به نقل از «ایلنا»

نیچه ایرانیان را نخستین مردم تاریخ‌اندیش جهان می‌دانست/ شاهنامه باعث تداوم تاریخی ایران شد اما ایلیاد و اودیسه کمکی به تداوم تاریخی یونان نکرد

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۳۲۵۷۷

به گزارش خبرنگار ایلنا، ایرانشناسی یکی از شاخه‌های میان‌رشته‌ای در شرق‌شناسی است که از دوران امپراتوری صفوی و پس از آن، به‌طور جدی مورد توجه غربی‌ها واقع شد. به عبارت دیگر، می‌توان این رشته را ابداع خود غربی‌ها دانست و در تعریفش، از مجموعه پژوهش‌های تاریخی، ادبی، فرهنگی، هنری، دینی، سیاسی، جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی یاد کرد که، غرب با اتکا به مبانی دانش و روش تحقیقی که از خاستگاهی کاملا مبتنی بر زیست‌بوم و تجربه تاریخی‌اش برآمده، به مطالعه منظومه ایران از منظر خود پرداخته‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال، مطالعات مرتبط با ایرانشناسی در انگلستان و فرانسه، کاملا مسیری متمایز از آنچه که در ایتالیا و آلمان نسبت به ایران پرداخته شد، دارد. در آلمان، که حدود یک و نیم قرن تاخیر در مطالعات ایران‌شناسی به نسبت به دو رقیب دیگر اروپایی صورت پذیرفت، پژوهش‌های ژرف‌تری نسبت به مطالعات گذشته در رابطه با ایران صورت گرفت. آلمانی‌ها که با چشمانی مسلح به اسطوره‌شناسی و زبان‌شناسی و با رویکردهای نسبتا هگلی ـ و بعضا نیچه‌ای ـ در نظام معرفت‌شناختی، به تاریخ و ادبیات ایران‌زمین می‌نگریستند، توانستند بنیان‌های نظری و متدهای روش‌شناختی در ایران را به کل، دچار تحولی بنیادین سازند. پروفسور «مارینا کنراد»، استادتمام ایرانشناسی دانشگاه برلین، که حدود سه دهه از عمر خود را صرف پژوهش در رابطه با ادبیات و تاریخ ایران کرده است، در گفتگو با ایلنا، از نظام معرفتی مطمح نظر و مطلوبش، برای مطالعه در رابطه با ایران، سخن می‌گوید.

آیا ایران‌شناسی، در متدهای مطالعاتی و معرفت‌شناختی خود، با اسلام‌شناسی و شرق‌شناسی تفاوت دارد؟

 همینطور است. ایران، هرچند به عنوان بخشی از واقعیت و کلیت تاریخی اسلام و شرق، می‌تواند مورد مطالعه قرار بگیرد و قطعا مطالعه در رابطه با ایران، بر اساس متدهای شرق‌شناسی و اسلام‌شناسی، به مخاطبان این علوم ارائه کند؛ با این حال، ایران به عنوان یک کلیت تاریخی مستقل و دیرینه، نیاز به بررسی‌های گسترده مفهومی دارد. می‌دانید که هگل در اثر بسیار مهم «پدیدارشناسی روح»، می‌گوید، ایران «نخستین ملت، نخستین دولت و نخستین کشور» در تاریخ بشر است! به این مفهوم که ایرانیان، پیش از شکل‌گیری نظام معنایی و حقوقی دولت ـ ملت، به واسطه خودآگاهی ملی که داشتند، نظام دولت و ملت خود را حدود دو هزاره پیش از شکل‌گیری این مفهوم ایجاد کردند. پس متدهای جاری مطالعه مرتبط با شرق‌شناسی و اسلام‌شناسی، نمی‌توانند واقعیت‌های تاریخی ایران را توضیح دهند. در تطور مفهومی مدنظر هگل، ایران به مثابه یک «روح» پدیدار می‌شود و باید هم بر اساس متدهای فنومنولوژیک، مورد بررسی قرار بگیرد. در پدیدار‌شناسی روح، روح یک مفهوم بزرگ است که هم خودآغازی دارد و هم خودآگاهی! و علم نیز یک روح محسوب می‌شود؛ به این معنا که روح باید در دو حرکت طولی و دایره‌ای، هم به جلو حرکت کند و هم به عقب بازگردد و نسبت به خود و آنچه که بوده، خودآگاهی یابد. این خودآگاهی نسبتی با آنچه که در روانشناسی مطرح می‌شود، ندارد. به این ترتیب، ایرانیان به عنوان ساکنان یک کشور تاریخی و کهن، نسبت به گذشته خود، همواره خودآگاه بودند؛ نشانه اصلی این خودآگاهی، تکوین آن در درون زبان ملی ایرانیان است! به قول ویتگنشتاین، زبان محول تحول آگاهی و خرد است و جایگاه خرد در هر سرزمینی، در زبان آن نهفته است!

مطالعه تاریخ ایران، بر اساس خوانش‌های مارکسیستی، شرق‌شناسانه (با متد ادوارد سعید)، اسطوره‌شناختی و مطالعه تاریخ بر اساس روش فلسفی، هرکدام چه دشواری‌ها و چه مزایایی دارد؟

مطالعه تاریخ بر اساس مارکسیزم، می‌تواند برش‌هایی از تاریخ را در نسبت به مالکیت، جنگ، شیوه تولید، سیر طبقاتی، وضعیت تاریخی توده‌ها و نسبت آنها با استبداد سیاسی و اقتصادی، به شما ارائه می‌دهد و این وظیفه یک پژوهشگر است که هرکدام از این‌ها را با توجه به نیاز پژوهشی خود بکار بگیرد. با این حال، مطالعه تاریخ ایران به‌طور یکپارچه، بر اساس این متد امکان‌پذیر نیست و برای مخاطبان گمراه‌کننده و ایدئولوژی‌ساز خواهد بود. در نتیجه، مطالعه ایدئولوژیک تاریخی که به عنوان یک روح فلسفی، نیاز به پدیدارشناسی دارد، بی‌نتیجه خواهد بود و دستاورد واقعی از خود برجای نمی‌گذارد! اسطوره‌شناسی هم به عنوان یک روش فلسفی، بسیار قدرتمندتر از مطالعات مارکسیستی بوده و در آینده هم، برای بازخوانی دوره‌های بسیار کهن تاریخ، کاربردی و مفید است اما این متد نیز نمی‌تواند تمام واقعیت‌های تاریخی را در رابطه با ایران توضیح دهد.

نیچه در کتاب شگفت‌انگیز «چنین گفت زرتشت» می‌گوید: «من به ایرانی‌ها بسیار احترام می‌گذارم، آنها نخستین مردمانی بوده‌اند که در تاریخ، به تمامیت آن اندیشیده‌اند. این اندیشه در قبال تاریخ و آگاهی به تمایز در طی فرآیندهای تاریخ، یک ویژگی جذاب و تحسین‌برانگیز است! روش اوریانتالیستی ادوارد سعید هم به دلیل اینکه، یک شرق آرمانی و غیرواقعی را تصویر می‌کند و همواره در تضاد با روش‌های غربی است و جایگزینی هم برای این متدها عرضه نمی‌کند، روشی جدی نیست و فقط برای تهییج توده‌ها برای رفتارهای ایدئولوژیک جذابیت دارد! مطالعه تاریخ بر اساس روش‌های فلسفی و به ویژه، پدیدارشناسی، نیازمند آگاهی گسترده از مفاهیم فلسفه یونانی، اسلامی و ایده‌آلیسم آلمانی، با تکیه بر هگل، فیشته و شلینگ است. هرچند این روش برای شناخت ایران به عنوان یک واقعیت کلاسیک تاریخی، بسیار مفید است؛ با این حال نیاز به ابزارهای بسیار زیادی دارد و در مجموع بسیار زمان‌بر و دشوار است اما دستاوردهای زیادی نیز با خود به همراه خواهد داشت.

تئودور نولدکه، به عنوان یکی از پیشگامان ایرانشناسی، آثار بسیار زیادی در رابطه با ایران، از خود برجای گذاشت. یکی از مهمترین آن‌ها، اثر حماسه ملی ایران است. نولدکه با چه متدی توانست این اثر را به رشته تحریر درآورد؟

 این کتاب، اثری متفاوت است که جزء پژوهش‌های جدی و اثرگذار در مطالعات ایرانشناسی به شمار می‌آید. نولدکه در این اثر، توانسته که دست روی یک مسئله بسیار مهم در چرایی تداوم ایران بگذارد! این مسئله، هویت ملی ایرانیان است که مردمش مثل مردم آلمان، چین و هند، حساسیت بسیار زیادی بر روی حفظ این هویت دارد. دو اثر مهم شاهنامه فردوسی و ایلیاد و اودیسه هومر، مهم‌ترین حماسه‌‌های ملی در جهان هستند، هرچند همانطور که اشاره کردم، در چین و هند هم آثار نسبتا مشابهی وجود دارد ولی این آثار، فراگیری این دو حماسه بزرگ را پیدا نکردند. نولدکه به یک تفاوت اساسی در این دو اثر نیز توجه داشته که حماسه فردوسی توانست باعث تداوم تاریخی ایران شود، اما ایلیاد و اودیسه از دوران باستان به بعد، نتوانست تداوم تاریخی یونان را تضمین کند. هرچند یونان هم به عنوان یک روح، اثرات گسترده خود را الهیات، فلسفه، علوم سیاسی و حقوق و همچنان در زبان‌های دیگر اروپایی، برجای گذاشته و به شکلی ناملموس از تداوم تاریخی برخوردار بود اما جنس تداوم تاریخی ایران، آشکار بود. ایران نیاز به مطالعات پدیدارشناسی بسیار وسیعی دارد و امیدوارم که روزی این فرصت برای پژوهشگران جدی ایرانشناسی فراهم شود.

