Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایسنا»
2024-04-28@22:27:10 GMT

چگونه کره شمالی به یک قدرت اتمی بدل شد

تاریخ انتشار: ۲۵ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۶۹۹۲۹۴

چگونه کره شمالی به یک قدرت اتمی بدل شد

روزنامه واشنگتن پست در گزارشی به بررسی سوابق و تاریخچه نحوه تبدیل کره شمالی از یک کشور منزوی و فقیر به یک قدرت اتمی و نیز توافقنامه‌های مختلفی که با این کشور برای خلع تسلیحات هسته ای به امضا رسید اما همه آن ها نقض شد پرداخته است.

به گزارش ایسنا، روزنامه واشنگتن پست نوشت: تلاش کره شمالی برای دستیابی به فن آوری هسته‌ای از سال‌های اولیه دهه پنجاه میلادی آغاز شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در دسامبر ۱۹۵۲ کره شمالی مؤسسه‌ای به نام مؤسسه تحقیقات انرژی هسته‌ای تاسیس کرد، اما فعالیت‌های هسته‌ای کره شمالی با انعقاد قرارداد همکاری‌های فنی با شوروی در فوریه ۱۹۵۶ آغاز شد. بر اساس این قرارداد، کارشناسان کره شمالی برای آموزش به شوروی اعزام شدند. متعاقبا در سال ۱۹۵۹ قراردادی میان شوروی و کره شمالی به امضا رسید که طی آن مسکو متعهد شد تا یک مجتمع تحقیقات هسته‌ای صلح آمیز برای کره شمالی در منطقه یونگبیون دایر کند. در خلال دهه ۶۰ میلادی، این مجتمع از طریق همکاری و کمک‌های فنی گسترده شوروی توسعه چشمگیری یافت. در این سالها روابط  کره شمالی با چین دچار رکود بود که ظاهرا دلیل اصلی آن مخالفت چین با درخواست رهبر کره شمالی برای دادن فن آوری هسته‌ای به این کشور بود. گفته می‌شود که پیشرفت برنامه هسته‌ای  کره شمالی صرفا ناشی از کمک های مسکو نبود بلکه فن آوری بومی و تلاش‌های دانشمندان این کشور نیز نقش بسزایی در این زمینه داشته است.

در خلال دهه های ۷۰ و ۸۰ میلادی، مرکز ثقل توسعه صنعتی کره شمالی بر برنامه هسته‌ای آن قرار داشت و در این دوران پروژه هسته‌ای آن رشد قابل توجهی یافت. به همین دلیل، فشارهای آمریکا بر شوروی افزایش یافت تا در مورد همکاری‌های هسته‌ای خود با کره شمالی تجدید نظر کند. این فشارها نهایتا سبب شد تا کره شمالی قرارداد پادمان سه جانبه‌ای با آژانس بین المللی انرژی اتمی و شوروی در ژوئیه ۱۹۷۷ امضا کند و بدین ترتیب مجتمع یونگبیون زیر نظارت آژانس قرار گیرد. به علاوه، کره شمالی در قبال دریافت چهار راکتور آب سبک از شوروی، معاهده عدم گسترش سلاح‌های هسته ای (ان.پی.تی.) را در دسامبر ۱۹۸۵ امضا کرد.

در سپتامبر ۱۹۹۱ جورج بوش (پدر) رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که تسلیحات هسته ای را از خاک کره جنوبی خارج می کند که در دسامبر همان سال رئیس جمهور کره جنوبی رسما اعلام کرد که در آن کشور دیگر سلاح هسته ای وجود ندارد. متعاقبا دو کره "بیانیه مشترک هسته ای زدایی از شبه جزیره کره" را امضا کردند. در این بیانیه طرفین متعهد شدند تا از "آزمایش، ساخت، تولید، دریافت، تملک، ذخیره سازی، استفاده یا بکارگیری سلاح های هسته‌ای" خودداری کنند. این بیانیه که نوعی قرارداد رسمی میان دو کشور بود، رژیم نظارت دو جانبه ای را نیز پیش بینی کرده بود که در عمل هرگز به  اجرا درنیامد.

