داروهایی که مصرف بلندمدتشان احتمال آلزایمر را افزایش میدهد
تاریخ انتشار: ۱۳ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۲۷۵۴۱۵
احتمال ابتلا به زوال عقل، با مصرف بلندمدت برخی داروها بیشتر میشود. دستهای از داورها به نام آنتیکولینرژیکها وجود دارند که برای درمان طیفی از بیماریها از افسردگی گرفته تا مشکلات مثانه به کار میروند. داروی ضدافسردگی پاکسیل، یکی از داروهای طبقهی آنتیکولینرژیکهاست که مطالعهای جدید نشان داده، در اثر مصرف بلندمدت میتوانند ریسک زوال عقل یا دمانس را افزایش بدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این پژوهش نشان داده افرادی که سالهای متمادی و طولانی از داروهای آنتیکولینرژیک استفاده میکنند با افزایش سن بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر هستند. البته این فرضیهی جدیدی در مورد این دسته از داروها که برای درمان بیماریهایی چون افسردگی و بیاختیاری ادرار و صرع به کار میروند نیست؛ اما مطالعهای که اخیراً انجام شده، بزرگ و گسترده است و کاربرد این داروها را به طور دقیقتر و جزئیتر و طی مدت طولانیتری از زمان، تجزیه و تحلیل کرده است.
از چه داروهایی صحبت میکنیم؟
داروهای آنتیکولینرژیک شامل داروی ضدروانپریشی کلوزاپین، داریفناسین که دارویی برای درمان بیاختیاری ادرار است، داروی ضد تهوع اسکوپولامین، ایپراتروپیوم که دارویی برای درمان برونشیت مزمن است، تیزانیدین که شل کنندهی عضلانی است، آنتیهیستامینهایی مانند دیفن هیدرامین و داروهای ضدافسردگی مانند پاروکستین است.
این داروها با مهار یک مادهی شیمیایی به نام استیل کولین که یک فرارسان عصبی بوده و در بسیاری از عملکردهای سیستم عصبی از جمله حرکات عضلانی، ضربان قلب، گشاد کردن رگهای خونی، عملکردهای تنفسی و انقباضات عضلانی در معده طی گوارش نقش دارد، عمل میکنند. در مغز، انتقالدهنده عصبی استیل کولین در یادگیری و حافظه دخیل است، به همین دلیل است که سردرگمی و مشکلات حافظه از عوارض جانبی رایج بسیاری از داروهای آنتیکولینرژیک است.
احتمال اینکه این داروها برای افراد بزرگسال تجویز شوند بیشتر است، زیرا این افراد معمولاً بیشتر دچار مشکلاتی در سلامتیشان میشوند. برخی از کارشناسان میگویند افراد با افزایش سن، استیل کولین کمتری ترشح میکنند و داروهایی که این فرارسان عصبی را مهار میکنند میتوانند تأثیر قویتری بر افراد سنین بالا داشته باشند.
نتایج تحقیقات پیشین چه بوده است؟
سایر مطالعات نیز نشان داده بودند که استفادهی بلندمدت از برخی داروهای آنتیکولینرژیک ممکن است ریسک زوال عقل در افراد سالمند را افزایش بدهد. مثلاً مطالعهای در سال ۲۰۱۵ دریافت افراد بالای ۶۵ سال که این داروها را به مدت سه سال یا بیشتر مصرف میکنند، نسبت به آنهایی که این داروها را به مدت سه ماه یا کمتر مصرف میکنند، ۵۴ درصد بیشتر ممکن است دچار زوال عقل شوند.
پژوهشی در سال ۲۰۱۴ نیز نشان داده بود اختلال حواس و سایر علائم افت ادراک و شناخت، با مصرف داروهای آنتی کولینرژیک در برخی از افراد شدت میگیرد.
