فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله) در مورد نبش قبر

فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)
نبش قبر
١ – جواز نبش قبر به علت حتک حرمت

سؤال:در کنار قبر مؤمنى توالت احداث کرده اند و این کار باعث شده است که حتّى امکان خواندن یک سوره قرآن در آن جا نباشد مراجعه به مسؤولین براى انتقال توالتها به مکان دیگر مؤثّر واقع نشد آیا اجازه مى دهید نبش قبر کنیم و میت را به جاى دیگر منتقل کنیم؟

جواب:به آنها فشار بیاورید که توالتها را به محل دیگرى ببرند و به مسؤولین بگویید این کار شرعاً صحیح نیست زیرا اهانت به قبر مومن مى باشد و اگر ادامه این وضع باعث هتک آن میّت باشد جا به جا کردن او جایز است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

٢ – نبش قبر غیر مسلمان برای تشریح

سؤال:آیا مى توان براى تشریح، جهت آموزش، به علّت کمبود جسد و استخوان که بدون آنها آموزش امکان پذیر نیست اقدام به نبش قبر غیر مسلمان نمود؟

جواب:هرگاه مفسده خاصّى بر آن مترتب نشود، اشکالى ندارد.

٣ – تشریح جسد برای تشخیص قاتل

سؤال:در صورتى که ضرورت داشته باشد علّت مرگ یک شخص به طور مثال جهت تعیین قاتل وى مشخص شود، آیا مجازیم جسد وى را در پزشکى قانونى تشریح نماییم و یا اگر مدفون باشد، نبش قبر کرده، جسد وى را بررسى نماییم؟

جواب:در صورت ضرورت هر دو مورد جایز است.

٤ – جواز نبش قبر بعد از محو آثار

سؤال:بعضى از مسلمانان معتقدند که نباید قبر میّت تا ابد شکافته شود، نظر حضرتعالى چیست؟

جواب:این عقیده درست نیست، و نبش آن بعد از محو آثار مانعى ندارد; مگر در مورد قبور بزرگان و اولیاء الله.

٥ – نبش قبر در صورت عدم کشف بدن میت

سؤال:چنانچه جسد هنوز سالم باشد، و در هنگام شکافتن قبر سعى در عدم کشف بدن متوفّى شود، و روى کفن پارچه یا حائل دیگرى که باعث عدم کشف بدن شود قرار دهند، نبش قبر و انتقال جسد چه حکمى دارد؟

جواب:این کار عین نبش قبر است; نبش قبر این نیست که بدن نمایان شود، نمایان شدن جسد پوشیده در کفن هم نبش قبر است.

٦ – نبش قبر جسدی که کفن آن سالم است

سؤال:چنانچه جسد هنور متلاشى نشده، ولى متعفّن و بد بو شده باشد، و کفن هم سالم و نپوسیده باشد، در این صورت نبش قبر چه حکمى دارد؟

جواب:جایز نیست.

٧ – انتقال جسد به همراه مقبره

سؤال:انتقال جسد به گونه اى که قبر کاملا قالبگیرى شود، و جسد به همراه مقبره منتقل گردد، چه حکمى دارد؟

جواب:اشکالى ندارد، مشروط بر این که سبب هتک مؤمن نباشد. البتّه در صورتى که اختلاف شدیدى میان ورثه واقع شود و ناراحتى هاى مهمّى حاصل گردد، نبش قبر یا انتقال جسد براى پایان دادن به این امور مانعى ندارد.

٨ – تبدیل قبرستان متروکه به فضای سبز و مراکز آموزشی

سؤال:جهاد دانشگاهى دانشگاه، به عنوان مشاور شهردارى تهران، در نظر دارد طرح ساماندهى گورستانهاى متروکه شهر را که در آنها تدفین صورت نمى گیرد به اجرا در آورد. این گورستانها که مجزّا از گورستان بهشت زهرا بوده، و حدود 60 مورد مى باشد، به علّت ممانعت از دفن و متروکه شدن به تدریج از صحنه شهر ناپدید، یا به کانونهایى پر مسأله تبدیل شده، و بعضاً به مأمن افراد فاسد و معتاد مبدّل گشته اند. در حالى که با امکانات فضاى سبز، یا مجتمعات آموزشى و فرهنگى، توان بالقوّه تبدیل شدن به فضاى عمومى و عرصه اجتماعى را دارا مى باشند. لیکن با توجّه به احکام شرعى خاص گورستانها، در این راستا ابهاماتى وجود دارد که خواهشمند است در هر مورد فتواى خود را مرقوم فرمایید:

