سبک‌شناسی پیکره‌بنیاد و کاربرد آن در شعر حافظ
تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۱۶۵۷۷
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، کاووس حسن‌لی مدیر مرکز حافظ‌شناسی در نشست مرکز حافظ‌شناسی و کرسی پژوهشی حافظ ضمن خوش‌آمدگویی به حاضران، گروه زبان‌شناسی و زبان‌های خارجه دانشگاه شیراز را از پیشگامان ایجاد پیکره زبان فارسی دانست.
وی، به اهمیت منابع پایه‌ای همچون پیکره‌های زبانی برای مطالعات مختلف پرداخت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ایجاد و گسترش پیکره‌های زبانی را همچون سرمایه‌های خام اولیه و معادن عظیمی دانست که نه تنها در تحلیل‌های زبانی ارزشمندند بلکه برای بسیاری از تولیدات زبانی و ادبی نیز کارآمد و گره‌گشا هستند.
وی افزود: پیکره‌های زبانی امروزه با فناوری‌های جدید که امکان جستجو‌های متنوع را می‌دهد، این منابع پایه‌ای و این داده‌های زبانی را بسیار کاربردی‌تر از گذشته کرده‌اند.
حسن لی گفت: حال اگر این بانک‌های پیکره‌ای از محدوده‌ی واژگانی فراتر برود و ساختار‌های نحوی و حتا کارکرد‌های هنری را هم فرابگیرد در توصیفات زبانی و در تحلیل‌های اجتماعی زبان هم دستگیر پژوهشگران خواهد بود.
مدیرمرکز حافظ‌شناسی تصریح کرد: با داشتن پیکره کامل زبانی از متون گذشته دیگر برای توصیف و تحلیل رفتار‌های حافظ با زبان فارسی نیازی به فیش‌نویسی و صرف وقت بسیار برای گردآوری اطلاعات نخواهیم داشت. چون همه این اطلاعات در همان منابع و بانک‌های پیکره‌های گردآوری شده است.
در ادامه این مراسم امیرسعید مولودی، استاد زبان‌شناسی دانشگاه شیراز، به سبک‌شناسی پیکره‌بنیاد و شیوه‌ی کاربست آن در اشعار حافظ پرداخت.
وی با بیان این مقدمه که با ظهور زبان‌شناسی پیکره‌ای در دهۀ ۶۰ غالباً تحلیل‌های دستی جای خود را به تحلیل‌های رایانه‌ای داده‌اند، گفت: تمرکز زبان‌شناسی پیکره‌ای روی روش‌ها و فرایند‌های مطالعۀزبان است و این حوزۀ مطالعاتی با مجموعه‌ای از متون الکترونیکی ماشین‌خواندنی به نام پیکره سر و کار دارد.
وی گفت: پیکره‌ها دارای انواعی، چون خاص، عام، تاریخی، موازی، به‌روزشونده، چندزبانه و زبان‌آموز هستند و نرم‌افزار‌های واژه‌نما / واژه‌یاب نمونه‌ای از این ابزار‌ها هستند که امکانات متعددی همچون نمایش واژه در بافت متنی، ارائه‌ی فهرست بسامدی واژه‌های متن، نمایش همایند‌های موجود در متن، مشخص‌کردن کلیدواژه‌های متن و ارائۀ خوشه‌های واژگانی را برای کاربران فراهم میکنند؛ بنابراین با داشتن چنین نرم‌افزار‌هایی می‌توان به مطالعات زبانی کمی و کیفی پرداخت.
مولودی افزود: در سبک‌شناسی پیکره‌بنیاد به منظور شناسایی سبک نگارش نویسنده، روش‌های دستی و ماشینی با یکدیگر تلفیق شده، تمامی مؤلفه‌های متن استخراج می‌شود.
وی گفت: ازجمله مواردی که توسط ماشین و به صورت خودکار صورت می‌پذیرد، محاسبۀ همایندها، خوشه‌های واژگانی، فهرست بسامدی واژه‌ها و کلیدواژه‌های متن است.
