به نقل از «ایرنا»

اینستکس یک ساز و کار اقتصادی برای ادامه روابط سیاسی است

تاریخ انتشار: ۴ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۸۵۶۵۵۸

تهران- ایرنا-‌ مهدی مطهرنیا کار‌شناس مسایل امور بین الملل می گوید: اتحادیه اروپا سازوکار مالی معلوم و مشروطی را ایجاد کرده‌ است تا ایران بتواند همکاری هایی را با شرکت های اروپایی برای کاهش اثر تحریم های آمریکا ایجاد کند. بنابراین اینستکس راهی برای همکاری اقتصادی با تهران در قالب تحریم‌های فرابرجامی به شمار می رود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ اینستکس(INSTEX) مخفف عبارت Instrument in Support of Trade Exchanges به معنی ابزار پشتیبانی مبادلات تجاری محسوب می شود و در واقع موسسه‌ای است که این اجازه را می‌دهد تا بدون انجام دادن مراودات مالی میان ایران و اتحادیه اروپا تجارت صورت پذیرد. در این ساز و کار ایران نفت را به کشور‌های اروپایی می‌دهد و در مقابل از آنها اقلام مورد نیاز خود را دریافت می‌کند.

بر پایه بیانیه مشترکی که از طرف وزیران امورخارجه ۳ کشور تأسیس کننده(فرانسه، آلمان و انگلیس) اینستکس صادر شده است، این موسسه نخست، روی مبادله مواد غذایی، محصولات کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی متمرکز خواهد شد و با توجه به تصمیمات گرفته شده، کشورهای دیگر نیز می‌توانند در ادامه وارد اینستکس شوند.

کمال دهقانی نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس راه اندازی کانال مالی اینستکس را کاری حیثیتی برای اروپا و در جهت تامین منافع اقتصادی عنوان کرد و در این باره گفته است، این کانال مالی می‌تواند گامی برای منزوی کردن دلار در آینده باشد.

باید گفت در شرایطی که بخشی ازمتقاضیان اروپایی نفت ایران، شرکت ها و پالایشگاه های خصوصی محسوب می شوند که دولت ها نمی‌توانند آنها را مجبور به خرید نفت ایران کنند و اینکه در برابر تحریم های آمریکا آسیب پذیرند، پس در این میان کانال مالی اتحادیه اروپا برای ایران می تواند مثمرثمر باشد.

پژوهشگر ایرنا به منظور تجزیه و تحلیل بیشتر و واکاوی دقیق تر اینستکس با «مهدی مطهرنیا» آینده‌پژوه و کار‌شناس مسایل امور بین الملل به گفت وگو پرداخت.

**سازو کار و مکانیسم عملی اینستکس
اینستکس تلاش اتحادیه اروپا برای ایجاد یک ساز و کار مالی به شمار می رود با تعریفی که اروپای کنونی از برجام و تفسیر آن قایل است به باور من اتحادیه غرب یک اتحاد نانوشته شامل اروپا و آمریکا محسوب می شود که در بسیاری از مسایل با یکدیگر رقابت شدید دارند اما در مواضع اصولی خود نسبت به مسایل بین المللی و جهانی با یکدیگر همکاری بسیار دقیقی را انجام می دهند، از همین‌رو اتحادیه اروپا در کنار آمریکا، اتحاد غربی را تشکیل می دهند و این معنا را می‌توان در سده 20 میلادی و در جنگ های جهانی اول و دوم پیگیری کرد و نشانه های آن را بازیافت.

در ارتباط با برجام بخش رقابت اتحادیه اروپا و آمریکا برپایه جایگاه اروپا و دیپلماسی اروپایی برای ایجاد این توافق نامه بین المللی میان ایران و (5+1) با روی کار آمدن ترامپ آغاز شده است. از این رو آمریکا می خواهد متحد غربی او یعنی اتحادیه اروپا با آمریکا در خروج از برجام مشارکت کند، در حالی که اتحادیه اروپا، پارلمان اروپا و شخص موگرینی که در فرآیند ایجاد برجام در دهه گذشته مشارکت داشتند، برجام را دستاورد و میراث دیپلماسی تازه اروپا می دانند و در واقع شکست برجام به معنای شکست دیپلماسی اروپایی است، از همین رو در همکاری با ایالت متحده در اتحادیه غربی علیه تهران همراهی نمی‌کند.

اتحادیه اروپا با تفسیر محدود و معین از برجام سازوکار مالی معلوم و مشروطی را ایجاد کرده‌اند که ایران بتواند همکاری های اقتصادی محدود و مشروطی را با شرکت های کوچک اروپایی برای دور زدن تحریم های شدید امریکایی خارج از برجام ایجاد کند. بنابراین ساز و کار اینستکس ساز و کاری محدود و مشروط برای همکاری اقتصادی با تهران در قالب تحریم‌های فرابرجامی آمریکا به شمار می رود به همین دلیل مشروط به پذیرش FATF و لوایح چهارگانه و حضور ایران به عنوان یک بازیگر پذیرنده قواعد بازی بین المللی است.

**اظهارنظرهای جناحی درباره اینستکس
در ایران همه چیز دچار نقرس سیاسی است، به عبارت دیگر یکی از بحران های موجود در ایران سیاسی کردن همه چیز برای حل نکردن موضوع، باقی ماندن بحران ها و استفاده از این بحران ‌ها در قالب های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است. هر فردی که منطبق با خواسته های برخی گروه ها و جناح ها نباشد، گویا یک حرکت سیاسی انجام داده است. حرف، جایگاه و نگاه وی سیاست زده و محکوم به برخوردهای متفاوت از طرف جناح‌های سیاسی می‌شود. به همین دلیل اینکه اینستکس سیاسی شود، امری دور از انتظار نیست.

**ماهیت اینستکس؛ سیاسی یا اقتصادی
اینستکس یک ساز و کار اقتصادی برای ادامه روابط سیاسی است، به عبارت دیگر وقتی از اینستکس سخن می گوییم، در واقع به عنوان یک ساختار اقتصادی توصیه می کند که بتواند پل سیاسی میان ایران و اتحادیه اروپا را حفظ کند. ایران خواهان پلی است که در آن بتوانم با استفاده از اتحادیه اروپا ضد آمریکا عمل کند.

**محدودیت ها و ضعف های اینستکس
محدودیت‌ها و ضعف های اینستکس در ساختار اقتصادی و شروط آن که برای ایران مشخص کرده است، نمودار می شود به این معنا که ایران خواهان استفاده از ساز و کار اینستکس بدون لوایح پالرمواست اما آنچنان که اروپایی ها خواهان آن هستند، استفاده از این سازوکار مالی برای دور زدن تحریم‌های فرا برجامی آمریکا نیازمند قبول اف ای تی اف و لوایحی از جمله پالرمو است که ایران را درون تعهدات برجامی قرار می‌دهد و با پذیرش آنها ایران باید قواعد بین المللی بازی در شروط هسته‌ای و اقتصاد جهانی را پذیرا باشد.

پژوهشم**9280**2002**9131

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي چالش هاي سياسي ديپلماسي سياسي اينستكس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۸۵۶۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار رئیس جمهور فرانسه به اروپا: نباید دست نشانده آمریکا باشیم

به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه از رهبران اروپا خواست تا کشورهای تحت رهبری خود را در برابر چالش‌های یک جهان تغییر و تحول یافته بیش از پیش تقویت کنند.

رئیس جمهوری فرانسه که در دانشگاه سوربن در حضور ۵۰۰ میهمان از جمله سفرای بیست و شش کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا سخن می‌گفت در این خصوص هشدار داد: «اروپای امروز ما فانی است و ممکن است از بین برود.»

وی در این مراسم که در آن دانشجویان، محققان و اعضای دولت فرانسه حضور داشتند خواستار تقویت دفاع قوی و یکپارچه اروپا در برابر تهدید‌ها و چالش‌های جدید شد.

رئیس جمهوری فرانسه با تاکید بر «فانی بودن اروپا و هویت اروپایی و این که چنین سرنوشتی فقط به انتخاب‌های ما بستگی دارد»، هشدار داد که اروپا در دنیایی که قوانین و قواعد آن تغییر کرده، برای مقابله با «خطرات پیش روی خود» به اندازه کافی مجهز نیست.

آقای ماکرون ضمن ترسیم چشم‌انداز خود از یک اتحادیه اروپای قوی و با رویکردی قاطعانه‌تر در عرصه جهانی تاکید کرد که این قاره نباید به دست نشانده‌ای برای ایالات متحده تبدیل شود.