1ـ آیا حرمت نبش قبر فقط مربوط به مسلمانان است، یا شامل همه پیروان ادیان آسمانى، بلکه نوع انسانها مى شود؟

2ـ نبش قبر پس از چند سال جایز است؟ آیا نسبت به همه متوفیّان یکسان است؟

3ـ آیا پس از انقضاى مدّت فوق، محدودیّتى از جهت شخصیّت متوفّى وجود دارد؟

4ـ آیا پس از انقضاى مدّت فوق، محدودیّتى از جهت تغییر کاربرى، بدون این که اثرى از گورستانها باقى بماند، وجود دارد؟

5ـ تخریب قبور قبل از موعد، بدون این که منجر به نبش آن شود، چه حکمى دارد؟

جواب:نبش قبر مسلمین و غیر مسلمانانى که در پناه اسلام زندگى مسالمت آمیز دارند جایز نیست. و چنانچه قبرستان کاملا متروکه باشد مى توان از آن براى کارهاى عام المنفعه مانند مسجد، مدرسه و امثال آن استفاده کرد. البتّه تخریب قبر با نبش قبر متفاوت است، و اگر قبور مربوط به بزرگان علما و شخصیّت هاى برجسته جامعه بوده باشد، تخریب آن جایز نمى باشد.

٩ – نبش قبر برای نجات جان متهم

سؤال:آیا شکافتن قبر به منظور تشریح بدن میّت، براى نجات فرد متّهم به قتل، یا شناخت قاتل، و اصولا امورى که اهمیّت آن بیش از هتک حرمت میّت است، جایز مى باشد؟

جواب:در فرض مسأله بالا، که پاى امور مهمترى در میان است، نبش قبر جایز است.

١٠ – نبش قبر برای تشریح جسد مقتول

سؤال:در صورتى که تعیین علت مرگ ضرورت داشته باشد، به طور مثال جهت تعیین قاتل وى، آیا مجازیم نبش قبر کرده، جسد وى را در پزشکى قانونى تشریح کنیم؟

جواب:در صورت ضرورت جایز است.

١١ – نبش قبر برای تشریح جسد مقتول

سؤال:در صورتى که تعیین علت مرگ ضرورت داشته باشد، به طور مثال جهت تعیین قاتل وى، آیا مجازیم نبش قبر کرده، جسد وى را در پزشکى قانونى تشریح کنیم؟

جواب:در صورت ضرورت جایز است.

١٢ – تشریح جسد برای تشخیص قاتل

سؤال:در صورتى که ضرورت داشته باشد علّت مرگ یک شخص به طور مثال جهت تعیین قاتل وى مشخص شود، آیا مجازیم جسد وى را در پزشکى قانونى تشریح نماییم و یا اگر مدفون باشد، نبش قبر کرده، جسد وى را بررسى نماییم؟

جواب:در صورت ضرورت هر دو مورد جایز است.

١٣ – بیرون آوردن میت از قبر و دفن در گورستان دیگر

سؤال:آیا ورثه میّت مى توانند جنازه میّت را از قبر بیرون آورند و آن را در گورستان دیگرى (در همان شهر یا شهر دیگرى) دفن کنند؟ آیا در این مسئله تفاوتى بین کسى که تازه دفن شده با کسى که مدّت زیادى از دفن او مى گذرد، وجود دارد؟

جواب:اشکال دارد؛ مگر این که ضرورتى ایجاب کند.

١٤ – انتقال جنازه بدون نبش قبر

سؤال:آیا انتقال جنازه به گونه اى که نبش قبر نشود جایز است؟

جواب:در صورتى که هتک و توهین از نظر مردم لازم نیاید مى توان آن را به محل دیگرى منتقل نمود، ولى بهتر آن است که محل آن را تغییر ندهند.

١٥ – مدت زمان حرمت نبش قبر

سؤال:نبش قبر تا چند وقت پس از دفن حرام است؟

جواب:براى نبش قبر زمان خاصّى مطرح نیست زیرا بدن اشخاص و همچنین زمینها متفاوت است تنها در صورتى مى توان نبش کرد که یقین به از بین رفتن تمام آثار بدن حاصل شده باشد.

