حذف صفر از پول و اثر روانی آن در جامعه/ اثر انباشت نقدینگی در تورم هنوز خودنمایی نکرده است
تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۳۹۱۰۶۶
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: اگر میخواهیم از حذف پول ملی در اقتصاد اثر مثبت ببینیم، باید به عنوان آخرین گام باشد؛ اما اگر این اتفاق بدون مقدمات صورت گیرد، هیچ تأثیری در اقتصاد نخواهد داشت.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-اعظم ذوالفقاری منظری؛* گردونه اقتصاد معیوب در جامعه ما روی تورم و رکود میچرخد؛ یا بازار عرضه کساد است و مردم ترجیح میدهند پول هایشان را خرج نکنند، یا بازار فروش پررونق میشود که نتیجه همان دوران رکود میشود.بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مهدی فیضی، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد با در گفتگو با دانشجو به تشریح اثرات حذف صفر از پول ملی میپردازد که در ادامه میخوانید: دانشجو: حذف صفر از پول ملی در پی چه اتفاقات اقتصادی در کشور ما مطرح شده است؟ دولت انتظار دارد با حذف این صفرها چه مشکلاتی را برطرف کند؟
این موضوع سالهای زیادی است که مطرح شده است و برای اولین بار هم نیست که درباره آن مسئولان دولتی تصمیماتی را مطرح میکنند. یکی از ابتداییترین دلایل اینکه مسئولان سمت حذف صفر پول میروند، این است که محاسبات عددی در حسابداری به خاطر صفرهای زیاد پیچیده میشود و برای تسهیل این شکل محاسبات عددی در کشورهایی که تورم زیادی را تجربه کرده اند، بعد از یک دوره تورمی، صفرها را حذف میکنند.
اما نکته مهم این است که حذف صفرها مقدم بر سیاستهای پولی و اصلاحی نباید باشد. به این مفهوم که اول دولت باید سیاستهایی را برای کاهش تورم و حتی پایدار شدن تورم اتخاذ کند و به عنوان آخرین گام در اصلاح اقتصاد کشور، صفرها از پول ملی حذف شوند. اگر بخواهد حذف صفرها مقدم بر این سیاستها صورت گیرد، اشتباه بسیار بزرگی است. البته براساس آنچه در خبرها میآید، به نظر میرسد که دولت قرار نیست بدون مقدمه این صفرها را حذف کند. گفته شده بنا است در یک فرایند چند ساله به این فکر کنند و در این مدت انتظار میرود که سیاستهای پولی پیاده سازی شوند.
دانشجو: مقدمات حذف صفر در اقتصاد ما چه موضوعاتی هستند؟
دو موضوع مهم این است که اولا تورم واقعا کاهش پیدا کند. طبیعتا کاهش تورم باید به کمتر از ۱۰ درصد و حتی بسیار کمتر از این باشد. موضوع دیگر این است که نه تنها تورم کم شود، بلکه کم پایدار باشد نه اینکه دوباره سربرآورد و زیاد شود.
وقتی ما صفر را از پول حذف میکنیم، مثل این است که تب یک بیمار را کم کرده ایم، اما اگر تصور کنیم که با کاهش تب، این بیمار بهبودی کامل پیدا کرده و دوباره بخواهیم که تحرک شدید داشته باشد، حتما دوباره بیماری ش، بازمی گردد. این جنس سیاستها در اقتصاد در شرایطی اثرگذار است که ما دوباره نشانههای بیماری تورم در اقتصاد را نبینیم. به این مفهوم که تورم دوباره برنگردد. به همین دلیل است که میگوییم اگر میخواهیم از حذف پول ملی در اقتصاد اثر مثبت ببینیم، باید به عنوان آخرین گام باشد. اما اگر این اتفاق بدون مقدمات صورت گیرد، یک بازی با اعداد است و هیچ تأثیری در اقتصاد نخواهد داشت.
دانشجو: دولت باید چه سیاستهایی را دنبال کند تا تورم کم و پایدار شود؟
تورم یک بحث پولی است که باید با کنترل حجم نقدینگی مهار شود. در واقع نقدینگی بالا عامل اصلی تورم است و ما تا زمانی که این مساله را کنترل نکرده ایم و حجم پول در چرخه اقتصاد زیاد باشد، دولت باید بسیار انضباطی عمل کند، کسری بودجه خود را مدیریت کند و درآمدهای نفتی را به شکل ناگهانی و تکانشی وارد کشور نکند تا در نهایت نقدینگی کنترل شود.
البته باید بگویم که اگر ما همین الان هم بتوانیم نقدینگی را کنترل کنیم، به خاطر انباشتی که از قبل داشتیم، همچنان احتمال افزایش تورم خواهیم داشت. چون هنوز انباشت نقدینگی اثر خود را در تورم نشان نداده است و به همین دلیل معتقدم که اکنون زمان خوبی برای فکر کردن به حذف صفر نیست، چون در شرایط فعلی نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که تورم کاهش یابد، چه رسد به اینکه ثبات هم داشته باشد؛ بنابراین میتوان گفت که حذف صفر از پول ملی در حال حاضر نمیتواند سیاست خوبی باشد.
دانشجو: حذف صفر از پول و اثر روانی آن در جامعه خود باعث تورم نمیشود؟
در این باره مطالعات مشخصی ندیده ام. باید این اثر روانی مطالعه شود؛ تجربه جهانی خاصی هم نداریم. این موضوع باید به صورت دقیق مطالعه شود. حتی گار اثر روانی داشته باشد، به این ترتیب است که وقتی افراد بخواهند خرید روزمره شان را انجام دهند، اگر اکنون با اسکناسهایی با صفرهای زیاد خرید میکنند، آن زمان با اسکنانسهایی با صفرهای کمتر خرید خود را انجام میدهند و به این ترتیب حتی اگر اثر روانی داشته باشد، میتوان پیش بینی کرد در جهت کاهش تورم باشد.
دانشجو: حذف چهار صف از پول، باعث میشود اسکناسهایی مانند ۵۰۰۰ ریالی و ۲۰۰۰ ریالی دیگر در چرخه اقتصاد نقشی نداشته باشند. این موضوع چه اثری بر اقتصاد خواهد داشت؟
اگر الان این اتفاق بیفتد، میتوانیم از تجربه دلار استفاده کنیم که ارقام کمتر از یک دلار را با سنت اندازه گیری میکنند. البته لازمه این اتفاق هم تولید حجم زیادی از مسکوکات است که بار مالی شدیدی دارد. با این حال تجربه جهانی در این زمینه داریم که معاملات روزمره با واحدی کوچکتر از پول اصلی صورت میگیرد.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: حذف صفر از پول ملی دانشگاه فردوسی مشهد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۳۹۱۰۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنجال تصویر گردشگر روس با یک بغل اسکناس ایرانی/ کارتهای گردشگری چه نقشی دارند؟
به گزارش خبرآنلاین، خبرساز شدن تصویری از یک گردشگر روس با کیسهای پر از دستههای اسکناس ریال، بار دیگر جای خالی اسکناس درشت در اقتصاد ایران را به سیاستگذار یادآوری کرد. البته باید توجه کرد این موضوع منافاتی با ضرورت مهار تورم بهعنوان یک اولویت برای سیاستگذار ندارد، اما به نظر میرسد با کاهش ارزش ریال، انتشار اسکناسهای جدید که قابلیت پوشش معاملات را داشته باشد، یک ضرورت محسوب میشود. از سوی دیگر میتوان با اطلاعرسانی بیشتر، استفاده از کارتهای اعتباری مخصوص گردشگران را هم رواج داد
دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت: تصویر یک گردشگر روس با کیسهای پر از اسکناس ریال بار دیگر افت ارزش ریال و جای خالی اسکناسهای درشت را در اقتصاد ایران یادآور شد. این روزنامه پیش از این نیز نسبت به اثری که این موضوع بر وجهه بینالمللی کشور خواهد داشت، اشاره کرده بود. حال بار دیگر ضرورت چاپ اسکناسهای جدید در اقتصاد ایران مطرح میشود.
طی روزهای گذشته تصویری در شبکههای اجتماعی با عنوان «تصویری غمانگیز از ارزش سقوط پول ایران» دستبه دست شد. این تصویر گردشگر روسی را نشان میدهد که ۳۰۰دلار را به ریال ایران تبدیل کرد و بهدلیل حجم بالای این اسکناسها آنها را با کیسه پلاستیکی حمل میکرد. در کنار مساله افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی، یکی از نکاتی که پس از انتشار این خبر باید به آن توجه کرد، جای خالی اسکناسهای درشت در اقتصاد ایران است. همانطور که پیش از این نیز در گزارشهایی به این موضوع پرداخته سالها است که پس از انتشار اسکناس ایران چک یکمیلیون ریالی اسکناس بزرگتری در اقتصاد ایران چاپ نشده است.
