به نقل از «ایرنا»

تغییر رویکردهای طبیعت‌ستیزانه، راه نجات جنگل

تاریخ انتشار: ۲۹ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۴۶۷۹۷۱

جنگل های استان گیلان، قسمتی از جنگل های هیرکانی با تنوعی از اکوسیستم های مختلف کوهستانی، تالابی و جلگه ای است که از آخرین بازمانده های جنگل های دوران سوم زمین شناسی بوده و درختان متنوع و مختلفی را در خود جای داده و غنای گونه ای منحصربفردی دارد.

طبق آخرین آمار سازمان خواروبار جهانی (فائو) وابسته با سازمان ملل متحد که در ارزیابی جنگل های کشورهای مختلف جهان منتشر شده؛ حدود ۶/۶ درصد از مساحت ایران معادل ۱۱ میلیون و ۷۵ هزار هکتار را جنگل دربرگرفته ولی از این میزان تنها ۸ / ۱ درصد با وسعت ۳۰۰ هزار هکتار را جنگل های طبیعی بکر و دست نخورده با تنوع زیستی بالا و پوشش غنی جنگلی تشکیل می دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این گزارش می افزاید که حدود ۶ / ۹۰ درصد جنگل های ایران معادل ۱۰ میلیون و ۳۱ هزار هکتار را نیز جنگل های طبیعی آسیب دیده تشکیل می دهند البته ۷/۷ درصد باقی مانده را که معادل ۸۴۴ هزار هکتار است، جنگل های دست کاشت به خود اختصاص داده اند.

تغییر کاربری اراضی به کشاورزی و مسکونی، چرای بی رویه دام، اجرای طرح های عمرانی و صنعتی و همچنین آتش سوزی مهم ترین دلایل نابودی جنگل های ایران ذکر شده به طوری که طی ۱۵ سال گذشته، بالغ بر ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی جنگلی و مرتعی مشجر کشور طعمه حریق جدی یا سطحی شده که خسارت هایی داشته است.

از مجموع افزون بر ۱۴ هزار کیلومتر مربع مساحت گیلان؛ حدود ۵۶۵ هزار هکتار جنگل، ۲۴۴ هزار هکتار مرتع، حدود ۱۲۵ هزار هکتار اراضی مستحدث و ساحلی، حدود ۹۸ هزار هکتار اراضی موات و حدود یکصد هزار جلگه تشکیل می دهد. این استان زمردی سبز است که پهنه هایی از جنگل های آن، به تازگی ثبت جهانی شده از این رو، محافظت از آن اهمیتی دو چندان یافته اما با توجه به وجود صنایع سلولزی در گیلان، لازم است تدابیری اصولی در ارتباط با برداشت چوب از جنگل ها و فراهم سازی زمینه رونق دوباره زراعت چوب به عنوان جایگزین آن، اتخاذ شود.

اهمیت حمایت از زارعان چوب برای کاشت زمین های بایر

گرچه گیلان با داشتن حدود ۴۸ هزار هکتار سطح زیر کشت صنوبر در جایگاه سوم زراعت چوب کشور قرار دارد اما این استان تا همین چند سال پیش و در ۱۰ سال پیاپی، قطب اول زراعت چوب در کشور و بر جایگاه اول تکیه زده بود. آمارهای پنج سال گذشته نشان‌دهنده کاهش ۲۰ هزار هکتاری وسعت سطح زیر کشت صنوبر در گیلان و به تبع آن میزان تولید چوب است اما با این وجود، به پشتوانه رونق زراعت چوب در سال های گذشته، صنایع چوبی زیادی در این استان ایجاد شده بطوری که گیلان را در سکوی نخست تولید اوراق چوبی فشرده و پالت کشور که ماده اولیه آن چوب است، قرار داده است.

کارشناسان معتقدند راکد ماندن قیمت چوب در سال های گذشته، گرایش تولیدکنندگان به تولید محصولات زودبازده تر زراعی و باغی، پایین بودن توان تولید در واحد سطح و حمایت اندک مالی از صنوبرکاران، مهم ترین دلایل کاهش سطح زراعت چوب در گیلان است. آنان می افزایند: ۱۲۵ هزار هکتار چیزی حدود سه برابر سطح زیر کشت فعلی، زمین مستعد زراعت چوب در استان وجود دارد که اگر از همه زمین های مستعد برای زراعت چوب استفاده شود، سالانه حدود دو میلیون و ۷۵۰ هزار متر مکعب معادل حدود سه برابر تولید فعلی در گیلان چوب تولید می شود که پاسخگوی نیاز صنایع چوبی هم خواهد بود.