با پایان یافتن دوران جنگ سرد و فروپاشی شوروی، موقعیت کره شمالی مخصوصا در زمینه هسته‌ای آسیب پذیر شد. همین وضعیت موجب شد تا کره شمالی در سال ۱۹۹۲ موافقتنامه پادمان‌های آژانس را رسما بپذیرد. در پی آن بازرسی‌های متعددی از سوی بازرسان آژانس از تاسیسات هسته‌ای کره شمالی در آن سال انجام شد، اما زمانی که در فوریه ۱۹۹۳ آژانس درخواست کرد تا از دو سایت مشکوک بازدید کند، کره شمالی با آن مخالفت کرد و این دو سایت را نظامی و غیرقابل بازرسی توصیف کرد. به دنبال این مخالفت، آژانس از شورای امنیت سازمان ملل خواست که کره شمالی را ملزم به اجازه دادن برای بازدید از دو سایت مورد نظر کند. در پاسخ،  کره شمالی هم در تاریخ ۱۲ مارس ۱۹۹۳ اعلام کرد که از ان پی تی خارج خواهد شد. پس از مذاکرات فشرده و سخت سیاسی و با فشار آمریکا، کره شمالی موضوع خروج خود از ان پی تی را یک روز قبل از عملی شدن، به حال تعلیق درآورد اما اعلام کرد که تعهدش به پادمان ها مربوط به فعالیت های زمان حاضر است نه فعالیت های گذشته.

در ماه مه ۱۹۹۴ کره شمالی در تاسیسات و مواد هسته ای خود اقدامات و جابجایی هایی بدون حضور بازرسان آژانس صورت داد که منجر به بروز بحران تازه ای شد. نگرانی از این جابجایی‌ها مربوط به پسمانده‌های سوختی بود که بیم آن می‌رفت برای کاربرد نظامی ذخیره شده باشد. بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا در پاسخ به این اقدام کره شمالی اعلام کرد که از شورای امنیت خواهد خواست تا تحریم‌های اقتصادی علیه کره شمالی وضع و اعمال نماید.  کره شمالی هم اعلام کرد که تحریم‌های اقتصادی را "اقدام جنگی" تلقی کرده و با آن مقابله می‌کند. این بحران با سفر جیمی کارتر به پیونگ یانگ و ملاقات و توافق وی با کیم ایل سونگ در ژوئن ۱۹۹۴ فروکش کرد. این دیدار منجر به تدوین یک "چارچوب توافق شده" میان آمریکا و کره شمالی در اکتبر ۱۹۹۴شد. توافق دارای نکات مهم و قابل توجهی بود از جمله این که کره شمالی عمده فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف (فریز) کرده و آژانس این توقف را تائید کند، و به "بیانیه مشترک هسته‌ای‌زدایی شبه جزیره کره" پایبند باشد؛ و در مقابل، آمریکا برای تشکیل یک کنسرسیوم بین المللی برای ساخت دو راکتور آب سبک در  کره شمالی پیش قدم شود، و علاوه بر آن تا سال ۲۰۰۳ سالانه ۵۰۰ هزار تن نفت در اختیار کره شمالی قرار دهد با این هدف و برنامه که در سال ۲۰۰۳ اولین راکتور آب سبک به مرحله عملیاتی شدن برسد. به علاوه، آمریکا رسما تضمین دهد که مبادرت به تهدید و یا استفاده از سلاح هسته ای علیه کره شمالی نخواهد کرد.

