نویسنده اسپانیایى در سفر به ایران درباره عزاداری محرم چه نوشت؟
تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۶۱۵۹۵۱
خووان گویتیسولو، نویسنده و شرقشناس اسپانیایى، کتابی دارد با عنوان «قبله؛ سیر و سیاحت در جهان اسلام». آفتابنیوز : خووان گویتیسولو، در کتاب خود که دربرگیرنده چند جُستار و گزارش طولانی است، پارهای از پدیدههای اجتماعی و فرهنگی در سرزمینهای اسلامی را از منظری به تماشا نشسته است که تاکنون کمتر مورد توجه نویسندگان اروپایی قرار داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او در سفرهایش به کشورهایی چون ترکیه، ایران، یمن، عربستان، مراکش، سنگال، مالی، نیجریه و نیز به برخی جمهوریهای آسیای مرکزی مثل ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان کوشیده است تا با کنار زدن پوستهای که نگاه عمیق به پدیدههای اجتماعی و فرهنگی این سرزمینها را مانع میشود، تصویری نزدیک به واقعیت از جهان اسلام به دست دهد. خووان گویتیسولو مسافری است که همواره میان شرق و غرب در گشت و گذار بوده است. اسپانیایی است و زادة شهر بارسلون (برشلونه)، ولی خانهای در شهر پاریس دارد و منزلی در شهر مراکش. نگاهی از غرب به شرق مسلمان دارد، اما نگاهش عمیق است و خالی از پیشداوریهای معمول. نگاه گزارشگری است که از پیشینة تاریخی و فرهنگی سرزمینهای اسلامی شناخت کافی دارد؛ زیرا پیشینة تمدنی اسلام، بخشی از هویت فرهنگی او را نیز تشکیل میدهد و از این منظر، سفرش به سرزمینهای اسلامی، سفری است برای یافتن جای پای نیاکانش و بازشناسی آنچه به واقع میراث مشترک بشریت است. او در این سفرها میبیند که نیاکانش نهتنها به اسلام بهمثابة قدرتی سیاسی نظر داشتند، بلکه در نگاه آنان، اسلام بهمنزلة هماوردی پرقدرت در عرصههای فلسفه و فرهنگ و هنر نیز بوده است. چنانکه هنوز بعد از گذشت قرنها، آثار تمدن اندلس - از مسجد قرطبه گرفته تا مدرسة طلیطله - در گوشه و کنار سرزمین اسپانیا اعجاب مسافران دور و نزدیک را برمیانگیزد.
ایام سوگواری در ایران امروز
«ایام سوگواری در تهران»، عنوان فصلی از کتاب «قبله؛ سیر و سیاحت در جهان اسلام» است که خووان گویتیسولو در آن به وصف مراسم عزاداری شیعیان ایران در ایام ماه محرم پرداخته است. این فصل از کتاب گزارشی است جالب از حضور این نویسنده اسپانیایی پس از انقلاب اسلامی در ایران که مصادف بوده است با روزهاى عاشورا و تاسوعاى حسینى و ایام عزادارى در ماه محرم. گزارش با نقل جملاتى از نامه علىبن ابى طالب به فرزندش، حسن ابن على (در کتاب اشتباهاً حسین ابنعلى آمده است) آغاز مى شود؛ به این مضمون: «پسَرَکَم! مبادا فریفته شوى که ببینى دنیاداران به دنیا دل مى نهند، و بر سر دنیا بر یکدیگر مى جهند. همانا دنیاپرستان سگانند عوعوکنان، و درندگانند در پى صید روان. برخى را برخى بد آید، و نیرومندانشان ناتوان را طعمه خویش نماید، و بزرگانشان بر خُرددست چیرگى گشاید. دنیا را پروردگار خود گرفته اند و دنیا با آنان به بازى پرداخته و آنان سرگرم بازى دنیا، و آنچه را پس از آن است فراموش ساخته».
گویتیسولو که بارها به ایران سفر کرده است، مینویسد که در ایام عزاداری ماه محرم، چهره شهرهای بزرگ و کوچک و روستاهای دور و نزدیک ایران بهگونهای چشمگیر دگرگون میشود. همه چیز و همه جا سیاهپوش میشود. بیرقها و علمهای سیاه و گاه سبزرنگ بر در و بام خانهها و معابر و مؤسسات افراشته میشود. زن و مرد و پیر و جوان سیاه میپوشند و برخی چهرهها و موهایشان را گِلآلود میکنند. مردان و بهخصوص جوانان در مساجد و معابر و تکایا جمع میشوند و به سر و سینة خود میکوبند تا از این طریق با کشتهشدگان نبرد نابرابری ابراز همدری کنند که در چهارده قرن پیش از این در صحرای کربلا به وقوع پیوست.
سوگوارانی مهربان و همدل / تعزیه خوانی در تهران
برای نویسنده بیش از همه این نکته جالب است که عزاداران در این ایام به هیچوجه به لعن و نفرین مسببین واقعه کربلا نمیپردازند، بلکه تنها با سوگواری و سینهزنی و نوحهخوانی و گریه و زاریهای خود، از شهیدان این واقعه یاد میکنند. با آنکه شهر ظاهری پُرآشوب دارد و مملو از مردانی است که با زنجیر و دست به سر و سینة خود میکوبند. اما آنچه گویتیسولو را به شگفت میآورد، مشاهدة انبوه مردمانی است که از زن و مرد، پیر و جوان، بزرگ و کوچک، با مهربانی و همدلی در کنار هم سوگواری میکنند. او مینویسد مردمان در این دو سه روز با یکدیگر از زمانهای دیگر مهربانترند و همدلتر. نویسنده سپس به تفصیل به شرح وقایعى مى پردازد که پس از رحلت پیامبر اسلام براى تعیین جانشین وى به وقوع پیوست و سرانجام واقعه کربلا و شهادت امام حسین و یارانش را موجب شد. جالب آنکه او در شرح این وقایع تاریخى همهجا به روایات شیعیان استناد مى کند. برای مثال از کتاب "آثارالباقیة عنالقرونالخالیة" ابوریحان بیرونی، دانشمند ایرانی و مسلمانی که مذهبش مایل به تشیع بود، سخنانی نقل میکند که در شرح مصائب واقعة کربلا و روز عاشورا آمده است. بیرونی در این کتاب به ذکر تفصیلی واقعه عاشورا و مراسم غدیر خم پرداخته است.
نویسنده که بهگونهای محسوس متأثر از مراسم عزادارى ماه محرم و به خصوص علم و کتل و دستههاى سینهزنى و زنجیرزنى قرار گرفته است، مى گوید که کمتر مسافر غربى مى تواند این مراسم را ببیند و تحت تأثیر قرار نگیرد. جالب آن که گویتیسولو در یکى از سفرهایش به ایران که مصادف با ماه محرم بوده است، چند بار نیز به تماشاى یکى از مجالس تعزیه خوانى در تهران که هر سال در چادرى در تقاطع خیابان امام خمینى - ولى عصر پرپا مى شود، مى رود و به طرزی بسیار جالب مشاهدات خود را شرح مى دهد. او اشاره مى کند که در سفرهایش به کشورهایى چون ایران، معمولاً قیافه شرقى اش باعث مى شود که کمتر توجه افراد بومى را به خود جلب کند، ولى در ایام ماه محرم و به خصوص در دفعاتى که در مجلس تعزیه خوانى در تهران حضور داشته است، نگاه هاى تماشاچیان، به ویژه نگاه زنان کنجکاو را متوجه خود مى بیند و بعد از مدتى درمى یابد که نپوشیدن لباس سیاه که نشانه عزادارى است و همچنین اصلاح هر روزه صورت علت آن نگاه هاى کنجکاوانه بوده است.
خبرانلاین کد خبر: ۵۴۵۴۴۴ تاریخ انتشار: ۲۳ شهريور ۱۳۹۷ - ۱۲:۵۷
منبع: آفتاب
کلیدواژه: نویسنده اسپانیایی عزاداری محرم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۶۱۵۹۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جریان حکمت عراق ۲هزار نسخه کتاب به کتابخانههای عمومی اهدا کرد
به گزارش خبرگزاری مهر، دفتر جریان حکمت ملی عراق در تهران، تعداد ۲۰۰۰ نسخه کتاب را برای استفاده اعضا و مخاطبان با پیوستن به پویش «اهدای کتاب، اهدای دانایی» به کتابخانههای عمومی کشور اهدا کرد.
«حبیب خدا؛ روایت تصویری از ۲۳ سال حضور آیتالله شهید سیدمحمدباقر حکیم در ایران»، «روابط اجتماعی در اسلام؛ ابعاد و اصول (جلد اول)» از مجموعه سخنرانیهای حجتالاسلام والمسلمین سیدعمار حکیم؛ «حکومت اسلامی در اندیشه و عمل» اثر آیتالله شهید سیدمحمدباقر حکیم، «شرح عهدنامه امام علی (ع) به مالک اشتر؛ آئین حکومتداری در اسلام» اثر حجتالاسلام والمسلمین سیدعمار حکیم، «شرح رساله حقوق (جلد اول)» از مجموعه درسگفتارهای حجتالاسلام والمسلمین سیدعمار حکیم و «حوزه علمیه بنیانی برخاسته از اسلام و تمدن» اثر آیتالله شهید سیدمحمدباقر حکیم عناوین کتب اهدایی به کتابخانههای عمومی کشور است.
کد خبر 6090159 فاطمه میرزا جعفری