به نقل از «ایکنا»

ادای احترام به بانوی آینه‌ها/ آثار فرمانفرماییان سبب جاودانگیش شد

تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۶۱۳۹۶

به گزارش ایکنا، مراسم یادبود منیر شاهرودی فرمانفرماییان، هنرمند نقاش و از پیشگامان هنر مدرن ایران عصر پنجشنبه ۵ اردیبهشت ماه با حضور سیدمحمدمجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمحمد بهشتی رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، مجید سرسنگی معاون فرهنگی دانشگاه تهران، هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی، علیرضا اسماعیلی سرپرست فرهنگستان هنر، بهمن فرمان آرا و فاطمه معتمدآریا در باغ موزه نگارستان برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مجید سرسنگی، معاون فرهنگی دانشگاه تهران در ابتدای این مراسم گفت: درگذشت خانم فرمانفرماییان برای ما که در یکی دو سال اخیر به طور مرتب با او در ارتباط بودیم تا موزه‌ای به نامش در باغ نگارستان افتتاح شود، فقدان بزرگی بود. همیشه از مصاحبت با او لذت می‌بردیم زیرا او جدای اینکه یک هنرمند برجسته بود انسانی فرهیخته نیز بود و آثارش تا سال‌ها برای ایران و هنردوستان باقی خواهد ماند.

وی ادامه داد: موزه او که با تلاش خودش برگزار شد محل رفت و آمد هنر دوستان زیادی است و این امر باعث شد که نام او در فرهنگ و هنر ما باقی بماند. او عمر با برکتی داشت. از او به این دلیل که نام هنر ایرانی را زنده کرد و نگه داشت تشکر می‌کنیم. امیدوارم بتوانیم امانت دار خوبی برای آثار و یاد و خاطره این هنرمند باشیم.

منیر فرمانفرماییان در جهان شناخته شده‌تر از ایران بود

سیدمحمد بهشتی در ادامه مراسم به دیداری که یک هفته قبل از درگذشت منیر فرمانفرماییان با وی داشته، اشاره کرد و گفت: نزدیک یک هفته قبل از فوت او توفیق دیدارش را داشتیم، در حالی که می‌خندید؛ می‌گفت: دارم می‌روم، ولی ما جدی نمی‌گرفتیم. این هنرمند در بین دیگر هنرمندان ما نسبتاً عمری طولانی و با برکتی داشت. ولی برای او عمر نزدیک به صد سال کم بود چون همیشه سرشار از انرژی و زندگی بود و هزاران طرح و ایده داشت که می‌خواست آن‌ها را اجرا کند. او هنرمند فعالی بود ولی باز هم کلی کار نکرده داشت. شاید اگر یکی دو قرن هم زندگی می‌کرد برای برنامه‌ها و ایده‌های او کافی نبود.

وی فرمانفرماییان را هنرمندی جهانی خواند و افزود: در دنیا موزه‌ای نیست که اثری از او نداشته باشد. ولی خیلی سال نیست که ایران او و هنرش را با تحیر شناخته است. همه دوست دارند طولانی زندگی کنند و کارهای زیادی برای این کار می‌کنند اما کمتر کسی هست که بتواند بعد از مرگش نیز به یاد آورده شود و کارهایش باعث جاودانگی او شود. هنرمندان با کارهایی که می‌کنند در بین مردم جاودانه‌تر هستند و بیشتر از همه یادگاری به جا می‌گذارند.

بهشتی با بیان اینکه یادگاری‌های هنرمندان معرف آن‌ها هستند، گفت: یادگاری‌های زیادی از منیر فرمانفرماییان به جا مانده است، در ایران نیز موزه‌ای که به جا گذاشته یادگاری اوست. موزه او، مانند صفا و لطف و شخصیت خود اوست. خودش می‌گفت در میانسالی همراه چند دوست خارجی به شاهچراغ می‌روند و در آنجا به خاطر آینه کاری‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ به سفر آینه‌ها سفر می‌کند و تا آخر در آن سفر می‌ماند. الان نیز به همان جهان آینه‌ها سفر کرده است.

در وجود فرمانفرماییان جوانی بود که در کارهایش نیز دیده می‌شد

فاطمه معتمدآریا نیز در ادامه مراسم پشت تریبون حاضر شد و درباره منیر فرمانفرماییان گفت: در تمام سال‌های آشنایی با منیر فرمانفرماییان، هیچ وقت از هیچ چیزی شکایت نداشت و همیشه لبخند می‌زد. عشق به حیات و هستی در او موج می‌زد و برای هر چیزی حیات و هویت قائل بود. شاید رمز زندگی طولانی او با وجود تمام مشکلاتی که داشت، عشقش به زندگی بود. این عشق به حیات را در کمتر هنرمندی می‌توان دید. عشق او به زندگی باعث می‌شد که جزو خلاق‌ترین هنرمندانی باشد که ما می‌توانستیم ببینیم. در وجود او جوانی بود و این در کارهایش نیز دیده می‌شد.

در پایان مراسم، سیدمحمدمجتبی حسینی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم گفت: ذوق خلود و طلب جاودانگی از طبایع آدمی و تمایزات انسانی است نسبت به سایر باشندگان. هیچ آدمی بر پشت زمین نزیسته که میل به امتداد و استمرار حضور دست‌کم به قدر نامی نیک نداشته باشد. هنر، یکی از پدیده‌هایی است که به این حس انسانی پاسخ می‌دهد و حضور نام هنرمندان پیشین در امروز و با ما نشان توفیق هنر است در برگذشتن از زمان و ماندگاری.

وی ادامه داد: خانم فرمانفرماییان با بهره گرفتن از هنر اصیل و هویت‌مند و فرهنگ‌بنیان توانست آن را به زبان امروز بازآفرینی کند و خود به چهره‌ای ماندگار بدل شود. دوم اینکه افزون بر فرهنگ و فضای خانواده توفیق صد و ده ماه خدمت در موقوفه حاج حسین آقا ملک این باور را در جان من عمق بخشید که وقف نیز راه ضمان دار و مجرب و مسلمی است برای جاودانگی. با آنکه از فوت حاج حسین آقا ملک قریب نیم قرن‌گذشته می‌توانیم عطر نفس و حضور مسلم این واقف بزرگ را در روزگار خود احساس کنیم احساسی که به حتم آیندگان نیز آن را خواهند دید.

حسینی بیان کرد: خانم فرمانفرماییان با وقف ۵۱ اثر ارزشمند به نهاد خوش‌نام و آبرومندی چون دانشگاه تهران نشان داد که به انسان می‌اندیشد و برای فرداییان ایران نیز میراثی ارزشمند به یادگار گذاشت. این دو گزاره موجبی است تا بر خود لازم بدانم که در مجلس یادبود ایشان حضور بیابم و ادای احترام کنم.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۶۱۳۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برپایی نمایشگاه آثار آندره سوروگیان درباره شاهنامه در ایروان

به گزارش خبرنگار مهر، موزه ماتناداران در شهر ایروان با نام کامل «ماتنادارانِ مسروپ ماشتوتس» از بنیادهای برجسته ارمنستان به شمار می‌رود که به نام ماشتوتس ابداع‌کننده الفبای زبان ارمنی، نامگذاری شده است.

«ماتناداران» در معنای لغوی به مجموعه‌ای گفته می‌شود که مکانی برای نگهداری اسناد، متون خطی و کتاب‌های دست‌نویس قدیمی یا چاپی است. این مجموعه، علاوه بر حفاظت از این متون، فعالیت‌های علمی دیگری از قبیل جمع‌آوری، ترمیم، طبقه‌بندی، تحقیق و نشر آن‌ها را نیز برعهده دارد.

مدیر ایرانی-ارمنی این موزه فعالیت‌های زیادی در راستای شناخت دو کشور ایران و ارمنستان انجام می‌دهد از جمله برگزاری چندین نمایشگاه و تبادل اطلاعات برای خوانش و مرمت نسخ خطی. یکی از این برنامه‌ها در راستای بزرگداشت نقاش ایرانی ارمنی بود پیش از این هم بارها نمایشگاه‌هایی برگزار کرد که هر کدام با استقبال خوبی مواجه شده است.

امروز نیز قرار است نمایشگاهی با عنوان شعر تندیس‌ها به مناسبت صد و سی سالگی آندره سوروگیان در موزه ماتناداران افتتاح شود. این موزه با همکاری مؤسسه علمی نسخه‌های خطی ماتنداران، موزه کلیسای اچمیادزین و مادر آتور آثار نقاشی «آندره سوروگیان» نقاش و هنرمند ایرانی-ارمنی از شاهنامه فردوسی را به نمایش می‌گذارد.

ایوت تجریان مدیر بخش موزه ماتناداران

آندره سوروگیان معروف به درویش‌خان، نقاش برجسته مینیاتور و یکی از بنیان‌گذاران شیوه مردمی در نقاشی ایرانی معروف به نقاشی قهوه‌خانه‌ای بوده است و در نقاشی ایرانی و سبک نقاشی مینیاتور صاحب سبک بود. این هنرمند ارتباط تنگاتنگی با مردم ارمنی و گذشته تاریخی آنها داشت.

پیش از این نیز همایشی برای این هنرمند ارمنی-ایرانی با همکاری با همکاری سفارت جمهوری ایران در جمهوری ارمنستان، مرکز فرهنگی سفارت جمهوری ایران در جمهوری ارمنستان و بنیاد سوروگیان برگزار شده بود.