"چارچوب توافق شده" برای مدتی قریب به یک دهه حاکم بر روابط آمریکا با کره شمالی بود و همین امر موجب کاهش بحران در شبه جزیره شده بود. با این وجود هیچ‌یک از طرفین آن از اجرای آن رضایت نداشتند. آمریکا از عدم اجازه به بازرسان آژانس برای بازرسی فعالیت های گذشته کره شمالی ناخشنود بود و کره شمالی از تاخیر در ساخت راکتور آب سبک ناراضی. در سال ۲۰۰۱، دولت جورج بوش (پسر) رئیس جمهور آمریکا نگاه سخت گیرانه‌تری نسبت به اجرای "چارچوب توافق شده" داشت. در جامعه بین المللی هم شایع بود که کره شمالی مخفیانه در پی ساختن بمب است. در این فضا بود که بوش در سخنرانی سالانه خود در کنگره از کره شمالی به عنوان "محور شرارت" نام برد. در تابستان ۲۰۰۲ مقامات اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند که فن آوری غنی سازی بالای اورانیوم از پاکستان به کره شمالی منتقل شده و در قبال آن، پاکستان تکنولوژی ساخت موشک بالستیک از کره شمالی دریافت کرده است. در اکتبر ۲۰۰۲ مقامات آمریکایی ادعا کردند که کره شمالی در مذاکرات دوجانبه تلویحا تائید کرده اند که غنی سازی اورانیوم با غلظت بالا را مخفیانه انجام داده‌اند، اما کره شمالی در پاسخ گفت که این برنامه را برای دفاع از خود صرفا در دستور کار داشته است. آمریکا بر اساس ادعای خود، در دسامبر ۲۰۰۲ تحویل محموله های نفت به کره شمالی را متوقف کرد و کره شمالی هم متقابلا به توقف (فریز) فعالیت‌های هسته‌ای خود پایان داد و بازرسان آژانس را اخراج و در تاریخ ۱۰ ژانویه ۲۰۰۳ اعلام کرد که از ان پی تی خارج خواهد شد. البته کره شمالی در ابتدا گفت که با شکستن فریز قصد تولید انرژی صلح آمیز دارد و هدفش ساختن بمب نیست.

در اوائل سال ۲۰۰۳ آمریکا ادعا کرد که فعالیت‌های کره شمالی مشکوک است و نشانه از انحراف به سمت نظامی شدن دارد. در سپتامبر همان سال، گفته‌های سخنگوی وزارت خارجه کره شمالی حکایت از آن داشت که این کشور به مواد لازم برای ساخت چهار تا شش بمب هسته ای دست یافته است. در آوریل ۲۰۰۳ بنا به پیشنهاد چین، مذاکرات سه جانبه ای میان آمریکا، چین و کره شمالی با هدف پایان دادن به بحران هسته ای کره شمالی در پکن صورت گرفت که در نهایت به مذاکرات شش جانبه (شامل کره شمالی، کره جنوبی، آمریکا، روسیه، چین و ژاپن) تبدیل شد. اولین دور این مذاکرات در اوت ۲۰۰۳ برگزارشد و سپس در فوریه و ژوئن ۲۰۰۴ ادامه یافت ولی به دلیل تنش بین کره شمالی و آمریکا برای یک سال متوقف شد تا این که مجددا در ژوئیه ۲۰۰۵ از سرگرفته شد. سرانجام در سپتامبر ۲۰۰۵ مذاکرات شش جانبه به نتیجه رسید و گروه شش با امضای سندی تحت عنوان "بیانیه اصول" از گسترش بحران کره جلوگیری کرد. بر اساس این سند، کره شمالی تعهد کرد که برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد و به ان پی تی بازگردد و بازرسان آژانس را بپذیرد. در مقابل، آمریکا اعلام کرد که قصد حمله هسته‌ای یا غیرهسته‌ای به کره شمالی ندارد و تسلیحات هسته ای در کره جنوبی مستقر نمی کند. طرفین همچنین بر تنفیذ و اجرای "بیانیه مشترک هسته‌ای زدایی از شبه جزیره کره" تاکید کردند. مشکلی که بر سر اجرای این بیانیه به وجود آمد تفسیر متفاوت آمریکا و کره شمالی در مورد تعهدات یکدیگر و اقدامات متناقض آنها با مفاد بیانیه بود. با این ترتیب، مذاکرات شش جانبه و "بیانیه اصول" برای مدت ۱۸ ماه به دست فراموشی سپرده شد.

