مردم و «حقوق شهروندی»
تاریخ انتشار: ۲ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۵۷۴۵۶
تیننیوز |
به گزارش تین نیوز به نقل از اعتماد، باتوجه به اینکه بحث حقوق شهروندی یکی از مهمترین شعارهای انتخاباتی روحانی بود، عملکرد دولت در حدود 6 ساله اخیر را چطور میبینید؟
متاسفانه به نظر میرسد اقدامات دولت در این راستا، چندان قابل قبول نبوده است. ما نمیدانیم دولت بهواقع تا چه میزان به احقاق حقوق شهروندان اعتقاد دارد که البته فکر میکنم بیاعتقاد نیست اما به هر حال آنچه در عمل رخ داده حاکی از این است که وضعیت حقوق شهروندی، پیشرفت چندانی نداشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چنانچه در روزهای گذشته نیز شاهد بودیم بحث امر به معروف به نحوی دنبال شده که جامعه را به سمتی ببرد تا هرکس بنابر صلاحدید خود بتواند به دیگران تذکر بدهد. این رویه بهزعم بنده، آسیبهایی بههمراه خواهد داشت و ممکن است برخی شهروندان مسائل شخصی خود را به این بهانه دنبال کنند و جامعه بهسمت خشونت حرکت کند.
از طرفی بحث ناهماهنگی میان قوا نین مزید بر علت شده است. چرا که از یکسو رییسجمهوری این مسائل را پیگیری میکند و همزمان ریاست قوه قضاییه نیز رویکرد مورد نظر خود را دنبال میکند. ما به هر حال نیازمند هماهنگی میان قوا در این رابطه هستیم تا آنچه شعار داده میشود، ضمانت اجرایی داشته باشد.بحث دیگر آشنایی شهروندان با این حق و حقوق است که متاسفانه برای شهروندان تشریح و تبیین نشده و بعضا به این سمت رفتهایم که انگار اساسا حقوق شخصی و شهروندی افراد تعریف نشده و حقوقی وجود ندارد.
بنابراین اگر بتوانند بحث حقوق شهروندی را بهصورت قانونی مصوب کنند، اگر دولت نفودی داشته باشد که بتواند اعمالنظر کرده و آن را اجرایی کند، بخشی از مشکلات مرتفع میشود. یکی دیگر از مسائل نیز این است که همین حقوق تعریف شده شهروندان به رسمیت شناخته شود. شما ببینید در کجای قانون گفته شده یک شهروند زرتشتی نمیتواند عضو شورای شهر شود؟ یا وقتی شهروندی که اعتراضی را مطرح میکند، مورد برخورد قرار میگیرد و بعضا حداقلهای حقوق شخصیاش نیز نادیده گرفته میشود. شما از وضعیت روزنامهنگاران باخبر هستید و میدانید همکارانتان چه مشکلاتی دارند و در مواردی بازداشت خبرنگاران بهنحوی انجام میشود که حتی نمیدانیم باید از کدام مرجع پیگیر موضوع باشیم.
در مورد وضعیت دانشگاهها نیز در همین روزهای اخیر شاهد خبر تعلیق انجمن اسلامی دانشگاه تفرش بودیم و برخی دیگر از تشکلهای دانشجویی نیز وضعیت مشابه دارند و این اوضاع با آنچه دولت و رییسجمهور از آن صحبت میکنند، فاصله دارد. آن هم در حالی که در همین دو ساله دولت دوم روحانی این اوضاع بدتر هم شده و حقوق افراد نادیده انگاشته میشود. همچنین وضعیت تشکلهای صنفی مثل معلمان یا کارگران که تحتفشار هستند.
حال آنکه وقتی از حقوق شهروندی صحبت میکنیم، باید حداقلهایی را برای شهروندان فراهم کنیم. این وضعیت بهخودی خود آزاردهنده است که از طرفی از حقوق شهروندی صحبت کنیم اما در عمل کاری نشود. در بحث حصر نیز دیدیم که آقای روحانی درجریان هر دو انتخابات وعدههایی دادند اما اکنون حدود 10 سال میگذرد و اگرچه وضعیت محصوران تاحدودی بهبود یافته اما به هر حال تکلیفشان همچنان نامشخص است.
زمزمههایی از تدوین لایحهای بنابر منشور حقوق شهروندی مطرح شد. آیا لایحهای به مجلس آمده است؟
تا جایی که اطلاع دارم لایحهای با این مضامین به مجلس نیامده است.
درجریان تدوین منشور حقوق شهروندی با وجود انتقادها و اینکه منشور صرفا همان بازنویسی اصول مختلف قانون اساسی به صورت یکجاست، اما با توجه به بحثی که درباره عدم تعریف حقوق شهروندی داشتید، آیا این منشور لااقل حدود این حقوق را مشخص نکرد؟
به این لحاظ موافقم که منشور حقوق شهروندی موفق بوده است. البته اگر اشتباه نکنم حتی شخص رییسجمهور نیز تاکید کرد که با توجه به آنچه در منشور آمده، برآمده از نص قانون اساسی است، نیاز به تصویب مجدد نیست. ضمن آنکه به نظرم منشور حقوق شهروندی دارای محتوای خوبی است و مشکل بیشتر از آنکه در بعد قانوننویسی باشد، به مرحله عملکرد بازمیگردد.
مهمترین بحث، چه در حقوق شهروندی چه اسناد بالادستی مشابه این است که ضمانت اجرایی داشته باشند. وگرنه همه حرفهای زیبا را بلدیم اما مساله این است که تا چه میزان قادر به عملیاتی کردن ایدهها هستیم.
اشارهای به وضعیت اصناف و گروههای مختلف اجتماعی از منظر حقوق شهروندی داشتید. با توجه به سابقه دوسالهتان در ریاست فراکسیون زنان در مجلس دهم، اوضاع زنان را چطور ارزیابی میکنید؟
در مورد وضعیت زنان نیز باید اذعان کنم که تلاشهایی در دولت روحانی شکل گرفته و سعی شده لااقل از زنان در عرصههای مدیریتی بیشتر استفاده شود اما همچنان تبعیضهایی دیده میشود. چنانچه زنان بسیاری را میشناسیم که با سابقه 30 ساله در حد همان کارشناس باقی مانده و ارتقای شغلی را تجربه نکردهاند.
آن هم وقتی دقت کنیم که تعداد دختران تحصیلکرده ما رو به افزایش است اما متاسفانه جذب بازار کار نمیشوند و بهخصوص در بحث استخدام و جذب هیاتهای علمی شاهد این اوضاع هستیم. بنابراین پیگیر هستیم که زنان در این سالها تا چه میزان ارتقای شغلی پیدا کردند. متاسفانه در کشور ما، جایگاه زن به عنوان جنس دوم جا افتاده و انتظارمان از دولت روحانی تلاشی دوچندان است.
چنانچه اخیرا خانم دکتر شرفبافی که به عنوان مدیرعامل سازمان هواپیمایی کشوری منصوب شده بود، با روی کار آمدن آقای اسلامی در وزارت راه، به سرعت برکنار شد. فراموش نکنیم در جامعه مشکلات زنان بسیار زیاد است و لازم است شرایطی برایشان فراهم شود که بتوانند به طور برابر با مردان رقابت کنند.
وضعیت حقوق اقوام و مذاهب را چطور میبینید؟
البته ما نباید مسائل را قومیتی کنیم؛ چرا که همه در ایرانی واحد زندگی میکنیم اما این مساله نباید منجر به تضییع حقوق اقوام و مذاهب شود. بهویژه در استانهای خود باید بیشتر بهکار گرفته شوند. نکته مهم دیگر احترام به حقوق این عزیزان است. چرا که این رویه نقشی کلیدی در حفظ انسجام و اتحاد ملی دارد.
خوشبختانه در این سالها حالت خودانتقادی پیدا کرده و میبینیم مثلا جوکهای قومیتی بسیار کمتر شده اما بعضا شاهد نوعی رویکرد بالا به پایین هستیم که فکر میکنم این معضل با فرهنگسازی در صدا و سیما و سایر مراجع فرهنگساز قابل اصلاح است تا بتوانیم با احیای فرهنگ قومی و احترام به این فرهنگ بتوانیم اقداماتی داشته باشیم.
عملکرد فراکسیون حقوق شهروندی مجلس را چطور میبینید؟
بیشتر فرصت و وقت ما در فراکسیون حقوق شهروندی به بحث زندانیان و افراد بازمانده از تحصیل اختصاص یافته و همچنان هم پیگیر این مسائل هستیم.
فارغ از اقدامات ساختاری در وضعیت موجود نیز رییسجمهور اختیاراتی دارد و در ضمن، موظف به دفاع از حقوق شهروندان است. عملکرد آقای روحانی را در این راستا چطور ارزیابی میکنید؟
حتما درجریان اخبار تبعید و حکم زندان برای مهدی حاجتی، نماینده شورای شهر شیراز هستید. به هر حال رییسجمهور نفر دوم اجرایی کشور است و حتما میتواند این مسائل را پیگیری کند و از حقوق شهروندان صیانت کند. آقای روحانی یک حقوقدان است و در دولت خود از منشور حقوق شهروندی رونمایی کرده اما در عمل اقداماتش کافی نبوده. در بحث فیلترینگ تلگرام نیز شهروندان در نهایت مشکل را از دولت دیدند. واقعا دیدیم که حقوق ملت ضایع شد و این اقدام عملا به کاهش کاربران هم نینجامید و حتی ارگانهای رسمی هم دوباره به این پیامرسان بازگشتند.
کاش لااقل گزارشی از نتایج این فیلترینگها ارایه میشد تا مشخص شود سیاست فیلترینگ تا چه میزان موفق بوده است.بحث کنسرتهای موسیقی که بعضا با لغو مجوز ناگهانی مواجه میشوند یا برخی نهادها و افراد در بعضی نقاط کشور خود را تافته جدابافته میدانند و قوانین خود را اجرا میکنند. همین طور در بحث ورود زنان به ورزشگاهها شاهد یک وحدت رویه نیستیم.
و سوال آخر درباره آخرین اقدامات دولت؛ خانم جنیدی، معاون حقوقی رییسجمهور دیروز اعلام کرد که مسوولیت حقوق شهروندی به این معاونت ارجاع شده است. در حالی که در ابتدای دولت دوازدهم زمزمههایی از تبدیل دستیار ویژه رییسجمهور در حقوق شهروندی به معاونت حقوق شهروندی مطرح بود، حالا همان سمت دستیار ویژه هم حذف شده و قرار است موضوع در همان معاونت حقوقی دنبال شود. نظرتان در این باره چیست؟
ممکن است فکر بدی نباشد؛ خانم جنیدی گفتند که این وضعیت در ساختار دولت برای مردم نمیارزد اما برای دولت هم نمیارزد.. دولت ساختاری را درست کرده که کارآمد نبوده و برای مردم هم قطعا جواب نداده است. به هر حال دولت باید به فکر کارنامه خود هم باشد و امیدواریم بتوانند با ساختار جدیدی که درنظر دارند، این مهم را احیا کنند. ضمن آنکه این مساله نیاز به هماهنگی با قوه قضاییه هم دارد و نهادی فراقوهای همچون شورای عالی سران قوا میتواند هماهنگکننده خوبی باشد.
منبع: تین نیوز
کلیدواژه: حقوق شهروندی پروانه سلحشوری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۵۷۴۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت حقوق بشر در ایران برای اولین بار به صورت مکتوب منتشر میشود
مراسم رونمایی از کتاب نقض حقوق بشر در کانادا و سوئد روز سهشنبه، ۱۱ اردیبهشت، با حضور کاظم غریب آبادی معاون امور بینالملل قوه قضاییه و دبیر ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران و جمعی از کارشناسان حقوقی و فرهنگی و همچنین اساتید دانشگاه برگزار شد.
در این مراسم از دو جلد کتاب با عنوان «نگرانیهای حقوق بشری در دو کشور کانادا و سوئد طی دو دهه گذشته از منظر نهادهای بینالمللی حقوق بشری» رونمایی شد.
غریب آبادی در این مراسم ضمن اشاره به اینکه بحث حقوق بشر از دو بعد مهم است، گفت: نخست حمایت و ارتقای حقوق بشر در داخل است و دوم از آنجایی که ما آماج اتهامات برخی کشورها قرار داریم، بنابراین وظیفه داریم وضعیت حقوق بشر را در این کشورها رصد کنیم و ببینیم که آیا در این زمینه صادق هستند یا خیر.
دبیرستاد حقوق بشر با بیان اینکه از اکتبر گذشته مشخص شد رویکرد جامعه بینالمللی نسبت به حقوق بشر آنگونه که برخی کشورها میگویند، باید تغییر کند، اظهار کرد: ما برای اولین بار تصمیم گرفتیم وضعیت حقوق بشر را در داخل ایران به صورت مکتوب منتشر کنیم؛ همچنین یکی از کارهایی که در ستاد حقوق بشر انجام میشود، پایش حقوق بشر در برخی کشورهاست؛ ستاد حقوق بشر منبع را نه رسانهها و ژورنالیستی بلکه بر رویکرد سازوکارهای بینالمللی قرار داده است، اما این به معنای درست بودن هرچه آنها میگویند، نیست.
وی همچنین به بررسی گزارش گزارشگران سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در کشورها طی دو دهه اشاره کرد و گفت: این گزارشگران سفرهایی به کشورها دارند و گزارشها و توصیهنامههایی منتشر میکنند که اینها در ستاد حقوق بشر بررسی شدهاند.
غریب آبادی، ادامه داد: در مرحله نخست بررسی وضعیت کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، ایسلند، کانادا، آلمان، سوئد در دستور کار قرار گرفتند؛ مبنای کتب بر زبان فارسی نبود و کتابهای مذکور به زبان انگلیسی هم منتشر شدند.
دبیر ستاد حقوق بشر با بیان اینکه دلیل انتخاب این هفت کشور این است که در وهله نخست این کشورها در زمینه حقوق بشر مدعی هستند و ثانیا این کشورها علیه ایران اقدامات و اتهاماتی وارد میکنند، عنوان کرد: رویکرد ما تدافعی نیست؛ بهزودی و ظرف یک ماه آینده رویکرد تهاجمی در حوزه حقوق بشر را نهایی میکنیم که بعد پاسخگویی، رفع ابهام و تعامل هم دربردارد؛ تصمیم بر این است که در این رابطه سندی تهیه شود که پیشنویس آن آماده شده است.
وی در بخشی دیگر با اشاره به اینکه کانادا کشوری است که گرفتار نقض گسترده حقوق بشر است و حقوق بومیان در این کشور نقض میشود، اضافه کرد: کانادا هم در داخل و هم در ارتباط با کشورهای دیگر حقوق بشر را نقض میکند؛ این کشور هر سال در نشست مجمع عمومی سازمان ملل علیه ایران قطعنامه صادر میکند.
غریب آبادی، اضافه کرد: سوئد نیز به همین شکل است؛ اکنون حمید نوری چهار سال است که در این کشور بازداشت است و همه حقوق وی نقض شده است؛ حمید نوری تبعه ایران است و وظیفه ما است که تمام تلاشها را درباره این شهروند ایرانی انجام دهیم؛ انشاالله که بتوانیم حمید نوری را به دامان خانواده بازگردانیم.
معاون امور بینالملل قوه قضاییه در بخشی دیگر با تاکید بر اینکه حقوق بشر یک موضوع سیاسی شده است، عنوان کرد: نهادهای حقوق بشری درباره فلسطین چه کردند، درباره دانشگاههای آمریکا نهادهای حقوق بشری هنوز یک بیانیه هم صادر نکردند؛ شورای حقوق بشر درباره آمریکا سکوت کرده، اما در ایران چه اتفاقی افتاده که این نهاد چندین بیانیه صادر میکند، اما کمیساریای عالی درباره آمریکا سکوت کرده است.
دبیر ستاد حقوق بشر، تصریح کرد: سیاستزدگی در حقوق بشر تنها درباره کشورها روی نداده و نهادهای بینالمللی هم دچار این سیاستزدگی شدند.
غریب آبادی در بخشی دیگر با اشاره به اینکه درباره بحث تحریم اقدامات زیادی انجام شده و ادبیاتسازی گستردهای درباره تحریمهای یکجانبه صورت گرفته است، گفت: پروندههای زیادی در شعبه پنجاهوپنجم دادگستری تهران درباره تحریمها باز شده است؛ همچنین پروندههایی برمبنای طرح شکایت از سوی شاکی خصوصی از جمله بیماران پروانهای تشکیل شده است.
دبیرستاد حقوق بشر، اظهار کرد: موارد نقض را باید با استفاده از ابزارهای خود پیگیری کرده و باید به دنبال اجرای حکمهای صادرشده برویم، تاکید کرد: این موضوع پیگیری شده و آرای محاکم ما باید اجرا شود؛ در این رابطه کشتی که محموله نفتی آمریکا را داشت توقیف شد و براساس حکم دادگاه درباره بیماران پروانهای باید صرف شود که اقدام خوبی است.
غریب آبادی در بخشی دیگر با بیان اینکه یکی از مطالباتی که مقام معظم رهبری همواره تاکید داشتند دفاع از حقوق مستضعفان است، افزود: در حوزه دفاع از حقوق مردم غزه اقدامات زیادی انجام شده است.
دبیر ستاد حقوق بشر همچنین نقش سازمانهای مردمنهاد و رسانهها را در زمینه پایش و رصد حقوق بشری بسیار مهم خواند و گفت: در این موضوع نیز از اقدامات پژوهشگران و دانشگاهها استقبال میشود.
در پایان این مراسم با حضور دبیر ستاد حقوق بشر و مدعوین، از کتاب نگرانیهای حقوق بشری در دو کشور کانادا و سوئد طی دو دهه گذشته از منظر نهادهای بینالمللی حقوق بشری رونمایی شد.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حقوقی قضایی