وی خطاب به حاضران در رویدادی که از آن به عنوان چشم‌انداز رئیس جمهوری فرانسه برای آینده اروپا یاد شده بود، هشدار داد: «طیِ دهه‌ی آینده ... خطر تضعیف [اروپا] یا حتی تنزل آن، بسیار زیاد است.»

به اعتقاد امانوئل ماکرون، اروپا باید خود را از وابستگی بیش از حد به روسیه در بخش انرژی و نیز در زمینه تامین امنیت، رها کند. 

او رفتار روسیه را پس از حمله به اوکراین «رها و غیرقابل مهار» توصیف کرد و هشدار داد که دیگر مشخص نیست مرزهای تحرکات مسکو تا کجاست.

تهدید حیاتی

رئیس جمهوری فرانسه سپس تاکید کرد شرط لازم برای امنیت اروپا این است که «روسیه در جنگ تجاوزگرانه علیه اوکراین پیروز نشود.»

آقای ماکرون ضمن هشدار نسبت به این نکته که اروپا با تهدید حیاتی ناشی از تجاوز روسیه مواجه است، از رهبران اروپایی خواست تا یک استراتژی دفاعی «معتبرو یکپارچه» را در پیش گیرند که کمتر به ایالات متحده وابسته باشد؛ وی در این خصوص تاکید کرد که اروپا نمی تواند «دست‌نشانده» ایالات متحده باشد.

وی همچنین زنگ خطر را در خصوص آنچه «بی‌توجهی روسیه و چین به قوانین تجارت جهانی» خواند به صدا درآورد و از اتحادیه اروپا خواست تا در راهبرد تجاری خود تجدید نظر کند.

امانوئل ماکرون در همین راستا خواستار «بازنگری» در سیاست تجاری اتحادیه اروپا برای دفاع از منافع کشورهای عضو شد و چین و ایالات متحده را متهم کرد که دیگر برای قوانین تجارت جهانی احترام قائل نیستند.

او بدین ترتیب بار دیگر به همان مضامین سخنرانی سوربن خود در سپتامبر ۲۰۱۷، چندین‌ ماه پس از به دست گرفتن قدرت در کشورش بازگشت.

این در حالیست که هفت سال بعد، جهان با برگسیت، کووید-۱۹ و تهاجم نظامی روسیه به اوکراین به کلی متحول شده است.

آقای ماکرون گفت که در هفته‌های آینده از شرکای اروپایی درخواست خواهد کرد که پیشنهادات خود را برای چشم‌انداز آینده اروپا ارائه دهند.

وی در همین راستا افزود که اروپا همچنان نیاز دارد ظرفیت‌های دفاع و امنیت سایبری خود را بیش از پیش تقویت کند.

در همین حال، در خرید تجهیزات نظامی باید به تامین کنندگان اروپایی اولویت داده شود. ماکرون از ایده وام اروپایی برای تامین مالی این تلاش حمایت کرد.

«مانیفست چشم‌انداز آینده اروپا»

پس از برکسیت و کنار رفتن آنگلا مرکل، صدراعظم پیشین آلمان از قدرت، رئیس جمهوری ۴۶ ساله فرانسه اغلب توسط مفسران به عنوان رهبر شماره یک اروپا شناخته می شود.

با این حال، حزب تحت ریاست امانوئل ماکرون در انتخابات اروپایی ماه ژوئن بر اساس نظرسنجی‌ها وضعیت مناسبی ندارد و ممکن است با شکستی سنگین روبرو شود.

حزب «جمهوری به پیش» در نظرسنجی‌ها به طور قابل توجهی از احزاب راست افراطی عقب افتاده و حتی این احتمال وجود دارد که پس از سوسیالیست‌ها در رتبه سوم قرار گیرد.

امانوئل ماکرون در سخنرانی خود هیچ اشاره ای به انتخابات اتحادیه اروپا نکرد، اگرچه تحلیلگران نطق روز پنجشنبه او را در سوربن نوعی «مانیفست برای آینده اروپا» قلمداد می‌کنند و معتقدند که او نخستین گام‌ها را برای ورود با کارزار انتخاباتی برداشته است.