اقدام مشکوک علیه دیپلماسی
تاریخ انتشار: ۲۵ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۵۹۴۵۸
روز پنجشنبه گذشته درست در ساعاتی که نخست وزیر ژاپن در سفر مهم خود به تهران در حال ملاقات با رهبر معظم انقلاب بود، انفجار دو نفتکش متعلق به ژاپن در آب‌های خلیج فارس پرده از اتفاقاتی برداشت که پیرامون ایران در منطقه در حال رخ دادن است. اتفاقاتی که هرچند در ظاهر و در اوضاع کنونی با هدف متهم کردن ایران به دست داشتن در ناامن سازی وضعیت منطقه روی داده است اما در سطحی فراتر نشانگر روندی است که با هدف تخریب تلاش گسترده دیپلماتیک کشورها برای کاستن از تنش‌های پیرامون جمهوری اسلامی در پیش گرفته شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از این رو وزیر امور خارجه ایران در نخستین واکنش به این رویداد، اتهام زنی‌های مقام‌های امریکایی درباره حمله به دو نفتکش در دریای عمان را به تحرکات ضد ایرانی گروه «ب»، شامل «جان بولتون»، «بنیامین نتانیاهو»، «محمد بن سلمان» و «محمد بن زائد» مرتبط دانست و نسبت به این ادعاهای بی‌سند هشدار داد. این همان رویکردی است که پیشتر در رخدادهای مشابه دیپلماتیک ایران از جمله هنگام سفر سال گذشته رئیس جمهوری کشورمان به سوئیس و اتریش از سوی جریان‌های خارجی مخالف ایران در پیش گرفته شده بود. چنان که مرتضی مرادیان، سفیر ایران در دانمارک در واکنش به حادثه نفتکش‌ها در تنگه هرمز در حساب توئیتر خود به آن اشاره کرده و نوشته: «طرح تهاجمی در فرانسه همزمان با حضور رئیس جمهوری ایران در زوریخ، توطئه تروریستی در دانمارک زمانی که اروپا آماده اعلام طرح «اینستکس» بود و حمله به نفتکش‌ها زمانی که نخست وزیر ژاپن در ایران بود. آیا جهان توسط سناریوهای فریب، دست انداخته شده است. چه کسی از این سناریوها سود می‌برد؟» با این حال آنچه پس از حوادث دریایی رخ داده برای دو نفتکش در حال عبور صورت گرفت، تلاش نافرجام امریکا و برخی مخالفان منطقه‌ای ایران برای متهم کردن ایران و برگزاری نشست بی حاصل شورای امنیت بود. یعنی در شرایطی که ایران اتفاقات اخیر را محکوم و همزمانی آن با سفر نخست وزیر ژاپن به ایران را مشکوک توصیف کرد، امریکا با انتشار ویدئویی این حملات را به ایران نسبت داد و باعث شد شورای امنیت به طور فوق‌العاده نشست برگزار کند. این در حالی بود که اعضای شورا بدون نام بردن از ایران حمله به دو نفتکش را محکوم کردند و خواستار تحقیقات کامل و بی‌طرفانه در این زمینه شدند. این برای دومین بار طی یک ماه گذشته است که عبور و مرور نفتکش‌ها در آب‌های خلیج فارس با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود. در جریان آتش‌سوزی‌هایی که اواخر ماه گذشته در نزدیکی بندر فجیره امارات رخ داد، امریکا در مواضعی ادعاجویانه ایران را مسئول این حادثه دانست. ادعایی که هم ایران و هم سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل آن را نپذیرفتند.
روایت ایرانی
ایران انفجار نفتکش‌ها را مشکوک خواند
ادعاهای بدون سند و قابل انتظار امریکا مبنی بر دست داشتن ایران در انفجارهای اخیر آب‌های خلیج فارس در حالی بود که مقام‌های جمهوری اسلامی نقش داشتن در این حملات را بشدت رد کرده و مواضع فتنه‌جویانه مقام‌های امریکا را وجهی از عملیات ایران هراسانه دانستند. در همین چارچوب محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران حادثه رخ داده برای دو نفتکش در دریای عمان را مشکوک توصیف کرد و در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «در حالی که آبه شینزو نخست‌وزیر ژاپن در حال ملاقات با آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی بود، گزارش‌هایی از حملاتی به نفتکش‌های مرتبط با ژاپن منتشر شد.» او با مشکوک توصیف کردن حادثه‌ای که برای نفتکش‌های ژاپنی در خلیج عمان اتفاق افتاد، افزود: «طرح پیشنهادی ایران برای تشکیل «مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای» امری ضروری است.»
