به نقل از «ایرنا»

تحول دستگاه قضا، حرکت از الگوی امنیتی قضایی به الگوی اجتماعی فرهنگی

تاریخ انتشار: ۴ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۸۸۴۶۲

در جریان تغییر و تحولات مدیریتی در کشور اتفاقات مثبتی رخ می‌دهد که نشان از اصلاح گری و بهبود فرایندها و رویه هاست، اتفاقاتی که علیرغم ساده و معمولی بودن تاثیرات عمیقی در مناسبات اجتماعی فرهنگی و حتی سیاسی دارد.

نمونه بسیار ساده ای از این دست اقدامات که قاعدتاً نباید بر اساس آرمان‌های نظام و انقلاب چندان هم دور از انتظار باشد، اقدام حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری امام جمعه موقت تهران که مدتی را توفیق تلمذ در محضر ایشان را داشتم، بود که در اولین روز حضور برای نماز از خیابان عادی و در میان مردم بدون تشریفات، محافظ و … محل برگزاری نماز وارد شدند و موانع محل نشستن مردم و مسئولان را هم برداشتندکه این اقدام با استقبال نمازگزاران تهرانی مواجه شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اقدامی که پیشتر آیت الله‌آل هاشم امام جمعه تبریز هم انجام داده بود.

پس از انتصاب آیت الله رئیسی به ریاست قوه قضائیه شاهد اقدامات و تحولات مثبتی در دستگاه قضا بوده‌ایم؛ بی تردید قوه قضائیه نقش غیرقابل انکاری در اجرای عدالت، توجه به قانون، مبارزه با فساد در زمینه‌ها و سطوح مختلف، ایجاد امید و مشارکت مردم، حفظ مشروعیت، وحدت ملی و بسیاری از مؤلفه‌های دیگر را در جامعه بر عهده دارد. به اذعان کارشناسان و متخصصان حوزه‌های اجتماعی، عملکرد مثبت و دقیق این رکن حکومتی، می‌تواند تأثیرات جدی را در رشد، توسعه و پیشرفت کشور داشته باشد همانگونه که می‌تواند نقش بسیار مخرب و غیرقابل جبرانی را دی پی داشته باشد.

آیت الله رئیسی سال‌ها در دستگاه قضا حضور داشته است و بیش از هر کس دیگری نیازمندی‌ها، ظرفیت‌ها، فرصت‌ها و البته تهدیدات و چالش‌های آن را می‌شناسد و همین شناخت از دستگاه قضا عامل مؤثری برای انتخاب ایشان از سوی رهبر انقلاب بوده است. در همین دوره کوتاه هم تحولات جدی و مهمی در این دستگاه رخ داده و می‌توان نگاه امیدوارانه جامعه و به ویژه رسانه‌های کشور نسبت به مواضع و اقدامات اخیر رئیس قوه قضائیه را مشاهده کرد. گفت و گو های رسانه ای آیت الله رئیسی نشان می‌دهد که ایشان بر ضرورت پاسخگویی دستگاه قضا و در پی آن اقناع افکار عمومی کاملاً واقف هستند.

تاکید رئیس جدید قوه قضائیه بر پیشگیری پیش از وقوع جرم، ضرورت کاهش زمان رسیدگی‌ها، ایجاد ساز و کارهای دقیق ارتباطی، توجه به ابزارهای نوین، تغییر ساختار بر اساس نیازمندی‌ها، برگزاری جلسات کارشناسی با گروه‌های مرجع و نخبگان جامعه و … نشانه‌ای از عزم جدی ایشان بر گسترداندن عدالت و رفع کاستی‌هاست.

اما نکته‌ای که در روزهای اخیر اخبار آن به سرعت در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشت، دستور اخیر رئیس قوه قضائیه در پی برگزاری نشست با جمعی از فعالان حوزه حقوق زنان بوده که فارغ از تأثیرات مختلف و متنوع دیگری که مانند هر نشستی با متخصصان و اندیشمندان می‌تواند به دنبال داشته باشد، یک نکته مهم را در خود داشت و آن هم استفاده بی منطق و بی دلیل از چادر برای بانوان زندانی بود که بسیاری از آنان در شرایط عادی این نوع پوشش را انتخاب نکرده‌اند و تنها در جایگاه متهم و مجرم می‌بایست برای حضور در دادگاه از آن استفاده کنند، رویدادی که همواره موجب وهن و آزردگی بخش قابل توجهی از جامعه نیز بود.

می‌توان این موضوع را از چند منظر مورد توجه قرار داد:

۱- رویکرد رئیس قوه قضائیه به این موضوع و اثرات اجتماعی و فرهنگی اقدامی که به نظر می‌رسد زودتر می‌توانست اصلاح شود اقدامی مبارک است. این مهم خوشبختانه هر چند دیر هنگام از سوی ریاست محترم قوه قضائیه مورد توجه قرار گرفت و استفاده از این پوشش برای بانوان در مقام مجرم یا متهم در مراحل رسیدگی منتفی شد.

