به نقل از «صدای ایران»

مشکلاتی که کم خونی به وجود می آورد

تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۷۵۸۶۶۸

کم خونی فقر آهن بیماری شایعی است که بر طبق آمار در مادران باردار 30درصد ،در دخترانی که در سنین بلوغ هستند 30 درصد و در کودکان زیر پنج سال وافراد مسن به نسبت کمتری گزارش شده است.
به گزارش صدای ایران از سیناپرس، دکتر کوروش جعفریان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این خصوص گفت:این بیماری به علل متفاوتی ایجاد می‌شود ودر هر سن عامل موجب بیماری متفاوت است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بطور مثال در فرد سالمند بیشتر مسأله سوء جذب دخیل است ودر دختران نوجوان دفع مقادیر خون منجر به کم خونی است هرچند مشکلات تغذیه‌ای هم دخیل است.در مادران باردار افزایش نیاز به مقادیر آهن موجب کم خونی می‌شود.از این رو می‌توان به راحتی متوجه این امر شد که عوامل متعدد در این زمینه دخالت دارد ونمی‌توان با یک تشخیص در علت یابی موفق عمل کرد.در درمان کم خونی با استفاده ازدرمان ریشه‌ای قادر خواهیم بود برای مدت طولانی جلوی بیماری مقاومت ایجاد کنیم لیکن اگر درمان ریشه‌ای نباشد، مجبور به تحت نظر گرفتن بیمار برای سالهای طولانی هستیم.

علائم بیماری
وی در خصوص علائم شایع کم خونی عنوان کرد: علائم انواع کم خونی بسیار به یکدیگر نزدیک است.کم خونی با هر علتی ایجاد شود از فقر آهن ، کمبودتغذیه ،کمبود مس ،اسید فولیک وحتی کمبود ویتامین آ علائمی یکسان دارد. مهمترین علامت کم خونی خستگی است ودلیل آن عدم رسیدن اکسیژن کافی به بدن است ؛بی حالی،رنگ پریدگی وناتوانی در انجام کارها وفعالیت‌های ساده ورزشی،خلق وخوی عصبی وحساس ، کم تحملی،خواب آلودگی در روز وناتوانی در خواب شب،خواب رفتگی دست وپا وسرد شدن اندامهای انتهایی دست وپا از علائم اولیه بیماری است واگر بیماری شدید باشد تیرگی زیر پلک چشم و مشکلات پوست وناخنها دیده می‌شود.

سوءجذب آهن مشکل سالمندی
دکتر جعفریان افزود: کم خونی ناشی از سوء جذب در بررسی‌های اولیه به راحتی قابل شناسایی است زیرا اغلب فردی که به طور معین ومشخص مقادیر روزانه آهن را دریافت می‌کند واز طرفی دفع آهن هم از بدن او کم است مشکوک به سوءجذب است. ساده ترین راه ارزیابی ازطریق بررسی وضع تغذیه است ؛این مسأله نیاز به انجام آزمایش‌های خاصی ندارد وبه راحتی قابل شناسایی است. لازم به ذکر است که معمولا سوءجذب آهن در سنین بسیار بالاترایجاد می‌شود ودر نوجوانان وجوانان این عارضه کمتر رخ می‌دهد.افراد مسن به دلیل ابتلا به سوء تغذیه در سیستم گوارشی دچار اختلال می‌شوند وهمین اختلال منجر به سوء جذب می‌شود. بنابراین سوء جذب در سایر افراد مورد شناسایی قرار نمی‌گیرد ونیازی به انجام آن نیست.

نگران وجود سرطان نباشید
این متخصص تغذیه ضمن اشاره به این نکته که کم خونی فقر آهن نمی‌تواند ناشی از وجود یک بدخیمی باشد اظهار داشت: زمانی که فردی دچار سرطان خون باشد وکم خون شود با یک بررسی ساده آزمایشگاهی قابل بررسی است. کم خونی فقر آهن یک مشکل تغذیه‌ای است که یا بر اثر دریافت ناکافی ویا به علت دفع زیاد مقادیر آهن ایجاد می‌شود ودر مواردی هم همانطور که اشاره شد فرد مبتلا سوء جذب داشته ویا در مواردی نیاز بالای مقادیر آهن مانند ایام بارداری موجب این کمبود می‌شود .این چهار علت در کم خونی ها رخ می‌دهد ومرتبط با کم خونی بر اثر بیماری‌های وخیمی نظیر سرطان نیست.

عوارض بی توجهی به درمان
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با تأکید بسیار بر درمان به موقع کم خونی تصریح کرد:در سنین مختلف عوارض عدم درمان به موقع بیماری متفاوت است. در ایام کودکی اگر فردی مبتلا به این کمبود باشد اولین مشکل وقفه در رشد است واین کودکان از همسن وسال‌های خود کوتاه تر بوده ،عضلات کوچکتر داشته ووزن کمتری خواهند داشت. از طرفی به دلیل نقش آهن در سیستم عصبی کودک دچار عدم تمرکز کافی شده وبه لحاظ تحصیلاتی عقب می‌افتد. بسیاری از این کودکان قادر به انجام کارهایی که سایر همسالان انجام می‌دهند نیستند.در سنین بالاتر و در نوجوانی افت تحصیلی بیشتر شایع می‌شود ورشد نوجوان به دلیل کمبود آهن پایین تر از استعداد ژنتیکی واقعی خواهد شد.اختلالات رفتاری ،پرخاشگری ،تند مزاجی وحساسیت در برابر عکس العمل اطرافیان از علائم دیگر این بیماری است که نشان دهنده عدم کنترل فرد بر احساسات رفتاری در نتیجه کاهش سطح آهن بدن است.

درمان تغذیه ای تلفیقی
وی افزود: خط اول درمان کم خونی تصحیح تغذیه است؛مگر اینکه فرد دچار کم خونی شده باشد که در این حالت کمبود آهن مطرح نیست وفرد به کم خونی رسیده است. زمانی که کم خونی به وجود می‌آید مجبور به استفاده از مکمل‌ها هستیم.زیرا از نظر غذایی دیگر نمی‌توان دوز کافی از دست رفته را جبران کرد.اولین درمان در کم خونی درمان با مکمل‌های غذایی است وزمانی که قصد پیشگیری داشته باشیم قطعا تغذیه کمک کننده است. استفاده از منابع مفید غنی از آهن وموادی که به جذب بهتر آهن کمک می‌کنند قطعا موثر است .دو منبع مهم آهن در مواد غذایی گروه غذایی حیوانی وگیاهی هستند که بدون شک غذاهای حیوانی کیفیت بالاتری در این زمینه دارند این مواد عبارتند از مرغ،ماهی،گوشت قرمز و امحا واحشای داخلی دیگر نظیر جگر ،دل وقلوه.که منابع بهتری از آهن هستند.لیکن باید بدانیم علاوه بر اینکه این مواد منابع خوبی از آهن هستند حاوی یک سری مواد دیگر هستند که برای سلامت خیلی مناسب نیستند مانند کلسترول وچربی‌های اشباع. بنابراین توصیه می‌شود تمام افراد کم خون بیماری راتنها از طریق منابع حیوانی تأمین نکنند وبهتر است حداقل 50 درصد منبع آهن افراد از طریق مصرف مواد غذایی گیاهی باشد مانند حبوبات وسبزیجات وخشکبارواستراتژی تغذیه‌ای ما بر اساس تلفیق مصرف مواد حیوانی وگیاهی باشد.البته گاهی افراد به دلیل وجود برخی از بیماری‌ها نظیر مشکلات کبدی ،کلیوی،اسیداوریک واوره بهتر است از طریق دریافت مکمل نیاز آهن خود را تأمین کنند.
این استراتژی درستی نیست که ظروف پخت وپز فرد را تبدیل به آهن بکنیم تا آهن را از این راه تأمین کند زیرا در کنار این ماده امکان ورود ترکیبات سمی دیگری به غذا وجود دارد که بسیار مضرتر از کمبود آهن است

غنی سازی مواد غذایی به آهن
این متخصص تغذیه در خصوص ضرورت مصرف قرص‌های مکمل آهن در دوران قاعدگی بیان کرد: در سیستم بهداشتی زمانی که احساس شود شیوع یک بیماری بالا است اقدام به درمان کلی افراد می‌شود.به طور مثال برای تمام کودکان زیر دو سال ویتامین آ د تجویز می‌شود ودلیل این مسأله شیوع بیماری در کودکان در این سنین است.در مورد آهن هم وضع به همین صورت است واز این رو دریافت آهن به طور مثال در حد 18 میلی گرم در روز برای دخترخانمی هم که کمبودی نداشته باشد عارضه جدی ندارد ونمی‌تواند نگرانی ایجاد کند مگردر فرد که مبتلا به بیماری تجمع آهن که بسیار هم نادر است باشد.از طرفی این استراتژی درست است زیرا در بعضی ازکشورها نه تنها به دختران در این ایام مکمل می‌دهند بلکه مواد غذایی خود را غنی از آهن می‌کنند تا دریافت آهن کافی برای رشد نوجوان موجود باشد.