در طول سال ۲۰۰۶ بحران هسته ای کره شمالی عمق بیشتری یافت. در اکتبر این سال، کره شمالی نخستین آزمایش هسته ای خود را انجام داد. شورای امنیت سازمان ملل بلافاصله واکنش نشان داد و با صدور قطعنامه ۱۷۱۸ تحریم‌هایی را علیه کره شمالی وضع و اعمال کرد. در این میان چین تلاش دیپلماتیک فشرده ای به کار برد تا این که گروه شش در دسامبر ۲۰۰۶ در پکن تشکیل جلسه داد. این جلسه نتیجه‌ای نداشت. مجددا در فوریه ۲۰۰۷ گروه شش تشکیل شد که در پایان از آن به عنوان مذاکرات موفق نام برده شد. در این اجلاس طرف‌های مذاکره کننده بر سندی توافق کردند که عنوان "اقدامات مقدماتی برای اجرای بیانیه مشترک" را یدک می کشید. بر پایه این سند، کره شمالی موافقت کرد تا به تمام فعالیت های هسته ای خود پایان دهد و برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد و به ان پی تی بپیوندد و پادمان‌های آژانس را بپذیرد به طوری که همه این اقدامات ظرف مدت ۶۰ روز صورت گیرد. در مقابل، بسته تشویقی شامل کمک های اقتصادی و انرژی به  کره شمالی ارائه شود. همچنین آمریکا تعهد کرد که ۲۵ ملیون دلار دارایی های کره شمالی را که در یکی از بانک های ماکائو ضبط شده بود، را آزاد کند. این بانک  بعدا اعلام کرد که به دلیل تحریم های آمریکا قادر نیست دارایی های کره شمالی را آزاد نماید. همین مساله باعث شد تا روسیه پا درمیانی کند و با انتقال دارایی های مذکور به یکی از بانک های آن کشور، از بی اثر شدن نتیجه مذاکرات شش جانبه جلوگیری کند.

بعد از توافق فوریه ۲۰۰۷، کره شمالی مبادرت به تعطیلی و بستن تاسیسات هسته ای خود کرد و به بازرسان آژانس اجازه داد از محل های مورد نظر بازرسی کنند. در دور بعدی مداکرات شش جانبه، "برنامه عمل دوم" مورد توافق قرارگرفت که به موجب آن کره شمالی موظف شد گزارش صحیح و کاملی از فعالیت های هسته ای خود تا آخر دسامبر ۲۰۰۷ ارائه کند. این تاریخ سپری شد و گزارشی از سوی کره شمالی ارائه نشد که دلیل آن استنکاف کره شمالی از ذکر فعالیت های گذشته خود بود. با تلاش و فشار سیاسی چین، سرانجام کره شمالی در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۰۸ گزارش خود را به آژانس ارائه کرد. با این که محتوای این گزارش فاش نشد اما رسانه های غربی ادعا کردند که گزارش کامل و صحیحی نبوده و از ذکر همکاری کره شمالی با کشورهایی مثل سوریه خودداری کرده است. در پی آن دولت بوش به کنگره اعلام کرد که در نظر دارد کره شمالی را از لیست کشورهای حامی تروریسم حذف کرده و برخی تحریم ها در زمینه انرژی علیه کره شمالی را ملغی نماید. در پاسخ به این اقدامات، کره شمالی مبادرت به تخریب برج خنک کننده در مجتمع یونگبیون کرد - اقدامی که توجه جهانی را به خود جلب کرد. حذف کره شمالی از لیست حامیان تروریسم با تاخیر صورت گرفت وکره شمالی تهدید به از سرگیری فعالیت های هسته ای خود کرد. نهایتا در تاریخ ۱۱ اکتبر ۲۰۰۸ کره شمالی از لیست تروریسم حذف شد و در مقابل قبول کرد که مذاکرات در مورد از کارانداختن تاسیسات هسته ای خود آغاز شود. متعاقبا گروه شش در دسامبر ۲۰۰۸ در پکن تشکیل جلسه داد تا در مورد نحوه راستی آزمایی در خصوص از کارانداختن تجهیزات و تاسیسات هسته ای کره شمالی مذاکره شود. این مذاکرات به دلیل حساسیت زیاد به نتیجه ای نرسید.

سال ۲۰۰۹ آرامشی در بحث هسته ای کره شمالی به ارمغان نیاورد. پرتاب راکت به فضا از سوی کره شمالی در مارس ۲۰۰۹ جنجال زیادی ایجاد کرد. آمریکا، ژاپن و کره جنوبی این اقدام کره شمالی را نقض قطعنامه شورای امنیت و تعهدات این کشور خواندند.  کره شمالی هم در پاسخ به این اعتراضات، بر خلاف توافقات حاصله در گروه شش، بازرسان آژانس را اخراج و به بازسازی مجتمع یونگبیون مبادرت کرد. در ۲۵ مه ۲۰۰۹  کره شمالی دست به دومین آزمایش هسته ای خود زد. این اقدام واکنش تند جامعه بین المللی را بدنبال داشت، از جمله واکنش شورای امنیت که مبادرت به صدور قطعنامه ۱۸۷۴ نمود. در اقدامی تلافی جویانه،  کره شمالی اعلام کرد که غنی سازی اورانیوم را از سر می گیرد و به میز مذاکرات شش جانبه باز نمی گردد و به توافقات قبلی پایبند نخواهد بود.

