تاریخ‌نگاری ساحت جزمی‌گرایی نیست
تاریخ انتشار: ۱۱ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۲۵۸۹۰۶
به گزارش ایکنا از اصفهان، حسن انصاری، پژوهشگر مؤسسه مطالعات پیشرفته پرینستون و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در یادداشتی به نقد و بررسی برخی کتاب‌های انتقادی درباره تاریخ اسلام پرداخته است. وی در این این یادداشت که در سایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی منتشرشده نوشته است:
بعید می دانم کسی اهل اینترنت و کتاب باشد و تاکنون ده‌ها سایت حاوی کتاب‌های قابل دانلود درباره اسلام و تشیع با مضامین انتقادی را ندیده باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
محتوای این کتاب‌ها در بسیاری از موارد از بی اطلاعی نویسندگان‌شان و در برخی موارد دیگر دست کم از عدم وجود تخصص لازم در حوزه‌های تاریخ و مذهب و کتاب و ادبیات اسلامی حکایت دارند. تا آنجا که من دیده‌ام این نویسندگان که در غالب موارد معلوم نیست کجا تحصیل کرده‌اند و سابقه دانشگاهی و علمیشان چیست و بر پایه چه سطحی از دانش و آشنایی با زبان‌های مورد نیاز دست به قلم شده‌اند چنین می‌نماید که دورادور چیزهایی شنیده‌اند و یا تکه و پاره و اینجا وآنجا مطالبی خوانده‌اند و بعد به حساب خود درباره حقیقت اسلام و تشیع به کشفیاتی دست یافته و بر خود لازم می‌بینند که خلقی را از «جهالت» دیانت ورزی برهانند.
نیک که بنگرید می‌بینید بیشتر این نویسندگان مقلد وار یکی دو کتاب اسلامشناسان غربی را ناقص و بدون در نظر گرفتن مقدمات خوانده‌اند و بعد گمان برده‌اند که این سخنان دیگر وحی الهی است و چون و چرا ندارد و اجماعی است و نظر همه متخصصان فن است. باید به این جماعت گفت: حفظت شیئا و غابت عنک اشیاء. سنت اسلام شناسی در غرب تنوع دارد و تاریخ‌نگاری ساحت جزمی‌گرایی نیست. سنت اسلام‌شناسی سنت نقد و اصلاح مستمر است و همه جور متاعی هم در آن یافت می‌شود و بسیاری از آنچه شما بدان استنادی ناقص کرده اید بارها و بارها از سوی دانشمندانی دیگر در همین سنت مورد انتقادهای جدی قرار گرفته است.
به هرحال وصله پینه کردن مطالبی ناقص و بدون مقدمات لازم در بحث‌ها و بدون داشتن تخصص مورد نیاز برای مطالعه تاریخ و ادبیات دینی نتیجه‌اش می‌شود این چنین کتاب‌هایی با عناوین چشم خیره کن و دهان پر کن و البته بی‌محتوا. طبیعی است که هرگونه نقدی لازمه اش تخصص لازم و در فضای گفت‌وگویی خردمندانه و بی تعصب است. چیزی که متأسفانه غالب این نوع کتاب‌ها تا آنجا که من دیده‌ام فاقد آنند.
