به نقل از «ایسنا»

دلیل تقلیل معنادار باروری در کشور چیست؟

تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۰۸۶۸۸

عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران معتقد است: در دهه‌های اخیر تقلیل معنادار سطح باروری در کشور ریشه در متزلزل شدن باورهای سنتی دارد.

یعقوب فروتن، دانشیار دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران در گفت‌وگو با ایسنا، تغییرات جمعیتی را تابعی از سه عامل اصلی باروری، مرگ و میر و مهاجرت معرفی و اظهار کرد: هرگونه رفتار، دستورالعمل و اعمال تغییر در افزایش یا کاهش جمعیت ریشه در باورها و فرهنگ عمومی جامعه دارد به این معنا که تا فرهنگ آن رویکرد پیاده نشود طرح‌های کنترل جمعیت ناگزیر از شکست خواهند بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی تصریح کرد: امروزه با توجه به موفقیت‌های جامعه بشری در زمینه کنترل قابل ملاحظه عوامل مرگ و میر و همچنین سیاست‌های جمعیتی در خصوص کنترل و نظارت بر فرآیند مهاجرت، تغییرات جمعیتی بیشتر تحت تأثیر سطح باروری یا زاد و ولد است.

عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران تحولات جمعیتی در دنیا را مطابق تئوری نظریه‌پردازان بزرگ، معطوف سه مرحله دانست و خاطرنشان کرد: جبر سنتی، ضرورت‌های درونی و الزامات بیرونی مراحلی هستند که مسبب تحولات جمعیتی در طول قرون اخیر بودند که در هریک از موارد فوق ردپای فرهنگ و سنن مشاهده می‌شود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه مطابق تجزیه و تحلیل‌های انجام شده، نادیده گرفتن و یا کم توجهی به محیط و شرایط فرهنگی مهم‌ترین دلیل شکست طرح‌های کنترل جمعیتی به شمار می‌آید، گفت: اعتقادات سنتی و باورهای عامه پسند ایرانی نقش تعیین کننده در میزان زاد و ولد و رشد جمعیت به ویژه در دهه‌های گذشته داشته است.

فروتن در ادامه بیان کرد: یکی از سنت‌ها و باورهای فرهنگی و عمومی جامعه، ازدواج بوده و مسائل مربوط به ازدواج و زناشویی در فرهنگ ایرانی از چنان اهمیتی برخوردار است که در هیچ شرایطی نمی‌توان از آن سر باز زد، حتی در شرایط دشوار مالی برای تأمین هزینه‌های ازدواج، نه تنها افراد دعوت به استقراض می‌شوند بلکه حتی اعتقاد بر این بوده است که هیچ‌گونه نگرانی برای بازپرداخت آن وجود نخواهد داشت.

وی افزود: مطابق باورهای سنتی، زن و شوهر به حداکثر مدارا و سعه صدر برای تداوم زندگی زناشویی دعوت می‌شوند، در فرزند آوری نیز با انتساب زاد و ولد به مشیت الهی، نگرانی از بابت نیاز مالی در این زمینه مفهومی ندارد مضاف بر اینکه فرزند زایی، نقش حیاتی در تعیین و استحکام جایگاه زن در خانواده دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران با اشاره به اینکه تقلیل معنادار سطح باروری در کشور ریشه در متزلزل شدن باورهای سنتی پیشین و تکوین اشکال جدیدی از اعتقادات عمومی موافق با بعد کوچک خانواری دارد، گفت: این درهم‌تنیدگی تحولات فرهنگی و جمعیتی به خصوص طی دهه‌های اخیر در ایران تشابه فراوانی با تجارب تاریخی سایر کشورهای جهان در آسیا، اروپا و آفریقا دارد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه پیدایش سرمایه داری و گسترش خانواده هسته محور الگوی ابتدایی زاد و ولد در خانواده‌ها در جهت رفاه حال اعضای خانوار را تغییر داده، تصریح کرد: در مدل‌های نخستین، خانواده به مجموعه متشکل از خویشاوندان اطلاق می‌شد اما در طول قرن ۱۹، خانوارها به سمت هسته خود و رفاه اعضای خود گام برداشتند به طوری که خانواده به تدریج کارکرد قبلی خود را به عنوان یک واحد اصلی تولید اقتصادی از دست داد.

فروتن خاطرنشان کرد: تبیین علمی جامع و واقع بینانه تحولات جمعیتی و تقلیل یا افزایش باروری در ایران مستلزم توجه به نقش عناصر فرهنگی در جامعه بوده و توجه به محیط فرهنگی مناسب و هم ساز، شرط اجتناب ناپذیر تحولات و تغییرات جمعیتی محسوب می‌شود.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: جمعیت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۰۸۶۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دولت با ایده‌هایی عملگرایانه سیاست‌های جمعیتی را تقویت کند

به گزارش خبرگزاری مهر، محمود پاک نیت بازیگر شناخته شده سینما، تئاتر و تلویزیون عنوان کرد: قطعاً سیاست های جمعیتی برای فرزندآوری موثر است منتها دولت می تواند این سیاست ها را تقویت کند و زمینه‌هایی برای فرزندآوری بیشتر با ایده‌هایی عملگرایانه فراهم کند.

وی در ادامه عنوان کرد: الان از دغدغه های زوج ها امرار معاش و معیشتشان است، هر زوجی نیاز به حداقل‌هایی برای خانه و مسکن و مادیات دارد. اضافه کردن نسل هم مشکلات خاص خود را دارد اما قطعاً مشکلاتش کمتر از پیری جمعیت است

وی با اشاره به غریزه قوی مادری در بین زنان جوان گفت: زنان جوان ایرانی همه فرزند دوست هستند، نباید طوری شود که نسل آتی در زمان کهنسالی هیچکس را نداشته باشد که به او رسیدگی کند. زوجین جوان باید به این مسایل توجه کنند که همانطور که گذشته های ما نیاز به فرزند در سنین بالا داشتند، نها هم همینطور هستند.

وی با اشاره به تهدیدات پیری جمعیت در جامعه اظهار داشت: وقتی سن ازدواج بالا می رود و جوانان ازدواج کرده هم تمایل به فرزند پیدا نمی‌کنند به مروری کهن سالی جمعیت رخ می دهد. باید برای سال های آتی تمهیدی بیاندیشیم تا مشکلاتی از این دست گریبان جامعه مان را نگیرد، هنرمندان هم پای کار بیایند تا ترسیمی از فضای درست خانوادگی برای نسل جوان داشته باشند. به هر حال هنرمندان هم الگوی جامعه هستند.

ضرورت اجرای قانون جوانی جمعیت به طور کامل

همچنینانسیه شاه حسینی کارگردان و فیلمنامه نویس با تأکید بر سرعت افزایش جمعیت سالمندان در جامعه گفت: این امر باعث می‌شود که کاهش زاد و ولد به چشم بیاید و یک زنگ خطر برای کارشناسان حوزه سلامت و جمعیت محسوب شود و سال‌هاست که در این عرصه هم صحبت‌های زیادی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه قانون جوانی جمعیت باید به طور کامل و درست اجرا شود، گفت: همین جایزه می‌تواند راهگشایی در این عرصه باشد هر چند که حل مسئله نیست بلکه یک راهبرد است

شاه حسینی با اشاره به اینکه دستگاه‌های مسئول در اجرای قانون جوانی جمعیت باید نهایت تلاششان را اتخاذ کنند، یادآور شد: این مسوولیت هم تنها با یک دستگاه نیست، دستگاه‌های زیادی می‌توانند فعال شوند.

خود فرهنگ‌سازی در جامعه خیلی اثرگذار است تا این شعار دو فرزندی یا تک فرزندی که بلای جامعه شده، از اذهان پاک شود. شاه حسینی در پاسخ به این سوال که اگر فیلمی در این رابطه به او پیشنهاد شود، می‌پذیرد، گفت: بله قطعاً در این فضا که هر کشوری برای خود سیاستی دارد هنرمندان ما هم بنا اقتضائات جامعه کاری انجام دهند.

وی با اشاره به تهدیدات نیروی کار جوان در سال‌های آتی و بحران سالمندی اظهار داشت: این را در نظر داشته باشیم که تنها شعار خانواده محوری و نگرانی کاری از پیش نمی‌برد، قانون جوانی جمعیت می‌بایست به طور کامل اجرا شود خوشبختانه دبیرخانه ستاد ملی جمعیت هم این روزها خیلی خوب مشغول به فعالیت است.

دومین جایزه ملی جوانی جمعیت به همت ستاد ملی جمعیت در بخش های خانواده، رسانه، سازمان های مردم نهاد، دستگاهای اجرایی، شرکت ها و موسسات خصوصی، مدیران و نخبگان اردیبهشت سال جاری با شعار سهم من از جوانی ایران برگزار خواهد شد.

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانند به سایت jameyat.ir مراجعه کنند.

کد خبر 6092956