شرایط پذیرش توبه را بشناسید
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۰۳۵۱۹۴
از کجا متوجه شویم که خدا توبه ما را قبول کرده است؟ آیا میشود در اثر زیاد توبه کردن و توبه شکستن خدا دیگر توبه انسان را قبول نکند؟
نقش توبه در بازگشایی در سعادت و قرار گرفتن در مسیر حق و اصلاح عملکردهای غلط گذشته و گشودن دریچه امید به روی انسان بسیار اساسی است. بسیار میشود که از انسان در طول زندگی و به ویژه در آغاز تربیت و اصلاح نفس، لغزشهایی سر میزند، اگر درهای بازگشت به روی او بسته شود مأیوس میگردد و برای همیشه از راه میماند و لذا در مکتب تربیتی اسلام، توبه به عنوان یک اصل تربیتی با اهمیت زیاد مطرح است و اسلام از تمام گنهکاران دعوت میکند که برای اصلاح خویش و جبران گذشته از این در وارد شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خدایا! تو کسی هستی که دری به سوی عفوت بر روی بندگانت گشودهای و نامش را توبه گذاشتهای و فرموده ای؛ بازگردید به سوی خدا و توبه خالص کنید. اکنون عذر کسانی که از ورود به این در بعد از گشایش آن غافل شوند چیست؟
در روایات به قدری بر مسأله توبه تأکید شده که در حدیثی از حضرت امام باقر (ع) میخوانیم: «ان الله تعالی اشد فرحا بتوبه عبده من رجل اضل راحلته و زاده فی لیله ظلما فوجدها؛ خداوند از توبه بنده اش بیش از کسی که مرکب و توشه خود را در بیابان در یک شب تاریک گم کرده و سپس آن را مییابد، شاد میگردد». (تفسیر نمونه، ج. ۲۴، ص. ۲۹۵)؛ و باز در روایتی دیگر از آن حضرت آمده است: «التائب من الذنب کمن لاذنب له والمقیم علی الذنب و هو مستغفر منه کالمستهزء؛ کسی که از گناه توبه کند، همچون کسی است که اصلا گناه نکرده است و کسی که به گناه خود ادامه دهد در حالی که استغفار میکند مانند کسی است که مسخره میکند» (همان، ص. ۲۹۶).
حقیقت توبه همان پشیمانی و ندامت از گناه است که لازمه آن تصمیم بر ترک گناه در آینده است و اگر گناه گذشته کاری بوده که قابل جبران است باید در صدد جبران برآید و به این ترتیب ارکان توبه را میتوان در چهار چیز خلاصه کرد:
۱. ندامت، ۲. تصمیم بر ترک در آینده، ۳. جبران گذشته، ۴. استغفار و طلب بخشش و مغفرت از خداوند.
پس توبه تنها استغفار یا پشیمانی از گذشته و حتی تصمیم به ترک در آینده نیست، بلکه علاوه بر همه اینها باید شخص گنهکار در مقام جبران برآید و فسادی را که مرتکب شده جبران نماید. این صحیح نیست که مثلا در جلوی دیگران فردی را به دروغ و حیله متهم کنیم و بعد در خانه خلوت استغفار نماید. پس باید حقوقی از خداوند مثل نماز و روزه و عبادات و تکالیفی را که ضایع و ترک کرده و نیز حقوقی از مردم را که تباه ساخته جبران نماید و آنها را تدارک کند و حقوق مردم را به آنها برگرداند و در صورت امکان و دسترسی از آنها رضایت و حلالیت بطلبد.
«توبه» در لغت به معناى رجوع است و خداوند همه مؤمنان را دستور به توبه مى دهد: «و توبوا الى الله جمیعاً ایّها المؤمنون لعلّکم تُفلِحون؛ اى مؤمنان همگى به سوى خدا رجوع کنید تا رستگار شوید» (نور (۲۴)، آیه ۳۱.)
و گاهى رجوع از معصیت به اطاعت است؛ یعنى، انسان تبه کار از معصیت خود دست بردارد. گاهى توبه به معناى پرهیز از «ترک مستحب و اولى» است یعنى، اگر بعضى از امور مستحب (مانند نماز شب و صدقه اول ماه) را ترک کرده باشد، از آن توبه کند. پس توبه افراد عامى به این است که مستحب را بشناسند و انجام بدهند و حرام و مکروه را بشناسند و انجام ندهند. نسبت به گذشته جداً پشیمان باشند و آن را جبران کنند و نسبت به آینده هم عزم قطعى بر ترک خلاف داشته باشند. البته ترسیم و جبران گذشته کار آسانى نیست؛ بلکه حقوق فراوانى دارد که باید همه آنها جبران شود؛ از جمله:
۱. حق الله؛ آنچه از واجبات و وظایف الهى بر عهده دارد، اعاده نماید.
