به نقل از «ایرنا»

چورس؛ روستایی با هشت هزار سال قدمت

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۱۵۹۲۴۵

ارومیه- ایرنا- چورس روستای دارای سکنه ای با هشت هزار سال قدمت در شهرستان چایپاره است؛ آبادی پر رمز و رازی که مهد تمدن اوراتوریی بوده و چندی پیش باستان شناسان ایرانی و اتریشی در کاوش های تپه آناقیزلی این روستا به آثار مربوط به سکونت انسان در دوره نوسنگی دست یافتند.

به گزارش ایرنا علاوه بر آثار تاریخی روستای چورس، طبیعت زیبای این روستا نیز در جای خود قابل توجه بوده و قرار گرفتن آن در دامنه کوه موسوم به سفرداغی، باعث به وجود آمدن چشم اندازی زیبا شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چشمه های متعدد آب در داخل و اطراف روستا قرار دارد و چشمه موسوم به «ایشیق بلاغی» یا «شیخ بلاغی» بزرگترین چشمه این آبادی محسوب می شود.
روستای باستانی چورس یادآور جنگ های ایران و روس در منطقه ای با عنوان اردو تپه سی است؛ محلی که عباس میرزا، نایب السلطنه شاه قاجار روزگاری در آنجا اردو زده بود.
این روستای کهن در دوره قاجار و زمانی که میان مردم خوی و سردار ماکو جنگ درگرفت، میزبان گروهی شد که از طرف انجمن ایالتی تبریز برای آشتی دادن طرفین به مدت یک ماه در آنجا اقامت کردند.
مسوول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در چایپاره با تایید قدمت هشت هزار ساله این روستا، گفت: کتاب نزهه القلوب حمدالله مستوفی یکی از قدیمی ترین منابع به شمار می رود که در نیمه اول قرن هشتم هجری قمری از روستای چورس نام برده است.
غلام شیرزاد با اشاره به آثار باستانی این روستا، افزود: مسجد مرتضی قلی خان معروف به قیرمیزی مسجد، بوزخانا یا یخچال، چشمه ایشیق بولاغی، تپه آنا قیزلی و صفرداغی از جمله آثار تاریخی این روستای هشت هزار ساله است.
کارشناس اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز گفت: در کاوش هایی که برای نخستین بار با همکاری یک هیات باستان شناسی اتریشی در تپه آناقیزلی انجام شد، آثار تمدن اورارتویی از این منطقه به دست آمد.
بهروز خان محمدی اضافه کرد: یکی از آثار اورارتویی چورس، سنگ آسیاب بزرگی است که در نزدیکی قیرمیزی مسجد قرار گرفته و بیشترین قسمت آن در زیر خاک مدفون است.
به گفته وی از آثار تاریخی دیگر اورارتویی در منطقه می توان به قلعه بزرگ و قلعه ملاجنید اشاره کرد که این 2 محوطه در شرق روستای چورس قرار گرفته است؛ قلعه ملاجنید و قلعه بزرگ بعد از دوره اورارتوها و در دوران اسلامی نیز مورد سکونت واقع شده است.
وی بیان کرد: از بناهای دیگری که در کتب مختلف و سفرنامه ها آمده است و به نظر می رسد بخش عمده ای از این آثار در زیر خانه های امروزی روستاییان و زمین های اطراف روستا قرار گرفته باشد، مکان موسوم به سوسمارها است.
کارشناس مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی هم گفت: چورس در دوره های مختلف تاریخی به نام های مختلفی چون کورس، چورچ، چوسن، چور و خرس نامیده شده است.
جواد نرمانی افزود: امروزه در روستای چورس 6 اثر ثبتی وجود دارد که در داخل و اطراف روستا پراکنده شده است؛ این آثار شامل بنای مسجد قرمز چورس(دوره صفویه)، بنای یخچال(دوره صفویه)، تپه و قلعه ملا جنید(قرون میانی اسلامی)، بنای حمام قدیمی(قاجاریه)، تپه بزرگ(اورارتو) و تپه آناقیزلی (دوره مفرغ قدیم و اورارتو) است.
وی ادامه داد: در منابع تاریخی به وجود چند حمام، کاروانسرا، مسجد و دیگر بناهای عام المنفعه در روستا اشاره شده است که امروزه اثری از آنها وجود ندارد.
وی اضافه کرد: علاوه بر این، در داخل روستای چورس و نواحی اطراف آن قبرستان های مختلفی از ارامنه وجود دارد که به مرور زمان بخش هایی از آنها تخریب شده است؛ بر روی بدنه صخره های اطراف روستا نقوش مختلفی از ارامنه از جمله نقش صلیب به فراوانی دیده می شود.
به گزارش ایرنا با انجام نخستین فصل کاوش تپه آناقیزلی از 13 تا 25 مهر سال 1395، آثار باستانی هشت هزار ساله شامل ابزارهای سنگی از جمله تراشه سنگ و تیغه های سنگی از نوع گرانیت، چخماق و اکسیدین به دست آمد.
سفال های قرمز و براق و منقوش متعلق به دوره اورارتویی در محوطه این تپه کشف شد که بیانگر وجود شهری در این دوره و روستایی در دوره نوسنگی است.
مهمترین هدف در این فصل اجرای مطالعه های ژئومغناطیسی بود تا ظرفیت منطقه برای مطالعات و کاوش های باستانشناسی تخمین زده شود.
کاوش در محوطه ای به وسعت هشت در هشت متر انجام و در لایه اول باستان شناسی دیوارهای سنگی به قطر 170 سانتی متر مربوط به دوره اورارتویی مشاهده شد اما به علت پایان فصل کاوش این اقدام ناتمام ماند.
3072/8135

