به نقل از «خبرآنلاین»

چرا کشورهای قوی در کشاورزی به سمت تولید تراریخته می‌روند؟

تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۱۲۹۷۷۲

جامعه > محیط زیست - ما در ایران و سایر کشورهای جهان شاهد مصرف بیش از اندازه آب هستیم و حتی آمارهای رسمی نیز نشان می‌دهد با توجه خشکسالی موجود، به طور قطع در آینده با کمبود بیشتر در رابطه با زمین‌های کشاورزی مواجه خواهیم شد.

دکتر مطهره محسن پور *

 

تولید غذای کافی از مهم‌ترین عناصر امنیت غذایی است. مهندسی ژنتیک یکی از راهکارهایی است که به تولید غذای سالم و کافی و دست یابی به امنیت غذایی کمک می کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در سال 2050 جمعیت جهان به 9 میلیارد نفر می رسد و پیش‌بینی شده است تغییرات اقلیمی تا 25 درصد از محصولات کشاورزی را از بین ببرد. از سوی دیگر ما در ایران و سایر کشورهای جهان شاهد مصرف بیش از اندازه آب هستیم و حتی آمارهای رسمی نیز نشان می‌دهد با توجه خشکسالی موجود، به طور قطع در آینده با کمبود بیشتر در رابطه با زمین‌های کشاورزی مواجه خواهیم شد. در جدیدترین گزارش ناسا آمده که کشور ایران کمتر از نصف میانگین بارندگی را دارد و تغییر در اقلیم خیلی زودتر از متوسط جهانی در ایران شروع شده است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد جنگل‌ها درختزار می شود، درختزارها بوته زار می شوند و بوته زارها بیابان می شوند. مخصوصا بیان شده خاورمیانه بیشتر از سایر مناطق در دنیا تحت تاثیر تغییر اقلیم است. حالا نکته حایز اهمیت این است که این خشکسالی روی امنیت غذایی اثر می گذارد.

یکی از راهکارهایی که برای مقابله با امنیت غذایی دنبال می‌شود، توسعه محصولات مقاوم به خشکی است. کشت ذرت تراریخته مقاوم به خشکی چند سالی است در آمریکا آغاز شده است. سطح زیرکشت این ذرت در مدت کوتاهی افزایش یافته و از 50 هزار هکتار در سال 2013 با گذشت تنها سه سال در سال 2016 میلادی در 123 استان سطح زیر کشتی بیش از 1.7 میلیون هکتار را به خود اختصاص داد. این ذرت می‌تواند در شرایط تنش خشکی، با کاهش تبخیر آب از گیاه تا 175 درصد، نیاز ذرت به آب را کاهش دهد. در حال حاضر کشورهای دنیا و غول‌های کشاورزی مانند برزیل و آمریکا، روی محصولات مقاوم به خشکی سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌اند. یکی از روش‌های توسعه چنین محصولاتی، انتقال ژن مقاومت به خشکی است. دانشمندان گیاهان مقاوم به خشکی را بررسی می کنند و صفات آن را به اقلام زراعی، منتقل می کنند تا مقاومت به خشکی حاصل شود.

روش دیگر ویرایش ژن است. مهندسی ژنتیک در حال حرکت از انتقال ژنوم به سمت ویرایش ژن‌ها است. این روش قادر است به صورت هدفدار، در حتی یک ژن تغییر ایجاد کند. برای مثال اگر در مقایسه ژنوم یک گیاه حساس به خشکی با یک گیاه مقاوم به خشکی مشخص شود تغییر کوچکی در یک ژن موجب این تفاوت شده است می‌توان با ویرایش هدفدار ژن مذکور به گیاه مقاوم به خشکی رسید.
سلامت غذا از دیگر عناصر امنیت غذایی است. تولید محصولات تراریخته با کاهش مصرف سموم به این هدف کمک می‌کند. این فناوری می‌تواند عملکرد کشاورزی را در استفاده از سموم بهینه کرده و باعث کاهش ورود سموم به آب و خاک می شود. این محصولات توانسته است 37 درصد از مصرف سموم را کاهش دهد. مصرف ماده موثره سم ها بعد از تولید محصولات تراریخته کمتر شده و بیش از 550 میلیون کیلوگرم کاهش مصرف سموم را شاهدیم. بهبود خواص تغذیه‌ای از اهداف دیگر گیاهان تراریخته است. مانند برنج طلایی و افزایش ویتامین آ در برنج و افزایش اسید چرب و آمینه در خوراک دام. برنج طلایی می تواند از نابینایی مرگ 250 هزار کودک در سال جلوگیری کند.

