به نقل از «ایکنا»

آشفتگی علمی و سیاسی جهان اسلام با قرآن سامان می‌یابد

تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۹۵۷۶۲

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) ‌العالمیة، به طرح بحث در زمینه مرجعیت قرآن و اهمیت این مسئله پرداخت و بیان کرد: امروز در جهان اسلام، از یک وحدت نظام علمی محروم هستیم و به نوعی دستگاه‌های معرفتی، مذهب‌گرا هستند و مذاهب اسلامی دارای یک چترِ معرفتیِ بیرون از خود نیستند که یک ناقد و تحلیل‌گرِ اسلام‌شناس بتواند محتواهای این مذاهب را که در عرصه فقه و .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

.. عرضه می‌شود به وسیله یک سنجه ارزیابی کند. بنابراین سنجه‌های برون‌مذهبی نداریم.

وی تصریح کرد: مثلاً یک فرد مذهبی معتقد است که با یک شرایط خاص و به گونه‌ای می‌توان به لعن پرداخت و یا اینکه برای جهاد و چگونگی آن ملاک‌هایی را تعریف می‌کند، اما سنجه و منهج ما برای فهم درستی این مسائل اصول فقه آن مذهب است و هیچ مذهب و اصول فقه و اصول کلام مذهبی، هیچ‌وقت غیر از خود را بازتولید نمی‌کند.

میرزایی در ادامه بیان کرد: البته باید به این نکته نیز توجه داشت که نمی‌توانیم بگوییم که شیعیان و اهل نست مثلاً روی یک نکته و اصل اشتراک نظر دارند، در نتیجه می‌توانیم این مشترکات را به عنوان مرجع و ترازو در نظر بگیریم، بلکه شأن ترازو شأن فرامذهب است.

این عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه تصریح کرد: در مورد فقه اینگونه است که در مباحث فقهی، چیزی به نام فقه‌الاسلام و فقه‌القرآن که مشترک همه است و همه تعریفات فقهی مذاهب لزوما تحت پوشش آن باشد و حاکمیت داشته باشد که بتوانیم تعریفات را ذیل آن اصول مشترک ارزیابی کنیم را نداریم. مثلا امامت که اهل سنت اعتقادی به امامت ندارند و خیلی‌ها به ما اشکال می‌کنند و می‌گویند که در قرآن امت را داریم، اما امامت قرآنی را نمی‌توان اثبات کرد. اما پاسخی که به آنها می‌دهیم این است که می‌گوییم نظریه امامت شیعیان، در ذیل و پرتو نظریه امامت قرآنی مشروعیت پیدا می‌کند. اگر امامت قرآنی نمی‌داشتیم، امامت‌های مذهبی پایین‌دستی نیز اعتبار نداشت.

وی در ادامه بیان کرد: در حالی که در قرآن، امت و امامت را باهم داریم، اما ممکن است برخی مذاهب تاکیدشان روی امامت و برخی روی امت باشد. اما در هر صورت امامت قرآنی، امامتی است که برای امام، شان تکیه نفس، علم و ... را قائل است. لذا چند صفت اساسی برای امامت قرآنی وجود دارد، اما فقه امامتی که در برخی مذاهب دارند، در نهایت اینطور است که ولی امری که در فلان کشور سلفی و وهابی زندگی می‌کند، اگر هر جنایتی انجام دهد نیز در فقه خود فتوا می‌دهند که برخورد با او جایز نیست.

میرزایی تصریح کرد: یکی از مفتی‌هایشان می‌گوید که اگر ولی امر فاسق باشد، حق مواجهه با او را نداریم و فقط باید او را نصیحت کنیم. وقتی مرجعیت قرآنی از جریان دانش، علم و عمل و ... ، خارج شود، حاکمیت علمی به سمت خرده‌مذهب‌ها می‌رود. لذا این آشفتگی علمی جهان اسلام و این به‌هم ریختگی سیاسی، نیاز به یک دستگاه یکپارچه معرفتی دارد که این دستگاه‌‌ معرفتی عبارت از قرآن است. در واقع اهل سنت نمی‌توانند از صحیح مسلم، به عنوان کتابی که همه باید آن را قبول داشته باشند، استفاده کنند. مرجعیت قرآن توحیدِ مبانی و ترازها و سنجه‌های کلان اسلام است و بدون این مرجعیت، امت را در عرصه تمدن و نظریه اسلامی و معرفتی را در عرصه علم نمی‌توانیم داشته باشیم.

وی در ادامه افزود: ما همه مقدمات و تمهیدات تئوریکی این مطب را در دسترس داریم، اما مواجهه با وضع فعلی یا مطرح کردن حرفی بر خلاف روح حاکم بر مذاهب، زمان‌بر است و باید آرام‌آرام مورد پذیرش قرار گیرد. اگر بنیاد این انقلاب که امام خمینی(ره) رهبری آن را بر عهده داشت، قرآن کریم نبود، فکر می‌کنم که این انقلاب محقق نمی‌شد و عملا امام قائل به حاکمیت قرآن بودند و دعوت به قرآنی که می‌کردند، از پر‌رنگ‌ترین بحث‌های ایشان بود.

میرزایی در ادامه با تأکید بر اینکه آیات قرآن نیز بر جامعیت این کتاب تصریح دارند گفت: برای نمونه در این زمینه می‌توان به آیه «ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْءٍ»، اشاره کرد که البته ممکن است مراد همه جزئیات نباشد اما در هر صورت اصل مسلم وجودی علمی و دانشی برای جامعه در قرآن است و در جای دیگر، این اصول را نداریم. همچنین هدایتی که علامه طباطبایی ذیل این آیات بدان اشاره کرده نیز شامل هدایت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و تمدنی می‌شود. بنابراین هدایت، مقوله صرفا عقیدتی و فردی نیست. انسانِ امروز در گمراهی‌های دانشی و عینی گرفتار شده است و قرآن، ظرفیت برون‌رفت انسان از این بحران است. همچنین فرمود «قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ»، وصف نور و هدایت که در این آیه آمده و همچنین اقومیتی که در آیه«إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یهْدی لِلَّتی هِی أَقْوَمُ» بدان اشاره شده است، به نظام‌های کلان برمی‌گردد و قرآن، قوام‌بخش‌ترین مبانی و بنیان‌های مرصوص زندگی را ارائه می‌دهد، اما باید توجه داشت که تمسک به جزئیات قرآن ما را به چنین جایگاهی نمی‌رساند، بلکه قرآن دارای یک پیکره واحد و منسجم است که قابلیت اجرا در عرصه‌های کلی را دارد.

وی بیان کرد: قبل از اینکه به قواعد کلی قرآن تسلط داشته باشیم، ورودمان به استنباط‌ها نیز ناکارآمد است و مرجع قرآن، زمینه‌ساز تمسک همه عالمان است که بتوانند نظام‌های فرعی‌تر را ایجاد کنند.

یادآور می‌شود، میرزایی این سخنان را در برنامه ضیافت، که شب گذشته، 17 خرداد از شبکه چهارم سیما پخش شد بیان کرد.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری قرآن اندیشه جامعه المصطفی جامعیت قرآن مرجعیت قرآن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۹۵۷۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قرآن فضای گفتگوی بسیاری درباره هنر دارد

استادیار دانشگاه سوره معتقد است که در دل قرآن فضای گفت و گوی بسیاری درباره هنر وجود دارد و در هیچ کدام از آیات قرآن هنر تقبیح نشده است. در واقع هنر و شعر مورد توجه هستند. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نشست تخصصی «سیر تحول هنرهای قرآنی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی» در راستای اهداف پژوهشی نخستین نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی «روایت باران» عصر جمعه 7 اردیبهشت 1402، با حضور اساتید، دانشجویان، خوشنویسان و علاقمندان به هنرهای قرآنی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

این پنل تخصصی با سخنرانی سجاد محمد یارزاده (رییس دانشگاه هنرهای اسلامی ایرانی استاد فرشچیان)، مهدی خانکه (استادیار و رییس مدرسه عالی مهارتی دانشگاه استاد فرشچیان)، مهدی محمدی (استادیار  و مدیر گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی دانشگاه سوره) و محبوبه کاظمی دولابی (مدیر مسئول نگارخانه ترانه باران) همراه بود.

نقش اقتصاد و سرمایه‌گذاری در ترویج هنرهای قرآنی

مقایسه عملکرد بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی در حوزه هنرهای اصیل ایرانی و اسلامی

سجاد محمد یارزاده (رییس دانشگاه هنرهای اسلامی ایرانی استاد فرشچیان) در این نشست با اشاره به عملکرد مطلوب نگارخانه ترانه باران به عنوان بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی در حوزه هنرهای اصیل ایرانی و اسلامی گفت: دلیل این موفقیت این است که کسی که عاشق این هنرها باشد می‌تواند موفق عمل کند، هنرهای قدسی مرز ندارند. البته طبیعی است که باید به معیشت هنرمندان و اقتصاد هنر هم توجه شود.

او با اشاره به اینکه هنرمندی که به سمت هنر اصیل برود ماندگار خواهد بود، گفت: یکی از رموز ماندگاری هنر و هنرمند رجوع به متون مرجع است و قرآن یکی از متون مرجع محسوب می‌شود.

 در دل قرآن فضای  گفتگوی بسیاری درباره هنر وجود دارد

در ادامه نشست مهدی محمدی (استادیار  و مدیر گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی دانشگاه سوره) با اشاره به آنکه  در دل قرآن فضای  گفتگوی بسیاری درباره هنر وجود دارد، اذعان داشت: در هیچ کدام از آیات قرآن هنر تقبیح نشده است. در واقع هنر و شعر مورد توجه هستند.