تنش بین دو کره در سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ ادامه یافت. کیم جونگ ایل رهبرکره شمالی سه بار به چین سفر کرد. در این سفرها وی تلاش کرد تا با کمک و کسب حمایت دیپلماسی چین از وخامت اوضاع بکاهد. حوادث میدانی مانع از کاهش بحران شد، از جمله چند مورد برخورد نظامی با کره جنوبی. در مارس ۲۰۱۰ کره شمالی به یک کشتی کره جنوبی حمله و آن را غرق کرد که موجب کشته شدن ۴۶ سرنشین آن شد. البته کره شمالی رسما مسؤلیت این حمله را به عهده نگرفت. در نوامبر همین سال کره شمالی به جزیره یون پیونگ کره جنوبی حمله کرد که تعدادی کشته بر جای گذاشت. در مارس ۲۰۱۱ کره شمالی اعلام کرد که حاضر است به مذاکرات شش جانبه بدون قید و شرط باز گردد، لکن در همین زمان منابع غیررسمی گزارش دادند که کره شمالی در حال تکمیل تاسیسات هسته ای خود است و موفق شده است تا پایان این سال تعداد ۲۰۰۰ سانتریفیوژ پی ۲ را در یونگ بیون نصب کند.

مرگ کیم جونگ ایل در دسامبر ۲۰۱۱ امیدها را برای احیای مذاکرات شش جانبه زنده کرد. در فوریه سال ۲۰۱۲ مذاکراتی بین آمریکا و کره شمالی صورت گرفت که در نتیجه آن کره شمالی اعلام کرد که در مقابل دریافت کمک غذایی از ایالات متحده، وقفه ای در آزمایش هسته ای، غنی سازی اورانیوم، و آزمایش موشک های دوربرد را به مرحله اجرا می گذارد. با این وجود، آمریکا از پیشنهاد ارائه کمک غذایی خود به کره شمالی صرف نظر کرد به دلیل این که این کشور مبادرت به پرتاب موشک حامل ماهواره به فضا در ۱۲ آوریل ۲۰۱۲ نمود. استدلال آمریکا این بود که از نظر فنی فرق چندانی بین راکت حامل ماهواره با موشک بالستیک نیست و پرتاب موشک بالستیک از سوی کره شمالی توسط قطعنامه های ۱۷۱۸ و ۱۸۷۴ شورای امنیت منع شده است. کره شمالی در دسامبر ۲۰۱۲ با پرتاب راکت ماهواره دیگری به فضا فرستاد که واکنش بین المللی را به دنبال داشت، از جمله واکنش شورای امنیت که در تاریخ ۲۲ ژانویه ۲۰۱۳ طی قطعنامه ۲۰۸۷ از کره شمالی خواست به فعالیت های هسته ای و برنامه موشکی خود پایان دهد.

سال ۲۰۱۳ نویدبخش کاهش بحران شبه جزیره کره نبوده است. در تاریخ ۱۲ فوریه ۲۰۱۳ کره شمالی مبادرت به سومین آزمایش هسته ای کرد. این اقدام همانند آزمایش های قبلی کره شمالی با اعتراض و محکومیت بین المللی مواجه گردید. شورای امنیت در تاریخ ۷ مارس ۲۰۱۳ طی قطعنامه ۲۰۹۴ ضمن محکوم کردن این اقدام، تحریم های جدیدی علیه کره شمالی وضع کرد. در پاسخ به این قطعنامه، کره شمالی آمریکا و کره جنوبی را به حمله هسته ای تهدید کرد. این تهدید بحران کره را به مرحله تازه و خطرناکی رسانده است. آمریکا، کره جنوبی، ژاپن و حتی استرالیا واکنش های تندی در قبال تهدیدات کره شمالی نشان داده و تمهیدات جدی اندیشیده اند. آمریکا فشار سیاسی سنگینی بر چین وارد کرده تا با استفاده از نفوذ خود و شرکت در اعمال تحریم های شورای امنیت علیه کره شمالی، موجب رفع تهدید حمله هسته ای این کشور شود. البته بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران، عملی شدن تهدید کره شمالی را چندان محتمل نمی دانند گرچه حتی تهدید به استفاده از سلاح های اتمی را اقدامی خطرناک و غیرعاقلانه تلقی می کنند.

