به نقل از «پارسینه»

چه عواملی بر شاخص قیمت مواد غذایی تاثیرگذار است؟

تاریخ انتشار: ۳ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۲۳۶۶۴

مواد غذایی اساسی‌ترین نیاز انسان بوده و افزایش قیمت آن می‌تواند تأثیر منفی قابل‌ملاحظه‌ای بر وضعیت رفاهی جامعه و بویژه قشر فقیر و کم‌درآمد داشته باشد. از این رو، سیاست‌گذاران حساسیت‌های زیادی نسبت به تغییرات قیمت مواد غذایی از خود نشان می‌دهند.

در پژوهشی که احمد جعفری صمیمی، استاد گروه اقتصاد دانشگاه مازندران و زهرا فرج‌زاده، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه مازندران انجام داده‌اند آمده است: «افزایش قیمت مواد غذایی می‌تواند تأثیر منفی قابل‌ملاحظه‌ای بر وضعیت رفاهی جامعه به ویژه قشر فقیر و کم‌درآمد بگذارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از آنجا که سهمی قابل توجه از هزینه خانوارها را هزینه تأمین غذا تشکیل می‌دهد هر گونه افزایش در قیمت مواد غذایی به ویژه در کشورهای در حال توسعه، سبب افزایش هزینه خانواده‌ها شده و به دلیل تورم بالا در این کشورها، خانوارها مجبور می‌شوند مصرف برخی مواد غذایی خود را کاهش دهند که منجر به سو تغذیه می‌شود.»

سازماندهی این مقاله به این صورت است که ابتدا مروری بر پیشینه تجربی موضوع شده و مبانی نظری پژوهش ارائه می‌شود. در بخش سوم الگوی مطالعه ارائه می‌شود و قسمت چهارم به برآورد الگو و قسمت پنجم به بحث و نتیجه‌گیری اختصاص دارد.

در بخش دیگری از این مطالعه آمده است: «قیمت مواد غذایی تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد که روی هم رفته می‌توان این عوامل را ناشی از تغییر در عرضه یا یا تقاضای مواد غذایی دانست. عوامل سمت عرضه شامل کمبود مواد غذایی است که ناشی از کاهش تولید مواد غذایی، به کارگیری مواد غذایی در زمینه‌های غیر خوراکی و افزایش در هزینه نهادهایی که در تولید مواد غذایی به کار می‌روند، از جمله نفت خام و دیگر منابع انرژی است. این باور وجود دارد که قیمت مواد غذایی به گونه‌ی شایان توجهی متأثر از قیمت نفت است زیرا که کشاورزی به گونه مرسوم یک فعالیت تولیدی انرژی‌بر بوده و مکانیز شدن آن بر شدت به کارگیری انرژی در این بخش افزوده است. بنابراین قیمت نفت ارتباطی مستقیم با قیمت کالاهای کشاورزی دارد.»

طبق آنچه این پژوهشگران اعلام کرده‌اند: «با توجه به مباحث مطرح شده، با در نظر گرفتن توابع تقاضا، عرضه مواد غذایی و شرط تعادل در بازار به بررسی عوامل مؤثر بر شاخص قیمت مواد غذایی می‌پردازیم. در مدل مورد بررسی سعی می‌شود تا به منظور ارائه تجزیه و تحلیل کاراتر و دقیق‌تری از قیمت مواد غذایی اثرات سیاست‌های کلان پولی، مالی و ارزی در نظر گرفته شود. استفاده از یک مدل کلان به منظور تجزیه و تحلیل رفتار قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی این امکان را فراهم می‌آورد تا حلقه‌های ارتباطی بین انگیزه‌های تولیدی کشاورزان و سرچشمه‌های کلان قیمت ناشی از سیاست‌های کلان پولی، ارزی و تجاری بهتر شناخته شود.»

جعفری صمیمی و همکارش در این پژوهش می‌گویند: «قیمت مواد غذایی به گونه همزمان از تقابل میان مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در بازار تعیین می‌شود. از این رو روابط میان شاخص قیمت مواد غذایی و عوامل مؤثر بر آن را می‌توان با استفاده از سیستم معادلاتی که به وسیله کارگبو در سال ۲۰۰۰ برای هفت کشور آفریقایی مانند اتیوپی، کنیا، آفریقای جنوبی، مالاوی، سودان، تانزانیا و زامبیا استفاده شده است، بیان کرد.»

نتایج این پژوهش نشان داد عوامل سمت تقاضا منجر به افزایش مصرف می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش رشد جمعیت، بهبود قدرت خرید مردم و تغییر الگوی مصرف جوامع در نتیجه تغییر در درآمد و سلیقه آن‌ها اشاره کرد. عوامل سمت عرضه شامل کمبود مواد غذایی است که می‌تواند ناشی از کاهش تولید مواد غذایی، به‌کارگیری مواد غذایی در زمینه‌های غیر خوراکی و افزایش در هزینه نهاده‌هایی که در تولید مواد غذایی به کار می‌روند از قبیل نفت خام و دیگر منابع انرژی باشد.

علاوه بر آن نتایج به دست آمده از این بررسی نشان دادند که در بلندمدت سیاست‌های پولی انبساطی منجر به افزایش شاخص قیمت مواد غذایی می‌شوند اما سیاست‌های تجاری که در راستای باز تر شدن اقتصاد ایران به اجرا گذاشته می‌شود، شاخص قیمت موادغذایی را کاهش خواهد داد. نتایج هم‌چنین نشان می‌دهند که رابطه‌ای مشخص بین درآمد سرانه و شاخص قیمت مواد غذایی در بلندمدت وجود ندارد این نتیجه می‌تواند بازتاب اعمال سیاست‌های ویژه بخش کشاورزی و پرداخت یارانه در جهت تأثیر گذاری بر قیمت محصولات کشاورزی و مواد غذایی از سوی دولت باشد.

این پژوهش در شماره ۴۱ یازدهمین دوره مجله علمی پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی منتشر شده است.

منبع: پارسینه

کلیدواژه: قیمت مواد غذایی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۲۳۶۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خاستگاه بسیاری از غذا‌های ملی ممکن است شما را شگفت زده کند!

فرارو- در این گزارش به خاستگاه شگفت انگیز غذا‌های ملی محبوب در سراسر جهان اشاره خواهیم کرد:

به گزارش فرارو به نقل از دیلی میل، کتابی تازه چاپ شده توسط یک مورخ مواد غذایی نشان داده که کشور‌های مبداء بسیاری غذا‌های معروف ملی آن کشور‌هایی نیستند که شما فکر می‌کنید.

"آلبرتو گراندی" مورخ غذا در کتاب جدیدی به نام La Cucina Italiana Non Esiste که به معنای "غذا‌های ایتالیایی وجود ندارد" می‌باشد ادعا کرده که ایتالیایی‌ها سس گوجه فرنگی را در قاره آمریکا کشف کردند. گراندی در کتاب اش می‌گوید که ایتالیایی‌ها این کار را زمانی انجام دادند که در قرن نوزدهم به منطقه‌ای که گوجه فرنگی بومی آنجا بود مهاجرت کردند. گراندی یک معلم تاریخ تجارت و تاریخ اروپا در دانشگاه پارما در زمینه تخریب اسطوره‌ها در مورد برخی از مشهورترین غذا‌های آشپزی ایتالیا فعالیت کرده است. در حالی که او هرگز کیفیت محصولات غذایی ایتالیایی را زیر سوال نبرده، اما افزوده است:" ما هویت را با ریشه و خاستگاه اشتباه می‌گیریم".

گوجه فرنگی یکی از آن نمونه‌ها است، زیرا در ابتدا در اروپا محبوبیت نداشت. علت اصلی عدم محبوبیت اولیه گوجه فرنگی انتشار اخبار جعلی و شایعاتی مبنی بر آن بود که برخی از اعضای طبقات بالای جامعه اروپایی پس از خوردن گوجه فرنگی جان شان را از دست داده بودند این در حالی بود که در واقع علت اصلی مرگ آنان مسمومیت ناشی از وجود سرب در ظروف غذاخوری شان بوده است.

گراندی معتقد است که پیتزا با بیس یا پایه گوجه فرنگی در واقع پس از آن که برخی ایتالیایی در قرن نوزدهم به ایالات متحده مهاجرت کردند در آن کشور رایج شد. این کارشناس تاریخچه مواد غذایی می‌افزاید:"در طول جنگ جهانی دوم تعداد پیتزافروشی‌ها در امریکا بیش از ایتالیا بود".

داستان غذا‌هایی که به اشتباه توسط کشور‌هایی که اصالتا از آنجا نبودند پذیرفته شده اند صرفا به ایتالیا محدود نمی‌شود. برای مثال، شاید برای دوستداران شیرنی کروسان حیرت انگیز باشد که بدانند خاستگاه آن شیرینی در اصل فرانسوی نیست. خاستگاه کروسان در واقع در ابتدا از وین پایتخت اتریش بود جایی که برخی می‌گویند در سال ۱۲۲۷ میلادی کروسان به مثابه یک ماده غذایی مناسب برای کریسمس به دوک لئوپولد هدیه داده شده بود. برخی دیگر مدعی شدند که کروسان تقلیدی از شکل ماه بر روی پرچم ترکیه برای جشن گرفتن شکست امپراتوری عثمانی در دهه ۱۶۰۰ تهیه شده بود.

گفته می‌شود که اهالی پاریس پس از تعطیلی اولین نانوایی در وین در سال ۱۸۳۸ میلادی دستور پخت کروسان را تغییر دادند. شاید مشهورترین داستان در مورد منشاء کروسان آن باشد که ملکه "ماری آنتوانت" که در وین به دنیا آمد به قدری دلتنگ شیرینی اتریشی شد که از نانوایان فرانسوی خواسته بود برایش شیرینی درست کنند.

یک نمونه دیگر از خاستگاه اشتباه مواد غذایی درباره افرادی است که تمپورا را با ژاپن یا خورش کاری ویندالو را با هند مرتبط می‌دانند، زیرا هر دوی آن غذا‌ها خاستگاه پرتغالی دارند. مبلغان مسیحی کاتولیک در قرن شانزدهم روش سرخ کردن عمیق را به ژاپن آوردند و از انجا بود که تمپورا یا غذا‌های پفکی و سوخاری خلق شد. هم چنین خورش کاری ویندالو از واژه پرتغالی vinha de alhos نشئت گرفته که به دو ماده اصلی آن غذا اشاره دارد. ویندالو به این دلیل درست شد که آن دو ماده اصلی تشکیل دهنده غذا به ملوانان پرتغالی در حفظ مواد تازه کمک می‌کردند.

در نتیجه، آنان تصمیم گرفتند پس از رسیدن به گوا با استفاده از ادویه جات و فلفل‌های محلی یکی از محبوب‌ترین و آتشین‌ترین خورش‌های کاری در جهان را با آن درست کنند.