به نقل از «ایرنا»

بقای گویش های ایرانی به عزم ملی نیاز دارد

تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۳۴۱۵۰

به گزارش خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا، محمد دبیر مقدم امروز چهارشنبه در همایش برنامه ریزی زبان در ایران اظهار کرد: در واقع این عزم سطح بالا باید روی نهادهایی مثل وزارتخانه های علوم و آموزش و پرورش تاثیر بگذارد و آنها را نسبت به اهمیت این زبان ها مجاب کند.

وی افزود: زبان های محلی رایج در ایران در تحول ناشی از تماس زبانی قرار دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در مورد برخی از زبان های محلی ایران درجه تاثیرگذاری تماس زبانی به قدری تاثیرگذار است که موجب جایگزینی زبانی دیگر می شود؛ به این معنا که یک زبان به طور کلی جایگزین زبان دیگری می شود.
دبیر مقدم ادامه داد: همانطور که ایلامیان، فارسی را آموختند و زبان خود را به کلی فراموش کردند. جایگزین زبانی در طالش هم اتفاق افتاد و زبان ترکی به جای زبان طالشی، فراگیر شد. جایگزینی زبانی در شهر بیرجند به طور کلی اتفاق افتاده است.

به گفته این استاد دانشگاه علامه، عوامل فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و ارتباطی دنیای امروز، زبان های محلی ایران را به درجات متفاوت در معرض دگرگونی عوامل متاثر برون زا و مستقیم تماس های زبانی قرار داده است.
وی با طرح این سوال که مگر زبان ها چه اهمیتی دارند که مرگ و زوال آنها را باید فاجعه دانست، در جواب تاکید کرد: زبان های ایرانی، آیینه تحولات تاریخی زبان فارسی است.

دبیر مقدم با بیان اینکه علوم انسانی می تواند در مرزهای دانش نظریه پردازی کرده و روی نظریه های زبانی مطرح امروز سخنی برای گفتن داشته باشد، افزود: با آگاهی از این شاخص ها و ضرورت توجه به زبان های محلی، چه می توان کرد؟ دانشگاه ها و پژوهشگاه ها تاکنون در این زمینه توفیق های زیادی نظیر رساله ها و کتاب های گویشی داشتند؛ برگزاری همایش های سراسری از جمله دستاوردهای این مراکز در خصوص زبان های ایرانی است.

استاد زبان شناسی دانشگاه علامه با بیان اینکه فرهنگستان ها، شیوه گردآوری زبان ها و گویش ها را بازنگری می کنند، اظهار کرد: در این مورد هم کارهای ارزشمندی صورت گرفت، اما وقتی شناخت بیشتری رخ دهد، نیازها خود را بیشتر نشان می دهد و آگاه کردن گویش وران از اهمیت اجتماعی و فردی دو یا چند زبانی، اهمیت می یابد.

وی بر این باور است که فرد سه زبانه قدرت تحلیل بیشتری دارد و چند زبانگی وضعیت متعارف در سطح جهان است.

به گفته دبیر مقدم، در آغاز قرن ۲۰، حدود ۷۰۰ زبان بومی در آمریکا بود، اما الان تعداد آنها به ۲۰۰ زبان کاهش یافته؛ چرا که زوال و خاموشی زبان ها پدیده ای فراگیر و جهانی است.

همایش برنامه ریزی زبان در ایران امروز چهارشنبه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آغاز به کار کرد.

‌

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگ و ادب زبان فارسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۳۴۱۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (17 اردیبهشت)

به مژگان سیه کردی هزاران رخنه در دینم
بیا کز چشم بیمارت هزاران درد برچینم

الا ای همنشین دل که یارانت برفت از یاد
مرا روزی مباد آن دم که بی یاد تو بنشینم

جهان پیر است و بی‌بنیاد از این فرهادکش فریاد
که کرد افسون و نیرنگش ملول از جان شیرینم

ز تاب آتش دوری شدم غرق عرق چون گل
بیار ای باد شبگیری نسیمی زان عرق چینم

جهان فانی و باقی فدای شاهد و ساقی
که سلطانی عالم را طفیل عشق می‌بینم

اگر بر جای من غیری گزیند دوست حاکم اوست
حرامم باد اگر من جان به جای دوست بگزینم

صباح الخیر زد بلبل کجایی ساقیا برخیز
که غوغا می‌کند در سر خیال خواب دوشینم

شب رحلت هم از بستر روم در قصر حورالعین
اگر در وقت جان دادن تو باشی شمع بالینم

حدیث آرزومندی که در این نامه ثبت افتاد
همانا بی‌غلط باشد که حافظ داد تلقینم

تفسیر :

رفتاری سرشار از عشق و مهربانی دارید و محبت خود را از هیچکس دریغ نمی کنید. با افراد باتجربه و متخصص مشورت کنید تا دچار خسران نشوید و به سعادت و خوشبختی برسید.

مال و ثروت دنیوی اگرچه برای رفاه و آسایش است اما ابدی نیست، از وابستگی به مادیات برحذر باشید که محبت و عشق سرمایه های جاودان هستند.

زندگی نامه حافظ

حافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و به‌همراه مادرش زندگی سختی را سپری می‌کرد. گفته می‌شود او در اوقات فراغت خود به مکتب‌خانه‌ای که نزدیک نانوایی بود می‌رفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت می‌کرد و نیز‌زمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا می‌پرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.

این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را به‌طور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی  شرکت می‌کرد و به همین خاطر به اکثر دانش‌های زمان خود مسلط بود.

حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش می‌کرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگ‌ترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردم‌فریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار به‌ویژه غزلیات بسیار زیبا و معنی‌داری سروده است که نیز‌اکنون پس از گذشت قرن‌ها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامش‌بخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات می‌شود.

حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیده‌اند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را به‌دلیل شیرین زبانی معشوقه‌اش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقه‌اش، ۴۰ شبانه روز را به‌طور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زنده‌داری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو می‌کنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمه‌کاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.

در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار می‌شود.

 

آثار حافظ

دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی به‌طور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود می‌پرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابل‌توجه و تامل‌برانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبان‌های دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزل‌سرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیت‌های او بسیار درخشان و تماشایی است.

شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهم‌ترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن می‌خواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن می‌کند؛ به‌گونه‌ای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شده‌اند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفته‌ها به کمک زبان طنز بیان شود.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (16 اردیبهشت)