سودای عربستان در رقابت با ایران در زمین عراق
تاریخ انتشار: ۲۵ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۱۶۴۷۹
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - سیده مهدیه قرشی: سفر نخست‌وزیر عراق به ایران در حالی انجام شد که بغداد در روزهای گذشته میزبان هیأت اقتصادی بزرگی از ریاض به منظور انجام توافقات اولیه درخصوص تأمین برق و فرآورده‌های نفتی این کشور بود.
این در حالی است که تا پیش از این، ایران، تأمین کننده برق عراق به شمار می‌رفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با این وجود، نباید از اهرم‌های عربستان برای گسترش نفوذ در عراق غافل شد؛ چراکه عراق از منظر سعودی‌ها در منظومه امنیت قومی و عربی عربستان قرار دارد. اگرچه داوود الجمیلی، رئیس اتاق بازرگانی و تجارت ملی عراق در گفتگو با نشریه میدل ایست درخصوص اقدامات اخیر سعودی‌ها اظهار داشته که هدف عربستانی‌ها تصرف کشور عراق است و آنها می‌خواهند با فروش کالاهای خود به عراق، این کشور را صاحب شوند.
در واقع، ناکامی عربستان درخصوص مناقشات سوریه و یمن موجب شد تا این کشور نیم نگاهی به همسایه شمال شرقی خود داشته باشد و مجموعه اقدامات اقتصادی، عمرانی و فرهنگی را در دستور کارش قرار دهد.
این در حالی است که رویکردهای ریاض در سال‌های اخیر در همراهی با سیاست‌های مداخله گرایانه امریکا در عراق و حمایت‌های گسترده مالی و نظامی این کشور از تروریست‌ها و گروه‌های تکفیری، نه تنها چهره ناخوشایند و نامعتبری را از این کشور در اذهان عمومی منطقه ایجاد کرده، بلکه موجب شده شتاب یکباره این کشور به سوی عادی سازی رابطه با بغداد و انجام اقدامات سازنده در این کشور با تردیدهایی مواجه شود.
بهره گیری از مؤلفه‌های اقتصادی و کمک مالی به عراق در مناطق سنی نشین این کشور و همچنین انجام اقدامات عمرانی که در نهایت منجر به گشایش روابط دیپلماتیک سعودی‌ها با بغداد در سال ۲۰۱۵ و باز شدن مرزهای دو کشور به روی هم و انجام پروازهای متعدد از مرزهای هوایی یکدیگر شد، اگر فرض شود که صرفاً در نتیجه فشارهای آمریکا بر کشورهای عربی برای عادی سازی روابط با بغداد این چرخش دیپلماتیک روی نداده باشد، محصول پیگیری سیاست‌های توسعه طلبانه این کشور جهت محدود کردن نفوذ ایران و کشاندن عراق به سمت جبهه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و تکیه بر جایگاه هژمونیک منطقه غرب آسیا است، لذا بر همین اساس، عربستان تلاش می‌کند تا نفوذ خود را از طریق همکاری با دیگر بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه ای گسترش داده و در مقابل محور مقاومت، موازنه سازی کند.
سرمایه‌گذاری در بصره و اجرای طرح‌های پتروشیمی در این شهر، احیای زمین‌های بدون کشت مناطق مرزی با آب‌های زیرزمینی و ایجاد زمین‌های زراعی و راه‌اندازی لوله‌های نفت عراق به دریای سرخ، ساخت شهر ورزشی در عراق از جمله فعالیت‌های عربستان در عراق در حوزه اقتصادی و عمرانی است که ریاض در همین راستا انجام داده است.
البته این کشور به جز بکارگیری اهرم مالی و اقدامات عمرانی، از پتانسیل بالقوه روابط دوستانه با اکراد و سنی‌های عراق نیز بهره گرفت تا بتواند از این رهگذر مناسباتش را با دیگر گروه‌های حاضر در عرصه سیاست عراق گسترش دهد و از طریق مؤلفه‌های فرهنگی نیز بستر نفوذ هر چه بیشتر خود را در این کشور حداقل در درازمدت پیگیری کند.