بهبود ارزش غذایی در برخی محصولات تراریخته موجب مقابله با بیماری‌هایی همچون سرطان و بیماری‌های قلبی می‌شود. نسبت اسید چرب امگا 3 و 6 خیلی مهم است که اگر این نسبت مناسب نباشد، می تواند باعث مشکل و بیماری شود. با فناوری تراریخته روغنهای مطلوب مانند امگا 3 در کلزا تولید می شود که یک هکتار این کلزا معادل 10 هزار کیلوگرم ماهی است. تولید این محصول علاوه بر مزایای مختلف اقتصادی باعث کاهش صید و دست‌اندازی به منابع دریایی می‌شود. مزیت دیگری که از کشت محصولات تراریخته حاصل شده است، کاهش انتشار دی اکسید کربن است که بسیار مهم است. زیرا جمهوری اسلامی ایران، کشور یکی مانده به آخر در لیست تغییر در فرایندهای تولید کربن است و باید رویکردهای خود را تغییر دهد. برخی مطالعات نشان داده است کشت برخی محصولات تراریخته یکنواختی در کشاورزی را کاهش داده است. در سال 1995 تا 2000 محصولات تراریخته بررسی شده و مشخص شد 28 درصد یکنواختی پنبه در ایالات متحده کاهش یافته یعنی تنوع آن زیادتر شده است.
محصولات تراریخته محصولاتی هستند که بعد از تولید، آنالیزهای مختلف مربوط به سلامت را پشت سر می گذارند. تمام محصولات موجود در بازار، این مرحله را طی کرده و مجوز گرفته اند و تمام مستندات آن نیز در پایگاه BCH قابل دسترس است. برای مثال، اطلاعات ذرت مقاوم به خشکی، در سایت موجود است و می توان فهمید چه کشورهایی به این ذرت مجوز مصرف انسان یا دام یا فقط کشت داده اند. با مراجعه به همین پایگاه می‌توان پی رد این که گفته می شود کشورهای اتحادیه اروپا به این محصولات مجوز نداده‌اند، واقعیت ندارد و اتحادیه اروپا برای این محصول هم مجوز مصرف انسان، دام و حتی کشت داده است که به صورت آنلاین در مرکز BCH قابل مشاهده است. در بخش بررسی اطلاعات این سایت، می توان موارد مورد نظر را جستجو کرد. مثلا کل ذرت های دارای مجوز در دنیا را مشاهده کرد.

*عضو هیئت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی

 

۴۲۴۲

کلید واژه‌ها : مهندسی ژنتیک - گیاهان تراریخته - زیست فناوری بیوتکنولوژی - برنج تراریخته - مواد غذایی ژنتیکی - ژنتیک - کشاورزی - محیط زیست -

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: مهندسی ژنتیک گیاهان تراریخته زیست فناوری بیوتکنولوژی برنج تراریخته ژنتیک کشاورزی محیط زیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۱۲۹۷۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عملکرد فرمانداران و روسای اداره های جهاد کشاورزی فارس

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز فارس،استاندار فارس در اولین شورای کشاورزی استان در سال ۱۴۰۳گفت: عملکرد فرمانداران و روسای اداره های جهاد کشاورزی در شهرستان ها در حوزه گیاهان دارویی، اصلاح الگوی کشت، احداث گلخانه و صنایع تبدیلی، پر کردن چاه های غیرمجاز، نصب کنتور و هوشمند شدن چاه های کشاورزی و تولید محصولات ارگانیک بصورت مستمر پایش شوند.
استاندار فارس خواستار توجه جدی مسئولین ذیربط به حوزه گیاهان دارویی شد و افزود: در زمینه گیاهان دارویی دستگاه های ذیربط در سطح مدیران کل و معاونین جلسات فشرده ای برگزار و گزارش جلسات را ارائه کنند.
ایمانیه با اشاره به اینکه فارس در تولید بسیاری از محصولات زراعی و باغی رتبه های برتر را دارد، گفت: تعاونی اشتغال و تولید سازمان جهادکشاورزی و زیرمجموعه آن، با مشارکت مردم وبا هدف ایجاد ارزش افزوده و تکمیل زنجیره های ارزش تشکیل شود؛ قطعا تحقق این موضوع برای تولید کنندگان و مشارکت کنندگان سودمند خواهد بود.
نماینده عالی دولت در فارس با تاکید بر اینکه هدف گذاری کرده‌ایم تا حداقل یک میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی طی هرسال در استان داشته باشیم، افزود: میزان سرمایه گذاری داخلی و خارجی مختص به سال ۱۴۰۳ را در حوزه جهادکشاورزی مشخص و ارائه کنید.
وی با تاکید بر اینکه با هرگونه کشت محصولات زراعی که با آب غیرسالم کشت شود، با قاطعیت برخورد خواهد شد، تصریح کرد: در جلسه امروز تکلیف را شفاف روشن کرده ایم؛ امحا کشت هایی که از آب های غیرسالم استفاده می کند برعهده جهاد کشاورزی شهرستان شیراز و با همکاری نیروی انتظامی، سازمان محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی و حوزه قضایی است.
ایمانیه با تصریح بر اینکه هیچ فردی حق ندارند سلامت مردم را در معرض خطر قرار دهد، ادامه داد: دو پیشنهاد برای فعالان این حوزه  در نظر گرفته شده ، ابتدا تهاتر زمین در مکان مناسب برای جایگزینی زمین های فعلی و یا مساعدت در کاشت درخت های غیر مثمر و احداث جنگل کاری و ایجاد صنایع چوبی است.