در سال های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ کره شمالی موفق به انجام سه آزمایش هسته ای دیگر شد که بنابر برخب منابع تایید نشده قدرت آخرین آزمایش هسته ای کره شمالی برابر با ۱۰۰ کیلوتن یعنی بیش از ۲۰ برابر آزمایش این کشور در سال ۲۰۱۳ بوده است که این موضوع باعث ایجاد نگرانی های گسترده میان جامعه جهانی شد. با روی کار آمدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ آمریکا سیاست‌های سختگیرانه‌تری را همراه با تهدید نظامی در پیش گرفت. دونالد ترامپ که از منتقدان اصلی سیاست دولت باراک اوباما در قبال کره شمالی بود در چند پیام توئیتری که بعد ها به دیپلماسی توئیتری ملقب شد کیم جونگ اون، رهبر جوان کره شمالی را «نادان» و «مرد موشکی» خطاب کرد. در سال ۲۰۱۷ و اوایل ۲۰۱۸تنش ها به سطح بسار زیادی رد شبه جزیره کره افزایش یافته بود، اما همه این تنش ها ظرف مدت یک ماه فروکش کرد.

طی چند ماه اخیر کمتر کسی تصور می کرد که دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی تنها چند روز پس از ذوب شده یخ دیپلماتیک میان دو کره تا آستانه یک دیدار رسمی پیش بروند. دونالد ترامپ پس از تکیه بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا یک طوفان توییتری را علیه کره شمالی و رهبر آن به راه انداخت. کار به جایی رسید که توییتر به میدان رویارویی ترامپ با کره شمالی تبدیل شد. او حتی رهبر کره شمالی را «مرد کوچک موشکی» و «دیوانه» خطاب کرد. ترامپ در زمان کارزار انتخاباتی خود نیز اظهارات خصمانه و نامتعارفی را علیه کره شمالی مطرح کرد. او در اظهار نظری که باعث نگرانی بسیاری از رهبران جهان شد اعلام کرد که سئول باید برای حفظ امنیت خود در برابر پیونگ یانگ باید تسلیحات هسته ای خود را بسازد.

اما ماجرا از کجا آغاز شد؟ در جریان المپیک زمستانی پیونگ چانگ در کره جنوبی، رهبر کره شمالی هیئتی دیپلماتیک را به این مسابقات اعزام کرد. در نتیجه دیدارهایی که میان برخی مقامات دو کره انجام شد تنش میان پیونگ یانگ و کره نیز تا حدودی فروکش کرد اما موضوع به همین جا ختم نشد. در دیدار خواهر کیم جونگ اون و مون جائه این، رییس جمهور کره جنوبی وی درخواست برادرش را برای دیدار به این به وی انتقال داد.

مایک پنس، معاون دونالد ترامپ نیز که برای حضور در این مسابقات به کره جنوبی سفر کرده بود حتی در آستانه دیدار با برخی مقامات کره شمالی بود که البته این دیدار لغو شد.

اما خبری که جامعه بین المللی را غافلگیر کرد و بسیاری آن را شوک هسته ای نامیدند، خبر دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی در ماه می بود. دونالد ترامپ برای اعلام این خبر در یک برنامه ی تلوزیونی از پیش برنامه ریزی نشده اعلام کرد که با درخواست کیم برای انجام یک دیدار رسمی موافقت کرده است. در جریان این سخنرانی حس رضایت در چهره رییس جمهور آمریکا به آسانی قابل رویت بود. ترامپ روز یکشنبه در باره دیدار خود با کیم گفت: «کسی نمی‌داند چه اتفاقی رخ خواهد داد. ممکن است من به سرعت از دیدار با کیم خارج شوم یا اینکه بر روی میز مذاکره با او بنشینم و بهترین توافق ممکن را برای جهان امضا کنم. کره‌شمالی از ۲۸ نوامبر ۲۰۱۷ آزمایش موشکی نداشته و وعده داده است تا در طول نشست‌های ما هم این کار را نکند.

سرانجام رئیس‌جمهوری آمریکا و رهبر کره‌شمالی، پس از هفته‌ها انتظار در هتل کاپلای سنگاپور در ۱۲ ژوئن (۲۲ خرداد) با یکدیگر دیدار کردند.