۲- نکته مهم دیگر سرعت اجرای این دستور بود که بنا به نقل بسیاری از رسانه‌ها در کمتر از ۱۲ ساعت در دادگاه‌ها اجرایی و عملیاتی شد. این امر نشان می‌دهد به واقع اگر اراده‌ای برای اصلاح وجود داشته باشد می‌توان در کمترین سرعت ممکن اقدام کرد و در مسیر نیاز و ضرورت مورد مطالبه مردم گام برداشت.

اکنون این سوال مطرح است که آیا نمی‌توان در مسیر اصلاح بسیاری از روندهای اشتباه، نادرست، که به عمد یا سهو از سوی برخی از تصمیم سازان و تصمیم‌گیران صورت می‌گیرد، اقدام کرد؟ روندهایی که بعضاً در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، روانی و … آسیب‌های جدی را برای جامعه به دنبال داشته‌اند و با وجود اینکه کوچک و ناچیز به نظر می رسند، اما اثرات مخرب فراوانی به همراه دارند.

۳- دیگر، توجه رسانه ملی و دیگر نهادهای متولی فرهنگ‌سازی و حفظ هویت دینی، اسلامی و ایرانی مردم است که آیا می‌توانند در مسیری که رئیس قوه قضائیه در یک اقدام فرهنگ‌ساز برداشته‌، گام بردارند. هنوز در سریال‌ها و فیلم‌های صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و یا هر بخش دیگر که در تولید فرهنگ ایفای نقش می‌کند، بانوان خانواده‌های متمول و بدون دغدغه، به قول معروف کلاس بالا، بالانشین و … با پوششی غیر از چادر هستند و خانواده‌های فقیر، گرفتار با دغدغه‌های فراوان خانوادگی، اجتماعی و… با پوشش چادر حضور دارند.

البته بیان این موارد صرفاً تأیید یا رد یک نوع پوشش نیست، بلکه تنها توجه به ضرورت تصحیح یک نگاه نادرست است؛ چرا زمانی که بخش قابل ملاحظه‌ای از یک جامعه، چادر را به عنوان پوشش خود انتخاب کرده‌اند، باید در نهادهای فرهنگی و متولی این امور، چادر بر بانوان مجرم، متهم، گرفتار، فقیر و … پوشانده شود.

رویکرد رئیس قوه قضائیه می‌تواند تلنگری باشد نه برای تنها اصلاح این مسئله، بلکه برای اصلاح بسیاری از روندها و دیدگاه‌هایی که اتفاقاً بدون تشریفات و ملاحظات هم قابل اصلاح هستند و می‌توانند زمینه ساز آرامش، امنیت، رفاه و پیشرفت مردم در تمامی حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی باشد. فرهنگ‌سازی و رویکردهایی که نهایتاً می‌تواند رضایت جامعه و تک تک افراد را تضمین کند به شرط آنکه هر فردی در هر جایگاهی به این مهم بیاندیشد و در جهت اصلاح ساختار، روندها و رویکردها اقدام نماید و طرحی نو دراندازد.

** دکترای جامعه شناسی سیاسی و کارشناس ارشد روابط بین الملل

منبع: ایرنا

کلیدواژه: عفاف و حجاب سید ابراهیم رییسی هفته قوه قضاییه جامعه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۸۸۴۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسئولان قضایی با اهالی فن در موضوعات مختلف مشورت کنند