وی ادامه داد: مواردی که عمدتاً به‌صورت دستی و بعضاً به صورت ماشینی و خودکار صورت می‌گیرد نیز شامل برچسب‌زنی صرفی، نحوی و معنایی می‌شود؛ به این معنی که اطلاعات صرفی، نحوی و معنایی تمامی واژه‌های متن توسط انسان یا موتور‌های برچسب‌زن خودکار به پیکرۀ متنی اضافه می شود. با در اختیار داشتن داده برچسب‌خورده در سه سطح گفته‌شده و داشتن یک نرم‌افزار واژه‌نما می‌توان فهرست برچسب‌های صرفی و ساخت‌های نحوی و معنایی متن را به همراه فراوانی وقوعشان در متن شناسایی نمود و به تصویر دقیقی از سبک نویسنده دست یافت.
استاد دانشگاه شیراز تاکید کرد: روش مذکور را می‌توان در مورد هر اثری اعمال کرده و سبک نگارش آن را شناسایی نمود؛ بنابراین می‌توان این شیوۀ نوین مطالعاتی را بر روی متن الکترونیکی اشعار حافظ نیز به کار بست و سبک نگارش آن را براساس وجوه متعدد ذکرشده مشخص کرد.
مولودی در این جلسه به حاضران آموزش داد که برای انجام سبک‌شناسی پیکره‌بنیاد روی متن الکترونیکی اشعار حافظ چه مراحلی را بایستی طی کرد و از چه ابزار‌هایی برای این هدف استفاده کرد.
در حال تکمیل...
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: شعر اخبار دانشجویی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۱۶۵۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تفال به حافظ جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳؛ به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است..
فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.
به دام زلف تو دل مبتلای خویشتن است
بکش به غمزه که اینش سزای خویشتن است
گرت ز دست برآید مراد خاطر ما
به دست باش که خیری به جای خویشتن است
به جانت‌ای بت شیرین دهن که همچون شمع
شبان تیره مرادم فنای خویشتن است
چو رای عشق زدی با تو گفتم‌ای بلبل
مکن که آن گل خندان برای خویشتن است
به مشک چین و چگل نیست بوی گل محتاج
که نافه‌هاش ز بند قبای خویشتن است
مرو به خانه ارباب بی‌مروت دهر
که گنج عافیتت در سرای خویشتن است
بسوخت حافظ و در شرط عشقبازی او
هنوز بر سر عهد و وفای خویشتن است
شرح لغت: گنج عافیت:گنج نگاهداشت و ایمنی از رنج و بلا،تشبیه صریح.
تفسیر عرفانی:۱- اصلاً و ابداً راز این فال را با کسی در میان نگذار و با افرادی که ادعای ثروتمندی و قدرت میکنند، نشست و برخاست نکن.
۲- چرا اینقدر مایلی با کسانیکه ثروت و مقام دارند، رفت و آمد کنی؟ بدان که آن‌ها برای شما سودی غیر از فخر فروشی ندارند.
۳- به کسی علاقه داری و به او وعده‌ای داده‌ای و شما بر قول و قرار خویش پایبند هستی، اما واهمه داری که او وفای به عهد نداشته باشد. می‌توان به راحتی او را امتحان کنی و هدیه‌ای برای او بخری و عکس العمل او را مشاهده کنی. پس از آن نتیجه گیری کن. اگر او مقابله به مثل کرد، وفادار است وگرنه، بیهوده وقت خود را تلف می‌کنی و خود را کشته و مرده او ساخته ای. زیرا عشق باید عملاً از هر دو طرف ابراز گردد.
تعبیر غزل:به خود کرده گرفتار شده‌ای و اکنون در پی حل این مشکل به هر دری می‌زنی و از هر کسی کمک می‌خواهی، ولی این سعی تو بی فایده است. هیچ کس به جز خودت نمی‌تواند گره این مشکل را باز کند و بخاطر داشته باش که مشکلات کاری و اقتصادی تو نباید در سایر موارد زندگیت تولید اشکال نماید. در مورد عشقی که در سر داری می‌توانی به وفاداری طرف مقابل خود اطمینان داشته باشی.
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»