طور مساوی بین ایران و فرانسه تقسیم می شد. اما اشیاء شوش همگی متعلق به دولت فرانسه بود.

انجمن علمی فرانسه به مدت 32 سال به کاوش در شوش پرداخت و آثار تاریخی بسیاری را به فرانسه منتقل کرد یکی از گران بهاترین این آثار، تندیس بزرگ و برنزی «ناپير اسو» ملکه ایلام بود که 1800 کیلوگرم وزن و بیش از 3000 سال قدمت داشت. کم کم کشف و خروج چنین آثاری اعتراض روشنفکران ایرانی را برانگیخت و سر انجام در سال 1927 میلادی مجلس شورای ملی امتیاز کاوش باستان شناسی فرانسویان را لغو کرد.

نکته جالب آنکه پس از این اتفاقات نیز ردپای فرانسوی‌ها در زمینه حضور در حوزه میراث فرهنگی ایران پاک نشد و در نهایت انجمن ایران‌شناسی فرانسه در ایران در سال 1983 با ادغام هیئت باستان‌شناسی فرانسه در ایران (DAFI) که در سال 1897 تشکیل شد و انجمن ایران‌شناسی فرانسه در تهران (IFIT)، به وجود آمد.

این تشکیلات همچنان با حضور فرزندان برخی مسئولان ارشد دولت‌های پیشین فعال است و در ترمیم چهره اشخاصی نظیر ژان دیولافوا نیز بی‌تاثیر نبوده است؛ چهره‌هایی که هرچه بودند، قطعاً باستان شناس نبودند، چرا که یک باستان شناسی واقعی حاضر نمی‌شود برای سرقت یک اثر تاریخی بخشی از آن را تخریب کند و یا برخلاف تعهدات با یک دولت به صورت غیرشرافتمندانه اموال یک ملت را به سرقت برد؛ به گونه‌ای که اکنون می‌توان گفت مطابق با توافق ایران و فرانسه، دست کم اشیای فلزی کشف شده از شوش که در موزه لوور وجود دارد، حکم اموال مسروقه را دارد.

 

منبع: تابناک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۵۹۰۱۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۳ جایزه و یک تقدیر از سینمای ایران در جشنواره مسکو

چهل و ششمین جشنواره بین‌الملی فیلم مسکو به کار خود پایان داد و فیلم «آه سرد» موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی شد و جایزه بهترین مستند هم به «رُخ» رسید.

به گزارش ایسنا، چهل و ششمین جشنواره فیلم مسکو از ۱۹ تا ۲۶ آوریل (۳۱ فروردین تا ۷ اردیبهشت) در روسیه برگزار شد و در شب اختتامیه فیلم «آه سرد» به کارگردانی ناهید عزیزی صدیق جایزه سنت جورج نقره‌ای بهترین کارگردانی بخش مسابقه اصلی، جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و تقدیرنامه نتپک (شبکه ارتقای سینمای آسیا و اقیانوسیه) شد و همچنین جایزه بهترین مستند این رویداد سینمایی هم به «رُخ» ساخته سام کلانتری رسید.

در جشنواره مسکو امسال هم جایزه سنت جورج طلایی بهترین فیلم این رویداد سینمایی نیز به فیلم مکزیکی «شرم» ساخته «میوئل سالگادو» رسید.

«آهو» ساخته هوشنگ گلمکانی، «رُخ» ساخته سام کلانتری در بخش مسابقه آثار مستند، «سرد روشن» ساخته علی دارایی و «تاکسیدرمیست» ساخته سوسن سلامت و بهزاد علوی در بخش مسابفه فیلم های کوتاه و انیمیشن کوتاه «پیچ تاریخی» به کارگردانی میلاد محمدی و سریال «پوست شیر» برادران محمودی دیگر آثار ایرانی جشنواره مسکو امسال بودند.

چهل و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم مسکو در بخش ویژه‌ای نیز به مرور آثار داریوش مهرجویی کارگردان فقید ایرانی پرداخت و فیلم‌های «هامون»، «گاو»، «درخت گلابی»، «لیلا»، «پری» و «اشباح» از جمله آثار این کارگردان فقید ایرانی به نمایش گذاشته شد.

جشنواره مسکو امسال طی هشت روز برگزاری میزبان نمایش ۲۴۰ فیلم از ۵۶ کشور بود. این جشنواره در سال ۱۹۳۵ تأسیس شد که آن را به دومین جشنواره قدیمی فیلم جهان پس از ونیز تبدیل می‌کند. جشنواره مسکو در ابتدا به صورت دوسالانه برگزار می‌شد اما از سال ۱۹۹۵ رویدادی سالانه شد، اگرچه در سال های ۱۹۹۶ و ۱۹۹۸ برگزار نشد.

انتهای پیام