به نقل از «صدای ایران»

تاثیر فوران دماوند بر استان های اطراف

تاریخ انتشار: ۲۶ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۳۵۰۴۱

از سوی محققان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی نقشه‌های بیست و پنج‌هزارم آتشفشان دماوند به عنوان یک آتشفشان خفته تهیه شده است و به گفته آنها این نقشه‌ها با رویکرد بررسی مخاطرات تهیه شده است؛ چرا که در صورت فوران دماوند، ۴ استان که یک چهارم جمعیت کشور را در خود جای داده‌اند، تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش صدای ایران از ایسنا، حمیده رشید، مجری طرح تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی آتشفشان دماوند در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اقدامات این سازمان در زمینه تهیه نقشه‌های یکصد هزارم، افزود: تهیه این نقشه‌ها در اوایل دهه ۸۰ به پایان رسید و بعد از آن از سوی سازمان زمین‌شناسی تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی آتشفشان دماوند در دستور کار قرار گرفت.

وی تهیه نقشه‌های بیست و پنج هزارم آتشفشان دماوند را از اهداف این پروژه نام برد و یادآور شد: برای این منظور تحقیقات زیادی از سازمان‌های زمین شناسی دنیا آغاز شد تا ببینیم تهیه نقشه‌های بیست و پنج هزارم بهتر است یا پنجاه هزارم که در نهایت تهیه نقشه‌های بیست و پنج هزارم در دستور کار قرار گرفت.

به گفته وی، نقشه‌های بیست و پنج هزار نقشه‌هایی هستند که دقت آنها از نقشه‌های قبلی بیشتر است و می‌توان از آنها در کارهای عمرانی استفاده کرد و در زمره نقشه‌های کاربردی به شمار می‌روند.

رشید، با بیان اینکه برای تهیه این نقشه‌ها اولویت‌هایی در نظر گرفته شد، ادامه داد: با توجه به اینکه دماوند یک آتشفشان خفته است و نه خاموش؛ احتمال می‌رود که در هر زمانی فعال شود؛ از این رو تهیه نقشه‌های این آتشفشان با اولویت مخاطرات در دستور کار سازمان زمین‌شناسی قرار گرفت.

آخرین مطالعات دماوند خفته مربوط به سال ۱۹۶۶
مجری طرح، دقیق‌ترین نقشه‌های تهیه شده از دماوند را توسط "آلن باخ" سوئیسی مربوط به سال ۱۹۶۶ دانست و خاطر نشان کرد: این نقشه‌ها در قالب تز دکتری وی تهیه شد و نقشه‌های تهیه شده مربوط به اطراف قله دماوند و نه خود دماوند بوده است و بعد از آن نقشه‌های ۲۵۰ هزارم و ۱۰۰ هزارمی که از این آتشفشان تهیه شد، تحقیقات "آلن باخ" بود و تحقیقات دقیق‌تری بر روی آن انجام نشده است.

وی با بیان اینکه در این پروژه سازمان زمین‌شناسی در صدد تهیه نقشه‌های بیست و پنج‌هزارم برآمد، اضافه کرد: برای این منظور مطالعات اولیه‌ای صورت گرفت؛ ولی در نهایت منجر به انتشار نقشه‌ای نشد.

رشید، آغاز انجام این مطالعات را از سال ۸۸ ذکر کرد و گفت: در این مطالعات ما اقدام به تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی دو منطقه "رینه" و "چاچال" دماوند کردیم. این دو منطقه بخش عمده‌ای از قله دماوند را در بر می‌گیرد.

به گفته این محقق حوزه آتشفشان‌شناسی، برداشت صحرایی این دو نقشه در سال‌های ۸۸ و ۸۹ طی ۸ ماموریت انجام شد و با توقف ۵ ساله، در سال‌های ۹۵، ۹۶ و ۹۷ با ۶ ماموریت، انجام و برداشت‌های این آتشفشان تکمیل شد.

وی با تاکید بر اینکه در سال گذشته عملیات صحرایی تهیه این نقشه‌ها به پایان رسید، ادامه داد: برای آتشفشان‌ها حتماً باید نقشه‌های خطر آن تهیه شود و برای تهیه این نقشه‌ها نیاز به نقشه‌های زمین‌شناسی پایه داریم و تا این نقشه‌ها در دسترس نباشد، امکان انجام اقدامات بعدی مهیا نخواهد بود.

گسل‌های دماوند
رشید، تهیه نقشه زمین‌شناسی را دارای مراحل مختلف "جمع‌آوری اطلاعات اولیه"، "تلفیق داده‌ها با یکدیگر"، "مطالعات و برداشت‌های صحرایی و آنالیز و پروسس این داده‌ها در آزمایشگاه" و در نهایت "تهیه نقشه" ذکر کرد و افزود: این نقشه‌ها، حاوی اطلاعاتی در خصوص واحدهای سنگی، سن آنها، نوع سنگ (رسوبی، دگرگونی و آذرین)، گسل‌ها و چین خوردگی‌ها و پتانسیل‌های معدنی است.

وی در خصوص گسل‌های آتشفشان دماوند توضیح داد: دماوند، آتشفشان جوان و تاریخچه فعالیت آن از حدود ۱.۸ میلیون سال تا ۷ هزار و ۳۰۰ سال پیش بوده است؛ از این رو این آتشفشان یک آتشفشان جوان به شمار می‌رود و بر این اساس گسل خوردگی در آن کم است، چون پیدایش آن به زمان کوتاهی محدود می‌شود.

مجری طرح با بیان اینکه اگر در البرز گسل‌های زیادی وجود دارد، به دلیل تاریخچه آن است که مربوط به زمان‌های بسیار قدیمی پرکامبرین و پالئوزوئیک می‌شود، ادامه داد: ولی دماوند کاملاً جوان است؛ از این رو گسل‌های مشخصی در آتشفشان دماوند نداریم و تنها تعدادی گسل محدود در نقشه داریم که ادامه واحدهای قدیمی‌تر البرز هستند که از این منطقه عبور می‌کنند.

مطالعات مخاطرات آتشفشان خفته
رشید، با تاکید بر اینکه اجرای پروژه نقشه‌های زمین‌شناسی دماوند، بر اساس استانداردهایی اجرایی شده است، افزود: در این طرح واحدهای سنگی را مورد مطالعه قرار دادیم و از سوی دیگر از آنجایی که آتشفشان دماوند یک آتشفشان مرکب است و دارای گدازه، مواد آذر آواری و خاکستر است، متوجه شدیم که در آخرین فوران، همه سطح دامنه این آتشفشان با مواد خارج شده از آن پوشانده شده است؛ به گونه‌ای که در دامنه غربی مشاهده کردیم گدازه ۷ هزار ساله همه سطح را پوشانده است.

وی اضافه کرد: ما به منظور مطالعات مخاطرات دماوند در مناطقی که امکان برداشت وجود داشت، مانند "دره گزنه" و "یخار" نمونه‌بردای و مورد سن‌سنجی قرار دادیم تا بتوانیم دوره بازگشت آتشفشان را همانند دوره بازگشت احتمالی زلزله محاسبه کنیم. بر اساس نتایج این مطالعات می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که چه زمانی احتمال فوران این آتشفشان وجود دارد. این مطالعات در پایش‌های ما از این آتشفشان صورت گرفته است.

مجری طرح در عین حال خاطر نشان کرد: در مورد دماوند آنچه که مهم است، این است که ما در منطقه "آب‌اسک" یکسری "ایگنمبریت" هایی را مشاهده کردیم. ایگنمبریت‌ها توپ‌های جوش خورده‌ای هستند که در زمان فوران آتشفشان، حرارت بسیار زیادی دارند و می‌توانند موجب مرگ و میر بالایی شوند.

وی اضافه کرد: این امر برای ما مهم است که آیا به غیر از منطقه "آب اسک" این مواد در سایر مناطق وجود دارند یا خیر.

رشید در پاسخ به این سوال که در صورت فوران آتشفشان دماوند کدام استان‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند، با بیان اینکه در این زمینه مطالعات زیادی انجام نشده است، اظهار کرد: مطالعاتی که پژوهشگران کشور در زمینه جهت بادهای این منطقه انجام داده‌اند، نشان می‌دهد که بیشتر جهت باد در این منطقه به سمت شرق است و آتشفشان دماوند در صورت فوران، کمتر استان تهران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بیشتر استان‌های مازندران و گیلان تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

علت مهم بودن تهیه نقشه‌های آتشفشانی
این محقق سازمان زمین‌شناسی با بیان اینکه علاوه بر تهیه نقشه‌های آتشفشان دماوند، تهیه نقشه‌های آتشفشان‌های سبلان و تفتان از طریق بخش خصوصی پیگیری می‌شود، گفت: نقشه‌های آتشفشان تفتان در مراحل نهایی چاپ است، ولی درمورد نقشه‌های آتشفشان سبلان علی‌رغم گذشت ۱۰ سال هنوز نتوانستیم نقشه‌ای از آنها دریافت کنیم.
وی با بیان اینکه تهیه نقشه آتشفشان بزمان به علت دور بودن از مراکز جمعیتی در اولویت قرار ندارد، یادآور شد: آتشفشان دماوند به دلیل قرار گرفتن در حد فاصل استان‌های تهران، البرز، سمنان و مازندران، در صورت فوران می‌تواند این محدوده با حدود ۲۰ میلیون جمعیت را تحت تاثیر قرار دهد و زندگی یک چهارم جمعیت ایران را مختل کند.

منبع: صدای ایران

کلیدواژه: دماوند فوران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۳۵۰۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اختصاص اعتبار برای ساماندهی مسیل‌های شهر ایلام

                                                                                     

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز ایلام؛ محمدحسن نامی در حاشیه بازدید از مسیل‌ها و گذرگاه‌های آبی سطح شهر ایلام با اشاره به اینکه معاون اول رئیس جمهور با رایزنی استاندار ایلام برای ساماندهی مسیل‌های شهر ایلام ۱۸ هزار میلیارد ریال اعتبار در ۲ بخش اختصاص داده است،، اظهار داشت: در طرح جمع آوری آب‌های سطحی شهر ایلام نیز یک بودجه و اعتبار ویژه در نظر گرفته خواهد شد که با اجرای آن، برای نیم قرن آینده مسیل‌ها و گذرگاه‌های آبی در سطح شهر ایلام ماندگار شده و مشکل خاصی در این زمینه نداشته باشد.

وی در ادامه افزود: ساماندهی مسیل‌های سطح شهر ایلام در راستای اجرای طرح جامع، ماندگار و پایدار در سطح این شهر نیازمند بررسی و تحقیق کامل دارد.

نامی همچنین با بیان اینکه امکان تلفیق این کانال‌ها و مسیل‌ها از سرچشمه در سطح شهر ایلام نیازمند تدوین نقشه جی. آی. اس است، عنوان کرد: میزان شیب در سطح شهر ایلام مشخص کننده ساختار ساختمانی در سطح این شهر است و همین امر نیز نیازمند این است که با بررسی‌های لازم میزان شیب در این شهر مشخص شود.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور با بیان اینکه شیبی که در سطح شهر ایلام وجود دارد برای این شهر یک حُسن است، تصریح کرد: اگر بستری که آب از آن عبور می‌کند و شیب آن پایدار باشد، مشکلی وجود نخواهد داشت، اما اگر بستر شسته شده باشد بسیار خطرناک است چرا که شیب، سرعت فرسایش بستر مسیل‌ها و اطراف آن را بیشتر می‌کند که این امر نیز مستلزم اقدام مهندسی مناسب و ساخت و ساز‌ها در سطح شهر دارد.

نامی بیان کرد: در این راستا می‌شود که از لوله‌هایی که مقاومت بیشتری دارند و در کشور تولید می‌شود استفاد شود به سرعت کار انجام خواهد شد و زمان کمتری را برای احداث خواهد برد.

وی افزود: راه دیگر این است که از نیم دایره‌های مسلح استفاده شود که پیوستگی لازم را هم دارد و این راهکار‌ها نیز بر اساس بررسی‌هایی که روی نقشه جی آی اس انجام خواهد شد، مشخص می‌شود.

نامی با تاکید بر اینکه اقدام یکپارچه و جامع در راستای ساماندهی مسیل‌ها در سطح شهر ایلام ضروری است، گفت: نقشه جامع جمع آوری آب‌های سطحی شهر ایلام شامل ۲۴ شاخص استاندارد باید تهیه شود که این موضوع در ساخت و ساز ماندگار مسیل‌ها در سطح شهر ایلام کمک خواهد کرد.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور ابراز کرد: لازم است که در طرح جمع آوری آب‌های سطح شهر ایلام، نقشه حد مجاز بستر و حرائم این کانال بر اساس متراژی که در نقشه اصلی شهر مشخص شده است رعایت شده و ابتدا و انتهای کانال‌ها نیز باید هم عرض باشد.