کارشناسان حمایت های بیشتر از زارعان چوب را در تشویق و کاشت زمین های بایر به زراعت چوب موثر می دانند. در کنار این موضوع، شماری از صنوبرکاران نیز می گویند قیمت چوب در کشور و به تبع آن در گیلان طی چندین سال، تقریباً راکد مانده بود که از سال ۹۵ با افزایش تقاضا، بیش از سه برابر افزایش یافت به طوری که هر تن چوب درخت صنوبر از ۲۹۰ هزار تومان در سال ۹۵، به ۹۰۰ هزار تومان در سال گذشته رسید و بر این اساس صنوبرکاری در گیلان بتدریج رونق گرفته چرا که با گران تمام شدن چوب های وارداتی به علت افزایش قیمت ارز، قیمت هر مترمکعب چوب خارجی سه برابر قیمت یک متر مکعب چوب صنوبر می شود. براساس برنامه ششم توسعه؛ باید شش هزار و ۶۰۰ هکتار از زمین های مستعد زراعت چوب گیلان برای توسعه سطح کشت درخت، واگذار شود.

جنگل، نیازمند ریزش و رویش

معاون اقتصادی استاندار گیلان نیز با اشاره به نیاز سه میلیون مترمکعبی چوب برای صنایع سلولزی می گوید: قانون طرح تنفس جنگل درحالی اجرایی شده که بسیاری از کارشناسان حوزه منابع طبیعی و جنگل با آن مخالف هستند چراکه جنگل را باید به عنوان یک زیستگاه نگریست که نیازمند ریزش و رویش است‌.

آرش فرزام صفت می افزاید: در شرایط خوشبینانه می‌توان ۶۵۰ هزار مترمکعب چوب تولید کرد که در کنار آن ۲۵۰ هزار مترمکعب نیز از طریق واردات تامین می‌شود؛ بنابراین سایر نیاز چوبی از طریق قاچاق در حال تامین شدن است که این یعنی اجرای قانون تنفس درحالی که درختان افتاده و شکسته را نیز نمی‌توان برداشت کرد به جای حفظ جنگل در حال کمک به نابودی و تخریب آن است.

وی با بیان اینکه دو راهکار برای حل مشکلات موجود اندیشیده شده، گفت: زراعت چوب یکی از اقدامات است که دولت نیز بر آن تاکید دارد و راهکار دوم نیز واردات چوب از سایر کشورهاست که در زمینه قرنطینه با توجه به اینکه در محدوده ۴۰ کیلومتری نباید هیچ جنگلی وجود داشته باشد، هنوز با مشکل مواجه هستیم.

حمیدرضا عدل معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور نیز در نشستی که به تازگی با صنایع سلولزی گیلان در یکی از واحدهای صنعتی استان داشته، گفت: طرح صیانت از جنگل‌های شمال باید سال‌ها پیش اجرایی می شد اما پیشنهاد دولت این بود که برداشت از جنگل، در اختیار دولت باشد.

وی با بیان اینکه هنگام نوشتن این طرح به پیامدهای آن نیز توجه شده، متذکر شد: از همان ابتدا نیز این انتظار را داشتیم که با اجرای طرح تنفس با کمبود منابع چوب رو به رو خواهیم شد اما کشور به این نتیجه رسید که در جنگل‌های شمال دیگر بیش از این امکان برداشت وجود ندارد.

عدل با اشاره به اینکه قبل از اجرای این طرح نیز میزان چوب برداشت شده سالانه به ۵۰۰ هزار مترمکعب می رسید، تصریح کرد: باتوجه به مجوزهای صادر شده برای صنایع سلولزی و سایر کارخانجات که مواد اولیه آنها از چوب تامین می‌شود؛ این تفکر وجود داشت که باید چوب مورد نیاز صنایع از روش‌های دیگری غیر از برداشت از جنگل‌ها تامین شود.

مقام اول گیلان در صنایع سلولزی‌

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گیلان نیز در این باره می گوید: ۳۳ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در صنعت سلولزی گیلان انجام شده که از این میزان ۱۸ هزار میلیارد ریال در بخش اوراق فشرده چوبی و مابقی در بخش پالت سازی و صنایع چوبی سرمایه‌گذاری شده است.

فرهاد دلقپوش میزان اشتغال ایجاد شده در این صنعت را قریب به دو هزار نفر به صورت مستقیم عنوان کرد و افزود: با راه اندازی ظرفیت‌های در دست اجرا شاهد اشتغال بیش از ۷۰۰ نفر دیگر در آینده نزدیک خواهیم بود.

وی همچنین تصریح کرد: شش واحد بزرگ تولید کننده انواع اوراق فشرده چوبی با فنآوری مدرن و به روز و همچنین ۱۰۱ واحد صنعتی در زمینه تولید انواع پالت چوبی هم اکنون در گیلان در حال فعالیت هستند که با این ظرفیت و با توجه به سازگاری اقلیم، گیلان می‌تواند به عنوان قطب صنعت سلولزی کشور مطرح شود.

دلقپوش با بیان اینکه جنگل‌های هیرکانی به عنوان میراث کشور باید حفظ شوند، تصریح کرد: با توجه به ظرفیت صنایع سلولزی با کمبود ۵۵ درصدی تامین منابع مواجه هستیم که تشکیل انجمن تخصصی صنعت سلولزی می تواند بستر مناسبی را برای زراعت صنعتی چوب و رفع نیازهای توسعه این صنعت فراهم آورد.

وی از مقام اول گیلان در کشور در صنایع سلولزی با تولید دو میلیون متر مکعب در سال خبر داد و گفت: پیش بینی می شود با بهره برداری از واحدهای جدید این میزان به پنج میلیون متر مکعب می رسد که نه تنها نیاز داخلی را تامین می کند، بلکه می توانیم صادرات به اروپا هم داشته باشیم.

در عین حال اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان نیز اعلام کرده که مأموران با انجام گشت های مستمر و حضور در عرصه های ملی، برای مقابله با قاچاق محمولات جنگلی، اقدام به انجام جنگل گردشی، ایست بازرسی در محورهای مواصلاتی و احداث پاسگاه های دائمی و فصلی کرده اند ضمن آنکه با راه اندازی سامانه مانیتورینگ و نصب دوربین های مداربسته در پایگاه های مستقر در محورهای مواصلاتی به منظور رصد و پایش خودرودها، در حوزه پیشگیری از قاچاق محمولات جنگلی فعالیت دارند.

۷۲۹۶/‏۲۰۰۷/‏

منبع: ایرنا

کلیدواژه: رشت جنگل گیلان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۴۶۷۹۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزییات حمله مسلحانه به منزل جنگل‌بانان آملی

به گزارش صدای ایران از صد انلاین، شنیدن خبر حمله به یک محیط‌بان یا هدف قرار‌دادن او از سوی شکارچی‌های غیرمجاز به‌هیچ‌وجه خبر تازه‌ای نیست و هر چند ماه یک بار در رسانه‌ها مورد تازه‌ای از آن می‌بینیم. اما حمله به خانه و محل سکونت این افراد موضوعی است که سطح خشونت و قانون‌شکنی را به مرحله‌ای دیگر می‌برد. درست مانند اتفاقی که چند روز گذشته برای جنگل‌بان‌های آملی رخ داده است.


در روز‌های گذشته و حسب اعلام منابع طبیعی مازندران، فرد یا افراد ناشناس در اقدام شبانه هماهنگ و سازمان‌یافته، به منزل مسکونی دو نفر از مأموران یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آمل تیراندازی کردند.

در این دو فقره تیراندازی، خوشبختانه به نیرو‌های منابع طبیعی و خانواده آنان خسارت جانی وارد نشد. فرمانده یگان حفاظت اداره کل و رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان آمل از منزل دو جنگل‌بان بازدید کردند و به‌منظور اقدامات قانونی بعدی و شناسایی و دستگیری ضارب یا ضاربان، جلسه اضطراری برگزار شد.

این اتفاق دو روز پس از رخ‌دادن با واکنش یک نماینده مجلس همراه بود. رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس در واکنش به این خبر خواستار شناسایی و دستگیری هر‌چه سریع‌تر عوامل حمله مسلحانه به منازل جنگل‌بانان آمل شد. سمیه رفیعی، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی که با خبرگزاری مهر گفتگو می‌کرد، با اشاره به حادثه حمله افراد مسلح به منازل جنگل‌بانان در آمل گفت: از دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی انتظار داریم هرچه سریع‌تر این افراد شناسایی و دستگیر شوند. او افزود: در‌عین‌حال از دستگاه قضائی نیز انتظار می‌رود این افراد را به اشد مجازات برسانند تا ضمن بازدارندگی از اقدامات مشابه متخلفان بدانند که هیچ مماشاتی در برخورد با متجاوزان به عرصه‌های طبیعی کشور صورت نمی‌گیرد.

وی با اشاره به زخمی‌شدن ۴۲ جنگل‌بان در سال گذشته توسط متجاوزان به عرصه‌های طبیعی از پیگیری ویژه این پرونده توسط فراکسیون محیط زیست مجلس خبر داد و گفت: جنگل‌بانان و محیط‌بانان جزء زحمتکش‌ترین اقشار جامعه هستند که حفاظت از طبیعت و حیات وحش کشور را بر عهده دارند و قطعا نیازمند حمایت‌های قانونی در عرصه‌های مختلف هستند که مجلس در این خصوص تمام توان خود را به کار خواهد گرفت.

در ایران چیزی به اسم «قانون حمایت قضائی از محیط‌بانان و جنگل‌بانان» داریم که در سال‌های اخیر بسیاری از ناکارآمدی آن سخن گفته‌اند. بر اساس این قانون، محیط‌بانان و جنگل‌بانان در صورتی که در جنگل‌ها و منابع طبیعی جرم مشهودی ملاحظه کنند و تذکر و هشدار کارساز نباشد، می‌توانند از سلاح خود استفاده کنند ولی این‌گونه نیست که اجازه استفاده سلاح در منزل و خیابان را داشته باشند یا بتوانند در این اماکن مسلح باشند، اما در محل مربوط به وظیفه خود می‌توانند از سلاح استفاده کنند. این قانون شامل چهار ماده و سه تبصره در جلسه علنی ۲۳ اردیبهشت ۹۹ مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در هفت خرداد ۹۹ به تأیید شورای نگهبان رسید.

علاوه بر چالش‌های قانونی، جنگل‌بان‌ها با کمبود‌های دیگری هم در ایران دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. درباره کمبود تجهیزات و جنگل‌بانان، بر اساس استاندارد‌های بین‌المللی به ازای هر هزار هکتار جنگل، هر پنج هزار هکتار مرتع و هر ۱۰ هزار هکتار بیابان باید یک نیروی حفاظتی وجود داشته باشد. * ایران ۱۶۴ میلیون هکتار مساحت دارد که از این مقدار ۱۳۵ میلیون هکتار اراضی ملی و عرصه‌های منابع طبیعی، ۱۴.۵ میلیون هکتار عرصه‌های جنگلی و ۸۵ میلیون هکتار مراتع هستند. به عبارتی ۸۲ درصد از مساحت کشور اراضی ملی و عرصه‌های منابع طبیعی هستند که مدیریت و حفاظت آن بر عهده یگان حفاظت منابع طبیعی کشور است. در چنین وضعیتی، بر اساس استاندارد‌های جهانی، به‌منظور رسیدن به یک وضعیت مطلوب برای عرصه‌های جنگلی نیازمند

۱۴‌هزار‌و ۵۰۰ نفر نیروی حفاظتی هستیم. با توجه به این مساحت از اراضی ملی و عرصه‌های منابع طبیعی به ۳۲ هزار نیرو نیاز داریم، اما در‌حال‌حاضر تنها پنج‌هزارو ۶۶ نیرو داریم که از این تعداد حدود سه‌هزارو ۶۰۰ نفر نیروی شرکتی و مابقی نیروی رسمی هستند؛ به عبارتی حدود ۷۰ درصد نیرو‌های سازمان شرکتی هستند و فاصله بسیار زیادی با تعداد نیروی پیش‌بینی‌شده بر اساس استاندارد‌های جهانی داریم. این افراد به‌صورت رسمی یا پیمانی از سازمان منابع طبیعی حقوق دریافت می‌کنند و تعهد کاری و انگیزه بیشتری نسبت به نیرو‌های شرکتی دارند؛ چراکه ۳۰ سال خدمت دارند و از سال گذشته نیز برای تمامی نیرو‌های رسمی کارت ضابطیت دریافت کرده‌ایم، همچنین برای دریافت تجهیزات نیز مشکلی ندارند و در اختیار بسیاری از این افراد که از فیلتر حراست عبور می‌کنند، می‌توانیم سلاح و ابزار بازدارنده مانند شوکر، افشانه و باتوم قرار دهیم.