در این راستا «ایوت تجریان» مدیر بخش موزه ماتناداران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: این نمایشگاه با هدف یادبود این هنرمند ایرانی-ارمنی برپا شده است. پیش از این آمانوئل سوروگیان نوه آنتوان و فرزند آندره، که اکنون ۹۴ ساله ساکن آلمان هست، کلکسیون بزرگی از آثار پدر و عکس‌های پدربزرگش (آنتوان عکاس مشهور دوره ناصرالدین شاه) را اهدا کرده بود.

وی با بیان اینکه این نمایشگاه به مدت ۶ ماه در موزه ماتناداران برپا خواهد بود گفت: ما در این موزه و در موزه اچمیادزین نیز آثاری از سوروگیان داریم که به نمایش می‌گذاریم. در مجموع حدود ۳۰ اثر به نمایش گذاشته می‌شود که وی از داستانهای شاهنامه کشیده است. آثاری که از آندره سوروگیان در موزه ماتناداران نگهداری می‌شود با آثار موجود در موزه کلیسای اچمیادزین تفاوت دارد. آثار آنجا از اسطوره‌های تاریخی ارمنی است، ولی آثار موزه ما بیشتر از خیام و باباطاهر و شاهنامه فردوسی است.

تجریان که موضوع پایانه نامه‌اش «زندگی و آثار آنتوان سوروگین، عکاس ایرانی» بوده است گفت: این موزه به انیستیتوی نسخه شناسی و موزه نسخه‌های دست خطی معروف است و کسی به عکس‌های آرشیوی آن توجه نکرده بود در حالی که نگاتیوهای شیشه‌ای و عکس‌های زیادی از نسل اول عکاسان ارمنی درباره ایران داریم. من سه سال روی آن کار کردم و نتیجه آن برگزاری چند همایش و نمایشگاه شد.

در حال حاضر هم می‌توان نمایشگاه موقتی از تصاویر عکاسان ارمنی که به ایران آمده و عکاسی کرده‌اند را مشاهده کرد. این نمایشگاه به مدت ۶ ماه باید برگزار می‌شد اما هر بار به دلیل استقبالی که از آن شد، تمدید کردیم.

آندره سوروگیان ۹ سال در انزوا به سر برد و غرق در آثار فردوسی شد و ۴۱۶ اثر از شاهنامه فردوسی را نقاشی کرد که با تاریخ فوت این شاعر همخوانی داشت

تجریان به برگزاری نمایشگاه قاجار نیز اشاره کرد و گفت: این نمایشگاه هم به دلیل استقبال زیاد، بارها تمدید شد. منتها ما نمی‌توانستیم نسخه‌ها را خیلی طولانی به معرض نمایش بگذاریم به همین دلیل در طول سه سال، بارها آثار جا به جا می‌شد.

وی گفت: در این موزه بیش از ۴۵۰ نسخه ایرانی داریم و قسمتی از آن متعلق به دوره قاجار است. برخی از نسخه‌ها ناشناس هستند یا دیباچه ندارند بنابراین با توجه به سبک تهیه کاغذ و خط می‌توانستند قاجاری باشند. از این آثار هم در نمایشگاه استفاده کردیم. ایران برای ارمنیان بسیار مهم است و الهام بخش کارهای هنری آنها می‌شود. مانند آندره سوروگیان که عاشق ایران بود.

وی که پیش از این مدیر بخش هنری موزه بوده است گفت: بعد از اینکه من مدیر موزه مانتاداران شدم، ۹۰ درصد نمایشگاه‌ها و برنامه‌هایمان مرتبط با ایران است حتی نوروز امسال سفره هفت سین در موزه چیدیم. چون معتقد هستم کشورهای همسایه باید همدیگر را بشناسند. زمانی که ارمنستان جزو شوروی بود روابط بین دو کشور ایران و ارمنستان هم کم شد. اما الان زمانی است که باید روابط سیاسی و فرهنگی را احیا کنیم. چون هر کار بزرگی از کارهای فرهنگی نشأت می‌گیرد حتی سیاست.

یکی از نقاشی‌های آندره که به عنوان شاهکار او یاد می‌شود

وی ادامه داد: من در راستای همکاری‌های مشترک یک سفر به همراه همکارانم در موزه به شهرهای قم و تهران داشتیم و از کتابخانه مرعشی، مرکز میراث مکتوب، کتابخانه مرکزی و بنیاد ایرانشناسی دیدن کردیم. در کتابخانه مرعشی و کتابخانه های دیگر تعداد نسخ ارمنی وجود دارد که هیچ وقت روی آن کار نشده است.

تجریان گفت: همچنین همکاری زیادی با سفارت ایران و رایزنی فرهنگی ایران در ارمنستان می‌کنیم. در نظر داریم تا مرمت گران نسخ ایرانی و ارمنی هم با یکدیگر آشنا شوند. چند وقت پیش هم از یکی از مرمتگران مشهور ایرانی دعوت شد تا در دو هفته کارگاه عملی و تئوری برگزار کند. از ایروان هم قرار است چند نفری به ایران بیایند تا فعالیت‌های مشترک انجام شود.

کد خبر 6093804 فاطمه کریمی