١٦ – جواز نبش قبر در هنگام ضرورت

سؤال:دختر 15 ساله اى در حادثه تصادف ماشین از دنیا رفت و او را به خاک سپردیم اکنون مدتى است خویشاوندان و آشنایان و مخصوصاً خواهر بزرگترش مرتباً او را در خواب مى بیند که اصرار مى کند بیایند او را ببرند چون او زنده است و آن قدر این خوابها تکرار شده است که وضع روحى خانواده آن مرحومه را به مخاطره افکنده و سلامتى آنها مختل شده است آیا اجازه مى فرمایید که نبش قبر نموده و این امر را معلوم سازیم؟

جواب:با توجّه به ضرورت ناشى از نگرانى شدید این خانواده عدم صدق هتک احترام در مورد سؤال مراعات احتیاط (در انجام حداقل نبش لازم) جایز است.

١٧ – شکستن سنگ لحد بعد از دفن

سؤال:اگر سنگ لحد بعد از خاک ریختن بشکند میشود میت را در آورد دوباره قبر را تعمیر کرد؟

جواب:این کار بعد از دفن میت جایز نیست و نبش قبر مسلمان یعنى شکافتن قبر او حرام است، هر چند طفل یا دیوانه باشد و منظور از نبش قبر آن است که آن را طورى بشکافند که آثار بدن میّت ظاهر شود و اگر بدن ظاهر نشود اشکال ندارد، مگر این که موجب هتک و بى احترامى باشد

منبع: تابناک

کلیدواژه: احکام نبش قبر فتوا آیت الله مکارم شیرازی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۲۵۵۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیام استاندار لرستان به مناسبت هفته بسیج سازندگی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان لرستان، ابوطالب شفقت به مناسبت سالروز تشکیل بسیج سازندگی پیامی صادر کرد.

در متن این پیام آمده است:

بسم الله الرحمن الرحیم

وَالَّذینَ جاهَدوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنینَ (عنکبوت ۶٩)

نعمت خدمتگزارى را و توان خدمتگزارى را که خداى متعال به شما هدیه کرده است، قدر بدانید؛ خدا را شکر کنید؛ افزایش این گنجینه‌ى معنوى را از خدا بخواهید. (مقام معظم رهبری)

بسیج سازندگی از ابتدای تشکیل خود به فرمان رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) تا به امروز به عنوان الگویی از خدمت‌رسانی و خدمتگزاری خالصانه شناخته می‌شود.

 مجموعه اقدامات هدفمند و جهادگونه بسیج سازندگی در محرومیت‌زدایی و خدمت به مردم خوش درخشیده و از طریق به‌کارگرفتن ظرفیت‌ها و استعداد‌های درونی کشور و بهره‌گیری از فرهنگ و تفکر بسیجی بسیار موثر بوده است.

ویژگی ممتاز بسیج سازندگی اتکا به مردمی است که با ایمان به اسلام و ولایت فقیه همواره وجود خود را بر محور ولایت معنا می‌کنند.

وجه دیگر بسیج سازندگی حضور جهادگران در جبهه نبرد اقتصادی است؛ بسیجیانی که در جهادی دیگر با لبیک به فرمان مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) وارد عرصه تولید و اشتغال‌زایی شدند تا در جنگ نابرابر اقتصادی که دشمنان نظام و انقلاب برای به زانودرآوردن ملت شریف ایران علم کردند جانانه مقابله کنند.

بدون شک، بسیج سازندگی در سالی که رهبر معظم انقلاب آن را با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری فرموده اند، سرمشقی دیگر برای افزودن بر دامنه مجاهدات خود یافته و با تمام توان نرم افزاری و سخت افزاری خود، برای تحقق درخشان این خواسته «ولی امر مسلمین» تلاش خود را مخلصانه معطوف خواهد نمود.

اینجانب از تلاش‌های تمامی جهادگران بسیجی، مخلص و همیشه در صحنه به‌ویژه مجاهدت‌های جهادگران ولایتمدار لرستان که در عرصه‌های مختلف سازندگی و خدمات‌رسانی زحمات فراوانی کشیده و در مسیر رفع محرومیت قدم برمی‌دارند، صمیمانه تقدیر و تشکر نموده، امیدوارم در ادامه فعالیت‌های خود در عمل به منویات رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) و تحقق آرمان‌های اصیل انقلاب اسلامی، گام‌های بزرگتر و پر افتخارتری بردارند و با برنامه‌ریزی برای استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت‌های بی‌نظیر استان لرستان در مأموریت‌های محوله، راه‌های رسیدن به توسعه استان را کوتاه‌تر نمایند، توفیق روزافزونتان را از خداوند منان مسئلت می‌نمایم.