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،  حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای طی سخنانی در آیین تکریم و معارفه معاون اول قوه قضاییه اظهار کرد: آقای دکتر مصدق در طول بیش از ۳۰ سال خدمت در بخش‌های مختلف قوه قضاییه وسع خود را برای پیشرفت امور محوله گذاشتند.
رئیس قوه قضاییه در ادامه با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی و مدیریتی حجت‌الاسلام والمسلمین خلیلی معاون اول جدید دستگاه قضا بیان داشت: حجت‌الاسلام والمسلمین خلیلی شخصیتی است که تمام مراحل و مراتب قضایی را طی کرده و اهل تدبیر، نوآوری، تلاش، هماهنگی و مشورت است.
رئیس دستگاه قضا تصریح کرد: همه ما مسئولان قضایی باید توجه کنیم که عهده‌دار مسئولیتی خطیر و تکلیفی سنگین هستیم؛ لذا باید خیلی مراقبت کنیم و در انجام تکالیف، تلاش مضاعف داشته باشیم؛ گاهی ناچاریم از یک امر مباح نیز اجتناب کنیم.
رئیس عدلیه بیان داشت: توقعات به حقی از ما مسئولان قضایی وجود دارد لذا باید با صبر و حوصله و بردباری در برابر موانع و مشکلات بایستیم و امور محوله را به نحو احسن به پیش ببریم.
قاضی‌القضات اظهار داشت: ما در سمت‌ها و مسئولیت‌های قضایی باید بیش از دیگران به حُسن‌خلق توجه داشته باشیم و تمامی همکاران قضایی باید همواره تکریم ارباب رجوع و مراجعان را در زمره اولویت‌های خود قرار دهند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای بیان داشت: امروز بیش از اوقات دیگر به هماهنگی و همکاری نیازمندیم؛ در این راستا نباید از وجود اختلافات و به میدان آمدن افکار و نظریات و سلیقه‌های مختلف هراسید؛ این هنر ماست که با شنیدن اقوال مختلف، اَحسن آنها را انتخاب کنیم و با متخصصین و اهالی فن و انسان‌های خبره در موضوعات مختلف مشورت کنیم.
رئیس قوه قضاییه در پایان خاطرنشان کرد: تاکید من به مسئولان قضایی آن است که در نحوه تعامل با بخش‌های مختلف قوه قضاییه بر اساس تبیین و اقناع عمل کنند؛ چرا که پیشبرد برخی از امور و رفع برخی از مسائل صرفاً با رویکرد دستوری امکان‌پذیر نیست و باید پیوست‌های تبیینی و توجیهی نیز همراه دستور صادره باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصدق: طی مدتی که مسئولیت معاونت اول قوه قضاییه را عهده‌دار بودم، ارتباطات مستمر و خوبی را با مجلس و دولت برقرار کردیم
پیش از سخنان رئیس دستگاه قضا، حجت‌الاسلام والمسلمین «مصدق» طی سخنانی ضمن تشکر، قدردانی و طلب حلیّت از رئیس قوه قضاییه و مجموعه دستگاه قضایی، خدمت به مردم را مهمترین عبادت دانست و اظهار کرد: مفتخر هستم که حدود ۳۵ سال از عمر خود را در دستگاه قضایی و در راه ارائه خدمت به مردم صرف کردم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه همه ارکان قوه قضاییه در اجرای دقیق سند جدید تحول و تعالی دستگاه قضایی کوشا باشند، گفت: جا دارد از همه مسئولان و افرادی که در تنظیم و تدوین سند تحول و تعالی جدید قوه قضاییه نقش داشتند، قدردانی به عمل بیاورم.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصدق افزود: طی مدتی که مسئولیت معاونت اول قوه قضاییه را عهده‌دار بودم، ارتباطات مستمر و خوبی را با مجلس و دولت برقرار کردیم و جا دارد که در این راستا از آقای مخبر معاون اول دولت، وزیر دادگستری و هیئت رئیسه مجلس قدردانی کنم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به عملیات افتخارآمیز «وعده صادق» و تنبیه صهیونیست‌های متجاوز توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: طی روز‌های اخیر شاهد بودیم که همه مردم ایران از انجام عملیات وعده صادق که توسط سپاه انجام شد، احساس غرور کرده و به ایرانی بودن خود افتخار و مباهات کردند؛ به طور کلی از مجموعه نیرو‌های مسلح اعم از ستاد کل، ارتش، سپاه، فراجا و وزارت دفاع که برای کشور افتخارآفرینی می‌کنند قدردانی به عمل می‌آورم.
حجت‌الاسلام والمسلمین خلیلی: اگر ما امروز از تحول در دستگاه قضا سخن می‌گوییم و می‌خواهیم به نقطه مطلوب در قوه قضاییه برسیم
حجت‌الاسلام والمسلمین «خلیلی» نیز طی سخنانی در این مراسم، اظهار کرد: از خداوند متعال می‌خواهم که توفیق دهد تا بتوانم در مسئولیت معاونت اول قوه قضاییه، در جهت بسط و گسترش عدالت، منشأ اثر باشم.
وی ضمن قدردانی از اقدامات حجت‌الاسلام والمسلمین مصدق طی دو سال و نیم گذشته در مسئولیت معاونت اول قوه قضاییه گفت: ما باید از تجارب حجت‌الاسلام والمسلمین مصدق به نحو احسن استفاده کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین خلیلی افزود: همه ما باید توجه داشته باشیم که در طول دوران مسئولیت خود، نه تنها از ارتباط با خداوند متعال غافل نشویم بلکه دائماً این ارتباط را افزایش دهیم.
معاون اول قوه قضاییه همچنین گفت: اگر ما امروز از تحول در دستگاه قضا سخن می‌گوییم و می‌خواهیم به نقطه مطلوب در قوه قضاییه برسیم، باید ابتدا به این حقیقت بیرونی که می‌خواهیم تحول را به معنای واقعی کلمه در دستگاه قضایی اجرا کنیم، باور داشته باشیم.
وی ادامه داد: ضرورت دارد که همه ما دست به دست هم دهیم و تمام توان، ظرفیت، همبستگی، دلبستگی و انسجام خود را برای رسیدن به تحول و تعالی در دستگاه قضا و اجرا و عملیاتی‌سازی رهنمود‌های مقام معظم رهبری و تاکیدات رئیس قوه قضاییه به کار بگیریم.
حجت‌الاسلام والمسلمین خلیلی با بیان اینکه مسیر تحول و تعالی در دستگاه قضا که مسیری سخت و دشوار است را نمی‌توان به‌تن‌هایی طی کرد، گفت: امروز زمان کوتاه است و ضرورت دارد که همه ما با مشارکت جمعی، تمام تلاش خود را صرف کنیم تا به هدف بزرگ تحول و تعالی در دستگاه قضایی نائل شویم.
در پایان این مراسم، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه، آیین تکریم و معارفه معاون اول دستگاه قضا انجام پذیرفت.