ظروف آهنی برای طبخ غذا
دکتر جعفریان در انتها در خصوص یک باور سنتی نسبت به دریافت آهن توضیح داد: از گذشته دیده شده بود که افرادی که طبخ غذای خود را با استفاده از ظروف آهنی انجام می‌دادند آهن بالاتری دریافت کرده‌اند.این مسأله طبیعی است زیرا آهنی که مورد نیاز بدن است همان آهنی است که در فلز وجود دارد. لیکن این استراتژی درستی نیست که ظروف پخت وپز فرد را تبدیل به آهن بکنیم تا آهن را از این راه تأمین کند زیرا در کنار این ماده امکان ورود ترکیبات سمی دیگری به غذا وجود دارد که بسیار مضرتر از کمبود آهن است.توصیه این است که افراد در ظروف بهداشتی ومناسب غذای خود را تهیه کنند واز طرف دیگر نیازنیست کمبود آهن را در حال حاضر از راه فلز جبران کنند زیرا اشکال مناسب درمانی این کار وجود دارد. در سطح لزوم توصیه ما به غنی سازی مواد غذایی افراد جامعه ودر صورت کمبود هم نیاز به مکمل درمانی زیر نظر متخصصین است.

منبع: صدای ایران

کلیدواژه: کم خونی آهن بیماری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۷۵۸۶۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سالم‌ترین و بدترین ظروف برای پخت و پز/ استفاده از ظروف چدنی برای این افراد مشکل‌ساز می‌شود

به گزارش خبرآنلاین، مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول با اشاره به انواع ظروف برای پخت غذا، گفت: یک ظرف مناسب باید دارای قوام و داوم باشد و با این وجود هنگام استفاده از ظروف باید از کفی چوبی استفاده شود تا خط و خش روی ظرف ایجاد نشود و پوشش ظرف دچار مشکل نشود.

غلامرضا مهشاد در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به انواع ظروف مورد استفاده برای پخت غذا اظهار کرد: ظروف با جنس‌های مختلفی در بازار وجود دارند و در این شرایط مساله بروز بیماری‌های مختلف در پی استفاده از برخی از ظروف مطرح است و مردم باید به ایمنی غذا دقت کنند زیرا ممکن است بهترین مواد غذایی و با بیشترین هزینه تهیه و تامین شود اما در فرآیند پخت دچار اشکال شود و غذای مصرفی به نوعی سلامت را به مخاطره بیندازد.

وی افزود: اکنون اطلاعات مردم در زمینه ظروف، قدیمی است و به روز رسانی نشده است؛ به عنوان مثال شاید مردم ندانند که ابتلا به برخی از بیماری‌ها مانند تجمع آهن در بدن یا بیماری هموکروماتوز می‌تواند مشکل‌ساز شود و معمولا برای پخت غذای مبتلایان به این بیماری از ظروف چدنی استفاده نمی‌شود زیرا در صورت استفاده از این ظروف، تجمع آهن در بدن این افراد زیاد می‌شود.

برای انتخاب ظرف پخت غذا باید به چه نکاتی توجه کرد؟

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول بیان کرد: برای انتخاب ظرف مورد نیاز برای پخت غذا باید به امکان تمیز کردن و شست‌وشوی ظرف دقت شود زیرا اگر ظرف از نظر فیزیکی به گونه‌ای باشد که نتوان خوب آن را تمیز کرد و موجب تجمع باکترهای و میکروب‌ها شود، موجب بیماری روده‌ای می‌شود بنابراین برای تهیه یک ظرف باید به نحوه تمیز کردن آن توجه شود.

مهشاد ادامه داد: یک ظرف مناسب باید دارای قوام و داوم باشد و با این وجود هنگام استفاده از ظروف باید از کفگیر چوبی استفاده شود تا خط و خش روی ظرف ایجاد نشود و پوشش ظرف دچار مشکل نشود.

آنچه باید در مورد پخت غذا با ظروف آلومینیومی بدانید

وی با اشاره به ویژگی‌های ظروف آلومینیومی عنوان کرد: آلومینیوم فلز سبکی است و گرما به سرعت به این ظروف منتقل می‌شود. از طرف دیگر شست‌وشوی این ظروف بسیار آسان است اما مشکلی که این ظروف دارند این است که تجمع رسوبات آلومینیوم در بدن موجب بروز برخی از بیمارهای به ویژه آلزایمر و بروز مشکلات عصبی در کودکان می‌شود.

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول افزود: ممکن است بروز برخی از سرطان‌ها نیز به استفاده از این ظروف ارتباط داشته باشد.

وی بیان کرد: بنابراین باید توجه شود در صورت استفاده از ظروف آلومینومی، اگر مواد غذایی اسیدی باشد انتقال آلومینیوم از ظرف به مواد غذایی افزایش می‌یابد و موجب بروز بیماری می‌شود.

مهشاد گفت: در حال حاضر نوعی از ظروف آلومینیوم وارد بازار شده‌اند که زیباتر هستند و راحت‌تر شسته می‌شوند و علاوه بر آن، دارای پوششی هستند که انتقال مواد آلومینیوم به مواد غذایی را کمتر می‌کند بنابراین اگر قرار است برای پخت غذا از ظروف آلومینیومی استفاده شود باید از ظروف آلومینیومی آنودایز شده که بسیار مناسب و مقاوم‌تر هستند استفاده شود.

ظروف استیل، سالم‌ترین نوع برای پخت غذا

وی عنوان کرد: ظرف دیگری که استفاده از آن بسیار رایج است و معمولا یکی از سالم‌ترین ظروف است، ظروف نوع استیل یا فولاد ضدزنگ است که از طریق آلیاژی مرکب از آهن، کروم و نیکل ساخته شده است.

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول گفت: این ظرف در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی بسیار مقاوم است. از سوی دیگر معمولا آلیاژ به صورت یکسان گرما را به مواد غذایی می‌رساند و در نتیجه غذایی که در این ظروف تهیه می‌شود خوشمزه‌تر است.

وی افزود: هنوز شواهدی وجود ندارد که بگوییم خرده‌های این فولاد ضد زنگ وارد مواد غذایی می‌شود و سلامتی را به خطر می‌اندازد. تنها توصیه این است که برای پخت و پزهای طولانی یا در صورت دمای بالا به صورت نامتعارف یا جوشاندن مواد غذایی اسیدی در این ظروف، احتمال افزایش نیکل یا کروم وجود دارد و باید حواس‌مان را جمع کنیم زیرا افرادی که به این مواد حساسیت دارند ممکن است آلرژی‌شان تشدید شود.

شرط استفاده از ظروف سرامیکی برای داشتن غذای سالم

مهشاد بیان کرد: ظروف دیگری که بسیار در بازار رایج‌اند و جوان‌پسند هستند، ظروف سرامیکی هستند. بسیاری می‌گویند سرامیک یکی از سالم‌ترین ظروف برای پخت و پز است و با سایر ظروف مانند تفلون مقایسه می‌شود.

وی افزود: ظروف سرامیکی در دمای بالا ضرری ندارند. البته باید توجه شود ظروف سرامیکی کاملا سرامیک نیستند و از فلز ساخته شده‌اند و با ماده‌ای مانند پایه سرامیکی پوشانده شده‌اند.

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول ادامه داد: معمولا این ظروف بسیار مناسب هستند اما توصیه می‌شود افرادی که از این ظروف استفاده می‌کنند ظرف را با دست بشویند.

استفاده از ظروف چدنی برای این افراد مشکل‌ساز می‌شود

مهشاد ادامه داد: ظروف دیگری که در بازار زیاد هستند و استقبال خوبی از آن‌ها شده ظروف چدنی هستند؛ این ظروف دوام زیادی دارند و از آهن ساخته شده‌اند اما استفاده از این ظروف برای افراد کم خون انتخاب مناسبی است و جزو سالم‌ترین ظروف برای پخت و پز هستند. مواد غذایی دارای بافت سخت مانند گوشت، در این ظروف بسیار خوب پخته می‌شوند و نسبت به حرارت‌های بالا مقاوم هستند.

وی افزود: با این حال استفاده از این ظروف برای کسانی که دچار بیماری هموکروماتوز هستند به علت تجمع آهن در بدن‌شان مشکل‌ساز می‌شود و این افراد نباید از این ظروف استفاده کنند.

استفاده بیش از حد از ظروف مسی چه خطری دارد؟

وی عنوان کرد: مردم به سمت پخت و پز با استفاده از ظروف مسی نیز رفته‌اند؛ این ظروف به راحتی حرارت را به مواد غذایی انتقال می‌دهند و کیفیت غذا با استفاده از این ظروف بالا می‌رود اما باید توجه شود این ظروف کاملا از مس ساخته نشده‌اند و با فلز ساخته و تنها روکش مس دارند.

مهشاد افزود: اگر بیش از اندازه از ظروف مسی استفاده شود موجب تجمع مس در کبد می‌شود در نتیجه در آینده این موضوع برای فرد مشکل‌ساز می‌شود بنابراین روی این مس روکشی از نیکل زده می‌شود و باید حواس‌مان باشد اگر این ظروف روکش قلع یا نیکل دارند، زیاد ساییده نشوند تا این پوشش از بین نرود و موجب آزاد شدن بیش از حد مس در غذا و تجمع آن در بدن نشود زیرا در صورت وقوع این اتفاق مشکلات زیادی برای افراد ایجاد می‌شود.

ظروف تفلون، برای سلامتی مناسب نیستند

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول گفت: ظروف دیگر مورد استفاده، ظروف تفلون هستند. شست‌وشوی این ظروف بسیار راحت است و روغن کمی استفاده می‌کنند بنابراین این ظروف بسیار مورد استقبال قرار گرفته‌اند اما این ظروف برای سلامتی مناسب نیستند.

وی ادامه داد: تفلون ماده شیمیایی مضری است که موجب بروز برخی بیماری‌ها از جمله سرطان‌ها می‌شود و با آسیب‌های بیماری ریوی نیز ارتباط دارد.

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول ادامه داد: اگر یک ظرف تفلون را بدون روغن روی گاز قرار دهیم بوی خاصی می‌دهد که موجب بروز سرفه و برخی مشکلات برای افراد دچار بیماری تنفسی می‌شود.

مهشاد عنوان کرد: فرمول ساخت ظروف تفلون در سال ۲۰۱۳ مقداری تغییر کرد و بهتر شد اما باز هم داغ کردن بیش از حد این ظروف بسیار خطرناک است و نمی‌توانیم آن‌ها را جزو سالم‌ترین ظروف برای پخت و پز حساب کنیم.

ظروف نوستالژیکی که استفاده از آن‌ها توصیه نمی‌شود

وی افزود: ظروف دیگر مورد استفاده برای پخت و پز ظروف سفالی و سنگی هستند که استفاده از این ظروف حالت نوستالژیک دارد. باید توجه شود معمولا لعابی که روی ظروف سفالی ایجاد می‌شود غیر استاندارد است و موجب می‌شود مقدار زیادی کاتیون که یک ماده خطرناک و سرطان‌زا است در فرآیند پخت وارد مواد غذایی شود.

مهشاد ادامه داد: بیشتر رنگ‌هایی که در ظروف سفالی استفاده می‌شود مناسب نیستند بنابراین استفاده از این ظروف زیاد توصیه نمی‌شود.

خوب و بد ظروف شیشه‌ای

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول گفت: یکی از بهترین ظروف برای پخت غذا ظروف شیشه‌ای هستند. این ظروف تحمل دمای بسیار بالا را دارند اما باید توجه شود کمتر از ظروف شیشه‌ای رنگی استفاده شود یا اصلا استفاده نشود زیرا حرارت بالا موجب می‌شود یک سری یون‌ها و فلزات سنگین از این ظروف رنگی آزاد و وارد غذا شود.

وی افزود: باید حواس‌مان باشد که ضربه‌ای وارد نشده باشد و این ظروف لب پریدگی نداشته باشند یا از دمای خیلی داغ وارد دمای خنک نشوند.

توصیه‌هایی برای تهیه غذای سالم

مهشاد گفت: توصیه می‌شود هرگز برای آشپزی از کفگیرهای فلزی استفاده نشود زیرا استفاده از این ابزار موجب خراشیدگی ظرف و به خطر افتادن سلامت غذا می‌شود.

وی گفت: همچنین زمانی که غذایی در ظرف فلزی پخت می‌شود باید به ظرف شیشه‌ای یا ظرف دیگری منتقل شود و زیاد در ظرفی که پخته شده نگهداری نشود. ظروف نچسب یا تفلون و آلومینیوم حتی اگر سالم باشند باید بعد از دو سه سال استفاده عوض شوند.

مدیر غذا، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی دزفول توصیه کرد: بهتر است بعد از پخت مواد غذایی به ویژه در ظروف شیشه‌ای یا سنگی، در ظروف فلزی نگهداری نشوند مگر اینکه جنس ظرف شیشه‌ای یا سنگی باشد.

بهترین ظروف برای پخت غذا

وی عنوان کرد: در مجموع بهترین ظروف مورد استفاده برای پخت مواد غذایی، ظروف استیل هستند و در مرحله بعد ظروف شیشه‌ای قرار دارند؛ استاندارد ظروف شیشه‌ای بسیار خوب است اما نمی‌توان هر جایی از این نوع ظروف استفاده کرد و مراقبت‌های خاصی نیاز دارند.

۴۷۲۳۶

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899535