وزیر خارجه ایران در موضع دیگری ضمن رد اتهام‌زنی‌های بی سند مقام‌های امریکایی به ایران درباره تحرکات «تیم ب» هشدار داد. ظریف در پیام تازه توئیتری خود نوشت: «ایالات متحده بدون ارائه شواهد واقعی یا ضمنی، فوراً اتهام‌هایی علیه ایران زده است؛ موضوعی که روشن می‌کند تیم «ب» در حال حرکت به سمت طرح ثانویه خود است: بر هم زدن دیپلماسی شامل اقدامات آبه شینزو نخست‌وزیر ژاپن و لاپوشانی کردن تروریسم اقتصادی خود علیه ایران.» وزیر خارجه ایران همچنین افزود: «برخی سوءتفاهمات باعث شد که یک موضوع را روشن کنم: تیم «ب» در حال برهم زدن دیپلماسی شامل دیدار مهم و سازنده آبه شینزو نخست وزیر ژاپن و لاپوشانی کردن تروریسم اقتصادی اعمال شده توسط امریکا علیه ایران است.» پیشتر سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به موضع گیری‌های مدعی جویانه مقام‌های امریکایی گفته بود: «مشکوک بودن حوادث برای نفتکش‌ها نه تنها شوخی و خنده دار نیست، بلکه نگران کننده و هشدارآمیز است.» او با بیان اینکه مسئولیت تأمین امنیت تنگه هرمز، برعهده جمهوری اسلامی ایران است، تأکید کرد: «نشان دادیم که در سریع‌ترین زمان ممکن به کمک ملوانان کشتی‌های دچار سانحه رفتیم و آنها را نجات دادیم.» دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز در بیانیه‌ای با هشدار مجدد نسبت به تهدید و رفتارهای امریکا، نگرانی خود را درباره حوادث مشکوک تانکرهای نفتی ابراز و اعلام کرد: «ایران از جامعه بین‌المللی می‌خواهد تا به مسئولیت‌های خود در پیشگیری از این گونه سیاست‌ها و اقدامات غیرمسئولانه و خطرناک امریکا و متحدان منطقه‌ای آن در افزایش تنش در منطقه، عمل کند.»
از سوی دیگر علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز با بیان اینکه همه کشورهای منطقه باید مراقب باشند تا در تله فریب کسانی که از بی ثباتی در منطقه سود می‌برند نیفتند، تأکید کرد: «دولت ایران آماده همکاری‌های امنیتی، منطقه‌ای برای تضمین امنیت از جمله در آبراه‌های استراتژیک است.» حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در واکنش به این رویداد خواستار تشکیل یک کمیته حقیقت‌یاب در مورد حوادث اخیر منطقه شد.
خدمه نفتکش‌ها چگونه نجات یافتند؟
در پی وقوع انفجار نفتکش‌ها ۲۳ خدمه کشتی اول و ۲۱ خدمه کشتی دوم خود را به آب انداختند و در نهایت با شناورهای ایرانی به بندر جاسک انتقال یافتند. آن‌طور که الله‌مراد عفیفی‌پور، مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان درباره حادثه آتش‌سوزی دو فروند نفتکش خارجی عبوری در دریای عمان توضیح داد با اقدام سریع مرکز هماهنگی جست‌وجو و نجات دریایی (Mrcc) هرمزگان مستقر در بندر شهید رجایی، پرسنل نفتکش‌های سانحه‌دیده توسط شناورهای عبوری ایران نجات یافتند و پس از اطفای حریق پرسنل نجات یافته به نفتکش‌های خود بازگشتند.
واقعه
ماجرای انفجار چه بود؟
آتش‌سوزی دو نفتکش در دریای عمان به سرفصل اخبار بین‌الملل در روز پنجشنبه ۲۳ خرداد تبدیل شد. دو کشتی نروژی «فرونت التر» حامل اتانول و کشتی ژاپنی «کوکوکا کاریجس» حامل متانول، پس از عبور از تنگه هرمز در دریای عمان دچار آتش‌سوزی شدند. نفتکش اول مدتی پس از بارگیری در بندر ابوظبی و در ۲۵ مایلی جاسک دچار حادثه شد و ساعتی بعد کشتی دوم که از «الجبیل» عربستان راهی سنگاپور بوده است، دچار حادثه مشابهی شد. همزمان خبرگزاری ژاپنی «ان‌اچ‌کی» به نقل از وزیر تجارت این کشور اعلام کرد دو کشتی حامل محموله‌های انرژی در نزدیکی تنگه هرمز هدف حمله قرار گرفته است. خبرگزاری رویترز به نقل از یک کارگزار بیمه کشتیرانی گفته بود که در یکی از نفتکش‌ها انفجار ناشی از حمله از خارج به وقوع پیوسته است.
روایت امریکایی
صحنه‌آرایی امریکا
ساعتی از وقوع حوادث مشکوک در آب‌های خلیج فارس نگذشته بود که مقام‌های امریکایی بدون دستیابی به سندی از دست داشتن ایران در این حادثه، انگشت اتهام را به سوی آن نشانه گرفتند. در نخستین واکنش، مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا، ایران را مستقیماً مسئول حمله به این دو نفتکش معرفی کرد و در گفت‌وگو با خبرنگاران که به طور زنده از سایت وزارت خارجه امریکا پخش می‌شد، مدعی شد: «ارزیابی دولت ایالات متحده این است که ایران مسئول حملات روز پنجشنبه در دریای عمان است.» موضعگیری سریع و صریح پمپئو چنان بود که شبکه خبری رادیو امریکا در واکنش به این مواضع اعلام کرد، پمپئو در حالی سریعاً ایران را در دست داشتن به انفجارهای کشتی‌های نفتی متهم می‌کند که تاکنون هیچ سندی برای حقانیت سخنان خود ارائه نکرده است. رئیس جمهوری امریکا نیز با بازنشر ویدئوی اظهارات پمپئو در توئیترش جمله‌ای از او را تکرار کرد که «ارزیابی دولت ایالات متحده این است که ایران مسئول حملات اخیر دریای عمان است.» «ترامپ همچنین روز گذشته (جمعه) در گفت‌وگو با فاکس نیوز اتهام علیه ایران را تکرار کرد و گفت که «تنگه هرمز هرگز بسته نخواهد شد و اگر این اتفاق بیفتد برای مدت زمان طولانی نخواهد بود.» رئیس جمهور امریکا در ادامه این مصاحبه مدعی شد «ایران حمله به دو نفتکش در دریای عمان را انجام داده است.» اتهامات مقام‌های امریکایی علیه ایران به این موضعگیری‌ها محدود نماند و حتی ستاد فرماندهی مرکزی ارتش امریکا موسوم به «سنتکام» با انتشار تصاویری ادعا کرد نیروهای سپاه ساعاتی پس از این حمله، در حال جدا کردن یک مین کار نکرده از بدنه تانکر کوکوکا کوریجوس دیده شده‌اند. به ادعای مقام‌های امریکایی هواپیمای شناسایی نیروی دریایی امریکا فیلم کاملی از تحرکات این قایق ایرانی ضبط کرده است اما این ادعا با توضیحات رئیس شرکت کشتیرانی ژاپنی مالک کشتی کوکوکا کاریجس زیر سوال رفت. یوتاکا کاتادا امکان دخالت مین را رد کرد و گزارش‌های حاکی از برخورد مین با این نفتکش را نادرست خواند. به گفته کاتادا، خدمه نفتکش مزبور شناور نیروی دریایی ایران را نیز در آن نزدیکی مشاهده کردند ولی معلوم نیست که این اتفاق پیش از حادثه رخ داده و یا پس از آن.
شورای امنیت
پایان بدون نتیجه شورای امنیت
شورای امنیت سازمان ملل شامگاه روز پنجشنبه به درخواست امریکا برای بررسی موضوع حمله به نفتکش‌ها در دریای عمان پشت درهای بسته تشکیل جلسه داد و آن طور که منصور العتیبی، نماینده کویت، رئیس دوره‌ای این شورا، پس از جلسه به خبرنگاران گفت، اعضای شورا حمله به دو نفتکش را محکوم کردند و خواستار تحقیقات کامل و بی‌طرفانه در این زمینه شدند. او افزود: «در این خصوص هیچ سند و شواهدی ارائه نشده و لازم است تحقیقات ادامه یابد.»
رئیس دوره‌ای شورای امنیت درباره اینکه آیا ایران پشت این حادثه بوده است یا خیر، هیچ پاسخی نداد و گفت نام هیچ کسی برده نشده است. خبرگزاری فرانسه هم به نقل از منابع دیپلماتیک گفت که «دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل اتفاق نظری با موضع واشنگتن نداشته و تأکید داشته‌اند هیچ سند روشنی درباره ارتباط ایران با این حملات وجود ندارد.»
منبع: ایرنا
کلیدواژه: نفت کشتی دریای عمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۵۹۴۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا ایران بزرگ و قدرتمند نمی‌خواهد وارد جنگ با اسرائیل شود؟
فرارو- غسان شربل، مدیر مسئول روزنامه الشرق الاوسط
به گزارش فرارو به نقل از الشرق االاوسط، خطرناک‌ترین نکته در مورد شعله‌هایی که امروز خاورمیانه را فرا گرفته، آن است که بازیگران قدرتمند توانایی راه اندازی و به راه انداختن یک جنگ را دارند، اما توانایی پایان دادن به آن با یک ضربه ناک اوت یا یک توافق قابل دوام را ندارند. گستردگی بحران نشان می‌دهد که آرامبخش‌ها بی فایده هستند. آنها پیشتر آزمایش شده اند و صرفا جنگ‌های شدیدتری را به همراه داشته اند.
راه حل‌های واقعی مستلزم تصمیمات دردناک و غیرمحبوب هستند که به نظر می‌رسد طرفین قادر به اتخاذ آن نیستند. بنابراین، به نظر می‌رسد که منطقه در یک تله خطرناک و درگیری آشکار صرفنظر از شدت آن گرفتار شده است. مردم خاورمیانه شاهد وقوع تحولات دردناک هستند. ایالات متحده نیازی به نشان دادن قدرت خود ندارد. در میانه فروپاشی در خاورمیانه نقش روسیه محدود به نظر می‌رسد و چین بسیار دور است. هیچ کس برای جایگاه آمریکا در صندلی راننده رقابت نمی‌کند. آمریکا نیروی بزرگی است که نباید با آن دشمنی کرد. این یک منبع نگرانی به درجات مختلف برای متحدان و دشمنان آن کشور است.
در پی عملیات طوفان الاقصی آمریکا ناوگان خود را به منطقه اعزام کرد تا از سرایت جنگ و تبعات آن جلوگیری کند. امریکا در این زمینه موفق بود، اما نتوانست جلوی منازعات پس از آن در دریای سرخ و جنوب لبنان را بگیرد. هم چنین، امریکا نتوانست پهپاد‌های پرتاب شده توسط یگان‌های حشد الشعبی در عراق یا پیام‌های ارسال شده در سراسر جولان را متوقف کند.
همانند سایر نقاط جهان در خاورمیانه نیز نمی‌توان ماشین نظامی آمریکا را نادیده گرفت و آن ماشین توانایی فوق العاده‌ای در پیشگیری و بازدارندگی دارد. شاید آمریکا نتوانست تهران را از اقدام تلافی جویانه در پاسخ به حمله اسرائیل به کنسولگری آن کشور در دمشق بازدارد، اما موفق شد از وارد آمدن ضربه‌ای شدید بر اسرائیل توسط موشک‌ها و پهپاد‌های ایرانی جلوگیری کند.
ایران زمان حمله خود را اعلام کرد و موافقت کرد که حمله سبک باشد. ایالات متحده مانع از وارد شدن ضربات بزرگ به دو طرف شد، اما موفق نشد از تبادل پیام‌های داغ توسط دو طرف علیه یکدیگر جلوگیری کند.
روسیه درگیر جنگ خود در اوکراین است. چین محاسبات پیچیده و بلند مدتی دارد. این کشور یک چشم اش به اقتصاد و چشم دیگرش به تایوان است و برای دوئل با امریکا عجله‌ای ندارد.
بنابراین، ساکنان خاورمیانه خود را با یک سایه بزرگ مواجه می‌بینند: امریکا. با این وجود، ایالات متحده نیز در مورد ماهیت درگیری در خاورمیانه ضعیف است. با توجه به اینکه لابی اسرائیل عمیقا در نهاد‌های امریکا نفوذ کرده هر زمان که موضوع به تاسیس کشور فلسطین نزیک می‌شود نزاع در کنگره بالا می‌گیرد.
بنیامین نتانیاهو هرگز در سرپیچی از روسای جمهور قبلی آمریکا تردیدی به خود راه نداده است. او در سرپیچی از خواست بایدن رئیس جمهور فعلی امریکا نیز همان خط مشی پیشین را در پیش گرفته است. او می‌بالد که اسرائیل توسط کاخ سفید اداره نشود و ارتش اسرائیل که همیشه به زرادخانه مملو از تسلیحات آمریکایی خود متکی است، یک گروه شبه نظامی وابسته به امریکا نباشد که قوانین تعامل و خطوط قرمز آن توسط واشنگتن تحمیل شود.
ایران کشوری بزرگ و قدرتمند در منطقه است و تجربه نظامی بالایی دارد. ایران در بسیاری از کشورهای منطقه دارای نفوذ است و ویژگی‌های برخی از مناطق خاورمیانه را تغییر داده است. ایران می‌تواند در چهار کشور عربی که سال‌ها در حال اداره و تصمیم گیری در مورد انتخاب‌های آنها بوده است به بسیج نیرو بپردازد. ایران می‌تواند از چند جبهه به اسرائیل نزدیک شود. نیروهای نیابتی ایران می‌توانند در جنگ‌های طولانی و کم شدت شرکت کنند. اما این ایران قدرتمند نمی‌خواهد وارد یک جنگ مستقیم تمام عیار با اسرائیل شود چرا که می‌داند در صورت وقوع چنین درگیری‌ای ایالات متحده در حاشیه باقی نخواهد ماند. آزار و اذیت امریکا رویه چندین دهه‌ای اتخاذ شده از سوی ایران بوده، اما ایران می‌داند که نباید وارد جنگ مستقیم با امریکا شود و این موضوع اصولا قابل بحث نیست.
اسرائیل دارای زرادخانه نظامی است. ارتش آن کشور مرتکب قتل عام شده است قتل عامی که در جهان از جنگ جهانی دوم به این سو بی سابقه بوده است. جنگنده‌های اسرائیلی در سراسر آسمان خاورمیانه بیداد می‌کنند. ایران با شلیک موشک به تاسیسات هسته‌ای اسرائیل نزدیک شد و اسرائیل در پاسخ اقدامی انجام داد. غرب از جنایات اسرائیل انتقاد می‌کند، اما نمی‌تواند آن رژیم را رها کند.
اسرائیل همزمان ضعیف است. انبوهی از اجساد در غزه اعتقاد جهانیان را در مورد نیاز به ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی عمیق‌تر کرده است. آمریکا تسلیحات، مهمات و میلیارد‌ها دلار را به رگ‌های اسرائیل پمپاژ کرده، اما نمی‌تواند در مورد مناقشه فلسطین و اسرائیل به نفع خود تصمیم بگیرد. فلسطینیان کشته می‌شوند و اسرائیل در حال فرار از لحظه حقیقت است، اما نمی‌تواند برای همیشه فرار کند.
حماس قوی است. آن گروه در جریان وقایع ۷ اکتبر به اسرائیل ضربه بی سابقه‌ای وارد ساخت و مسئله فلسطین را دوباره در دستورکار جهان قرار داد. حماس قوی است، اما هزینه اقدامات آن گروه بالا بوده و چشم انداز پیش روی آن نیز شفاف به نظر نمی‌رسد. کارت بازی گروگان‌ها در دست حماس کافی نیست و نجات رفح نیز دور به نظر می‌رسد. علاوه بر این، ایجاد یک کشور فلسطینی در گرو برسمیت شناختن یک کشور اسرائیلی و ارائه تضمین‌های بین المللی بیشتر به آن رژیم است.
حزب الله قوی است. آن گروه پس از طوفان الاقصی حماس کارزاری را برای آزار و اذیت اسرائیل راه اندازی کرد، اما از شرکت در یک درگیری تمام عیار با اسرائیل نیز خودداری ورزیده است. حزب الله دارای زرادخانه پیشرفته‌ای است که می‌تواند به ارتش، موسسات و اقتصاد اسرائیل آسیب برساند. با این وجود، حزب الله نیز ضعف‌هایی دارد. اکثریت لبنانی‌ها خواهان جنگ تمام عیار با اسرائیل نیستند. لبنان محاصره شده نمی‌تواند در برابر ویرانی‌های گسترده در بیروت مشابه ویرانی‌هایی که در غزه دیده می‌شود مقاومت کند.
انتظار "آنتونیو گوترش" دبیر کل سازمان ملل بی فایده است. کلید‌ها در دستان آمریکای قوی و همزمان ضعیف نهفته است که در ماه‌های پیش رو انتخاباتی را برگزار خواهد کرد. آیا آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا می‌تواند فرمولی برای خاموش کردن شعله‌ها و هموار کردن راه برای راه حل ارائه دهد؟ آیا او می‌تواند تار و پودی ببافد که در آن سود، ضرر و ضمانت تقسیم شده و حد و مرز نقش‌ها و زرادخانه‌ها در منطقه ترسیم شود؟
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت