برای حفظ ۴۶ گونه جانوری در معرض خطر انقراض، ۴۰۰ میلیارد تومان نیاز داریم/تنها ۵ درصد اعتبارات تامین شده است
تاریخ انتشار: ۱۱ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۴۱۸۱۱
حمید ظهرابی (معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره مقابله با تهدیدهای زیستمحیطی کنونی در کشور از قبیل تخریب جنگلها و مراتع، بیابانزایی، آلودگی آب، فرسایش خاک، ریزگردها و خشک شدن تالابها گفت: این موضوع کلی است که دامنه آن علاوه بر آنکه به بخشها و معاونتهای مختلف سازمان حفاظت محیط زیست مرتبط است، با ماموریت دستگاههای دیگر مانند وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی نیز مرتبط است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به التزام به انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیستمحیطی در پروژههای بزرگ مانند احداث جادههای مواصلاتی، استقرار صنایع و... ادامه داد: این موارد از جمله تکالیف دستگاههای توسعهای است که سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه بررسی این مطالعات و نظارت بر اجرای تعهدات دستگاههای توسعهای درباره ملاحظات محیط زیستی در اجرای پروژهها را دارد.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست با بیان اینکه حفاظت از عرصههای حفاظت شده و مدیریت حیاتوحش جزء وظایف معاونت محیط طبیعی است، تصریح کرد: ما معتقدیم این وظایف جز با مشارکت مردم حاشیهنشین زیستگاهها و ذینفعان اصلی قابل انجام نیست. از همین رو این معاونت در دوره فعلی، «همراستا کردن» امر حفاظت را با منافع مردم محلی در دستور کار خود دارد. به این معنا که باید به جامعه، به خصوص ذینفعان اصلی این موضوع را عملا نشان دهیم که بهرهبرداری پایدار از منابع بدون آسیب به آنها منجر به سود اقتصادی پایدار خواهد شد.
ظهرابی خاطرنشان کرد: خوشبختانه در مواردی که به عنوان پایلوت آغاز کردیم، همچون حفاظت مشارکتی پارک ملی گلستان یا قرقهای اختصاصی شاهد موفقیتهایی بودیم. با این حال موفقیت جدی در این زمینه به سرعت و سادگی قابل حصول نیست، تغییر فرهنگ حفاظت، پایدارسازی حفاظت و بهرهبرداری فرآیندی طولانی مدت و تدریجی است.هنر ما پایهگذاری چارچوبهای اصولی برای این مهم است که به سرعت در حال انجام است. در دو سال اخیر دستورالعمل سرمایهگذاری در مناطق تحت مدیریت، دستورالعمل احداث و بهرهبرداری از اقامتگاه بومگردی در مناطق، دستورالعمل شکار پایدار، دستورالعمل ایجاد قرقهای اختصاصی و چندین مورد دیگر با این هدف تهیه و ابلاغ شده و ادارات کل استانها در حال حرکت به سوی این رویکرد جدید هستند.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره گونههای گیاهی و جانوری در کشور گفت: در ایران تاکنون بیش از ۱۳۰۰ گونه مهرهدار شناسایی شده و آنطور که همکاران ما در وزارت جهاد کشاورزی اعلام کردهاند، تعداد گونههای گیاهی شناسایی شده، بیش از ۸۰۰۰ گونه است. بر اساس فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN)، از میان مهرهداران ایران، ۸۷ گونه در ردههای مختلف منقرضشده، بحرانی، درمعرض خطر و آسیبپذیر قرار دارند. تنها دو زیرگونه «ببر هیرکانی» و «شیر ایرانی» تاکنون در طبیعت ایران منقرض شدهاند که انقراض آنها مربوط به بیش از شش دهه قبل است.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست خاطرنشان کرد: درنای سیبری نیز که از چند دهه قبل با کاهش شدید جمعیت روبرو بوده، در حال حاضر تنها یک نر از آن باقی مانده است. گوزن زرد ایرانی در طبیعت منقرض شده، اما از سالهای پیش از انقلاب تاکنون جمعیت نسبتا مناسبی از آن در شرایط اسارت تکثیر شدهاند، ولی هنوز برنامه معرفی مجدد آن به طبیعت غیر از جزیره اشک اجرا نشده است که دلیل اصلی آن نبود زیستگاه مناسب و امن برای آن در زیستگاه طبیعی است.