آنچه بسیاری از این نوع نویسندگان درباره اسلام و تشیع دست کم تاکنون نوشته‌اند از نقطه نظر علمی حائز هیچ اهمیتی نیست. این حکمی است که می‌توانم به عنوان یک متخصص در رشته تاریخ و اندیشه دینی دست کم درباره آنچه از این نوع کتاب‌ها تاکنون خوانده‌ام با اطمینان خاطر بگویم. مطالعه نوشته‌ها و تحقیقات تاریخی سنت‌های اسلام‌شناسی در غرب راه و رسم خودش را دارد و این شیوه ای نیست که گویا نویسندگان کتاب‌هایی که بدانها اشاره کردم با آن آشنا باشند. این نوع نوشته‌ها ممکن است خواننده ناآشنا را مدتی درگیر خود کنند اما روشن است که اهل علم به این قبیل نوشته‌ها اعتنایی ندارند و این است سبب اینکه معمولاً هم مورد انتقاد و ردیه نویسی قرار نمی‌گیرند. در واقع به چیزی گرفته نمی‌شوند و حق هم همین است.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: اسلام تاریخ اسلام کتاب حسن اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۲۵۸۹۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فرمان امام علی (ع) به مالک اشتر با ترجمه سید مهدی شجاعی به چاپ ششم رسید
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین،شجاعی در این کتاب نظر به اهمیتی که برای این فراز از نهج‌البلاغه به عنوان منشور و آئین‌نامه حکومت اسلامی قائل بوده است، آن را به صورت مجزا در قالب کتابی آورده است.
شیوه ترجمه این متن ارائه همزمان متن با ترجمه است. شجاعی در صفحات این کتاب متن فارسی و به دنبال آن و در کنارش، متن عربی این نامه را قرار داده است و سعی کرده با استفاده از ساده‌ترین و شیواترین عبارات از عهده ترجمه این اثر برآید. نکته قابل توجه در این ترجمه آهنگین بودن آن و تلاش برای ارائه متنی است که بی‌آنکه به دنبال روایتی شاعرانه در ترجمه باشد توانسته آهنگی حماسی به خود بگیرد و به شکلی خاص عبارات را در پی هم و به منظور ترجمه قرار دهد.
شجاعی که پیش از این نیز در حوزه ترجمه آثاری همچون ترجمه برخی از ادعیه را در قالب کتاب عرضه کرده است، در این اثر تازه به تناسب و اقتضای محتوا سعی کرده تا اثری را پدید بیاورد که همانند متن عربی آن، صلابت یک نامه و در عین حال شورانگیزی توصیه‌های دنیوی و اخروی آن را در خود دارا باشد.
یکی دیگر از نکات قابل توجه درباره این کتاب مقدمه‌ای است که شجاعی برای این اثر تالیف کرده است. او در مقدمه خود به نوعی هدف از حکومت در اسلام و آنچه به عنوان خلافت و حکمرانی در این آئین بر مسلمانان رفته را مرور و در ادامه از زبان خود درباره منشور حکومت علوی و اسلامی که برگرفته از نهج البلاغه است و در نامه حضرت امام علی(ع) به مالک اشتر متبلور می‌شود نکاتی را بیان کرده است.
شجاعی در این مقدمه که برای فهم محتوای این نامه، متنی کارساز و دقیق به شمار می‌رود، نخست تقسیم بندی حکومت اسلامی به دو شیوه حکومت برگرفته از اسلام علوی و حکومت برگرفته شده از اسلام اموی را معرفی و ترسیم می‌کند و برای هر یک از آنها نیز شاهد مثالی را برمی‌شمارد. در ادامه شجاعی با بیان مختصر ویژگی‌های هر یک از دو شکل از آیین مسلمانی و حکومت داری، به بایسته‌های و ضرورت‌های قواعد حکومت از منظر اسلام حقیقی اشاره کرده و نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر را نماد و سمبل خلق این قواعد معرفی می‌کند و از مخاطب می‌خواهد این فرمان را به عنوان شاخصی برای بررسی رفتارهای دولت‌مردان مورد استفاده قرار دهند و با آن دست به شناسایی و واکاوی کارنامه عمل آنها بزنند.
شجاعی همچنین از این عهدنامه در بخشی از مقدمه خود به عنوان مهمترین سند در حمایت از حقوق بشر در تمامی دنیا یاد کرده است و تاکید دارد که از ابتدای خلق بشریت تا کنون هیچ سندی به مانند این به تعریف حدود رابطه میان مردم و حکومت نپرداخته است.
۲۲۰۵۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901728
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند