به نقل از «شبستان»

خواب عمیق فرهنگی در زیر لحاف گرم تظاهر

تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۰۲۲۸۴

نزدیک به ۴ دهه از انقلاب گذشته است و هنوز جامعه پر از چاله های فرهنگی و مرداب های تناقض اندیشه ها و فرهنگ هاست که باید به دغدغه اصلی مسئولان و مردم جامعه تبدیل شود.

به گزارش خبرگزاری شبستان از ارومیه، هوای صبح بهار سردتر و شکننده تر از همیشه بر صورتم می تازدو من همانطور که افکارم در الفاظ می پیچد، سوز عجیبی بر پیکرم احساسا می کنم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نزدیک به 4 دهه از انقلاب گذشته است و هنوز جامعه پر از چاله های فرهنگی و مرداب های تناقض اندیشه ها و فرهنگ هاست....

کجای راه را اشتباه آمده ایم؟

کدام طوفان، کشتی شکسته فرهنگ جامعه ما را به این مرداب کشاند، مایی که برای رهایی از فرهنگ معیوب غرب تا پای جان ایستادیم تا خود را از بردگی و اسارت دور کنیم و هزاران جوان در مسیر اعتلای فرهنگ و دفاع از میهن، جام شهدت سر کشیدند.

اما امروز همان مردم که به یک جمله امام خمینی(ره) 8 سال جنگیدند، بی اعتنا شده اند به همه کس و همه چیز و جامعه را رها کرده اند به حال خودش!

فرهنگ ها معیوب و اندیشه ها در تضاد به سر می برند؛ رفتارهاغ با گفتار ها نمی خواند و در نتیجه کاری از پیش نمی رود.

متولیان فرهنگی از فرهنگ فاصله دارند و وقتی بر طبل شعار می کوبند، گوش فلک کر می شود آما در عمل، خشت از خشت این فرهنگ معیوب تکان نمی خورد.

برای بررسی این مشکلات با رسول بابازاده، دارای مدرک دکترای جامعه شناسی و سیامک مختاری، کارشناس ارشد روانشناسی، استاد دانشگاه و محقق در دور یک میز که اسمش گرد اما خودش چهار ظلعی است به گفتگو نشسته ایم.

 

 

سوال: به نظر شما دلیل و علت قدر ناشناسی و ناسپاسی مردم از اتفاقات و کارهای انجام گرفته در سطح جامعه چیست؟

 

مختاری: مردم ما بی اعتماد شده اند و این بی اعتمادی، ناسپاسی و قدر ناشناسی را به دنبال داشته است. یک شهروند وقتی با یک رویداد اجتماعی روبرو می شود قبل از اینکه به نکات مثبت و کلیدی آن توجه کند، اولین سوالی که به ذهنش می رسد این است که چقدر کلاه سرش رفته است!

بابازاده: در جامعه هنوز شهروند فرهنگی نداریم و در واقع ایده شهروند فرهنگی در زندگی روزانه ما نهادینه نشده است و این کمبود فرهنگی مردمانی پرتوقع و ناسپاس به بار آورده است.

 

سوال: نقش فرهنگ در قدر ناشناسی مردم چقدر حائز اهمیت است؟

 

مختاری: قدر ناشناسی یا همان ناسپاسی نوعا در طبیعت انسان وجود دارد و در آیات قرآن هم بر ناسپاسی انسان تاکید شده است. فرهنگ در جامعه ما مظلوم است و علت و علل سایر مشکلات نیز از فرهنگ ناقصشسر چشمه می گیرد. تا زمانی که فرهنگ در جامعه ما مجهول و در حاشیه بماند، شاهد اینگونه ناسپاسی ها و قدر ناشناسی ها در جامعه خواهیم بود.

بابازاده: بحث فرهنگ بسیار پیچیده تر از این حرف هاست به بخواهیم به عنوان یک مشکل سطحی بدان نگاه کنیم. اصلی ترین مشکل جامعه ما این است که فرهنگ در دست افراد متخصص نیست، بلکه دست کسانی افتاده استکه هیچ دوره فرهنگی و مدیریتی را سپری نکرده اند.

 

سوال: برای رشد فرهنگ یک جامعه که به عقیده شما پایه و اساس اصلی مشکلات است، چه باید کرد؟

 

مختاری: تا زمانی که مسئولان فرهنگی ما اشتباهات خود را قبول نکنند ، هیچ کاری از پیش نمی رود. متولیان فرهنگی ما از الفبای فرهنگ مطلع نیستند و ما انتظار داریم برای رشد فرهنگ عمومی جامعه تلاش کنند.

بابازاده: یک مدیر فرهنگی باید عمری را در راستای فرهنگ گذاشته باشد که در جامعه ما هنوز متولی فرهنگی به معنای واقعی نمود پیدا نکرده است و مردم جامعه ما از کمبود فرهنگ عمومی رنج می برند. بخی از عادت ها و منش های اجتماعی سال ها طول می کشد تا در جامعه نهادینه شود و برای این اتفاق باید زیر بنای قوی فرهنگی پیریزی شده باشد.

 

سوال: برای انتخاب مدیر فرهنگی لایق چه گزینش هایی لازم است؟

 

مختاری: رابطه سالاری ویران گرترین عنصر انتخاب مدیرا است که متاسفانه در جامعه امروز ما هر روز با آن مواجه هستیم. بی حرمتی به فرهنگیان و کارهای فرهنگی که در جامعه دیده می شود نشات گرفته از دیدگاه های مدیرانی است که بدون آگاهی در مسئولیتی که شایسته آن نیستند ایفای نقش می کنند.

 

سوال: فرهنگ سازی را باید از کجا شروع کنیم؟

 

بابازاده: بهترین زمان نهادینه کردن فرهنگ و آموزه های فرهنگی، کودکی، نوجوانی و جوانی است که در این راستا آموزش و پرورش نقش بی بدیلی دارد اما آن چه امروز در جامعه میبینیم عملکرد ضعیفاین نهاد عظیم است. آموزش و پرورش بسیار ضعیف عمل کرده است و افرادی در راس مدیریت قرار گرفته اند که ابتدایی ترین فرهنگ های عمومی را در نهادشان نهادینه نکرده اند و این بزرگ ترین آسیب  به شمار می رود.

مختاری: فرهنگسازی را باید از خودمان شروع کنیم، یعنی انتظارات خد را از دیگران به صفر برسانیم و بیشتر در کار های خودمان دقت داشته باشیم. اگر هر فردی بتواند خود را اصلاح کند دیری نخواهد گذشت که تمام جامعه به زیباترین شکل ممکن اصلاح خواهد شد.

 

سوال: نقش آموزش و پرورش در زمینه فرهنگسازی در جامعه را چگونه ارزیابی می کنید؟

 

مختاری: آموزش و پرورش کلیدی ترین نهاد در زمینه فرهنگ سازی و اندیشه پروری است که متاسفانه در جامعه ما تبدیل به یک نهاد در حاشیه شده است و معلمان با جان و دل در شغل خود بنا به دلایلی مثل حقوق پایین، بی علاقه بودن به آموزگاری و صدها دلیل دیگر رغبتی به فعالیت فرهنگی شایسته شغل خود را ندارند.

بابازده: عملکرد ضعیف آموزش و پرورش بی بدیل و غیر قابل انکار بوده  و روحیه در جامعه ما در حال ابتذال است و این نهاد در زمنیه الگوسازی نیز  نتوانسته آنطور که باید و شاید نوجوان و جوان را در مسیر اجتماعی شدن به درستی هدایت کند؛ آموزش منطقه ای در نهادینه کردن فرهنگ میتواند روزنه کوچکی برای امید باشد که متاسفانه  این ظرفیت ها ایجاد نشده است.

 

سوال: برای حضور مردم در کنار مسئولان در راستای رشد مطالبات مردمی چه باید کرد؟

 

مختاری: یکی از مشکلات موجود در جامعه ما این است که امروز عطش در جامعه وجود ندارد. مسئولان باید با ایجاد زمینه ها اعتماد و تلاش صادقانه از مردم بخواهند در برابر کارهای آنها نظر داده و مطالبات خود را اعلام کنند و با ترتیب اثر بخشیدن بر خواسته های منطقی مردم، آنها را پای کار آورده و عطش را در جامعه ایجاد کنند.

 

سوال: به نظر شما قتصاد و مشکلات اقتصادی تا چه اندازه میتواند در تخریب فرهنگ یک جامعه نقش داشته باشد؟

 

مختاری: یارانه ها بزرگ ترین جراحی اقتصادی تاریخ کشور بود که متاسفانه بدون تفکر و برنامه ریزی بلند مدت عملی شد و مشکلات اقتصادی را نه تنها حل نکرد بلکه فرهنگ جامعه را هم به زوال کشاند و ب گرفتن عزت نفس مردم، آنها را به مواجب بگیران دولتی تبدیل کرد؛ یکی دیگر از طرح های اقتصادی عجیب دولت، مسکن مهر بود که می توان به عنوان بی تدبیر ترین طرح اقتصادی در کشور یاد کرد که تبدیل به «نان بیار کباب ببر» شد و مردم را بیش از پیش بی اعتماد کرد؛ در جامعه ای که مردم آن عزت نفس نداشته و نسبت به آنچه از طرف دولت ها گفته می شودبی اعتنا باشند، فرهنگ ناقص خواهد بود.

بابازاده: تقریبا می توان گفت که بیشتر معضلات فرهنگی جامعه ما پیوند ناگسستنی با اقتصد دارد و در واقع می توان گفت که سطح معیشتی خوب زمینه ساز رشد فرهنگی را فراهم می کند؛ امروز در سایه وضعیت مالی خوب امکان تحصیل و بالندگی افکار و اندیشه ها فراهم می شود و همواره یک فرهنگ شاخص از یک فرد به روز و اندیشه ای برتر متولد می شود.

 

سوال: خانواده چگونه می تواند در فرهنگسازی و نهادینه کردن ارزش های موجود در جامعه نقش داشته باشد؟

 

مختاری: یکی از بزرگترین مشکلات خانواده ها دو گانگی ارزش هاست؛ در این برهه از زمان یک قسمت از زندگی در سنت مانده و قسمتی دیگر با سرعت به سمت مدرنیته شدن حرکت می کند و سالت الی در این میان بر عهده خانواده هاست؛ چرا که فرهنگ قابل یادگیری و آموختن است، همانطور که تاقض ارزش نیز کاملا اکتسابی است. در خانواده ای که والدین حرف، عمل و نظرات چندگانه ای دارند نباید انتظار داشته باشیم که فرزندانی با شخصیت ثابت و بدون تناقض ارزشی تربیت کنند. در نتیجه هر فرد با فرهنگی درک کرده از خانواده خود وارد جامعه می شود و زمانی می تواند فرهنگ های شایسته را نهادینه کنیم که خانواده ها از یک اصول و منطق مشترک پیروی کنند؛ در گذشته دین نقش اساسی داشت و توانسته بود اتحاد و انسجام فرهنگی در جامعه را فراهم آورد اما امروز متاسفانه دین در حاشیه مانده و ارزش های متناقض و فرهنگ های بیگانه حکم فرما شده اند.

سوال: مدیران فرهنگی در رابطه با ارزش های متناقض موجود در بین خانواده و سطح جامعه چه باید بکنند؟

 

مختاری: حساس سازی فرد(والدین) و تلاش بر تربیت ازرش مدار باید در بین برنامه های مدیران فرهنگی قرار گیرد و باید جوانان ما به اثبات ارزشی و فرهنگی برسند که بتوانند در برابر افرادی با دیدگاه های متفاوت ایستاده و قضاوت و رفتار درست داشته باشند و حساس سازی از طریق تکرار ممکن می شود.

 

 

بعد از تمام این حرف ها نتیجه ای عجیب بر ذهنم نقش می بندد، نتیجه ای از جنس یک خواب عمیق فرهنگی، همه خوابیده اند در زیر لحاف گرم تظاهر به نگرانی!

همه در حرف نگران هستند اما در عمل و در پشت درهای بسته اتاق هایشان شانه بالا انداخته و می گویند به ما چه! همین به من چه، به تو چه و به ما چه ها، امروز تابلوی بی روحی از یک جامعه در حال مرگ را نمایان کرده است.

وقتی تک تک مردم نسبت به سرنوشت جامعه خود بی اعتنا شده اند، کسی نمی تواند آن جامعه را نجات دهد؛ یاد حرف زیبایی که جایی خوانده بود افتادم، نوشته بود« انسان خوابیده را می شود بیدار کرد ولی انسانی که تظاهر به خواب می کند را نمی شود»

نهادهای فرهنگی و در راس تمام آنها خانواده ها از تربیت غافل شده اند، والدین ابتدا ارزش ها را آموزش می دهند ولی در خاتمه می گویند تو هم رنگ جماعت شو، به ما چه! و این همان آسیب فرهنگی است که از کودکی در رفتار ما نقش می بنند و بعد ها در جریان جامعه پذیری با همان الگو به سمت بی اعتنایی حرکت می کنبمو میرسیم به یک پرتگاه عظیم فرهنگی در دنیا....

آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد فرهنگی که بیشترین ساعات را با فرزندان جامعه در ارتباط است، با چشم پوشی و سهل انگاری و نگاه خوش بینانه از نصف ظرفیت خود استفاده می کند و فقط با تیکه بر آموزش از پرورش غافل شده است.

در حالی که برای آموزش و پرورش دو وظیفه اصلی تعریف شده است و می تواند در زمینه فرهنگسازی موفق عمل کند، البته به شرطی که آموزگاران مجرب باشند و دلشان برای فرهنگ بسوزد. وقتی دبیری برای اینکه کلاس های خارج از برنامه خود را پر کند از ارائه کامل درس مدرسه خودداری می کندو مدیر مددرسه ساکت است، چگونه می توان از این مدرس انتظار فرهنگ و اشاعه فرهنگ داشت؟!

والدینی که آگای و اعتقاد کاملی به دین ندارندو تظاهر به دین داری را آموخته اند و گاهی این نقش را خیلی زیباتر از دین داران بازی می کنند و به مصداق آن شعر معروف« تا به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند» جچطور می توانند مفاهیم تعتقادی را به فرزندشان آموزش دهند.

فرزندی که دورغ و شادی حاصل از ریاکاری را در وجود والدین خود احساس کرده است، دیگر نی متواند متظاهر و دور نباشدو دلش برای خودش و نه جامه ای که در آن زدگی می کند بسوزد.

الگو سازی در جامعه ما قهقرا رفته است و متاسفانه جوانان و نوجوانان ما از الگو های بی پایه و اساس غرب تاثیر گرفته و از فرهنگ خود جامعه غافل شده اندو

جوان امروزی می خواهد الگوی قابل لمسی داشته باشد اما متاسفانه متولیان فرهنگی مابا توجه به نیاز های روز جامعه، افکار و اندیشه های خود را به روز رسانی نکرده و می خواهند بر طبل تو خالی تکرار مکررات قدیمی هر بیشتر بکوبند و این کار باعث شکاف فرهنگی بین جوان و جامعه می شود و خروجی این شیوه رسیدن به نقطه ای خوهد بود که امروز به سمت آن حرکت می کنیم، نقطه ای همجوار با پرتگاه سقوط و اگر حواسمان نباشد برای آنده تابلوی زیبایی از فرهنگ را نمی توان متصور شد.

 

زیبا کیومرثی

 

 

پایان پیام/322

منبع: شبستان

کلیدواژه: نماز عید فطر استان بوشهر خبرگزاری شبستان امام خمینی ره خطبه های نماز جمعه عید فطر مجلس مقام معظم رهبری نماز جمعه تظاهر بی اعتمادی فقر فرهنگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۰۲۲۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توجه به مقوله حجاب و عفاف مهم‌ترین رکن در سعادت جامعه است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، پیام خدایی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب در جلسه شورای فرهنگی با محور هماهنگی برای تأسیس مرکز نیکوکاری در این واحد دانشگاهی اظهار کرد:  پرداختن به مقوله حجاب و عفاف از مهم‌ترین ارکان در سعادت و تعالی یک جامعه به شمار می‌آید و برای ساختن جامعه‌ای متعالی رعایت شئونات اسلامی و ترویج فرهنگ اصیل اسلامی در آن جامعه از اهم وظایف افراد آن جامعه است که باید همگان این اصل مهم را در سرلوحه امورات زندگی فردی و اجتماعی خویش قرار دهند.

دانشگاه سنگر فرهنگ و دانش در برابر جنگ نرم

امام جمعه میاندوآب نیز دانشگاه را به‌عنوان سنگر فرهنگ و دانش در برابر جنگ نرم و فرهنگ تحریف شده غرب برشمرد و گفت: تدوین و ارائه برنامه‌های فرهنگی در حوزه فرهنگ نیاز به برنامه‌ریزی‌های اساسی و مدون دارد و مشارکت مردمی در این حوزه بسیار مهم است.

حجت‌الاسلام حمید حسن‌زاده افزود: برای نظم دهی به اصول و قواعد فرهنگی در ترویج فرهنگ اسلامی و برخورد با بی‌حجابی و رفتار‌های ضد ارزشی استفاده از ظرفیت‌های مساجد، نمازخانه‌ها و کتابخانه‌ها و نیز برگزاری همایش‌های فرهنگی بسیار مهم و باید در سرلوحه برنامه‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها و سایر نهاد‌ها قرار گیرد.

سرمست چوپان‌نژاد رئیس کمیته امداد امام خمینی میاندوآب نیز با استقبال از راه‌اندازی مرکز نیکوکاری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میاندوآب که برای نخستین‌بار این مهم در دانشگاه‌ها اتفاق می‌افتد،‌ تأسیس این مرکز را گامی مهم در همکاری با این نهاد ارزشمند و یادگار بنیان‌گذار نظام مقدس جمهوری اسلامی دانسته و کمک به قشر کم‌درآمد و بی‌بضاعت برای ادامه تحصیل در خانه علم مردمی را از اهم واجبات و یک تکلیف مهم الهی و انسانی برشمرد.

به گزارش آنا؛ همکاری و هماهنگی برای تأسیس مرکز نیکوکاری در دانشگاه، برگزاری همایش برای بزرگداشت سالروز شهادت آیت اله مطهری و تجلیل از استادان دانشگاه، برگزاری اردوی علمی، فرهنگی و کوهنوردی برای استادان، کارکنان و دانشجویان واحد، اعطای تخفیف شهریه و تشویق از دانشجویانی که حجاب و عفاف را در دانشگاه رعایت می‌کنند، برگزاری منظم نماز جماعت در واحد، برگزاری مسابقه نقاشی فرزندان کارکنان با محور غزه و جبهه مقاومت، برگزاری کارگاه مشاوره فرهنگی ویژه خانواده دانشگاهیان از مهم‌ترین مصوبات این جلسه بود که مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

انتهای پیام/