مدیر حوزه علمیه خواهران:پژوهش‌های قرآنی بدون حضور اجتماعی بی‌ثمر است

مدیر حوزه‌های علمیه خواهران وی با بیان اینکه دستگاه دین، دستگاه تربیتی است تصریح کرد: اگر مطالعات و دانسته‌ها در بین خواص و نخبگان بچرخد ولی فضا برای کنشگران فرهنگی و اجتماعی ایجاد نشود فایده نخواهد داشت زیرا جامعه با اسلام شروع می‌کند ولی تا مراتب ایمان باید بالا برود.

به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، امروز ۴ خردادماه در مراسم اختتامیه نخستین نمایشگاه دستاوردهای قرآنی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با تقدیر از خدمات قرآنی دفتر تبلیغات گفت: دفتر تبلیغات اسلامی خود را در جایگاه خادمی قرآن در حوزات علمیه معرفی کرده و در این راستا فرهنگنامه و دانشنامه قرآنی نوشته و در حوزه پاسخگویی به سوالات دینی نیز ورود کرده است همچنین مجلات علمی و تک‌نگاری داشته و در مجموع گوهری درخشان و قابل افتخار است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مدیر حوزه علمیه خواهران با بیان اینکه این دفتر از اعوجاجات و انحرافاتی که ممکن است گاهی در برخی قلم‌ها وجود داشته باشد دور بوده است، گفت: دفتر تبلیغات چرخه کامل ابلاغ دین به مردم است که از پژوهش به نگارش تا ابلاغ به مردم را شامل می‌شود.

نویسنده تفسیر همگام با وحی با بیان اینکه بزرگترین چالش بعد از پیامبر (ص)، مسئله قرآن و کیفیت معامله با این کتاب بود در زمانی که چهره اجتماعی به خود گرفت و بنا شد سبک زندگی مردم شود، ادامه داد: باید ببینیم که چه شد که امام علی (ع) در جمل قرآن بلند می‌کرد و معاویه در صفین، چه شد که ابوموسی اشعری قرآن‌شناس می‌شود؛ ما که قرآن برایمان اهمیت دارد با این چالش مواجهیم که در جایی که قرآن قرار است انسان بسازد و در این پیچ تند فرهنگی، انسان‌ها در کنار قرآن، آن بشوند که باید، چه باید بکنیم تا مصداق «و لا یزید الظالمین الا خسارا» نشویم. این مسئله برای امعان نظر محققان مجال واسعی است که چه کنیم که از قرآن، اصحاب جمل و قاری و مفسر سپاه شام و ابوموسی اشعری بیرون نیایند زیرا بحران دوره بعد از پیامبر همین است؛ همه به کتاب ارجاع می‌دادند و سنت را هم تعطیل کردند تا تمرکز آنان بر قرآن باشد که به زعم‌شان اختلافی ایجاد نشود.

وی با بیان اینکه دستگاه دین، دستگاه تربیتی است، افزود: اگر مطالعات و دانسته‌ها در بین خواص و نخبگان بچرخد ولی فضا برای کنشگران فرهنگی و اجتماعی ایجاد نشود فایده نخواهد داشت زیرا جامعه با اسلام شروع می‌کند ولی تا مراتب ایمان باید بالا برود.

بهجت‌پور با بیان اینکه امامت و فقاهت دو جریان هستند که مطرح شدند تا این چرخه بچرخد و مردم از مسلمانی تا مراتب بالای ایمان رشد کنند بیان کرد: دستگاه‌های فرهنگی اگر در مرحله تربیت نیروهای توانمند و بصیر به امر قرآن، از تب و تاب بیفتند پژوهش‌ها بایگانی خواهند شد؛ قرآن مهجور می‌شود و اگر روزی این مهجوریت گله از قوم قریش بود می‌تواند امروز هم برای قریشیان دیگر یعنی همه مسلمین این گلایه باشد.

این قرآن‌پژوه اظهار کرد: همه نهادها اعم از حوزات علمیه و دستگاه‌های تعلیم و تربیت وقتی به وضع مناسب می‌رسند که بتوانند زندگی مردم را بر اساس قرآن شکل دهند؛ اگر نگاه ما سیستمی نباشد و کل این چرخه را نبینیم چرخه ناقص و معیوب است.