مطالعهی جدید چگونه انجام شد؟
دانشمندان، داروهای آنتیکولینرژیک ِ تجویز شده برای تقریباً ۲۸۵۰۰۰ فرد ۵۵ سال به بالا را مورد بررسی قرار دادند. حدوداً ۵۹۰۰۰ نفر از آنها دچار زوال عقل بودند. این اطلاعات از سوابق پزشکی ثبت شده از ۱۵۰۰ مرکز پزشکی و درمانی گرفته شد.
تحقیقات قبلی نیز نشان میدهد که مصرف طولانیمدت داروهای آنتیکولینرژیک خطر ابتلا به زوال عقل را حتی تا ۲۰ سال بعد هم افزایش میدهد
محققان، شرح حال بیمارانی که زوال عقل در موردشان تشخیص داده شده بود بررسی کرده و داروهایی را که به مدت ۱۱ سال تا یک سال قبل از تشخیص زوال عقل مصرف میکردند آزمایش کردند. آنها شرایط این افراد و داروهایشان را با شرایط افرادی که زوال عقل نداشتند مورد مقایسه قرار دادند و دریافتند ۵۶ داروی آنتیکولینرژیک وجود داشتند که برای این افراد تجویز شده بود و در دوزهای مختلف و مدت زمانهای گوناگون مصرف میشده است. فاکتورهایی مانند شاخص توده بدنی، سیگار کشیدن، مصرف الکل و سایر وضعیتهای پزشکی و مصرف داروهای دیگر نیز در این تحقیق لحاظ شده بود.
این پژوهشگران دریافتند ریسک زوال عقل در افرادی که به مدت تقریباً سه سال در عرض ده سال گذشته، از یک داروی آنتیکولینرژیک قوی به طور روزانه استفاده میکردند، ۵۰ درصد افزایش یافته بود. این ارتباط در مورد داروهای ضدافسردگی، داروهای مثانه، داروهای ضد روانپریشی و داروهای صرع قویتر بوده است.
محققان دریافتند مصرف داروهای آنتیهیستامین، داروهای درمان برونشیت، داروهای شل کنندهی عضلانی و یا داروهایی که برای اسپاسمهای معده یا آریتمی قلب تجویز میشوند ارتباطی با افزایش ریسک زوال عقل نداشتند.
ارتباط میان داروهای آنتیکولینرژیک با زوال عقل در افراد زیر ۸۰ سال و افرادی که زوال عقل عروقی (دمانس عروقی) داشتند، در مقایسه با افرادی که دچار آلزایمر شده بودند، قویتر بوده است.
تحقیقات قبلی نیز نشان میدهد که مصرف طولانیمدت داروهای آنتیکولینرژیک خطر ابتلا به زوال عقل را حتی تا ۲۰ سال بعد هم افزایش میدهد.
محدودیتهای این تحقیق چه بوده است؟
یکی از نکات مهمی که در این پژوهش باید به آن توجه داشت این است که این مطالعه، شهودی است. یعنی راهی وجود ندارد که بتوان فهمید آیا داروی مصرفی، نقش مستقیم بر زوال عقل دارد یا نه. چیزی که این پژوهش نشان داده این است که ریسک ابتلا به زوال عقل در افرادی که برخی از داروهای آنتیکولینرژیک را مصرف میکنند بالاتر است. به گفتهی دانشمندان این احتمال هم وجود دارد که برخی شرایط مانند افسردگی، زمینهسازی برای افت ادراک باشند. مثلاً ممکن است بعضی افراد که داروهای ضدافسردگی مصرف میکنند بابت چیزی تحت درمان باشند که در واقع از علائم اولیهی زوال عقل است، بنابراین این افسردگی است که احتمال زوال عقل را در این افراد افزایش میدهد، نه دارویی که برای درمان مصرف میکنند.
چه باید کرد اگر مجبور به استفاده از داروهای آنتیکولینرژیک هستید؟
در نظر داشته باشید آنچه در بالا گفته شد معنایش این نیست که اگر شما از داروهای آنتیکولینرژیک استفاده کنید، احتمال این که دچار زوال عقل شوید ۵۰ درصد است بلکه منظور این است که اگر احتمال ابتلا به این عارضه در شما ۲۰ درصد باشد، با مصرف این داروها این احتمال به ۳۰ درصد افزایش پیدا میکند. در مقایسه، سیگار کشیدن و بیتحرکی، خطر ابتلا به زوال عقل را ۴۰ تا ۶۰ درصد افزایش میدهند.
هنوز کاملاً ثابت نشده اما این احتمال وجود دارد که برخی از داروهای آنتیکولینرژیک، احتمال زوال عقل را بالا ببرند. پس اگر لازم است بابت بیماری یا عارضهای که دارید، در بلندمدت از این داروها استفاده کنید، با پزشکتان در مورد سایر گزینههای دارویی که در طبقهی آنتیکولینرژیکها قرار نمیگیرند صحبت کنید، مثلاً داروی پروزاک و سلکسا برای درمان افسردگی. در خیلی از موارد دیگر هم جایگزینهای دیگری وجود دارند.
منبع: تبیان
کد خبر 446367منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: بیماری آلزایمر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۲۷۵۴۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آمار هولناک از فوت بیماران تالاسمی در ایران
به گزارش تابناک، رئیس انجمن تالاسمی ایران میگوید: حدود ۴۰ درصد از بیماران تالاسمی برای زنده ماندن، راهی به غیر از مصرف داروهای خارجی ندارند. در حالی که سال گذشته تنها ۱۲ درصد واردات دارو داشتیم.
تالاسمی، یک بیماری خونیِ ژنتیکی است و افرادی که به آن مبتلا هستند، مجبورند تا پایان عمر دارو مصرف کنند. این در حالی است که بیماران تالاسمی از حدود ۶ سال گذشته با کمبود دارو مواجهاند؛ واردات دارو به دلیل تحریمها به سختی و به میزان اندک انجام میشود و داروهای تولید داخل نیز عوارض زیادی دارند و جوابگو نیستند.
در حال حاضر ۲۳ هزار بیمار تالاسمی در ایران زندگی میکنند که از این تعداد تنها در طول ۶ سال گذشته، ۱۱۰۰ نفر به دلیل کمبود داروهای خارجی، جان خود را از دست دادهاند که بسیاری از آنها کودک بودهاند. در حالی که به گفته کارشناسان، در صورت تامین پایدار دارو، این بیماران میتوانند عمری طبیعی داشته باشند و دوران سالمندی خود را نیز ببینند.
تالاسمی، یک بیماری خونی ژنتیکی یا ارثی است که به دلیل نقص در ساخت زنجیره هموگلوبین (پروتئین حمل اکسیژن در خون) اتفاق میافتد. در این بیماری، هموگلوبینِ معیوب قادر به اکسیژنرسانی مطلوب به اعضای بدن نیست.
بیمارانی که قبل از ۱۸ سالگی میمیرند
تالاسمی سالها است که در ردیف بیماری های خاص قرار گرفته اما حمایت ضعیف دولتها و سازمانهای بیمهگر باعث شده که این بیماران ماهانه پول زیادی از جیب بپردازند؛ چیزی حدود ۷ میلیون تومان که رقم کمی نیست. علاوه بر این، داروها یا جوابگو نیستند یا اگر موثر باشند، در بازار کشور موجود نیستند و در هر دو صورت جان بیمار در معرض تهدید است.
یونس عرب، رئیس انجمن تالاسمی ایران میگوید: یک بیمار تالاسمی اگر درمان مناسب و پایداری داشته باشد و دارورسانی به او دچار مشکل و وقفه نشود، میتواند یک عمر طبیعی داشته باشد. در تمام دنیا همینطور است. اما در ایران در ذهن همه جا افتاده که که طول عمر بیماران تالاسمی کم و کوتاه است. دلیلش هم ساده است؛ اساسیترین داروی این بیماران، تزریق مداوم خون و مصرف داروهای آهنزدا است. اگر هر یک از اینها دچار مشکل شود، ممکن است جان این بیماران به خطر بیفتد و طبیعی است که عمر طولانی هم نکنند. البته ما بیماران تالاسمیِ بالای ۶۰ سال هم داریم، اما تعداد زیادی بیمار هم داریم که زیر ۱۸ سالگی میمیرند.
فوت ۱۱۰۰ بیمار به دلیل نبود دارو!
از زمان برگشت تحریمها یعنی از سال ۱۳۹۷ تاکنون ۱۱۰۰ بیمار تالاسمی به دلیل نبود دارو فوت کردهاند. آماری که رئیس انجمن تالاسمی ایران سال گذشته درباره آن هشدار داده و گفته بود: با روند کنونی ممکن است آمار مرگ این بیماران در آینده تصاعدی شود.
عرب در این باره بیشتر توضیح میدهد و میگوید: تحریمها روی مبادلات ارزی اثر گذاشته و باعث شده که میزان واردات دارو به کشور به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. موضوع این است که ۳۵ تا ۴۰ درصد از بیماران تالاسمی برای زنده ماندن، راهی به غیر از مصرف داروی خارجی ندارند. چون داروهای تولید داخل، آهن را در بدن این بیماران پایین نمیآورد. دلیل بزرگترش این است که داروهای ایرانی عوارض میدهند. سال گذشته فقط ۱۲ درصد واردات دارو داشتیم و امسال هم که هنوز وارداتی اتفاق نیفتاده است.
به گفته رئیس انجمن تالاسمی ایران، در حال حاضر ۲۳ هزار نفر بیمار تالاسمی ماژور (کمخونی کولی)، سیکِلسل (کمخونی سلولهای داسیشکل) و اینترمدیا (متوسط) داریم که این دسته از بیماران مجبورند داروهای آهنزدا یا فرآوردههای خونی مصرف کنند.
عوارض متعدد داروهای تولید داخل
داروهای داخلی عوارض زیادی برای بیماران تالاسمی دارند؛ از عوارض پوستی گرفته تا درد در محل تزریق و عدم اثربخشی دارو. اگر دارو به بیمار تالاسمی نرسد، حجم بالای آهن در کبد، قلب، کلیهها و سایر اعضای حیاتی بدنش رسوب میکند و بیمار را ظرف ۳ ماه تا ۲ سال - بسته به وضعیت جسمی بیمار - از بین میبرد.
رئیس انجمن تالاسمی ایران میگوید: قبل از بازگشت تحریمها، سالانه حداکثر ۴۰ بیمار تالاسمی در کشور جان خود را از دست میدادند، اما از زمان بازگشت تحریمها یعنی از ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ تا الان این آمار بیش از ۶ برابر رشد کرده و سالانه ۲۶۰ بیمار تالاسمی به دلیل کمبود و نبود دارو جان خود را از دست می دهند. حدود ۲۰۰ نفر از فوتیها کودکان زیر ۱۸ سال هستند. ۳۵ تا ۴۰ درصد از بیماران تالاسمی برای زنده ماندن، راهی به جز مصرف داروی خارجی ندارند. در حالی که پارسال تنها ۱۲ درصد واردات دارو داشتیم
بیش از ۱۰ هزار نفر از بیماران مبتلا به تالاسمی براثر کمبود دارو آسیب جدی دیدهاند و در معرض خطر جدی مرگ هستند. عرب در این باره میگوید: خود من جزو این بیماران هستم. اینها وقتی دارو را درست مصرف نکنند یا بریدهبریده مصرف کنند، قلب یا کبدشان دچار مشکلات خیلی حاد میشود، فشار ریه بالاتر از حد نرمال میرود و این موضوع باعث میشود که به قلب فشار بیاید و بیمار را به مرگ نزدیک کند. علت بیش از ۸۰ درصد مرگ و میر بیماران تالاسمی، مشکلات قلبی و ریوی است.
افت کیفیت داروهای داخلی
وضعیت داروهای بیماران تالاسمی در سال ۱۴۰۳ حال خوبی ندارد. این را عرب میگوید و اضافه میکند: آمارها گویا هستند. در سال ۱۴۰۲ فقط نیمی از نیازهای دارویی تزریقیِ این بیماران توسط سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت تامین شد و با این اوضاع نمیتوان انتظار داشت که وضعیت تامین دارو در ۱۴۰۳ خود به خود بهبود پیدا کند. از ابتدای امسال تا الان که اصلا واردات نداشتهایم. البته پارسال یکی دو بار تامین دارو تا حدی رضایتبخش شد اما این وضعیت ادامهدار و پایدار نبود.
رئیس انجمن تالاسمی ایران تاکید میکند: حتی داروی ایرانی هم در سال گذشته به اندازه تامین نشد و به طور مرتب در دسترس نبود. همان داروها هم عارضه میدادند و نه تنها بیماران از این موضوع گلایه دارند، بلکه پزشکان هم اذعان دارند که داروها عوارض میدهند. علاوه بر اینها، کیفیت داروها هم زیر سوال است. سال گذشته در ویالهای یک شرکت دارویی داخلی، تار مو و چیزهای دیگر پیدا کردیم! تازه تولیدکننده قصد شکایت از ما را داشت.
انتقاد از تغییر مدام مدیران سازمان غذا و دارو
قرار است در روز جهانی تالاسمی، (امروز ۱۸ اردیبهشت) اولین جلسه دادگاه بینالمللیِ اثرات تحریم بر بیماران تالاسمی برگزار شود و رئیس انجمن تالاسمی ایران میگوید: امیدواریم راه به جایی ببریم. من این دادگاه را بیاثر نمیدانم.
عرب میگوید: البته مساله فقط تحریمها نیست؛ تغییرات مدام مدیران در سازمان غذا و دارو یکی دیگر از دلایل بروز مشکلات در حوزه دارو است. حوزه دارو نیازمند یک مدیریت ثابت، پایدار با پایش دائمی است. در حالی که تغییرات مدیریتی در سازمان غذا و دارو خیلی زیاد اتفاق میافتد. متاسفانه با تغییر دولتها یا تغییر یک وزیر، مدیران حساسترین جایگاهها هم تغییر میکند و این میتواند به منافع مردم ضربه بزند. درواقع بخش بزرگی از مشکل موجود در حوزه دارو به همین موضوع مربوط است. مساله فقط تحریمها نیست؛ تغییرات مدام مدیران در سازمان غذا و دارو یکی دیگر از دلایل بروز مشکلات در حوزه دارو است
رئیس انجمن تالاسمی ایران تاکید میکند: سازمان غذا و دارو را باید از همه جهات فریز نگه داریم. چون این سازمان کاملا تخصصی و کارشناسی است و نباید مدیرانش مدام تغییر کنند تا بتوانند برای برنامهریزیهای درست و جامع اقدام کنند. با تغییرات مداوم مدیران و رویکردها مشکلات حوزه دارو شناسایی و رفع نخواهند شد. در چند سال اخیر چندین بار مدیر کل دارو سازمان غذا و دارو تغییر کرده است. با این تغییرات هیچ وقت اتفاق خوبی برای بیماران به خصوص بیماران خاص رخ نخواهد داد.
عرب ادامه میدهد: در این میان مسئولان مدام با افتخار اعلام میکنند که تامین دارو روند رو به رشدی دارد. در حالی که واقعیت چیز دیگری است. برخی مسئولان آمارسازی و عملکردسازی میکنند و آن را کادوپیچشده پیش چشم مردم میگذارند و با این کار فقط نمک به زخم بیماران و خانوادههای آنها میپاشند. چون فقط بیماران میدانند که اتفاق مثبتِ پایداری در حوزه دارو رخ نداده است.
منبع: همشهری آنلاین