این در حالی است که با افزایش تورم قدرت خرید این اسکناس بهشدت کاهش یافته است. در چنین شرایطی به نظر میرسد زمان آن رسیده باشد که سیاستگذار پولی دست به انتشار اسکناسهای درشتتری برای سهولت مبادلات افراد بزند. البته پیش از این اخباری منتشر شده بود که خبر از برنامه بانکمرکزی برای چاپ ایرانچکهای ۵۰۰هزارتومانی میداد. خبری که البته پیگیریها نشان داد صحت ندارد و پس از آن نیز بانک مرکزی در اطلاعیه بهطور رسمی خبر داد برنامهای برای چاپ اسکناسهای درشتتر ندارد. البته مشخص نیست سیاستگذار پولی به چه دلیل فعلا قصد ندارد در این راستا اقدامی انجام دهد.
نکته دیگری که دنیای اقتصاد در گزارش قبلی خود به آن اشاره کرده بود، اثری است که این موضوع میتواند بر وجهه اقتصاد کشور در مقابل گردشگران داشته باشد. موضوعی که در جریان انتشار تصویر مذکور شاهد آن بودیم. بنابراین یکی از دلایلی که با استناد آن میتوان به لزوم چاپ اسکناسهای درشتتر در اقتصاد ایران اشاره کرد، همین مساله است.
نقش پررنگ کارتهای گردشگری
البته اگر عوامل دیگر را کنار بگذاریم و بخواهیم تمرکز خود را بر مساله گردشگران خارجی بگذاریم، یکی دیگر از نکاتی که به نظر میرسد در این زمینه مغفول مانده، فراهم کردن سازوکاری برای استفاده گردشگران از کارتهای اعتباری است. هرچند بهدلیل تحریمها امکان استفاده گردشگران از کارتهای اعتباری سایر کشورها وجود ندارد، اما بانکهای کشور امکان استفاده از کارتهایی را برای گردشگران خارجی فراهم کردند. این کارتها قابلیت شارژ دارند و گردشگران میتوانند در لحظه آن را شارژ کنند. همچنین این امکان وجود دارد که در پایان سفر، باقیمانده کارت را دریافت کرده و آن را به ارز کشور خود تبدیل کنند. با این حال به نظر میرسد بهدلیل عدم اطلاعرسانی کافی برای گردشگران خارجی چندان از این قابلیت استفاده نمیکنند. یکی دیگر از مسائلی که ضرورت چاپ اسکناس درشت را پررنگ میسازد، به صرفه کردن چاپ اسکناس برای بانک مرکزی است. در شرایط فعلی بانکمرکزی میگوید هزینه چاپ اسکناسها از ارزش آنها بیشتر است؛ در نتیجه برای این نهاد اقدامی به صرفه نیست. حال اینکه با چاپ اسکناسهای درشتتر میتوان این مساله را برای بانک مرکزی برطرف کرد.
پوچ بودن ادعای تورمی
یکی از نکاتی که منتقدان چاپ اسکناس درشتتر در اقتصاد به آن اشاره میکنند، اثر تورمی آن است. این در حالی است که این امر یک موضوع فنی است و هیچ اثری بر متغیرهای پولی و تورم ندارد. از سوی دیگر بسیاری از اقتصادهای پیشرفته که اسکناسهای درشتی در آنها مبادله میشود، تورمهای پایینی دارند. بنابراین نمیتوان گفت این اقدام میتواند به رشد تورم منجر شود. بهعبارت دیگر، آنچه میتواند روند تورمی فعلی را مهار کند، توجه به بیانضباطی مالی و بودجهای دولت، کاهش هزینهها و بهطور کلی مقابله با کسریبودجه است. همچنین باید توجه کرد که پیشنهاد چاپ اسکناسهای درشتتر به معنی بیتوجهی به لزوم رفع معضل تورم نیست و لازم است سیاستگذار در کنار این اقدامات تکمیلی توجه کافی به اجرای سیاستهای ضدتورمی داشته باشد.
۴۷۲۳۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1903467