ظهرابی تاکید کرد: در همین رابطه تاکنون برنامه عمل ۱۰ گونه جانوری شامل پلنگ، گوزن زرد، خرس سیاه، خرس قهوهای، تمساح پوزه کوتاه، غاز پیشانی سفید کوچک، میش مرغ، سمندر کوهستانی لرستان، سمندر آتشین و لاک پشت فراقی با استفاده از ظرفیتهای کارشناسی درون سازمان و مشارکت دانشگاهها، اساتید و سمنهای زیستمحیطی ذیربط تهیه شده و برای اجرایی شدن به استانهای هدف ابلاغ شده است.
وی با بیان اینکه در سال ۹۷ نیز طی انعقاد قرارداد با پژوهشکده محیطزیست و توسعه پایدار، تهیه و تدوین برنامه عمل ۱۰ گونه جانوری نیز در دست انجام است، گفت: این گونهها شامل شوکا، گورخر، آهو، قوچ و میش، هوبره، بالابان، اردک سرسفید، ماهی قزل آلای خال قرمز، سمندر غازری و افعی لطیفی هستند که پس از تهیه و تدوین برنامههای عمل مذکور، جهت اجرایی شدن به استانهای هدف ابلاغ خواهند شد. البته برای تهیه و اجرای برنامه عمل ۴۶ گونه جانوری در معرض خطر تهدید و انقراض کشور به اعتباری بالغ بر ۴۰۰ میلیارد تومان نیاز است که تاکنون و علیرغم پیگیریهای به عمل آمده، طی سنوات گذشته کمتر از ۵ درصد اعتبارات مورد نیاز محقق شده است.
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست درباره نرخ انقراض گونههای جانوری در کشور گفت: در حال حاضر با توجه به افزایش آگاهی و حساسیت عمومی نسبت به حیاتوحش و از طرفی اقدامات حفاظتی سازمان حفاظت محیط زیست، به غیر از درنای سیبری و یوزپلنگ آسیایی که کاهش جمعیت آنها از دهههای قبل آغاز شده نگرانی ویژهای نسبت به کاهش شدید جمعیت گونهای نداریم. با این وجود، مدیریت حیاتوحش امری بسیار پیچیده و چند وجهی است که تابع عوامل متعددی است. کمتر از هفت درصد مهرهداران در فهرست سرخ قرار گرفتهاند که شامل ۱۵ گونه بحرانی است. تلاش مجموعه معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، کاهش تهدیدهای این گونهها و تغییر وضعیت آنها از شرایط بحرانی به وضعیت پایدارتر است.
ظهرابی همچنین درباره پروژه بینالمللی یوز گفت: فاز دوم این پروژه در ابتدای سال جاری میلادی به پایان رسید و سند فاز سوم تهیه و رونمایی شده است. در حال حاضر تهیه سند نهایی این فاز و شروع اقدامات اجرایی آن، مراحل نهایی را طی میکند و پس از تایید و هماهنگی با وزارت امور خارجه و برنامه عمران ملل متحد فاز جدید آن آغاز به کار خواهد کرد. با اینحال فعالیتهای این پروژه شامل پایش مناطق، ساماندهی اقدامات حفاظتی برای یوزپلنگ و سایر برنامهها هیچگاه متوقف نشده و پروژه در حال اجراست.
وی در پاسخ به این سوال که آیا مقابله با ملخهای صحرایی با سم مشکلاتی را برای محیط زیست ایجاد میکند، تصریح کرد: به طور کلی ما در چنین مواردی معتقدیم که مبارزه بیولوژیک بهترین و کمخطرترین نوع مبارزه با گونههایی هستند که گاهی مانند آفت عمل میکنند. استفاده از دشمنان طبیعی گونهها یا استفاده از مواد غیرشیمیایی یا بیخطر برای گونهها به عنوان سم مهار کننده راهکار اصلی است. با اینحال در بعضی موارد بحرانی، انجام بعضی اقدامات اجتنابناپذیر است که باید تلاش شود کمترین آسیب را به دیگر گونهها وارد کنند. به عنوان مثال طراحی تلههای فیزیکی برای به دام انداختن ملخها یا استفاده از مواد ارگانیک از جمله راهکارهای کمخطر برای مقابله با ملخهاست، اما استفاده از سموم تخصصی با ماندگاری پایین در شرایط کنونی و در مواقع بحرانی امری اجتنابناپذیر است.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: حمید ظهرابی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۴۱۸۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درگیری دو سازمان دولتی در میانکاله
به گزارش تابناک، اجرای طرح گردشگری و طبیعتگردی در میانکاله و شبهجزیره آشوراده از ۲۵سال گذشته مطرح شد، اما اجرای این طرح بارها با مخالفت کارشناسان و حامیان محیطزیست به تعویق افتاد. در سال ۱۳۹۷دولت وقت این طرح را آغاز کرد، اما کش و قوس میان حامیان محیطزیست و مدیران اجرایی استان باز هم سبب توقف این طرح شد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم و پس از سفر استانی رئیسجمهور به استان گلستان و بازدید از منطقه، رئیسجمهور بر ضرورت رفع مشکلات پیش روی اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده تأکید کرد و بلافاصله جلسات مستمری توسط سازمان حفاظت محیطزیست و با همکاری دستگاههای مربوطه ازجمله استانداری گلستان برگزار و قرار شد اجرای هرگونه طرح گردشگری در این ذخیرهگاه مهم زیستکره با هماهنگی سازمان حفاظت محیطزیست انجام شود.
مردادماه سال گذشته، سیزدهمین نشست کمیته ملی طبیعتگردی که با حضور علیاصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست و معاون حفاظت و امور اراضی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری بهعنوان اعضای کمیته ملی طبیعتگردی برگزار شد، موضوع پروژه طبیعتگردی جزیره آشوراده منطبق با معیارهای محیطزیستی در محدوده ۲۲ هکتاری بهعنوان یکی از موضوعات مهم و دارای اولویت از سوی شخص رئیسجمهور در سفر استانی گلستان، مطرح شد و مورد تأیید نهایی اعضا قرار گرفت. سفر رئیس قوه قضاییه استان گلستان هم دستور ویژه حجتالاسلام محسنی اژهای را برای رفع جنبههای حقوقی و قضایی مسائل و مشکلات استان ازجمله مسئله «طرح گردشگری جزیره آشوراده» را در پی داشت و طرح گردشگری آشوراده ضمن توجه به جوانب و ملاحظات زیستمحیطی، به لحاظ حقوقی و قضایی هم تعیین تکلیف شد.
ماجرا از چه قرار است؟
فرمانده یگان حفاظت محیطزیست کشور در این باره گفت: «اداره میراث فرهنگی با مصالح ساختمانی بدون انجام هماهنگی، قصد ورود به منطقه حفاظت شده میانکاله را داشت که با ممانعت محیطبانان میانکاله از ورود مصالح ساختمانی به این منطقه جلوگیری و قرار شد اداره میراث فرهنگی استان گلستان پس از اخذ مجوز نسبت به ورود به میانکاله اقدام کند.»
سرهنگ جمشید محبتخانی افزود: «یک اثر تاریخی در منطقه حفاظت شده میانکاله قرار دارد که وظیفه حفظ و نگهداری آن برعهده میراث فرهنگی است، اما نیاز است از قبل، مجوزی برای ورود به منطقه گرفته شود؛ محیطبانان نیز وظیفه کنترل مجوز را دارند. دستگاه دولتی برای انجام هرگونه فعالیت عمرانی در منطقه حفاظت شده باید مجوز داشته باشد. با توجه به اینکه مسئولان میراث فرهنگی مجوز ارائه نداده بودند، محیطبانان میانکاله از ورود مصالح به منطقه ممانعت به عمل آوردند و با احترام از آنان خواستند که پس از اخذ مجوز نسبت به ورود مصالح به منطقه اقدام کنند.»
او ادامه داد: «برخلاف برخی مباحث مطرح شده، وقوع درگیری بین محیطبانان و کارکنان میراث فرهنگی به هیچ عنوان رخ نداده است بلکه بحث جزئی بین طرفین بهوجود آمده بود که درنهایت آقای تقیپور، مسئول پناهگاه حیات وحش میانکاله برای بررسی بیشتر موضوع به پاسگاه دریابانی محل رفت و بعد از نیم ساعت حضور در پاسگاه، موضوع با صحبت حل و فصل و قرار شد مجوز لازم از محیطزیست استان گرفته و سپس وارد منطقه شوند. تأکید میکنم که بحث شفاهی بوده و بازداشت و درگیری رخ نداده است.»
آذرماه سال گذشته نیز انتشار تصاویر درگیری لفظی محمدجوادساروی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان با یک محیطبان در جزیره آشوراده خبر ساز شده بود که واکنش مدیران سازمان حفاظت محیط زیست را به دنبال داشت.
منبع: همشهری آنلاین