کلیت قرآن یک اثر هنری شاخص است

 مهدی خانکه (استادیار و رییس مدرسه عالی مهارتی دانشگاه استاد فرشچیان) نیز سخنان خود را با محوریت الهی نگاری ادامه داد و با بیان اینکه کلیت قرآن یک اثر هنری شاخص است گفت: ادبیات نخستین تجلی الهی نگاری است. اما در مورد آیات قرآن، ما درباره محکمات تصویرگری نداریم. آثار موجود در این زمینه نشان می‌دهد هنرمندان بیشتر نسبت به متشابهات و بخش‌هایی که روایات متعدد از آنها نقل شده توجه نشان داده و علاقمند به خلق آثار هنری در شاخه‌های مختلف بوده و هستند.

او با نمایش آثار هنرمندان حوزه نگارگری با موضوع معراج، مباهله، عاشورا و همچنین چند اثر از استاد فرشچیان با استناد به آیات و روایات مانند پنجمین روز آفرینش، ضامن آهو و... گفت: بعد از دوره صفویه است که هنرمندان و عرفا فرصت پیدا کردند تا متشابهات را در قالب رشته‌های مختلف هنری روایت کنند. 

در ادامه این نشست خانکه و یارزاده ابراز امیدواری کردند که برگزاری چنین نشست‌هایی بتواند ارتباط بین گالری ها، بازار هنر و دانشگاه را تقویت کنند.

نگاه میراث فرهنگی به هنرهای قرآنی بسیار مهم است

محبوبه کاظمی دولابی (مدیر نگارخانه ترانه باران) نیز در پایان این نشست به دلیل برگزاری نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی «روایت باران» اشاره کرد و گفت: بعد از هتک حرمتی که سال گذشته به قرآن مجید به عنوان فرهنگ اسلامی ما شد، به عنوان مدیر تنها نگارخانه تخصصی هنرهای ایرانی اسلامی وظیفه خود دانستم که به زبان هنر نسبت به این هتک حرمت واکنش نشان دهم، نتیجه آن برگزاری نمایشگاه فاخر «روایت باران» بود. اگر به حریم فرهنگی هر کشوری در جهان توهین شود، فرد فرد آن کشور اعتراض خواهند کرد و صدای آن را به گوش جهانیان خواهند رساند.
از این رو آمادگی آنرا داریم که نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی را در کشورهای دیگر هم برگزار کنیم. مهمترین رسالتی که ما داریم این است که حلقه‌هایی که می‌تواند در این زنجیره نقش داشته باشد را به هم متصل کنیم. چون با هر تفکر و اندیشه‌ای همه ما برای قرآن احترام قائلیم و دوست داریم به بهترین شکل ممکن در دنیا فعالیت‌های ترویجی انجام دهیم که علاوه بر تاثیرگذاری در حوزه فرهنگ ایرانی اسلامی، میتواند به موضوع معاش هنرمندان این حوزه هم توجه کند. 

کاظمی با اشاره به اهمیت کتابت قرآن مجید گفت: هنرهای سنتی به ویژه خوشنویسی، هنری نیست که هنرمند در آن ظرف چند سال بتواند به درجه استادی برسد، و دهه‌ها طول می‌کشد. بسیار خوشحالم که می‌بینم هنرمندانی داریم که تمام عمر خود را صرف هنری کرده‌اند که نتیجه آن می‌تواند کتابت کلمات نورانی قرآن مجید باشد.

او در ادامه با بیان اینکه نگاه میراث فرهنگی به هنرهای قرآنی بسیار مهم است. چرا که هنرهای قرآنی را از ابعاد مختلف می‌توان تبیین و تفسیر کرد گفت: از بعد میراث فرهنگی این آثار بسیار دارای اهمیت هستند، چرا که همانطور که از قرن یکم قرآن به اشکال مختلف نوشته شده و امروز به عنوان آثار ارزشمندی از گذشته در اختیار ما قرار گرفته در موزه‌های داخلی و خارجی فخر جهانیان است و میراث ماندگار جهان محسوب می‌شود، علاوه بر ، بحث عقیدتی، ما هم امروز بتوانیم زمینه خلق آثار ارزشمندی را فراهم کنیم و کتابت قرآن کریم را مورد توجه قرار دهیم تا این آثار ارزشمند برای آیندگان بماند هم به عنوان یک ثروت ملی و هم به عنوان فرصتی برای عرضه فرهنگ و هنر غنی ایرانی و اسلامی مورد توجه قرار گیرد. فکر می‌کنم این نکته که هر هنرمند با چه نگرش و بینش و ایده‌ای آیات نورانی قرآن مجید را انتخاب کرده و به چه شکلی آراسته و با چه هنرهایی تلفیق کرده تا یک اثر هنری خلق کند، هنرهای قرآنی را از منظر میراث فرهنگی قابل توجه و پر اهمیت می‌کند.

این نشست تخصصی با پرسش و پاسخ پایان یافت.

نخستین نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی "روایت باران " به همت نگارخانه تخصصی هنرهای ایرانی _اسلامی "ترانه باران" برگزار شده و تا پایان اردیبهشت ماه در گالری‌های 1 و 2 فرهنگسرای نیاوران از ساعت 10 الی 19 و در روزهای تعطیل از ساعت 14 الی 19 میزبان بازدیدکنندگان خواهد بود.

انتهای پیام/