انجام گفت‌وگوهای دوجانبه میان محمد بن سلمان و حیدر العبادی و همچنین مقتدی صدر نیز که در ادامه پروژه نفوذ عربستان در عراق دنبال شده هم موید این موضوع است که این کشور قصد دارد ضمن تقویت پیوندهای مذهبی با عراق، از میزان نفوذ ایران در این کشور بکاهد.
اما علیرغم این اقدامات و تجدیدنظر عربستان در سیاست خارجی خود در قبال عراق، نمی‌توان پیشینه فعالیت‌های توسعه طلبانه عربستان را نادیده گرفت. تا پیش از این، حکومت عربستان در خلال سال‌های پس از سرنگونی رژیم بعث عراق و جنگ کویت و حتی سال‌های حضور امریکایی‌ها در عراق برای جلوگیری از قدرت گرفتن شیعیان در این کشور رویکرد تهاجمی نسبت به بغداد داشت و از طرق مختلف به مداخله در امور این کشور می‌پرداخت.
اقدام در راستای عدم تثبیت قدرت سیاسی در عراق و ایجاد موج بی‌ثباتی در این کشور از طریق حمایت از بقایای نیروهای بعث، گروه‌های تکفیری و جریان‌های معارض در مقابل قدرت گیری گروه‌های شیعی، مداخله در انتخابات عراق برای روی کارآمدن گروه‌های سنی، از جمله اقدامات ریاض بوده تا با ممانعت از شکل گیری هلال شیعی در منطقه به رهبری ایران، میزان نفوذ این کشور در عراق نیز کاهش دهد.
این در حالی است که به اذعان عادل عبدالمهدی، نخست وزیر عراق در سفر به ایران، کمک‌های ایران به عراق برای مقابله با تروریسم موفقیت آمیز بوده به طوری که صلح و ثبات را در عراق به ارمغان آورده است.
در همین راستا ایران علاوه بر حمایت از عراق در تأمین امنیت این کشور در منطقه در راستای ارتقای مبادلات تجاری دو کشور به سطح ۲۰ میلیارد دلار در سال، توافق برای احداث راه‌آهن شلمچه به بصره تلاش کرده و به منظور تأسیس شهرک‌های صنعتی مشترک با عراق و بازسازی و احیای صنایع عراق ناشی از جنگ با داعش توافقاتی را با بغداد انجام داده است.
این در حالی است که ایران با وجود سابقه جنگ تحمیلی در دوره زمامداری حزب بعث، هیچگاه موضع تهاجمی در قبال عراق اتخاذ نکرده و همواره بر پیوندهای فرهنگی، اقتصادی، امنیتی، دیپلماتیک و ایدئولوژیک میان دو کشور تاکید می‌کند.
کد خبر 4589783منبع: مهر
کلیدواژه: عراق عربستان سعودی ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۱۶۴۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کدام کشورها بیشترین حاجی را دارند؟
سهمیه حج کشورها هر سال براساس جمعیت ساکن مسلمان در آن کشورها تعیین می‌شود. با این حال، عوامل دیگری هم تاثیر دارد، آنچنان که اندونزی، پاکستان و هند به ترتیب بیشترین سهمیه حج را به خود اختصاص داده‌اند.
به گزارش ایسنا، هر سال صدها هزار نفر مسلمان در شهر مکه گردهم می‌آیند و مهمترین زیارت مسلمانان را انجام می‌دهند. مناسک اصلی حج حدود یک هفته طول می‌کشد و در آن زمان صدها هزار نفر مسلمان از کشورهای مختلف جهان به شهر مکه سفر می‌کنند.