بهجت‌پور افزود: نگرانی دیگر این است که ممکن است مردم آشنا با قرآن باشند و حتی قرآن را تفسیر و تأویل کنند ولی به تربیت قرآنی تربیت نشوند؛ این نگاه ابوموسی می‌سازد که در بصره نیرو تربیت کرد و به تعبیر آیت‌الله معرفت، مار جز مار نزاد؛ علاقه‌هایی که بر قرآن حاکم می‌شود و آموزه‌های قرآن را براساس خواست خودش تأویل و تفسیر می‌کند و اینجاست که قرآن‌دانان به دو دسته تقسیم می‌شوند.

وی تاکید کرد: قرآن سخن از تلاوت کرده و نه قرائت، یعنی وصفی که باید تابع آن بود؛ تلاوت قرآن تزکیه‌آور است نه قرائت صرف لذا در مسئله تربیت، آماده کردن افراد برای خودسپاری به قرآن و نه تصمیم درباره قرآن کار بزرگی است که در نهادهای تبلیغی و دینی باید ایجاد کنیم.

بهجت‌پور بیان کرد: امام علی (ع) در حکمیت فرمود ابن عباس را انتخاب کنید چون او، گره‌ی نیست که معاویه ببندد و او باز کند و یا باز کند و او نبندد؛ ولی گفتند ما ابوموسی را می‌خواهیم؛ امام علی متربی قرآن است که به ابوموسی می‌نویسد حتی اگر در قرآن نکته‌ای علیه من کشف کردی آن را ابراز کند و سانسور نکن؛ اینچنین متمسک به قرآن است و قرآن ابزار برای حکومت و نجات از شکست او نیست.

این قرآن‌پژوه اظهار کرد: حوزه در مورد مبانی اصول و سبک‌های تفسیری خوب عمل کرده ولی باید روی راهکارهای تحقق دین در عرصه زندگی فکر و تلاش کنیم.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: پژوهش قرآنی منطقه قم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۸۵۸۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دوره شیخ صدوق دوره انتقال از عصر حضور ائمه (ع) به دوره غیبت

آیت الله علیرضا اعرافی در مراسم بزرگداشت شیخ صدوق که در آستان این محدث بزرگ در شهر ری برگزار شد، ضمن تسلیت روز شهادت امام صادق (ع) گفت : یاد و نام و خاطره‌های شیخ صدوق را در مجاورت مرقد شریف آن عالم فرزانه و بزرگوار گرامی می‌داریم و به همه امامزادگان معظم مخصوصا امامزادگان مدفون در این سرزمین گرانقدر درود می‌فرستم و از برگزار کنندگان این محفل نیز تقدیر می‌کنم. بنده نکاتی درباره مرحوم شیخ صدوق بیان می‌کنم، چون این عالم بزرگوار از بزرگترین عالمان و فرزانگانی هستند که دریچه‌ها و آفاق بزرگی به روی معارف امام صادق (ع) و اهل بیت (ع) گشود.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور افزود: بیش از هزار سال است که کتب او در حوزه‌های علمیه و مراکز علمی، موج‌آفرین است. شیخ صدوق بیش از هزار سال پرچمدار مکتب امام صادق (ع) و سایر اهل بیت (ع) بوده است و بار‌ها این نام بلند در مراکز علمی طنین افکن شده و مورد احترام عالمان، بزرگان و مدرسان علوم الهی است. نقش این عالم بزرگوار در معماری تشیع، تحکیم مبانی آن و جهت دادن به فرهنگ اسلامی بسیار ممتاز و در سطح یک است بنابراین چنین شخصیت بزرگواری که به احترام او گرد آمده‌ایم از پدران معنوی ما به حساب می‌آید.

آیت‌الله اعرافی تصریح کرد: شیخ المحدثین در ساختن فرهنگ اسلامی و شیعی بسیار نقش‌آفرین بوده و از امتیازات فراوانی برخوردار است که به برخی از آنها اشاره می‌کنم. اول اینکه مرحوم شیخ صدوق از قم برخاسته و خاندان وی در قم جایگاه والایی داشته و پدر وی از چهره‌های مطرح در حوزه قم در قرون صدر اسلام بوده و رابطه نزدیکی با امام عسکری (ع) داشت و از چهره‌های مهم حوزه‌های علمیه بود. تولد مرحوم شیخ صدوق و نشو و نمای ایشان در قم بود. آن روزگار در میان حوزه‌های علمیه اسلامی و شیعی، سه حوزه جایگاه بزرگی در عالم اسلام و تشیع داشتند که حوزه قم، ری و بغداد به عنوان سه ضلع یک مثلث بودند که در تاریخ اسلام و طراحی فکر اسلامی و شیعی، نقش ممتاز و بی‌بدیل داشتند.

او ادامه داد: البته در آن زمان حوزه‌های علمیه متعددی در عراق، ایران و نقاط مختلف جهان اسلام داشتیم، اما در اواخر عصر حضور ائمه (ع) و شصت سال غیبت صغری و اوایل غیبت کبری، این سه حوزه، قله و سرآمد بودند. مرحوم شیخ صدوق آثار علمی ارزنده‌ای دارد و شاگردان بزرگی هم تربیت کرد. وی معارف الهی را در قم فرا گرفت و سپس به ری منتقل شد لذا اولین خصوصیت این عالم بزرگ و نقش‌آفرین تاریخ اسلام و ایران و تشیع این است که ایشان همزمان این سه حوزه بزرگ و سرآمد عصر خودش را درک کرده است. بخش زیادی از رشد علمی شیخ صدوق در قم و در محضر پدر بزرگوار و دیگر علمای بزرگ قم سپری شد. سپس وقتی حکومت آل بویه از اولین حکومت‌های شیعی شکل گرفت و مقر آن در ری بود از شیخ صدوق دعوت شد در مقر خلافت حضور پیدا کرده و به کار علمی بپردازد. ایشان هم احساس وظیفه کرده و به ری آمد.

مدیر حوزه‌های علمیه کشور گفت: این برای ری و تهران افتخار بزرگی است که دو تن از نویسندگان کتاب چهارگانه شیعه یعنی شیخ صدوق و شیخ کلینی از حوزه علمیه ری برخاسته‌اند. شیخ صدوق به دلیل جامعیتی که داشت مورد احترام هم حوزه‌های علمیه بودند. در امتداد نکته اول، باید به نکته دیگری توجه کرد که شیخ صدوق، مرد هجرت‌ها و سفر‌های مختلف علمی است. ممکن است هجرت، امروزه برای ما امر ساده‌ای به حساب بیاید چراکه وسایل نقلیه برای رفت و آمد میان شهر‌های مختلف جهان وجود دارد، اما آن زمان، یک سفر حج ماه‌ها طول می‌کشیده است و ابزار‌های ارتباطی امروز هم وجود نداشته است. مرحوم شیخ صدوق در قرن چهارم هجری، غیر از اینکه حوزه‌های ری، قم و بغداد را درک کرد، زنجیره سفر‌های علمی ایشان از جمله به خراسان و مشهد، سمرقند، بلخ و بخارا، فصلی اعجاب‌انگیز و درخشان از زندگی ایشان است.

آیت‌الله اعرافی گفت: نکته دیگر اینکه شیخ صدوق پرچمدار فکر شیعی است. وی در عصر خود در ری، بغداد، سمرقند، بخارا، بلخ، همدان، مکه و مدینه با علمای اهل سنت وارد بحث و گفتگو‌های فراوانی شد. وی حتی استادان و شاگردانی دارد که از علمای اهل سنت هستند. امروزه عده‌ای دنبال این هستند که اهل سنت را در تضاد با شیعه قرار دهند که این مسئله در همه اعصار وجود داشت، اما کسانی همانند امام صادق (ع)، شیخ صدوق، شیخ مفید و دیگر بزرگان از یک سو با افراط در اهل سنت مقابله کرده و از سوی دیگر برای افراد میانه‌رو اهل سنت احترام قائل بوده و دنبال وحدت جهان اسلام بودند. مخصوصا شیخ صدوق هم در آثار و اعمال و افکار خود پایبند این سنت اسلامی بودند.

او با بیان اینکه دوره شیخ صدوق دوره انتقال از عصر حضور ائمه (ع) به دوره غیبت است، افزود: این انتقال، یک گذر تاریخی بود لذا باید ظرفیت‌های جدیدی ایجاد شده و معارف شیعه، سامان تازه‌ای پیدا کنند تا عالم اسلام به دوره غیبت صغری و پس از آن غیبت کبری منتقل شود.

عضو مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد: طراحان و معماران بزرگ شیعه از زمان ظهور به زمان غیبت چند نفر هستند که یکی از بزرگترین آنها شیخ صدوق است. دیگر افراد شیخ مفید، سید مرتضی، کلینی و امثالهم بودند. اینها معمار تاریخ تشیع و طراحان یک تحول عظیم در عالم تشیع و ایران هستند، چون ایران در همین ایام است که اندک اندک آغوش خود را به روی معارف شیعه می‌گشاید و برخلاف برخی تصورات، شمشیر، اسلام را به ایران نیاورد بلکه ایران با آغوش باز و با عقلانیت از اسلام و معارف قرآن و اهل بیت (ع) استقبال کرد.

 

باشگاه خبرنگاران جوان قم قم