منبع: ایلنا

کلیدواژه: پدیدارشناسی هگل نیچه ایرانشناسی شرق شناس شرق شناسی مطالعات تاریخی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۳۲۵۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امنیت شغلی در گرو تداوم چرخ تولید کارخانجات است

ایسنا/گیلان مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گیلان، امنیت شغلی را در گرو پایداری اشتغال و تداوم چرخ تولید کارخانجات و واحدهای تولیدی دانست و یادآور شد: اشتغال فارغ التحصیلان برای ارتقای ظرفیت بازار کار در دستور کار دولت سیزدهم است.

سیاوش آقاجانی امروز، ۶ اردیبهشت ماه در دیدار با نماینده ولی فقیه در استان گیلان و امام جمعه رشت به مناسبت هفته کارگر، با بیان اینکه دولت سیزدهم و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای حمایت از کارگران برنامه های ویژه ای دارند، اظهار کرد: نگاه نظام و دولت به موضوع کار و کارگر یک نگاه ارزش مدار است.

وی صیانت از نیروی کار هم در بخش حق و حقوق و هم در بخش ایمنی و سلامتی را جزو اولویت های دولت دانست و افزود: در این راستا از ظرفیت های آموزشی در حوزه مهارتی و ایمنی و نظارت و بازرسی و در صورت لزوم، برخورد با تخلفات استفاده می کنیم.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گیلان دو وزارتخانه دادگستری و کار را متولی اجرای قانون کار دانست و تصریح کرد: به دنبال احیای جایگاه دولت برای حق و حقوق کارگران هستیم که در این راستا تشکیل شوراهای اسلامی کار و طرح طبقه بندی و اعمال حقوق قانونی و رعایت موارد ایمنی و پیشگیری از حوادث ناشی از کار و... را در دستور کار داریم.

آقاجانی با بیان اینکه در راستای صیانت از حقوق کارگران، با کارفرمایان متخلف برخورد می کنیم، گفت: این برخورد به گونه ای است که به تولید و اشتغال خدشه وارد نشود و عملا تلاش می‌کنیم با مداخله صحیح و بجا از تقابل کارگر و کارفرما جلوگیری کنیم.

وی از کاهش ۱۱ درصدی حوادث ناشی از کار در استان گیلان خبر داد و بیان کرد: ۱۴۸ مورد حادثه کارگاهی در سال ۱۴۰۱ داشتیم که در سال ۱۴۰۲ به ۱۳۱ مورد رسید.؛ این در حالی است که رویکرد اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان پیشگیرانه بوده و برخورد با کارگاه های ناایمن و کارفرمایان متخلف، بدون لطمه زدن به کار و کارگر انجام می شود.

رئیس ستاد بزرگداشت هفته کارگر استان، با اشاره به اهمیت امنیت شغلی برای کارگران، خاطرنشان کرد: اگرچه سود اشتغال مستقیما به جویندگان کار می رسد، اما به کارگر هم کمک می کند، زیرا نشان دهنده فضای مناسب کسب و کار است، یعنی نه کارگر از روی ناچاری در یک کارگاه مشغول می شود و نه کارفرما می تواند بر کارگر موارد غیرقانونی را تحمیل کند.

مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گیلان با بیان اینکه نرخ بیکاری در کشور و گیلان به ترتیب حدود دو و سه درصد کاهش یافته است، گفت: نرخ مشارکت اقتصادی گیلان بالاتر از سایر استان هاست. دیگر مولفه های حوزه اشتغال از جمله سامانه رصد و بازدیدهای میدانی و آمارهای رسمی مرکز آمار و... نیز موید بهبود فضای کسب و کار است.

وی با اشاره به بیانات رهبر انقلاب درباره فرهنگ کار و پایداری اشتغال، عنوان کرد: برخی از صنایع در گذشته با حجم بالایی از تقاضای کار مواجه بودند، اما در حال حاضر باید برای حفظ نیروی کار فعلی خودشان نیز امتیازاتی فراتر از قانون بدهند که این فرصت، مرهون بهبود شاخص های فضای کسب و کار بوده و به امنیت شغلی کارگران کمک کرده است.

آقاجانی امنیت شغلی را در گرو پایداری اشتغال و تداوم چرخ تولید کارخانجات و واحدهای تولیدی دانست و یادآور شد: جامعه کارگری عمدتا امنیت شغلی را در قرارداد دائم می دانند، اما مولفه اصلی امنیت شغلی، رشد و ثبات اقتصادی است، ضمن اینکه بهبود فضای کسب و کار از طریق ترویج فرهنگ کار و مهارت آموزی و اصلاح مدرک گرایی میسرتر خواهد بود.

رئیس شورای هماهنگی دستگاه های تابعه وازت کار در گیلان، اشتغال فارغ التحصیلان برای ارتقای ظرفیت بازار کار را در دستور کار دولت سیزدهم دانست و گفت: حمایت های دولت در بخش کارگری و قشر محروم ادامه دارد که از جمله آن می توان به اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی بر پایه شبکه ملی اعتبار و سامانه جامع رفاه ایرانیان اشاره کرد. در واقع شاهد هدفمندتر شدن یارانه ها و ارائه خدمات به دهک های خاص هستیم.

وی به استقبال حدود ۹۰ درصدی و ۸۰ درصدی از طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی به ترتیب در کشور و گیلان اشاره کرد و ادامه داد: قرارگاه مسکن کارگری در شورای هماهنگی تعاون تشکیل شده تا بتوانیم جامعه ۱۴ میلیون نفری کارگران را تحت پوشش قرار دهیم.

بزرگداشت هفته کارگر در گیلان با ۳۱ برنامه

سرهنگ عباس اسکندری، رئیس سازمان بسیج کارگری و کارخانجات گیلان نیز، ضمن گرامیداشت هفته کار و کارگر، اظهار کرد: رهبر انقلاب سال ۱۴۰۳ را سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری فرمودند که نشان دهنده نقش مهم جامعه کارگری است.

وی با بیان اینکه سازمان بسیج کارگری و کارخانجات خود را خادم جامعه کارگر و کارفرما می داند، افزود: با تمام ظرفیت برای تحقق شعار سال تلاش می کنیم، زیرا در جنگ تمام عیار اقتصادی هستیم و قطعا با مشارکت مردم پیروز میدان خواهیم بود.

رئیس سازمان بسیج کارگری گیلان از اجرای بالغ بر ۳۱ عنوان برنامه در هفته کارگر استان خبر داد و متذکر شد: هفته کارگر پنجم لغایت دوازدهم اردیبهشت ماه بوده و فلسفه نامگذاری آن، تقارن با سالروز شهادت شهید برونسی است.

وی برنامه های هفته کارگر را کارخانجات محور دانست و ادامه داد: این برنامه ها با سه رویکرد تبیینی، امیدآفرینی و خدمت رسانی برگزار می شود.

اسکندری، شهید شاخص سال بسیج کارگری را شهید مدافع حرم جاویدالاثر، اسدالله ابراهیمی دانست و یادآور شد: بسیج کارگری همواره در کنار مجموعه کار و تولید بوده و از کارگران پشتیبانی می کند.

وی دیدار ۵۰ نفر از کارگران گیلانی با رهبر انقلاب، غبارروبی و عطرافشانی مزار شهدا، دیدار با خانواده های شهدا، دیدار با ائمه جمعه در سطح شهرستان ها، برپایی میز خدمت تخصصی با محوریت رسیدگی به امورات کارگران و رفع موانع تولید، برگزاری یادواره شهدای کارگر استان، برگزاری همایش تجلیل از کارگران و کارفرمایان نمونه، ویزیت رایگان کارگران در شهرک های صنعتی و کارخانجات و توزیع بسته های کمک مومنانه را از جمله برنامه های این هفته دانست و عنوان کرد: اردوی دانش آموزی راهیان پیشرفت در واحدهای تولیدی برگزار می شود تا دانش آموزان با فرهنگ کار و تولید و حمایت از کالای ایرانی آشنا شوند.

رئیس سازمان بسیج کارگری گیلان همچنین از رزمایش شیفت ایثار با حضور گروه های جهادی و برگزاری مسابقات فرهنگی و ورزشی در سطح کارخانجات و شهرک های صنعتی خبر داد و بیان کرد: برگزاری اردوهای راویان پیشرفت نیز با حضور اصحاب رسانه در واحدهای تولیدی برگزار می شود؛ برپایی نشست های تبیینی و اندیشه ورزی با رویکرد امیدآفرینی و بازخوانی نقش کارگران در آینده تولید و اقتصاد از دیگر برنامه هاست.

وی در پایان از اعطای نشان اقتصاد مقاومتی به کارگران و کارفرمایان برتر خبر داد و خاطرنشان کرد: حضور متولیان کار و تولید استان در واحدهای تولیدی و دیدار و گفت و گو با کارگران و کارفرمایان و سرکشی از کارگران آسیب دیده و متوفی و تکریم خانواده های کارگران و رفع مشکلاتشان نیز در دستور کار قرار دارد.

انتهای پیام