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي ميراث فرهنگي چورس چايپاره

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۱۵۹۲۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سعدآباد پر حاشیه

همشهری آنلاین - محمد باریکانی: ؛ مجموعه تاریخی - فرهنگی سعدآباد تهران اما در چندماه اخیر با حاشیه‌های بسیار مواجه شده است. از قطع درختان سعدآباد توسط مدیران این مجموعه به بهانه فرسودگی و ایجاد خطر برای بازدیدکنندگان تا تعطیلی و تخلیه موزه مرکز اسناد و وضعیت نامعلوم هاردهای حاوی میلیون‌ها عکس و سند تصویری سعدآباد که ۳۰سال برای ذخیره‌سازی آنها زمان گذاشته شده بود، تبدیل این موزه به دفتر کار مدیر، یافتن یک شیء زیر خاک که مدیران سعدآباد در همهمه قطع درختان مدعی شدند قاچاقچیان آثار تاریخی در این مجموعه آن را برای بیرون‌بردن از سعدآباد زیر خاک کرده‌اند و هنوز هم در دست بررسی است که آیا قدمت آن قاجاری است یا پهلوی و معاصر، تا آب‌گرفتگی شدید موزه ظروف سلطنتی سعدآباد که به تعبیر برخی رسانه‌ها پشت‌بام آن را تبدیل به استخر کرد و آسیب‌های بسیاری به بنای ساختمان این مجموعه که به کاخ اشرف شهرت داشت وارد کرد، همگی حاشیه‌های بزرگ‌ترین و وسیع‌ترین مجموعه تاریخی-فرهنگی شهر تهران در ماه‌های گذشته‌اند. پرونده شکایت شهرداری از قطع درختان سعدآباد همچنان در جریان است و همین چند روز قبل بود که بازپرس دادسرا برای تکمیل تحقیقات درخصوص تعداد درختان قطع‌شده به این مجموعه رفت و شهرداری تهران در انتظار اعلام نظر دستگاه قضایی است.

قبض آب ۷میلیارد تومانی

مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد چندین منبع تامین آب دارد؛ رودخانه دربند و - آنطور که صدای میراث اعلام کرده است - حقابه پس‌قلعه و چندین قنات و چندین چاه آب؛ اما هزینه‌ای که این مجموعه برای مصرف ۲سال آب شرب شهری از دو کنتور موجود در تمام این مجموعه زیرنظر وزارت میراث فرهنگی باید پرداخت کند، به‌گفته وزیر میراث فرهنگی، ۷میلیارد تومان است. براساس آنچه در رسانه‌ها منتشر شده است، ۳نشتی آب وسیع در سعدآباد و آبیاری باغات و فضای سبز این مجموعه با آب شهری موجب شده است که قبض آبی نجومی برای مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد بیاید و این مجموعه ماهانه ۳۵۰میلیون تومان بدهی آب داشته باشد.

هزاران لیتر آب بر پشت‌بام موزه ظروف سلطنتی سعدآباد

روزنامه همشهری اما مهم‌ترین آسیب واردشده به مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد را که آب‌گرفتگی شدید این مجموعه در هفته‌های گذشته بود، زیر ذره‌بین برده است؛ اتفاقی که موجب شد جریان آب ۳روز مداوم بر پشت‌بام ساختمان موزه ظروف سلطنتی جریان داشته باشد و به دیوارها و بنای این مجموعه سرایت کند و سالن خلیج‌فارس آن را که سایت صدای میراث خبر از وجود یکی از مخازن مهم این مجموعه در آن داده بود، دچار آسیب پلمب کند.

اما ماجرا چه بود؟ بارش‌های اواخر فروردین‌ماه سال‌جاری که چند روز ادامه یافت، به همراه خرابی منبع انبساط آب واقع بر پشت‌بام موزه ظروف سلطنتی سعدآباد، موجب نشتی هزاران لیتر آب در ۳روز متوالی - آنطور که صدای میراث گزارش داده بود - شد؛ اما این آب چگونه به پشت‌بام ساختمان موزه و سپس به پشت دیوارهای سالن‌های موزه رسید و از سقف داخلی وارد محوطه موزه‌ای شد و کف سالن خلیج‌فارس را گرفت و پشت دیوارهای داخلی مجموعه جمع شد؟

بی‌توجهی به یک هشدار

اسفندماه سال گذشته نامه‌ای با قید فوریت در اتوماسیون اداری مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد قرار گرفت که به موجب آن شیرین شعبانی، رئیس موزه ظروف سلطنتی سعدآباد به حسین علوی، مدیر وسیع‌ترین مجموعه تاریخی-فرهنگی شهر تهران، خبر داد که خطر آب‌گرفتگی این مجموعه جدی است. او درخواست اعزام کارشناس برای رفع ایرادات در ساختمان موزه ظروف سلطنتی سعدآباد را ارائه کرد.

شعبانی اما به صدای میراث گفته است که مدیر سعدآباد به این نامه توجه نکرد تا آنکه آب‌گرفتگی این مجموعه به‌دلیل خرابی منبع انبساط و بارش‌های فروردین‌ماه سال‌جاری خسارات زیادی به این ساختمان و سالن‌های آن وارد آورد.

ویدئوهایی که در اختیار روزنامه همشهری نیز قرار گرفته است، شامل تصاویر عجیبی از داخل سالن‌های آب‌گرفته موزه ظروف سلطنتی است؛ تصاویری که نشان‌دهنده تجمع زیاد آب پشت دیوارهای موزه است به‌طوری‌که آب با یک فشار دست از داخل دیوارها به بیرون نشت می‌کند.

ارزش‌های تاریخی موزه ظروف سلطنتی سعدآباد

شیرین شعبانی، مدیر سابق موزه ظروف سلطنتی سعدآباد: موزه ظروف سلطنتی سعدآباد دومین موزه مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد به لحاظ تعداد آثار است. بیش از ۸۰هزار شیء تاریخی در مخازن و این موزه وجود دارد. ظروف موزه در چهار بخش مختلف قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و ظروف اهدایی تقسیم‌بندی می‌شوند که ظروف دوره قاجار شامل ظروف نقره و با روکش نقره و همچنین ظروف دارای روکش ضخیم طلا در دوره‌های بعدی هستند. ظروف مربوط به جشن‌های ۲۵۰۰ساله نیز در این مخازن وجود دارند. البته میان این ظروف آثاری هست که تنها یک عدد از آنها در جهان وجود دارد و قابل قیمت‌گذاری نیستند؛ ظروفی که به کارخانه‌های معروف دنیا مانند لیموژ، باواریا، رزنتال سور و غیره سفارش داده‌ شده‌اند و شاید در مواردی تنها یک قطعه یا یک دست برای ایران تولید شده‌اند. ظروف اهدایی هم به مناسبت‌های مختلف به خاندان پهلوی اهدا شده‌اند. این موزه دارای آثار منحصربه‌فردی است؛ ازجمله ظروف کریستال، چینی و ظروف فلزی مشتمل بر ظروف نقره‌ای و دارای روکش نقره بسیار باارزش، و همچنین آثار و ظروفی با روکش طلا با چندین میکرون ضخامت. آثار موزه ظروف سلطنتی تحت حسابرسی دقیق اموال دولتی است. این آثار البته هنوز صورتجلسه کامل ندارند و برخی از اموال موجود در مخازن هم هنوز ثبت‌نهایی نشده‌اند. بخشی دیگر البته در مرحله ثبت قرار دارند. یک مخزن از آثار گنجینه موزه ظروف سلطنتی سعدآباد در سالن خلیج‌فارس و همان سالنی است که دچار آب‌گرفتگی شد. مخزن موجود در این سالن به‌دلیل آب‌گرفتگی دچار رطوبت شدید شده و ممکن است آثار موجود در آن آسیب ببینند؛ درحالی‌که ۸سال زحمت کشیده شده است تا ۸۰هزار شیء ارزشمند این مجموعه ساماندهی شوند.

کد خبر 846780 برچسب‌ها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری فرهنگ - میراث فرهنگی تهران