۲. حق النفس؛ امام سجاد (ع) در رساله حقوق مى فرماید: حق نفست این است که آن را در طاعت خدا به کار برى.
۳. حق الناس؛ آنچه از حقوق مردم ضایع نموده، باید جبران و ترمیم کند.
«توبه» کمیت و کیفیتى دارد، کمیت توبه آن است که قرآن کریم به همه مؤمنان دستور آن را مى دهد: «توبوا الى الله جمیعاً ایّها المؤمنون»
(همان، آیه ۳۱.) و کیفیتش هم عبارت از «نَصوح»؛ یعنى، خالص بودن است که در این زمینه قرآن مى فرماید: «یا ایّها الذین آمنوا توبوا الى الله توبةً نصوحاً» (تحریم (۶۶)، آیه ۸.) اگر توبه همه جانبه صورت گرفت و انسان از همه گناهان و خلافها توبه کند و خالص شود، آن گاه لغزش هاى گذشته بخشوده مى شود و انسان توبه کننده به منزله بى گناه است. پیامبر اکرم (ص) فرمود: «التائب من الذّنب کَمن لاذَنب له»
(مجلسى، محمدباقر، بحارالانوار، ج. ۶، ص. ۲۱
توبه کردن، راههای توبه، غسل توبه
حقیقت توبه همان پشیمانی و ندامت از گناه است
شرایط پذیرش توبه:
۱. گناه را از روی جهالت و نادانی و طغیان غرایز و تسلط هوسهای سرکش و چیره شدن آنها بر نیروی عقل و ایمان انجام داده باشد نه از روی انکار حکم خداوند و عناد و دشمنی، چون چنین گناهی حکایت از کفر انسان میکند و توبه از آن قبول نیست مگر این که از این حالت بازگردد و دست از عناد و انکار بشوید.
۲. هنوز چندان زمانی از گناه نگذشته توبه کند و زود پشیمان شود و به سوی خدا بازگردد، زیرا توبه کامل آن است که آثار و رسوبات گناه به کلی از روح و جان انسان شسته شود و کمترین اثری از آن در دل باقی نماند و این در صورتی است که در فاصله نزدیکی قبل از ریشه دواندن گناه در دل، انسان پشیمان گردد، در غیر این صورت غالبا اثرات گناه در زوایای قلب و جان انسان باقی میماند، پس توبه کامل آن است که زود انجام پذیرد. امیر مؤمنان (ع) در حکمت ۴۱۷ از نهج البلاغه (ترجمه محمد دشتی) در جواب کسی که در حضور امام (ع) بدون توجه لازم گفت: «استغفرالله» فرمود: مادرت بر تو بگرید، آیا میدانی معنای استغفار چیست؟ استغفار درجه والامقامان است و دارای شش معنا میباشد.
۱. پشیمانی از گذشته
۲. تصمیم به عدم بازگشت به گناه.
۳. پرداخت حقوق مردم، چنانچه خدا را پاک دیدار کنی که چیزی بر عهده تو نباشد.
۴. تمام واجبهای ضایع شده را به جا آوری.
۵. گوشتی را که از حرام بر اندامت روییده، با اندوه فراوان آب کنی.
۶. رنج طاعت را به تن بچشانی چنان که شیرینی گناه را به او چشانده بودی، پس آنگاه بگویی: «استغفرالله» (حکمت ۴۱۷ نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی).
علامت پذیرش توبه:
از چند طریق انسان مى تواند تا حدودى دریابد که توبه او مورد پذیرش واقع گردیده است یا نه:
الف) احساس بهجت و آرامش خاصى که پس از دعا و توبه به انسان دست مى دهد یا به تعبیر دیگر احساس سبکى از گناهان وآلودگى ها.
ب.) هر قدر انسان از گناهان خود به طور جدى پشیمان شده و با تضرع و التجاى بیشترى خدا را بخواند توبه او مقبولتر است. بنابراین میزان انقلاب روحى انسان در حال استغفار نیز مى تواند به عنوان یک علامتى به کار آید.
ج.) میزان اعتماد به وعده هاى نیکوى الهى قابلیت و عنایات الهى را افزون مى سازد. بنابر این هر اندازه خدا باورى و توکل و اعتماد به وعده هاى اورا در خود افزون یافتیم مى توانیم بیشتر امید یابیم که ما را پذیرا گشته است.
د.) هر قدر آثار واقعى توبه در اعمال و کنش هاى ما بیشتر هویدا گردد. یعنى رغبت کمترى به گناه و اراده و عزم راسخ ترى در اطاعت پروردگاریابیم نشان مى دهد که توبه ما توبه واقعى ترى بود و به همین نسبت مقبولتر واقع گردیده است. امام امت (ره) مى فرمودند: اگر بعد از ماه مبارک رمضان تغییرى در حالات خود یافتید به همان نسبت وارد ضیافت الله شده اید ولى اگر دگرگونى در شما پدید نیامد از آن بى بهره ماندید.
-گناه شناسی/ محسن قرائتی.۲-گناهان کبیره/ شهید دستغیب.۳- شهید دستغیب، قیامت و قرآن (تفسیر سوره طور).۳- مقالات، استاد محمد شجاعی.۴- ترجمه جامع السعادات، مرحوم نراقی.۵- ترجمه الاخلاق، مرحوم شبر.۶- نقطههای آغاز در اخلاق، مهدوی کنی.
===========================
پى نوشت ها:
۱. فرقان (۲۵): آیه ۷۰.۲. المیزان، ج. ۱۶، ص. ۲۴۲.۳. المیزان، سید محمد حسین طباطبایى، ج. ۱۵، ص. ۲۴۲.۴. المیزان، ج. ۱۵، ص. ۲۴۳.۵. میزان الحکمه، محمدى رى شهرى، ج. ۱، ص. ۵۵۲.۶. المیزان، ج. ۱۵، ص. ۲۴۳.۷. میزان الحکمه، ج. ۱، ص. ۵۴۸.
دوست محترم توبه از درهای برزگ لطف و رحمت الهی و موهبتی آسمانی است. انسانی مومنی که مرتکب گناه شده واجب است که فورا توبه کند و روح تیره شده خود را با آب توبه واستغفار صیقلی دهد. توبه بعد از هر گناه واجب شرعی است و اگر گناه هزاران بار هم تکرار شود باز نه تنها توبه امر مطلوبی است بلکه واجبی شرعی و عقلی است. ممکن است انسان گنهکار از توبه کردن مکرر خسته و ملول گردد، اما خداوند هر گز ازقبول توبه بنده و آمرزش او خسته نمیگردد. منبع: بیتوته
بازآ بازآ هر آن که هستی باز آ. گر کار و گبر و بت پرستی باز آ. این درگه ما درگه نومیدی نیست صد بار اگر توبه شکستی باز آ
منبع: پارسینه
کلیدواژه: توبه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۰۳۵۱۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همکاری اوپک با عراق و قزاقستان برای جبران مازاد نفت
سازمان کشورهای صادرکننده نفت موسوم به اوپک گزارش داد که عراق و قزاقستان مازاد تولید نفت خود را که حدود یک میلیون بشکه در روز است تا پایان سال جاری میلادی به طور کامل جبران خواهند کرد.
براساس گزارش المیادین، اوپک اعلام کرد که یک کارگاه آموزشی سازنده با قزاقستان، عراق و منابع ثانویه در مورد طرحهایی برای جبران مازاد تولید برگزار کرده است.
این سازمان در بیانیهای اعلام کرد: فرآیند مبادله موفق با هدف به اشتراک گذاشتن برنامههای جبرانی برای عراق و قزاقستان برای مقادیر مازاد تولید در ماههای ژانویه، فوریه و مارس ۲۰۲۴ که در مجموع حدود ۶۰۲ هزار بشکه در روز برای عراق و ۳۸۹ هزار بشکه در روز برای قزاقستان بود، انجام شد.
اوپک اعلام کرد که برنامههای مشترک بین دو کشور به تفصیل نشان میدهد که کل مقادیر اضافی تا پایان سال جاری جبران خواهد شد.
وزارت انرژی قزاقستان ماه گذشته اعلام کرد که این کشور به توافق اوپک پلاس متعهد است و به تدریج مازاد تولید را در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ در طول سال جبران خواهد کرد.
قزاقستان خاطرنشان کرد: در پی تصمیم پنجاه و سومین نشست کمیته نظارت وزرای مشترک، قزاقستان طرح جبرانی مفصلی را تهیه کرد که بر اساس آن در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ به تدریج مازاد تولید را جبران خواهد کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان بینالملل اقتصاد بین الملل