در این دیدار بیانیه مشترک به امضا دو طرف رسید که ترامپ به ارائه تضمین‌های امنیتی به کره شمالی متعهد شد و اون نیز بر تعهد قاطع و کامل خود بر خلع سلاح کامل هسته‌ای شبه جزیره کره تاکید کرد.

ترامپ و اون با تاکید بر این نکته که برقراری روابط جدید میان آمریکا و کره شمالی به صلح و رفاه در شبه جزیره کره و جهان مرتبط است و با درک این نکته که اعتمادسازی میان دو طرف می‌تواند روند خلع سلاح هسته‌ای را گسترش دهد اعلام می‌دارند:

۱- آمریکا و جمهوری دموکراتیک خلق کره متعهد به ایجاد روابط جدیدی میان آمریکا – جمهوری دموکراتیک خلق کره مطابق با میل مردم دو کشور برای صلح و موفقیت می‌شوند.

۲- آمریکا و جمهوری دموکراتیک خلق کره تلاش‌های مشترکی را برای ایجاد یک نظام صلح پایدار و باثبات در شبه جزیره کره آغاز می‌کنند.

۳- جمهوری دموکراتیک خلق کره با تاکید مجدد بر بیانیه ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ پانمونجوم متعهد به تلاش در جهت خلع سلاح هسته‌ای کامل شبه جزیره کره می‌شود.

۴- آمریکا و جمهوری دموکراتیک خلق کره متعهد می‌شوند که اجساد باقی مانده سربازان آمریکایی کشته شده در جنگ کره را از جمله با استرداد گروهی که تاکنون شناسایی شده‌اند، حل و فصل کنند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی بعد از اولین دیدار تاریخی که بین رهبران دو کشور برگزار می‌شود تایید کردند که این نشست یک رخداد تاریخی با اهمیت فراوان است که بر چندین دهه تنش و خصومت میان دو کشور غلبه کرده و موجب گشایش آینده‌ای جدید می‌شود و هر دوی آنها متعهد به اجرای مفاد این بیانیه مشترک به طور کامل و به صورت سریع شدند.

همچنین آمریکا و کره شمالی متعهد به انجام مذاکرات متعاقب تحت رهبری مایک پامپئو، وزیر امور خارجه ترامپ و همچنین با شرکت یک مقام مرتبط عالی‌رتبه از کره شمالی در سریع‌ترین تاریخ ممکن به منظور اجرای نتایج نشست رهبران دو کشور شدند.

ترامپ و کیم جونگ اون به علاوه متعهد به همکاری برای توسعه روابط جدید آمریکا و جمهوری دموکراتیک خلق کره و حمایت از صلح، موفقیت و امنیت  در شبه جزیره کره و جهان شدند .

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استخدام کره شمالی هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۶۹۹۲۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟

نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.

به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.

بازنگری در دکترین هسته‌ای

به نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.

در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».

هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.

بن‌بست مذاکرات و توافق موقت

آخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.

مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالی

ایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.

در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می‌۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.

هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.

جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدند

همچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.

جنگ اوکراین

با افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.

با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.

در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.

گزینه‌های غرب

هنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می‌۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.

همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.

اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.

با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.

ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.

جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.

بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.

دیگر خبرها

  • گسترش همکاری‌های سازمان ثبت و سازمان انرژی هسته‌ای
  • «دودا» هیچ اختیاری درباره استقرار تسلیحات اتمی آمریکا ندارد
  • پیام زلنسکی در سالگرد فاجعه اتمی چرنوبیل
  • رئیسی: تحریم نوعی جنگ است/ در دکترین ما دسترسی به سلاح هسته ای وجود ندارد
  • تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
  • جنبش «همبستگی با غزه» گوش مدعیان دموکراسی را کر کرده است
  • آیا دکترین هسته‌ای ایران تغییر کرده است؟
  • روسیه: هر سلاح اتمی‌ای وارد لهستان شود، آن را هدف مشروع تلقی می‌کنیم
  • هشدار روسیه درباره استقرار تسلیحات هسته‌ای آمریکا در لهستان
  • هشدار روسیه به آمریکا درباره استقرار سلاح هسته‌ای در لهستان