چرا آشفتگی نماهای شهری سامان نمیگیرد- سیامک کاکاوند*
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۹۲۰۶۳
تهران-ایرناپلاس- آنچه سبب شده منظر شهرهای ما دچار اغتشاشات و آشفتگیهای مخرب و آسیبزا شود، رویکرد ضابطهمحور بر مدیریت و ساماندهی نماهای شهری است. چرا که ساماندهی منظر شهری نیازمند حرکت بهسوی سازوکارهای جامع و منعطف است.
طراحی و معماری نماهای شهری از مهمترین موضوعات کالبدی، هویتی و فرهنگی... و دارای جنبههای متنوع و پیچیده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در سالیان گذشته بارها متولیان امر نسبت به صدور مصوبات، بخشنامهها و آییننامههای مختلف و متنوع اقدام کردهاند، اما نتیجه قابلاعتنایی از حجم عظیم ضوابط تولید شده در شهر مشاهده نمیشود. اهمیت موضوع لزوم تکافو بهمنظور اصلاح فرآیندهای گذشته و اتخاذ رویکردهای پاسخگو را متذکر میشود. در این بین توجه به طیف گسترده مؤلفههای گوناگون از جمله مؤلفههای کیفی و زیباییشناسی، ما را ناچار به فاصله گرفتن از رویکرد صرف ضابطهگرا و حرکت بهسوی سازوکارهای جامع و منعطف میکند. از سوی دیگر، موضوع نماهای شهر با موضوعات فرادست، نظیر تکالیف و احکام طرحهای جامع و تفصیلی و مدیریت منظر شهر در ارتباط است. به نظر میرسد بهمنظور پاسخ به حجم عظیم انتظارات و خواستهها، پیش از تولید هرگونه ضابطه و قانون در یک سند شهری، موارد متعدد میبایست احصا و در چارچوب مبانی نظری مورد وثوق نسبی متخصصان و حرفهمندان قرار گرفته و نحوه و چگونگی مداخله و برخورد با هر موضوع مشخص و معین شود. روشن است که توافق مطلق گاهی امکانپذیر نیست.
اکنون مجموعه شهرهای بزرگ ایران نظیر تهران، مشهد، کرج، اصفهان، تبریز، رشت و اهواز...با تدوین، تنظیم و ابلاغ ضوابط مرتبط با طراحی و اجرای نماهای شهری نسبت به موضوع مداخله و مواجهه داشتهاند.
*موضوعات کیفی و رویکرد ضابطه محور
موضوعات کیفی در قالب رویکرد ضابطه محور امکان طرح و پیگیری مؤثر را ندارند. بهطور مثال، موضوع هویت شهر که با ابعاد گوناگون و پیچیده، نیاز به تبیین نحوه و چگونگی مداخله دارد. هویت گذشته هر شهر و پهنههای مختلف، هویت وضع موجود و هویت آینده شهر و مجموعه پهنههایی که متناسب با مطالعات میبایست تعریف، مشخص و تعیین تکلیف شوند با رویکرد ضابطه محور موجود قابل اعمال نخواهند بود و لزوم تغییر رویکرد فعلی را الزامی و ضروری میسازند. موضوعات میبایست در قالب یک سند شهرسازی و معماری تعریف و تشریح، سپس متعاقباً ضوابط و مقررات بهعنوان بخشی از عناصر لازم، مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
*موضوع خوانایی و نظام ادراکی
چنانچه از فرصت مدیریت و ساماندهی نما بهمنظور تقویت نظام نشانهای و خوانایی و تشخیص مقیاسهای شهری استفاده کنیم، لازم است موضوع مذکور در سند فوقالذکر تشریح و پس از آن در سطح بعدی نسبت به تولید ضوابط و مقررات لازم اقدام کنیم. تعریف و ساماندهی نظام نشانهای و تقویت خوانایی و ارتقای ادراک شهروندان از ساختار شهر در قالب رویکرد ضابطه محور قابل تحقق و دستیابی نخواهد بود. این موضوع نیاز به طرح مباحث نظری و اجرایی و پایش گسترده مجموعه اقدامات و فعالیت دارد. علاوه بر تدوین سند علمی و جامع که مباحث کیفی در آن طرح و نحوه اجرا در آن مشخص میشود، وجود زیرساخت سه بعدی جامع بهمنظور مدیریت و برنامهریزی به هنگام تحولات و تغییرات در نماها و منظر شهری و همچنین پایش فرآیندها در ساختار مذکور لازم و ضروری است.
*اعمال الگوهای جامع و پاسخگو در طراحی نما
خیل عظیم ایدهها و موضوعات مرتبط با طراحی نما و منظر شهری و حجم عظیم نیروهای کم تجربه و فعال در حوزه طراحی نماهای شهری، لزوم وجود سند جامع و پاسخگو را لازم و ضروری میسازد. سند باید تمام موضوعات مطروحه را در برگیرد و همه موضوعات را احصا و شمارش و مباحث نظری و نحوه اجرای موضوعات در سطح شهر تبیین و تشریح کند. پس از آن با ارائه ضوابط و مقررات جامع، توصیهها و الگوهای امکان مدیریت و راهبری موضوع طراحی نما را میسر و مقدور کند.
بدیهی است مدیریت شهری و کاربران در مواجهه با سند مذکور امکان تعیین تکلیف موضوعات را با سهولت و سادگی و شفافیت بالاتری خواهند داشت. رویکرد فعلی و اتکای صرف بر ضوابط، نحوه مواجهه و مداخله با بسیاری از موضوعات را مشخص و معین نمیکند و این خود از چالشهای جدی محسوب میشود.
*زمینهگرایی و تعارض با رویکرد ضابطهمحور
از مهمترین انتقادات صاحبنظران به رویکرد ضابطه محور، فقدان توجه به اصول و مبانی زمینهگرایی است. در رویکرد زمینهگرا، طراح میبایست خصوصیات و ویژگیهای هر زمینه را شناسایی و متناسب با احکام، ارزشها و برنامهها، هر زمینه طرح لازم را ارائه کند. بدیهی است در رویکرد ضابطهمحور عملاً امکان طراحی، حسب خصوصیات و ویژگیهای هر زمینه فراهم نمیشود. تحقق موضوع در گرو پهنهبندی نماها و مداخله مبتنی بر اسناد و پهنههاست که با رویکرد ضابطه محور فعلی بسیار با آن فاصله دارد.
*توجه به زیرساختها و مشارکت عمومی
وجود یک زیرساخت مکانی(سه بعدی) از شهر و نماهای شهری که کمیتههای تخصصی، ارزیابان و طراحان بر ساختار آن طراحی و پیشنهاد خود را ارائه کنند، امکان مشاهده و ارتقای کیفیت طراحی و ارزیابی طرحها را در قالب مناسب و مطلوب فراهم کرده و از بسیاری از خطاها و نارساییها ممانعت بهعمل میآورد. زیرساخت اطلاعات مکانی سهبعدی از مهمترین ابزارهای اجرایی مداخله در موضوع طراحی نماهای شهری و بستر تمرکز مجموعه انتظارات از کیفیتهای موردنیاز فوقالذکر است.
با نگاهی بهمراتب فوق به نظر میرسد رویکرد صرف ضابطهمحور در مدیریت و ساماندهی نماها، نواقص و کاستیهای متعددی را در برداشته و مداخله جامع و پاسخگو در گرو تهیه سند همه جانبهنگر و تعیین تکلیف موضوعات در قالب سند علمی، جامع، پاسخگو و پس از آن، ارائه ضوابط و مقررات به انضمام توصیهها و ارائه الگوهاست تا امکان طراحی و مدیریت راهبری موضوع به شکل مناسب و مؤثر محقق شود. از طرف دیگر، ساختار اطلاعات مکانی جامع سهبعدی، امکان ارتقای کیفیت طراحی و کنترلهای لازم را به شکل مناسب و مطلوبتر از وضعیت فعلی محقق کرده و رافع بسیاری از انتقادات و نارساییهای موجود خواهد بود.
* کارشناس ارشد معماری و شهرسازی
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اجتماعي نماهاي شهري آشفتگي شهرسازي
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۹۲۰۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رگبار و رعدوبرق تهران را دربرمیگیرد / پیشبینی لغزندگی جادهها و آبگرفتگی
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران از صدور هشدار زرد هواشناسی برای چهار روز آینده در این استان خبر داد و گفت: در این بازه زمانی احتمال سیلابی شدن مسیلها و بالا آمدن سطح آب رودخانهها وجود دارد و انتظار میرود افراد ضمن توقف نکردن در بستر مسیلها، از حاشیه رودخانه فاصله بگیرند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، حامد یزدی مهر امروز _یکشنبه شانزدهم اردیبهشت_ در جمع اصحاب رسانه از صدور هشدار زرد هواشناسی مبنی بر وقوع فعالیت متناوب سامانه بارشی و وزش باد شدید از ظهر دوشنبه، هفدهم، تا روز پنجشنبه، بیستم اردیبهشت خبر داد و اظهار کرد: در مدت مذکور، وقوع مخاطراتی از جمله بارش باران، رگبار و رعد و برق برای استان تهران به ویژه نیمه شمالی و ارتفاعات پیش بینی شده است.
وی با اشاره به لغزندگی جادهها، آبگرفتگی بعضی معابر و اختلال در ترددها، به ویژه در نیمه شمالی استان افزود: احتمال سیلابی شدن مسیلها و بالا آمدن سطح آب رودخانهها وجود دارد و انتظار میرود افراد ضمن توقف نکردن در بستر مسیلها، از حاشیه رودخانه فاصله بگیرند.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران با اشاره به مهگرفتگی و محدودیت دید در گردنههای کوهستانی گفت: با توجه به هشدار زرد صادر شده، امکان لغزش سنگ و ریزش بهمن در ارتفاعات بالادست دور از انتظار نیست و از همه افرادی که قصد تردد در مناطق کوهستانی را دارند درخواست میشود در صورت ضرورت نداشتن از تردد در این محورها خودداری کنند.
یزدی مهر تاکید کرد: انتظار میرود افراد از فعالیتهای کوهنوردی به ویژه صعود به ارتفاعات بالادست در مدت مذکور خودداری کنند و با توجه به احتمال وقوع باد شدید در مدت یاد شده در نیمه جنوبی، غربی و ارتفاعات شرقی در فعالیتهای عمرانی احتیاط و از تردد کنار سازههای نیمهکاره پرهیز کنند.
وی با تاکید بر ضرورت استحکام سازههای موقت و سست مانند داربستها و تابلوهای تبلیغاتی و پاکسازی دهانه پلها لایروبی کانالها و نهرها و آمادهسازی و راهاندازی سامانههای ضد تگرگ و سایر تجهیزات برای آمادگی دستگاههای اجرایی تصریح کرد: به تمام بهرهبرداران و پیمانکاران عرصه منابع طبیعی و آبخیزداری توصیه میشود تمهیدات لازم را در خصوص هشدار صادر شده مد نظر داشته باشند.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران با اشاره به ابلاغ هشدار زرد صادر شده توسط هواشناسی به دستگاههای اجرایی و امدادی عضو ستاد مدیریت بحران اضافه کرد: با توجه به هشدار ابلاغی، مدیریت بحران تا پایان فعالیت سامانههای مذکور در آمادهباش خواهد بود.
کد خبر 750863