عربستان سعودی هر سال بر اساس میانگین جمعیت مسلمانان مقیم کشورها، سهمیه حج را اختصاص می‌دهد. به عبارتی هر چه تعداد مسلمانان ساکن در یک کشور بیشتر باشد، احتمال دارد آن کشور سهم بیشتری به دست آورد. با این حال، عوامل دیگری می‌تواند بر سهمیه یک کشور تأثیر بگذارد. نگاهی به سهمیه برخی کشورها نشان می‌دهد، سطح روابط دیپلماتیک با عربستان به عنوان کشور میزبان، در سال‌های گذشته بر تعیین این سهمیه بی‌تأثیر نبوده است.
در سال‌های اخیر براساس آمارهای عربستان، بیشترین تعداد زائران حج به کشور اندونزی تعلق داشته است و در سال گذشته، پاکستان و هند نیز به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار داشتند.
| نام کشور | تعداد سهیمه حج (۲۰۲۳ - ۱۴۰۲) |
| ۱.اندونزی | ۲۲۱.۰۰۰ نفر |
| ۲.پاکستان | ۱۸۰.۰۰۰ |
| ۳.هند | ۱۷۵.۰۲۵ |
| ۴.بنگلادش | ۱۲۷.۱۹۸ |
| ۵.نیجریه | ۹۵.۰۰۰ |
| ۶.ایران | ۸۷.۵۵۰ |
| ۷.الجزایر | ۴۱.۳۰۰ |
| ۸.ترکیه | ۳۷.۷۷۰ |
| ۹.مصر | ۳۵.۳۷۵ |
| ۱۰. سودان | ۳۲.۰۰۰ |
| ۱۱.مالزی | ۳۱.۶۰۰ |
| ۱۲.روسیه | ۲۵.۰۰۰ |
| ۱۳. سوریه | ۲۲.۵۰۰ |
| ۱۴. اتیوپی | ۱۹.۶۱۹ |
| ۱۵. مراکش | ۱۵.۳۹۲ |
| ۱۶.عراق | ۱۵.۲۵۲ |
| ۱۷.عمان | ۱۴.۰۰۰ |
| ۱۸.افغانستان | ۱۳.۵۸۲ |
| ۱۹.سنگال | ۱۲.۸۰۰ |
| ۲۰.انگلستان | ۱۲.۳۴۸ |
حج اگرچه سهمیه‌بندی شده است و این سهم گاه سال به سال متفاوت است، اما بنا بر نظر کارشناسان حج، اعمال آن مزایایی دارد؛ از جمله اینکه اختصاص یک سهمیه به هر کشور به تسهیل عدالت کمک می‌کند، زیرا هر مسلمان تشویق می‌شود در مقطعی از زندگی خود، صرف نظر از اینکه در کجا زندگی می‌کند، این زیارت را انجام دهد. این سهمیه‌ها همچنین کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که زائران هر سال می‌توانند سفر خود را با خیال راحت انجام دهند. سهمیه‌ها به جلوگیری از احتمال ازدحام بیش از حد نیز کمک می‌کند.
ایده کلی میزبان این بوده است که تا حد امکان از زائران استقبال و در عین حال تدارکات مدیریت شود و بر این اساس، سالانه به صدها هزار نفر اجازه می‌دهد در مدت زمان کوتاهی به مکه و خارج از مکه سرازیر شوند.
بر این اساس، ایران در سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از رفع محدودیت‌های کرونا، تقریبا یک سهم مشخص داشته است. سال گذشته و امسال سهم حج ایران تفاوت چندانی نداشته و حدود ۸۷ هزار و ۵۰۰ هزار نفر بوده است که در سال گذشته ششمین کشور با بیشترین سهم بود. با این حال ایران از عربستان خواسته مطابق با رشد جمعیت، این سهم را تا ۱۰۰ هزار نفر افزایش دهد، که تا کنون اتفاق نیفتاده است.
طبق اعلام آخرین سازمان حج و زیارت، حدود ۹۰۰ هزار نفر در ایران در نوبت حج واجب هستند که با درنظر گرفتن سهمیه کنونی ایران و افزایش نیافتن آن، اعزام تمام آنها به حج تمتع نزدیک به ۱۰ سال طول می‌کشد.
انتهای پیام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»