تصمیم امام حسن(ع) برای صلح منطقی بود/ نقش عملیات روانی در فروپاشی لشکر امام
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۳۸۳۵۸
بنا به روایات مشهور بین شیعه و اهل سنت، امام حسن بن علی(ع) در شب نیمۀ ماه مبارک رمضان، سال سوم هجرت در شهر مدینه دیده به جهان گشود. کنیه‌اش ابو محمد است. این کنیه را پیامبر اکرم(ص) به امام حسن داد؛ آن حضرت هفت سال از دوران پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم را درک نمودند و پس از درگذشت پیامبر(ص) تقریباً سی سال در کنار امیرالمؤمنین(ع) حضور داشتند و پس از شهادت حضرت علی(ع)، آن حضرت در ۳۷ سالگی به امامت و خلافت رسید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امام حسن مجتبی(ع) به مدت ۱۰ سال منصب امامت را در دست داشتند اما دوره خلافت ایشان تنها شش ماه و سه روز طول کشید که مهمترین و حساس‌ترین بخش زندگی امام مجتبی (ع) که موردبحث و گفت‌وگوی فراوان واقع‌شده است، ماجرای صلح آن حضرت با معاویه و کناره‌گیری اجباری ایشان از صحنه خلافت و حکومت اسلامی است که تحلیل این حادثه ضروری است.
حجت‌الاسلام محمدعلی شاه‌آبادی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید در گفت‌وگو با ایکنا از قم ضمن تبریک میلاد با سعادت امام حسن مجتبی(ع) به تمام مسلمانان جهان، اظهارکرد: امام حسن مجتبی(ع) مانند سایر ائمه در یک بستر تربیتی فوق‌العاده و در دامان پیامبر(ص)، حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) تربیت شدند؛ به لحاظ الهامات ربانی و تاییدات الهی شرایط خاصی داشتند اما اینها باعث نمی‌شود نتوان تحلیلی منطقی و عقلایی از اقدامات ایشان دید، امام حسن مانند هر انسان دیگری تصمیم عقلایی داشتند.
وی ادامه داد: امام حسن(ع) مدام خودشان را در معرض پاسخ‌گویی پیروان و سایر مردم قرار داده و مردم می‌توانستند در قالب نقد، سؤال و یا گفت‌وگو مطالبشان را بیان کنند و امام پاسخ را برای آنها تبیین می‌کرد چون از شرایط پیروی، آگاهی از مبانی و روش‌های رهبر است.
این استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه برای درک بهتر صلح امام حسن، باید تبیین شرایط زمانه امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را داشته باشیم، افزود: دو برادر در شرایط عادی در کنار پیامبر خدا، پدر و مادر تربیت یافتند اما امروزه در ذهن‌ها این‌گونه جاافتاده که امام حسین(ع) انقلابی و پرشور بوده و روحیه جنگ‌آوری داشته و امام حسن(ع) سر صلح و آرامش داشتند؛ اما باید به شرایط زمانه این بزرگواران توجه کرد هر دو یک دوره قیام و یک دوره قعود و آرامش داشتند.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفید گفت: امام حسین(ع) در یک دوره 10 ساله حکومت معاویه آرام بودند و معاویه نیز سعی می‌کرد با امام حسین(ع) درگیر نشود تا بعد از معاویه که یزید بر سرکار آمد و امام نتوانست آرام بنشیند و نهضت عاشورا را رقم زد.
حجت‌الاسلام شاه‌آبادی با تأکید بر اینکه همه از دوره صلح امام حسن(ع) با معاویه اطلاع و آگاهی دارند، بیان کرد: باید توجه کرد که امام حسن(ع) ابتدا قیام و لشکرکشی داشتند و به میدان آمدند و فرماندهانی تعیین کردند اما شرایط اجتماعی، مردم و رزمندگان آمادگی جنگ را نداشتند.
وی با اشاره به نقش عملیات روانی دشمن و دامن زدن به آن توسط نفوذی‌های دشمن در لشکر اسلام ادامه داد: به‌عنوان مثال روزی در سپاه، جارچی فریاد برآورد که قیس بن سعد بن عباده که فرمانده لشکر امام حسن بود، تسلیم سپاه معاویه شده و این دروغ لشکر خسته و فراری از جنگ را از هم پاشید تا جایی که سربازان امام، فرش زیر پای امام حسن را به‌عنوان غنیمت بردند.
وی گفت: این لشکر امام حسن(ع) رفت و با مظالم معاویه و طرفدارانش آشنا شد ولی بعد از اینها افرادی ساخته شد که گرد امام حسین(ع) جمع شدند و جان‌فشانی کردند.
رهبران اندیشمند بی‌محابا با دشمن درگیر نمی‌شوند
این استاد حوزه و دانشگاه معتقد است که رهبران بزرگ، اندیشمند و موفق بی‌محابا با دشمن درگیر نمی‌شوند، چراکه یکی از شرایط مهم رهبری این است که مصلحت جامعه و مردم و شرایطشان را در نظر بگیرد و دست به اقدام بزند تا به هدف متعالی برسد.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفید تصریح کرد: طه حسین نویسنده مصری اهل سنت در بررسی زندگی امام حسن مجتبی(ع) می‌گوید «به‌این‌ترتیب حسن(ع) آنان(سپاه) را چشم‌به‌راه جنگ در وقت مناسب نگاه داشت و آنان را به صلح و سلم موقتی فرمان داد تا نیک آماده شوند».
در فرهنگ امامان، حفظ دين و احيای معارف اهل‌بیت (ع) محوری‌ترين عنصر است. به همين دليل تشكيل حكومت، قيام، صلح و سكوت آنها همه در جهت حفظ اسلام و احيای سنّت شكل می‌گيرد. اگر در شرايطی اسلام به‌واسطه قيام حفظ شود، آنان قيام می‌كنند و اگر در مقطعی ديگر سكوت آنها موجب حفظ اسلام شود، سكوت می‌كنند، هرچند اين سكوت، باعث از دست رفتن حقّ مسلّم آنان شود. امام علی (ع) فرمود: «سلامة الدين احبّ الينا من غيره.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: قرآن ایکنا قم امام مجتبی شاه ابادی صلح عملیات روانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۳۸۳۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی برابر با زیارت امام حسین (ع) است؟
حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی درمورد عظمت زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه بیان کرد: مهمترین نشانه عظمت معنوى و مقامات باطنى حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه، برابرى فضیلت زیارت مزار آن بزرگوار، با فضیلت زیارت سیّد الشهدا است.
شیخ المحدّثین، صدوق؛ از محمّد بن یحیى عطّار - که یکى از اهالى رى است - این‌گونه نقل کرده است که خدمت امام هادى علیه السلام رسیدم. ایشان فرمودند: «کجا بودى؟».
گفتم: حسین بن على علیه السلام را زیارت کردم. امام هادى علیه السلام فرمودند:
«أما إنَّک لَوزُرتَ قَبرَ عَبدِ العَظیمِ عِندَکُم کُنتَ کَمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِىٍّ.» «بدان که اگر قبر عبد العظیم را در شهر خودتان زیارت کنى، مانند کسى هستى که حسین بن على را زیارت کرده باشد.»
معنای برابرى زیارت حضرت عبد العظیم حسنی (ع) با زیارت حرم حضرت سید الشهدا (ع)
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: مسئله این است که آیا بر اساس حدیثِ یاد شده، زیارت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه به طور مطلق مىتواند جایگزین زیارت امام حسین علیه السلام شود و یا در شرایط خاصى، از چنین فضیلتى برخوردار است؟
بىتردید، مقصود امام هادى علیه السلام در حدیث یاد شده، این نیست که از فضایل زیارت امام حسین علیه السلام بکاهند و یا در بیان فضیلت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه مبالغه نمایند.
بنابراین، در پاسخ به سؤالى که مطرح شد، مىتوان گفت: برابرى فضیلت زیارت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه و امام حسین علیه السلام مقید است به فضاى سیاسى ویژهاى که پیروان اهل بیت علیه السلام در آن مقطع تاریخى زندگى مىکردند. زیرا زمانى بود که اختناق شدیدى جهان اسلام را فرا گرفته بود و جامعه تشیّع در دوران زمامدارى افرادى مانند: متوکّل، مُعتَز و معتمد عباسى، سختترین دورانهاى تاریخىِ خود را سپرى مىکرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی گفت: در چنین شرایطى، امام هادى علیه السلام به منظور پیشگیرى از خطرهایى که از طرف حکومتهاى وقت، شیعیان را تهدید مىکرد، فضیلت زیارت حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام را با زیارت امام حسین علیه السلام برابر دانسته اند. به تعبیرى روشنتر، زیارت حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام براى کسانى که آمادگى خطرپذیرى براى زیارت امام حسین علیه السلام را داشته باشند، پاداشى معادل زیارت آن حضرت علیه‌السلام را دارد و حرم حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام شعبهاى از حرم سید الشهدا علیه السلام است و این خود، فضیلتى بزرگ و حاکى از جایگاه بلند حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه نزد اهل بیت علیه السلام و عظمت معنوى ایشان است.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: برابرى فضیلت زیارت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه با زیارت سید و سالار شهیدان علیه السلام هر چند در شرایط ویژه، بىتردید بدون حکمت نیست و شاید نتوان به حکمت آن پى برد؛ لیکن راز و رمز این فضیلت بزرگ را باید در شخصیت علمى، عملى و جهادى آن بزرگوار، جستجو کرد.
در میان امامزادگان، شخصیتهاى بزرگى وجود دارند؛ امّا در باره هیچ یک از آنها نقل نشده و حداقل به ما نرسیده است که زیارتش با زیارت حضرت سید الشهدا علیه السلام برابرى کند.
عرضه دین بر امام هادی علیه‌السلام
حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی اظهار کرد: این احادیث بیانگر عظمت والای حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه است ولی نکته‌ای که در زندگی ایشان بسیار جای تأمل و دقت نظر دارد این است که روزی این «امام زاده مجتهد محدث کبیر» به محضر امام هادى علیه وآله رسید.
وقتى نگاه ایشان افتاد، فرمودنذ: «مَرحَباً بِکَ یا أبَا القاسِمِ! أنتَ وَلِیُّنا حَقّاً» «خوش آمدى، اى ابوالقاسم! تو حقیقتاً دوست ما هستى».
گفتم: اى پسر رسول خدا! مایلم دینم را به شما عرضه کنم، اگر مورد پسند بود، بر آن ثابت باشم تا خداوند عزوجل را ملاقات کنم.
امام علیه السلام فرمودند: «اى ابو القاسم، عرضه کن»؛ و بعد حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام همچون طفلی که به مکتب رفته باشند به محضر امام علیه السلام نشستند و به عقاید خویش درباره اصول و فروع دین پرداختند.
گفتارش که تمام شد. در این هنگام، امام هادى علیه السلام فرمودند «اى ابوالقاسم! به خدا سوگند، این [عقاید]، دین خداست که آن را براى بندگانش برگزیده است. پس بر آن، ثابت قدم باشید.
خداوند، تو را بر عقیده ثابت در زندگى دنیا و آخرت پایدار بدارند!».
به کارشناس دینی مراجعه کنیم
این کارشناس مذهبی یادآور شد: این کار یعنى مراجعه به کارشناسان دین که ریشه قرآنى دارد.
خداوند متعال در دو آیه، مردم را به آنان ارجاع فرموده اند: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ؛» «اگر نمىدانید، از آگاهان بپرسید.»
حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه از نظر علمى، یکى از بزرگترین محدّثان و فقها بوده و از نظر سنّى، تقریباً دو برابر امام هادی علیه‌السلام سن داشته اند. اما می‌خواهند به ما بیاموزند که‌ای انسان به علم خود و به اصطلاح، به چند کلمه مغرور نشو. لذا، شایسته است وقتى انسان دیندار به محضر دینشناس بالاتر از خود مىرسد، براى تأیید و یا تکمیل معارف دینى خود اقدام نماید.
این بهرهگیرى از نظریه کارشناسان دینى، زمینهساز ثبات و پایدارى انسان در دیندارى است.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت