سهم دانشبنیانها از اقتصاد کشورهای توسعه یافته؛ ۴۰ برابر ایران
تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۰۰۸۳۳
روزنامه فرهیختگان در گزارشی آورده است: درحال حاضر، پژوهش و فناوری یکی از اولویتهای کشورهای مختلف دنیاست که در لوای آن میتوانند میزان درآمد کشورها را بالا برده و در ارتقای سطح علمی تاثیر بسزایی داشته باشند. بهطورکلی، آموزش نقش مهمی در توسعه اقتصادی هر کشوری اعم از در حال توسعه و توسعهیافته ایفا میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ورود دانشبنیانها
شرکتهای دانشبنیان، جزء سازمانهایی هستند که فعالیت آنها بر پایه دانش بوده و در همین راستا، ابداعات و اختراعهایی هم که در این شرکتها صورت میگیرد برهمین اساس استوار است. ابداعاتی که در قالب دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان انجام میشوند، رشد اقتصادی را به دنبال دارند که یکی از مهمترین یافتهها در بحث اقتصاد کلان به شمار میروند و کاملاً در کشورها صدق میکنند. آمریکا بهعنوان یکی از کشورهایی شناخته میشود که نبوغ بالایی در اختراعات دارد. طبق ارزیابی اقتصاددانان، بهطور تقریبی ۵۰ درصد رشد GDP سالیانه آمریکا صرف افزایش حجم ابداعات میشود. یکی از نقاطی که سهم بالایی در بالارفتن تولید ناخالص داخلی دارد، سیلیکونولی است. این مرکز که به قلب فناوری جهان معروف است در کالیفرنیای شمالی واقع شده و شرکتهای دانشبنیان متعدد و غولهای فناوری دنیا ازقبیل اپل، گوگل، فیسبوک، یاهو، اچپی، نوکیا، مایکروسافت، سونی، اینتل و… در آن قرار گرفتهاند. این منطقه ترکیبی از نیروی کار با مهارت و آب دیده، سرمایه کافی، زیرساخت و سابقه موفقیت کاری را دربرگرفته است.
به گزارش uschamberfoundation، بسیاری از دولتها و مشارکتهای دولتی- خصوصی سازمانهای توسعهیافته در دنیا در دهههای متوالی به دنبال آن بودهاند تا بتوانند فضایی مانند سیلیکونولی ایجاد کنند که با فعالیت شرکتهای دانشبنیان در آنجا تا حد امکان، بخش پژوهشی خود را تقویت کرده و در نتیجه GDP کشور را بالا ببرند. به عبارتی در سیلیکونولی میتوان حضور و همکاری صنعت و دانشگاه را به وضوح مشاهده کرد، بهطوری که استادان دانشگاه، دانشجویان برتر و مهندسان در مشارکت با یکدیگر توانستهاند ترکیبی از نمایش علم و فناوری، آموزش، صنعت، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و هنر را نشان دهند و با بهترین شکل ممکن ابداعات و اختراعاتی را پدید آورند که با ورود به بازار بخش صنعت را رونق دهند و به دنبال آن در بالا رفتن تولید ناخالص داخلی (GDP) نقش ایفا کنند. با پیشرفت فناوری، مهندسی، ریاضیات و دیگر علوم در کشورهای مختلف، علاوهبر بالا رفتن GDP، رونق بازار کار را هم به دنبال دارد؛ بهویژه مشاغلی که به این مهارتها مرتبط هستند. آینده وضعیت آمریکا و توانایی آن در کنارآمدن با چالشهای اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی با تغییر در فناوری و توسعه این بخش امکانپذیر شده است. در سالهای اخیر، حمایت از کارمندان و نیروهای کار جوان و کمک به شکلگیری و رونق کار استارتاپهای نوپا علاوهبر تاثیری که در رونق اقتصاد دارد، باعث بالا رفتن GDP و ایجاد مشاغل بیشتر میشود. بسیاری از استراتژیهای دولتی که بهمنظور رونق بخش تجارت مورد استفاده قرار میگیرند براساس این فرضیه بنا شدهاند که رشد ابداعات و فناوریها، رشد و رقابت را در اقتصاد جهانی قرن بیستویکم به دنبال دارند.
دانشگاهها بالابرنده GDP کشورها
امروزه، توزیع جهانی دانشگاهها بهگونهای است که تنها هفت کشور آمریکا، برزیل، فیلیپین، مکزیک، ژاپن، روسیه و هند بیش از نیمی از دانشگاههای دنیا را در اختیار دارند. در این میان، آمریکا با داشتن ۱۳ درصد دانشگاههای دنیا رتبه نخست را بین دیگر کشورها از آن خود کرده است. رشد آموزش عالی باعث ایجاد نگرشی شده است که براساس آن، سرمایههای انسانی لازمه پیشرفت اقتصادی و اجتماعی به شمار میروند. به گزارش voxeu، این ایده، نتیجه بررسی و مطالعه مجموعه دادههای بینالمللی جامعی حدود ۷۸ کشور است که نشان میدهد رشد دانشگاهها و افزایش تعداد دانشگاهها ارتباط مستقیمی با افزایش تولید ناخالص داخلی کشورها دارد و بهطور متوسط، ۱۰ درصد افزایش در تعداد دانشگاهها، درآمد یک منطقه را تا ۰.۴ درصد افزایش میدهد. به این ترتیب، در ابعاد وسیعتر هرچه دانشگاهها و پژوهشهایی که در دل آنها انجام میگیرد، بیشتر شود، میزان درآمدها و در نتیجه تولید ناخالص داخلی کشور بالاتر میرود. در انگلیس به این شکل است که چنانچه دانشگاهی به یکی از مناطق اضافه شود، درآمدهای ملی تا ۰.۷ درصد رشد مییابد. این مقدار بیشتر از هزینه احتمالی سالانهای است که براساس هزینه متوسط دانشگاه بهطور تقریبی ۱.۶ میلیارد پوند میشود. در سال ۱۹۰۰ میلادی، از هر ۱۰۰ جوان در دنیا، تنها یک نفر وارد دانشگاه میشد. یک قرن بعد و درست بعد از جنگ جهانی دوم، با شناخت ارزش سرمایه انسانی در پیشرفت روند اقتصادی و اجتماعی، این آمار بهبود یافت و از هر پنج جوان، یک نفر وارد دانشگاه میشد.
امروزه بیشتر دولتها حتی در کشورهایی که از نظر دانشگاهی بسیار قدرتمند هستند، برای آموزش عالی از اهمیت بالایی برخوردارند. شواهد حاکی از آن است که تحصیلات تکمیلی به نفع افراد تمام میشود، بهطوری که افراد تحصیلکردهای که تا مدارج بالاتر تحصیلات تکمیلی تحصیل کردهاند، درآمد بیشتری نسبت به افرادی دارند که تا مقاطع پایینتر درس خواندهاند. درواقع، سرمایه انسانی در رشد و توسعه کشور هم موثر است. دانشگاهها همچنین با تقویت و رشد ابداعات در منطقه، موجب رشد میشوند. این رشد و توسعه، رشد اقتصادی را هم به دنبال دارد که با رشد موسسات و مراکز آموزشی و دانشگاهها ارتباط تنگاتنگی دارد. محققان با مطالعاتی که روی ۷۸ کشور بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۰ انجام دادهاند، بیان کردهاند گسترش آموزش عالی در این دوره به رشد اقتصادی در دنیا کمک کرده است.
به گزارش businessinsider، یافتهها حکایت از آن دارد که افزایش دانشگاهها بهطور مستقیم با افزایش رشد اقتصادی در ارتباط است. دوبرابر شدن تعداد دانشگاهها با افزایش بیش از چهار درصدی تولید ناخالص داخلی در یک منطقه مرتبط است. عوامل مختلفی در این ارتباط تاثیرگذارند. دانشگاههای بیشتر، افراد بیشتری با مهارت بالا تربیت میکنند؛ به این معنا که نیروی کار کارآمدتری وارد بازار کار خواهند شد، ابداعات رونق میگیرد و درخواست پذیرش دانشجویان و کارمندان خوب بالاتر میرود.
آمریکا
آمریکا با دارا بودن بیشترین تعداد دانشگاهها در دنیا، تولید ناخالص داخلی بالاتری دارد. GDP آمریکا در سال ۲۰۱۹ تاکنون ۲۱ میلیارد دلار بوده که در مقایسه با سهماهه نخست سال ۲۰۱۹، ۳.۱ درصد رشد داشته است. کالیفرنیا با توجه به قلب فناوری سیلیکونولی که در آن واقع شده، ۱۳ درصد تمام مشاغل حوزه علوم و مهندسی را در کشور به خود اختصاص داده است. در این میان، هزینهای که از سوی بخش دولتی صرف آموزش عالی این کشور میشود، تنها ۰.۹ درصد است؛ درحالی که این میزان در بخش خصوصی که بیشتر شرکتهای دانشبنیان را دربرمیگیرد ۱.۷ درصد است. تولیدات مبتنیبر پایه دانشبنیان در آمریکا ۱۸.۲ درصد تولید محصولات جهان را دربرمیگیرد که بیشتر از خروجی اقتصادی کل کشورهای کانادا، کره و مکزیک است. خروجی اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۱.۶ درصد بود که ۲.۳۳ تریلیون دلار را شامل میشد. سهم تحقیق و توسعه (R & D) آمریکا از GDP حدود ۲.۷ درصد است.
آلمان
آلمان یکی از کشورهای قدرتمند در عرصه تولیدات محسوب میشود. تولید ناخالص داخلی (GDP) آلمان در سال ۲۰۱۸ حدود چهارتریلیون دلار بوده است که نسبت به سال قبل از آن ۱.۴ درصد رشد داشته، بهطوری که بعد از کره جنوبی و چین، با سهم ۲۳ درصدی، اولین کشور اروپایی از نظر سهم تولیدات مبتنیبر پایه دانشبنیان از GDP است. در این بین، ۲.۹ درصد از GDP به R & D تعلق میگیرد؛ همچنین یک درصد از بخش دولتی و ۰.۲ درصد از بخش خصوصی در حوزه آموزش عالی سرمایهگذاری شده است.
کرهجنوبی
کره جنوبی یکی از کشورهایی است که طی سالهای اخیر با تمرکز بیشتر روی تحقیق و توسعه یا R & D تا حد زیادی توانسته از نظر تولید ناخالص داخلی وضعیت بهتری پیدا کند و با رشد اقتصادی بالایی روبهرو شود. سهم بودجه این کشور از تحقیق و توسعه، دو برابر کشورهای پیشرفته و توسعه یافته است، بهطوری که ۲.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی کرهجنوبی در سال ۲۰۱۴ به تحقیق و توسعه تعلق گرفته است. در این کشور، ۰.۷ درصد از بخش دولتی و ۱.۲ درصد از بخش خصوصی و استارتاپها در آموزش عالی سرمایهگذاری میشود.
ایران
اما در ایران سهم شرکتهای دانشبنیان در تولید ناخالص کشور عدد قابلتوجهی است، براساس دادههای صندوق نوآوری و شکوفایی سهم کنونی شرکتهای دانشبنیان از تولید ناخالص داخلی نیمدرصد است، این درحالی است که براساس سیاستهای کلی علم و فناوری در افق ۱۴۰۴ سهم تعیینشده تولید ناخالص داخلی از فناوری و اقتصاد دانشبنیان ۵۰ درصد تعیین شده است که سهم ۱۰ درصدی GDP از فناوریهای پیشرفته و ۴۰ درصدی برای سایر فناوریهاست. البته مساله توسعه تحقیق و پژوهش و افزایش آموزش تکمیلی یکی از شاخصهای مهم تحقق این موضوع است، براساس اطلاعات جدید مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور پیشبینی میشد سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی در پایان برنامه پنجم توسعه به سه درصد افزایش یابد اما پس از پایان اجرای این برنامه این سهم تنها به حدود نیمدرصد رسید و اکنون در آستانه برنامه ششم نیز چشمانداز قابلتوجهی ارائه نشده است. این مساله درحالی است که کشورهایی ازجمله ژاپن، کره جنوبی و سوئد بیش از سه درصد و چین، آلمان و آمریکا بیش از دو درصد از تولید ناخالص خود را به پژوهش و تحقیقات اختصاص دادهاند.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: ایران شرکت های دانش بنیان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۰۰۸۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دانشبنیانها برای توسعه قدرت فناورانه چه امکاناتی نیاز دارند؟
محمدی شیران مدیرعامل و کارآفرین دانشبنیان در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: زمانی که در مورد اقتصاد دانشبنیان صحبت میکنیم، بجز جنبه مالی آن باید به بهرههای سیاسی آن نیز توجه کنیم. اینکه گفته میشود که گوشی پاناسونیک ژاپن روی میز رییس جمهور کشوری است که این کشور را بمباران اتمی کرده است یک شوخی نیست بلکه نمادی از هیبت نفوذ سیاسی با محصولات فناورانه است.
وی ادامه داد: محصولات فناورانه ایرانی در دو وجه امنیتی نیز بر بازار تاثیر دارند. یک وجه در خرید و امتیاز خاص امنیتی این محصولات است و وجه دیگر در نقطه عکس آن یعنی خرید نکردن محصولات فناورانه ایرانی توسط برخی کشور به دلایل امنیتی نهفته است؛ یعنی برخی کشورها توانایی استفاده از محصولات ایرانی را ندارند، چرا که در معرض خطر قرار میگیرند.
بحث کریدورهای حمل و نقل مسئله است
این صاحب کسب وکار دانش بنیان ادامه داد: دنیای استفاده از اهرم انرژی برای اعمال فشار بر دیگر کشورها به پایان رسیده است و هم اکنون بحث کریدورهای حمل و نقل مسئله است؛ اما این موضوع نیز محدود به شرق آسیا و خاورمیانه و اروپاست. پس میتوان گفت که مسئله پررنگ امروز بازدارنگی فنی است؛ یعنی کشورها به صورت عامدانه از شرکتهای دارای سطح دانش فنی بالا و به نوعی دانش بنیان حمایت میکنند تا با تولید محصولات فناورانه و فروش آنها در بازارهای هدف، از لحاظ فنی به آن کشور نفوذ کنند و آن را تحت سلطه درآورند.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال امارات اولین کشوری است که وزارت هوش مصنوعی دارد و همچنین نمایشگاهی به نام جیتکس را برگزار میکند که در قاره آفریقا هم اکنون خود را به عنوان قطب تکنولوژی مطرح کرده است. با این اوصاف میبینم که هیچ کس دیگر جرات تحریم کردن کشورهایی مثل چین و ژاپن را ندارد؛ چرا که این کشورها به گونهای سطح نفوذ تکنولوژی خود در دیگر کشورها را گسترش داده اند که تحریم آنها به معنای از کار افتادن بسیاری از لوازم کاربردی است.
دانش بنیانها برای بسط قدرت فناورانه چه امکاناتی نیاز دارند
شیران گفت: اولین موضوع این است که به لحاظ تحریمی شرکتهای ما از دسترسی آزاد به منابع اطلاعات فناوارانه دنیا محروم هستند و حتی اگر محصول پیشرفتهای هم در ایران تولید شود به آن اجازه فروش در دیگر کشورها که در اشراف سیستم بانکی و اطلاعاتی غرب وجود دارد، داده نمیشود.
وی ادامه داد: باید در نظر داشته باشیم که یک فرد ایرانی در بسیاری از کشورها حتی حساب تجاری نمیتواند افتتاح کند؛ و این یعنی تحریمهای ظالمانه غرب ملیت ایرانه را هدف گرفته است. از این رو لازم است که تمهیدات برای رفع مشکل تحریمها اندیشیده شود. دوم آنکه ما به دلیل فاصلهای که ایجاد شده است، شرکتهای ما ادبیات مورد نیاز و شناخت از فضای خارج از کشور را در اختیار ندارند.
این فعال اقتصادی اظهار کرد: سومین مورد به نرخ وحشتناک ارز برمی گردد. با توجه به نرخ بالای خرید ارز در ایران، شرکتهای دانش بنیان برای بحث تبلیغات و بازاریابی در خارج از ایران با هزینههای سرسام آوری روبرو میشوند که سرمایه هنگفتی را میطلبد.
اهمیت وجه امنیتی و سیاسی توسعه محصولات فناورانه
شیران در ادامه ضمن تاکید بر اهمیت وجه امنیتی و سیاسی توسعه محصولات فناورانه اظهار کرد: تاثیر دیگر توسعه صادرات محصولات دانش بنیان در ایجاد بازدارندگی است. یعنی صادرات برخی از محصولات دانش بنیان و فناورانه باعث ایجاد بازدارندگی سیاسی و امنیتی میشود. این تاثیر به حدی مهم است که برخی از کشورها برای آن به شرکتهای دانش بنیان خود یارانه و تهسیلات اعطا میکنند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال ژاپن برای حضور تویوتا در خاورمیانه یارانه پرداخت میکند. سوال اینجاست که چرا این کار را انجام میدهد؟ تجربه کار با شرکتهای بین المللی نشان میدهد که بسیاری از آن برای به دست آوردن عنصر بازدارندگی برای کشور مطبوع خود به شدت تلاش میکنند؛ چیزی که در ایران در مورد آن صحبت نمیشود.
انتهای پیام/