وکیل فصیح مردم

تهران-ایرنا-تسلط دقیق بر قانون اساسی و کلام فصیح در بیان این تسلط، بهمن کشاورز حقوقدان سرشناس را به یکی از معتبرترین وکلا و فعالان عرصه سیاسی و اجتماعی ایران بدل کرد. وکیلی که با سیاست به معنای رایج آن میانه ای نداشت اما برای صیانت از حقوق مردم، دست کمک خواهی هیچ فردی را پس نمی زد.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، جامعه خبری و رسانه ای کشور صبح سه شنبه را در کنار خبرهای تلخ تحریم؛ با خبر درگذشت یکی از برجسته ترین وکلای ایران آغاز کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«بهمن کشاورز» وکیل پایه یک دادگستری، دانش آموخته حقوق از دانشگاه شهید بهشتی و رییس پنج دوره اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری بر اثر عارضه قلبی دار فانی را وداع گفت و جامعه حقوقی ایران یکی از کاربلدهای خود را از دست داد.
وکیلی که یک سال پس از خرداد 76 در دادگاه جنجالی «غلامحسین کرباسچی» در مقام وکیل مدافع متهم کنارش نشست و به گفته خودش از همان زمان به چهره ای رسانه ای تبدیل شد. وکیلی که پیشینه خانوادگی و عضویت پدرش در برخی گروه های فکری پیش از انقلاب هم نتوانست بر تاثیرگذاری وکالتش سایه اندازد.
کمتر روزنامه نگار و خبرنگار سیاسی و اجتماعی را بتوان یافت که با کشاورز گفت وگویی منطقی و به دور از حاشیه های سیاسی نداشته باشد و کمتر موضوع حقوقی را می توان یافت که او با استناد به نص صریح قانون اساسی درباره آن اظهار نظر متقن نداشته باشد.
قلم دقیق و کلام صریح بهمن کشاورز برای رسانه ها در گیرودار رویدادهای مختلف سیاسی و اجتماعی، تکیه گاه مطمئنی بود.
حقوقدان سرشناس ایرانی تالیفاتی هم در زمینه حقوق دارد که از آن جمله می توان متن محشای قانون و آیین‌نامه «اصلاح قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب» معروف به: قانون احیاء دادسرا، کریم کشاورز، تدوین بهمن کشاورز، هنر دفاع در دادگاه‌ها استراتژی و تاکتیک: جلد اول: هنر دفاع در دادگاه جنایی، جلد دوم: هنر دفاع در دادگاه حقوقی (مدنی)، مجموعه محشای قانون تعزیرات مصوب 1375، با توضیح و تفسیر مواد بر مبنای آراء وحدت رویه و شعب دیوان، یادداشت‌های محکمه، بررسی تحلیلی قانون جدید روابط موجر و مستأجر مصوب 1376، فرهنگ حقوقی، اعتراض شخص ثالث در دادرسی‌های مدنی، تحلیل حقوقی قتل عمد با تأکید بر رویه قضائی و دکترین اشاره کرد.

**پرونده های سیاسی مهم بهمن کشاورز
همانطور که اشاره شد دادگاه دفاع از کرباسچی شهردار وقت تهران، نخستین ایستگاه رسانه ای شدن بهمن کشاورز بود. کرباسچی در نخستین روز کاری خود پس از تعطیلات نوروز 77 به جرم اختلاس در شهرداری بازداشت شد، واکنش ها به این بازداشت از سوی چهره ها و مقامات سیاسی گسترده بود به همان میزان سطح اتهامات هم بالا. برای رفع اتهامات و ابهامات موجود در پرونده، کرباسچی و همفکرانش از میان وکلای کانون وکلا، بهمن کشاورز را ترجیح دادند. کرباسچی به گفته خود از مرحوم کشاورز درخواست وکالت کرده و او با همه اکراه آن را پذیرفته بود. اکراهی که از ترجیح او بر دوری از پرونده های سیاسی حکایت می کرد.
دادگاه کرباسچی اولین هایی را به نام خود ثبت کرد. به طور مثال شهردار وقت تهران نخستین مسوول عالی رتبه در جمهوری اسلامی بود که به صورت علنی محاکمه می شد و حتی می توان گفت دادگاه او نخستین دادگاهی بود که جایگاه وکالت و وکیل را در اذهان عمومی ترسیم می کرد و نماینده این ترسیم هم مرحوم کشاورز بود.
موضوع صیانت از حقوق مردم گرچه مفهومی تاریخی بود و ریشه های آن دستکم در یک قرن اخیر به مشروطه و عدالت خانه مورد نظر مشروطه خواهان باز می گشت، اما دفاع از حقوق متهم و نه جرم و بزه، به ویژه در دهه هفتاد شمسی از ابداعات کانون وکلا و در راس آن مرحوم کشاورز بود.
گرچه دادگاه کرباسچی در نهایت به زیان او و با زندانی شدنش تمام شد اما دفاع به یاد ماندنی مرحوم کشاورز از حق متهم، او را به حقوقدانی قابل اعتماد و اعتنا تبدیل کرد.
پرونده سیاسی دیگری که کشاورز از آن به عنوان پرونده تلخ در دوران کاری خود یاد می کرد، پرونده عبدالفتاح سلطانی، وکیل و همکار کشاورز بود. پرونده ای که کشاورز در کشاکش آن احساس ناتوانی کرد اما از پیگیری پرونده دست نکشید.
عبدالفتاح سلطانی وکیل پایه یک دادگستری بود که پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم در ایران بازداشت و محکوم شد.

**منش ومنطق متمایز وکالت
استقلال رای، دقت و تمرکز بی نظیر، دوری از جهت گیری های معمول سیاسی، قلم زدن و سخن گفتن مفهوم برای عامه مردم و شجاعت در دفاع از حقیقت، از ویژگی های بارز بهمن کشاورز بود. ویژگی هایی که از او حقوق دانی مرجع برای رسانه ها و وکیلی قابل اعتماد برای مردم ساخته بود.
ریاست 10 ساله او بر اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران و تلاش او برای باگرداندن استقلال این نهاد و حمایت از وکلای تحت پوشش این اتحادیه از مهم ترین اقدامات او در ریاست بر اتحادیه بود.
کشاورز استقلال قوه قضاییه را اصل اساسی در نظام های مردم سالار بر می شمرد. وی در گفت و گوی در اسفند سال گذشته و به مناسبت انتخاب حجت الاسلام ابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضاییه، کرامت دستگاه قضا را در عملکرد غیر سیاسی آن برشمرده و گفته بود: «تمامیت این قوه و حفظ احترام و کرامت دستگاه قضا موکول به آن است که مطلقا غیرسیاسی بوده و به نحوی عمل کند که به هیچ وجه شائبه حمایت از جناح، فرد و عقیده خاصی در آن وجود نداشته باشد.»
استقلال کانون وکلا هم از خطوط قرمز مرحوم کشاورز در طول دوران ریاست بر کانون وکلا بود.
عمده دانشجویان، موکلان و اصحاب رسانه ای که با مرحوم کشاورز در ارتباط بودند بر میزان بالای دقت و اشراف او بر قوانین و ماده های قانون اساسی اذعان دارند. ماده و تبصره های قانون اساسی با وضوح خاصی در ذهن او حک شده بود و برای انتقال درست این قوانین از ادبیات خاص و مشخصی استفاده می کرد.
تا زمانی که بر پایه قانون سخن می گفت شبهه و ظنی در کلام و قلمش وجود نداشت اما هر زمان برداشت خود از قانون و یا رویدادی را توصیف می کرد بدون استثنا از اصطلاح «به گمان من» استفاده می کرد و به این ترتیب گمان خود را به قانون تسری نمی داد.
بهمن کشاورز از همان زمانی که وکالت کرباسچی را بر عهده گرفت و حقوقدان رسانه های اصلاح طلب شد تا حدودی جهت گیری سیاسی خود را آشکار ساخت اما رفتار و گفتار او و پرونده هایی که عهده دار وکالت آن ها بود نشان می دهد دوری از سیاست تا حد امکان را دستور کار خود داشت.
ارتباط گسترده مرحوم کشاورز با اصحاب رسانه، در رویدادهای مختلف سیاسی و اجتماعی و حتی فرهنگی و اقتصادی، خبررسانی درست و تحلیل قانونی از رویداد را تسهیل می کرد و بسیاری از شایعه ها و ابهامات را درباره آن رویداد برطرف می ساخت. نقطه قوت قلم و کلام مرحوم کشاورز، ساده سازی قوانین و تبصره های پیچیده برای عامه مردم بود. سرمقاله روزنامه ها یا مصاحبه های خبرگزاری ها به قلم و سخن بهمن کشاورز به دلیل سادگی و دقت بالا می توانست مرجعی قابل اعتنا برای درک مواد و تبصره های قانون اساسی برای همه مردم باشد.
بهمن کشاورز در دفاع از حقوق مردم که مصرح قانون اساسی است، تلاش کرد فراوان کرد و شاید مهمترین دلیل ماندگاری نام او در ذهن مردم همین باشد.
‌سیام**9402** 1336

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي بهمن كشاورز حقوقدان غلامحسين كرباسچي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۴۹۹۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ردادی: مردم با حضور در انتخابات مجلسی قوی را رقم بزنند

جامعه‌شناس سیاسی گفت: حضور مردم در انتخابات و انتخاب افرادی که مطابق سلیقه خودشان است از بین نامزدهایی که وجود دارد باعث می‌شود که تنوع عقاید در مجلس تأمین شود. - اخبار سیاسی -

محسن ردادی عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، در خصوص دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی که جمعه 21 اردیبهشت‌ماه در 22 حوزه انتخابیه برگزار خواهد شد، طی سخنانی اظهار داشت: اتفاقات اخیری که در عرصه داخلی و منطقه‌ای رخ داد، می‌تواند در انتخابات موثر باشد. البته اگر این وقایع در دور اول انتخابات بود قطعاً تأثیر جدی‌تری داشت و موجب حضور پرشورتر مردم در صحنه می‌شد.

وزیر کشور: مولفه مشارکت در دور دوم انتخابات همچنان مهم است وی افزود: از یک طرف خیزش جهانی علیه اسرائیل و از طرف دیگر اتفاقی که درخصوص پاسخ ایران به اسرائیل افتاد و اقتدار نظامی جمهوری اسلامی ایران ثابت شد. این دو واقعه جوّ جامعه را به‌گونه‌ای پیش بُرده که حضور مردم پای صندوق‌های رأی هم از لحاظ تعداد و هم از نظر نوع رأی حتماً می‌تواند تحت تأثیر این دو واقعه قرار بگیرد.

جامعه‌شناس سیاسی گفت: از سویی دیگر حضور گسترده مردم در دور دوم انتخابات باعث می‌شود که قدرت نرم جمهوری اسلامی افزایش یابد. بعضا هستند کسانی که تصور می‌کنند که کار انتخابات تمام شده و قرار نیست انتخابات در سراسر کشور برگزار شود و ممکن است به شکلی که باید، برای موضوع انتخابات اهمیت قائل نباشند، که البته صحیح نیست.

ردادی عنوان کرد: در شرایطی هستیم که قدرت سخت جمهوری اسلامی ایران از یک‌طرف اثبات شده و از طرف دیگر پیام جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت در سراسر دنیا مورد توجه قرار گرفته؛ این‌زمان بسیار اهمیت دارد پیامی به دنیا صادر شود که نشان بدهد جمهوری اسلامی از داخل هم مستحکم، متحد و منسجم است.

وی خاطر نشان کرد: این مهم باعث تقویت قدرت نرم داخلی جمهوری اسلامی ایران خواهد شد. کسانی که رأی می‌دهند توجه داشته باشند که رأی و تلاش آن‌ها برای حضور در انتخابات و این احساس وظیفه که رخ می‌دهد مکمل پاسخ مقتدرانه ایران به اسرائیل بوده و در راستای حمایت از مردم مظلوم فلسطین است.

این جامعه‌شناس سیاسی بیان کرد: امروزه شاهد برگزاری تظاهرات مردمی در سراسر دنیا هستیم؛ رأی و حضور گسترده‌ی مردم پای صندوق‌های رأی می‌تواند موضع جبهه مقاومت و جمهوری اسلامی را افزایش بدهد.

ردادی هم‌چنین درخصوص میزان اهمیت و تأثیر حضور مردم در صحنه انتخابات نیز بیان کرد: مهم‌ترین اثر حضور مردم در انتخابات این است که کیفیت انتخاب نمایندگان را بالا می‌برد یعنی افرادی که با گزینش تعداد زیادی از مردم به مجلس راه پیدا کنند حتما هم کیفیت‌شان و قدرت نمایندگی‌شان بیشتر از افرادی است که با تعداد آراء کم به مجلس راه پیدا کرده باشند.

وی اضافه کرد: اگر می‌خواهیم مجلس در رأس امور باشد هم‌چنان که امام خمینی(ره) فرمودند، یکی از ابزار و یک مقدمه‌ این است که اصولاً نمایندگان در طراز و بهترین نمایندگانی که در دسترس مردم هستند به عنوان نماینده به مجلس فرستاده شوند.

جامعه‌شناس سیاسی اظهار داشت: این اگر اتفاق بیفتد مجلس از لحاظ راهبردی و عقل تصمیم‌گیری در مرتبه بالایی قرار خواهد گرفت و عُقلایی که آنجا هستند بسیار توانمند خواهند بود. هم‌چنین این افراد حامل آرای زیادی از مردم‌اند یعنی نماینده قشر گسترده‌تری از مردم هستند و با زبان بازتری می‌توانند به نظارت پرداخته و این رأس امور بودن را اجرا کنند.

ردادی گفت: صندوق رأی جایی است که افراد حرف‌هایشان را می‌زنند و اختلاف نظرهایشان را برطرف می‌کنند؛ این‌جاست که حساب‌ها صاف می‌شود پس اگر مردم و سیاستمداران پای صندوق رأی نتوانند اختلاف نظرشان را حل کنند، احتمالاً قرار است این اختلاف نظر کف خیابان و یا در دعواهای رسانه‌ای خودش را نشان دهد.

وی خاطرنشان کرد: در این صورت باید منتظر باشیم وحدت و انسجام جامعه خدشه بردارد؛ به‌خاطر اینکه افراد نتوانستند به اندازه کافی در مجلس و رأی آوردن حرف‌شان را منطقی بزنند و بعد هم مردم به قضاوت این افراد بنشینند.

عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مجلسی قادر است مشکلات مردم را حل کند که اولاً از لحاظ فکری و از لحاظ حکمرانی شایسته باشد، که حضور بیشتر مردم به معنای انتخاب شایسته‌ترین‌هاست و دوم اینکه تعداد آرائی که دارد به‌قدری باشد که اگر قصد نظارت بر دولت را دارد و می‌خواهد تصمیمی بگیرد؛ کسی ان‌قلت نیاورد که مگر شما نماینده‌ی چند درصد از مردم هستید بلکه بلافاصله به رأی و نظر مجلس شورای اسلامی تمکین کند.

ردادی در پایان بیان کرد: حضور مردم در انتخابات و انتخاب افرادی که مطابق سلیقه خودشان است از بین نامزدهایی که وجود دارد باعث می‌شود که تنوع عقاید در مجلس تأمین شود.

انتهای پیام/