مرمتِ آرامگاه ناجی زبان فارسی به تخریب دیوار چندصدساله‌اش رسیده!
تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۷۰۴۴۹۲
به نظر می رسد همه چیز خوب پیش می‌رود، مرمت‌گران برای دومین بار در طول دو سال گذشته سراغ آرامگاه «یعقوب لیث صفاری در جندی شاپور» رفته‌اند، تا آرامگاه ناجی زبان فارسی را بعد از سال‌ها سروسامان دهند، اما ...
در تصاویر ارسال شده برای خبرنگار ایسنا، تخریب یکی از دیوارهای اصلی این آرامگاه آن هم به طور کامل جای سوال باقی می‌گذارد؛ به‌خصوص وقتی بنر کارفرمایی اداره کل میراث فرهنگی استان خوزستان بالای سر همان دیوار تخریب شده، نصب است!
اسفند سال ۱۳۹۶ یعقوب زلقی ـ مدیر پایگاه جندی شاپور ـ خبر از مرمت جدی این آرامگاه بعد از سال‌ها بی‌توجهی داده بود؛ اقدامی که در آستانه نورز ۱۳۹۷ این آرامگاه را به مسیرهای گردشگری نوروزی اضافه می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او گفته بود: «یعقوب لیث بنیان‌گذار سلسله صفاریان چون با خلفای عباسی درگیر بود از سیستان به سمت خوزستان می‌آید و در جنگی زخمی شده و در بیمارستان گندی شاپور بستری می‌شود و در همین شهر می‌میرد. اکنون اقدامات خوبی درخصوص آرامگاه او انجام دادیم.»
اما حالا بعد از ۱۷ ماه، بار دیگر پروژه «مرمت و ساماندهی آرامگاه یعقوب لیث صفاری» در دستور اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان قرار گرفته و بر اساس عملکرد رخ داده تا امروز تخریب این دیوار نیز یکی از برنامه‌ها در روند مرمت این آرامگاه بوده است؛ آرامگاه کسی که بر اساس منابع زبان فارسی، ناجی زبان فارسی بعد از حمله اعراب به ایران است.
آن هم در شرایطی که به گفته مردم محلی این منطقه، نه دچار سیل نوروز امسال شد که نم‌زدگی و شوره‌زدگی بلای جان این دیوار شده باشد و نه زلزله‌ای در کار بوده که به واسطه‌ی ترک خوردگی و سستی دیوارش امکان ریزش آن روی سر بازدیدکنندگان وجود داشته باشد.
آرامگاه یعقوب لیث صفاری در روستای شاه آباد قرار دارد؛ نقطه‌ای که فقط ۱۰ کیلومتر با دزفولِ خوزستان فاصله دارد. یعقوب لیث در سال ۲۴۷ قمری اولین شهریار ایرانی بعد از اسلام شد و سلسله صفاریان را تاسیس کرد. سلسله صفاریان در سیستان حکومت می‌کردند و مرکز آن در زرنج بود که امروزه در افغانستان قرار دارد. گنبد دندانه‌دار آرامگاه او از دور قابل مشاهده است و قبرستانی قدیمی نیز در اطراف آن قرار دارد.
گفته می‌شود آرامگاه یعقوب لیث صفاری تاکنون بارها بازسازی شده و بنای آن متعلق به دوران سلجوقیان تا قاجاریان است؛ یعنی بخش‌های قدیمی‌تر متعلق به دوران سلجوقی است.
گنبد این بنا ساختاری دندانه‌دار دارد. بر اساس گفته‌های مردم محلی ۲۰ تا ۲۵ سال پیش کتیبه‌ای روی دیوار گنبد به خط عربی قدیم وجود داشته و در آن اسم یقعوب لیث سردار بزرگ و نخستین شهریار ایرانی (پس از اسلام) به روشنی نوشته شده بود.
وجود گورستانی با سنگ قبرهای باستانی در اطراف آرامگاه یعقوب لیث صفاری گواهی بر قدمت این اثر دارد. گنبد مخروطی شکل آرامگاه از بهترین نوع گنبدهای مخروطی در خوزستان است. این بنا تنها یک در ورودی دارد و برای ساخت آن از خشت خام استفاده شده است. برای زیبایی آن از نقوض برجسته و ملات گچ و خاک استفاده کرده‌اند.
در طول سال‌های گذشته، اعتراض‌های زیادی نسبت به شرایط نامطلوب این اثر تاریخی مطرح شده بود؛ به گونه‌ای که در ضریح آهنی مقبره از چوب صندوق میوه برای اتصال بخش‌های مختلف استفاده شده است و روی دیوار قدیمی آرامگاه میخ‌های زنگ زده، سیم، تارعنکبوت، موکت‌های رنگ و رو رفته و محوطه سازی نامناسب به چشم می‌آمد.
تا اینکه زلقی در اسفند ۹۶ اعلام کرد: «مرمت کامل قسمت داخلی و بیرونی بنا، مرمت کامل پشت بام و قسمتی از گنبد، محوطه سازی و اضافه کردن ۵۰۰ مترکف فرش آجری فضای پیرامونی آرامگاه، توسعه انشعاب آب و برق، تعمیر و بازسازی مجدد چهار چشمه سرویس بهداشتی به طور کامل، پاکسازی ورودی محوطه و شتسشوی کامل آرامگاه یعقوب لیث جهت فعالیت‌های ستادی پایگاه گندی شاپور انجام شده است.
قسمت اصلی بنای یعقوب لیث که سنگی است و اثر شاخص دوره تیموری با همان شمایل تاریخی گذشته خود حفاظت و مرمت شده، رطوبت زدایی، تعویض ناودان‌ها و درب و پنجره‌ها، اصلاح شیب بندی پشت بام و… احیاء دوباره فضای سبز وگلکاری محوطه هم انجام شده است.»
اما مشخص نیست چرا با تعریف پروژه‌ی ساماندهی جدید آن هم بعد از این مدت کوتاه، یکی از دیوارهای این بنای چند صد ساله که به شماره ۲۵۵۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، تخریب شده است؟
پس از فروپاشی پادشاهی ساسانیان زبان فارسی کم کم رو به فراموشی می‌رفت و زبان رسمی کشور «عربی» شده بود. یعقوب لیث صفاری را اولین پادشاه پس از آنها می‌دانند که زبان پارسی را زبان رسمی کشور اعلام کرد. پس از این که او در نبرد با خوارج پیروز شدف شاعری بنا بر رسم زمان قصیده‌ای به عربی در مدح او سرود، وی او را ملامت کرد که چرا به زبانی که نمی‌فهمد برایش شعر سروده است (چیزی که من اندر نیابم، چرا باید گفت) پس او نخستین کسی بود که زبان پارسی را ۲۰۰ سال پس از ورود اسلام به ایران، به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد.
محسن ابوالقاسمی در کتاب «تاریخ زبان فارسی» نوشته است: «در سال ۲۵۴ هجری، یعقوب لیث صفار، دولت مستقل ایران را در شهر زرنج سیستان تأسیس کرد و زبان فارسی دری را زبان رسمی کرد که این رسمیت تاکنون ادامه دارد. او کوشش کرد خلافت عباسی را سرنگون کند و حتی تا نزدیکی بغداد نیز پیش رفت ولی روزگار به او امان نداد و در ماه شوال ۲۶۵ قمری به بیماری قولنج مبتلا و در گندی شاپور درگذشت.»
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: یعقوب لیث صفاری آرامگاه یعقوب لیث صفاری دزفول خوزستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۷۰۴۴۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایران هراسی در مقابل آموزش زبان فارسی و تبلیغ سفر به ایران
محمد اسدی موحدی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه باید تلاش کرد تا گردشگران بیشتری به ایران بیایند، گفت: این اتفاق به نفع ایران است. من در کشورهای مختلفی مأموریت داشته‌ام معتقدم باید تا نخبگان و حتی مردم عادی به هر بهانه‌ای از ایران دیدن کنند. چون دیدن و سفر کردن بهترین راه برای خنثی سازی تبلیغات علیه کشورمان است. برای من جای تعجب است که برخی از مردم در ارمنستان که با آنها اشتراکات فرهنگی زیادی داریم ایران را با کشورهای عقب افتاده مقایسه می‌کنند.
وی گفت: به تازگی ۷ نفر از بهترین بلاگرهای ارمنی را به ایران فرستادیم و از شهرهای کیش، اصفهان، کاشان و تهران بازدید کردند. در واقع این کارها جزو وظایف وزارت میراث فرهنگی است که باید کمک کند اما این کار را رایزنی و سازمان فرهنگ و ارتباطات انجام می‌دهد. یکی از وظایف رایزنان باید فعالیت در حوزه گردشگری باشد. ما به وزارت میراث فرهنگی انتقاد داشتیم که با رایزنان و سازمان فرهنگ و ارتباطات آن طور که باید، همراه نیستند. همچنین محتواها در سطح بین المللی نیست. هر چند به تازگی بهتر از قبل شده است.
وی تصریح کرد: رایزنان وظیفه دارند در حوزه گردشگری فعال باشند چه وزارت میراث فرهنگی حمایت کند چه نکند. گردشگری از اولویت‌های کاری رایزنان فرهنگی است. من در ۷ ماهی که به ارمنستان آمده‌ام صد نفر را به ایران فرستاده‌ام تا ایران را بیشتر بشناسند.
وی با بیان اینکه ایران هراسی، شیعه هراسی و اسلام هراسی در برخی از کشورها وجود دارد و یکی از چالش‌های ماست گفت: باید تلاش کنیم در هر یک از این اضلاع کار کنیم و ترس و نگرانی که نسبت به ایران وجود دارد را برطرف کنیم. یکی از این کارها، ارتباط با نخبگان و رسانه‌ها و دعوت از علمای اهل تسنن برای شرکت در کنفرانس‌های علمی است.
اسدی موحد بیان کرد: رسانه و فضای مجازی تأثیر زیادی در شناخت از ایران دارد. در این زمینه سازمان فرهنگ و ارتباطات پیشرو شده است و پلتفرم‌های خوبی را برای مقابله با ایران هراسی طراحی کرده است.
وی تصریح کرد: برخی از کشورها که تلاش می‌کنند ایران هراسی به وجود بیاورند در تلاش هستند ایران را به عنوان یک مقصد امن گردشگری نشان ندهند. ما وظیفه داریم در این زمینه تلاش کنیم که برعکس آن اتفاق بیفتد. یکی از راه‌های مبارزه با آن، تبادل دانشجو و گروه‌های هنری است. فیلم‌ها و تولیدات فرهنگی و هنری به مبازره با ایران هراسی کمک می‌کند. ایران محتوای خوبی دارد اما نتوانسته به خوبی آن را عرضه کند. در حال حاضر کشورهای دیگر در ارمنستان از طریق فیلم‌ها و سریال‌ها نفوذ فرهنگی قوی کرده‌اند. در صورتی که تشابهات فرهنگی با ارمنستان ندارند ولی ایران با ارمنستان تشابهات فرهنگی به خصوص درباره سبک زندگی و اصول خانواده داریم ولی نتوانسته‌ایم آن را به خوبی ارائه کنیم.
وی افزود: رفت و آمد نخبگان بین ایران و ارمنستان و دانشگاه‌های دو کشور زیاد شده است. چندی پیش همایش میراث مکتوب برگزار شد و چند نفر از اساتید ایرانی هم در آن حضور داشتند.
اسدی موحد گفت: ارمنستان کمتر از سه میلیون نفر جمعیت دارد اما این کشور ظرفیت زیادی برای فعالیت‌های فرهنگی و علمی دارد. برای من شگفت انگیز است که این کشور آنقدر فضای کار دارد مثلاً معرفی صنایع دستی ایران در ارمنستان ظرفیت بسیار خوبی است. بنابراین باید در این زمینه‌ها بیشتر کار کرد.
این رایزن فرهنگی گفت: قصد داریم هفته‌های فرهنگی متعددی در ارمنستان برگزار کنیم. هفته فرهنگی همدان سال گذشته برگزار شد و امسال استان‌های خراسان رضوی و آذربایجان شرقی و غربی، کردستان و مازندران هفته فرهنگی برگزار می‌کنند. هر چه مدیران این استان‌ها بیشتر درخواست کنند و پیگیر باشند ما هم در برگزاری این هفته‌های فرهنگی کمک شأن می‌کنیم.
وی درباره آموزش زبان فارسی در کشور ارمنستان نیز توضیح داد: مسجد کبود ایروان فضای کافی برای برگزاری کلاس دارد، در این کلاس‌ها زبان فارسی آموزش داده می‌شود. در حال حاضر ۶ کلاس زبان فارسی در چهار سطح ابتدایی متوسطه، پیشرفته و فوق پیشرفته برگزار می‌شود. اینها فرصت‌های فرهنگی خوبی است که در ارمنستان داریم. اینجا کتابخانه ای با ۸ هزار کتاب دارد که محل رجوع نخبگان و محققان است. همچنین در سه دانشگاه کرسی ایران شناسی داریم. قبلاً ۱۷۰۰ دانش آموز زبان فارسی در مدارس ایروان داشتیم که این تعداد در طول ۶ ماه به سه هزار و ۳۰۰ نفر رسیده است. این افراد از کلاس پنجم تا نهم زبان فارسی یاد می‌گیرند. این فرصت منحصر به فردی است.
وی ادامه داد: در کشورهای دیگر هم آموزش زبان فارسی داریم و افراد این زبان را به دلیل علاقه شأن یاد می‌گیرند ولی سیستماتیک نیست. اما دولت ارمنستان از دو سال پیش اعلام کرده که مدارس باید زبان سوم را نیز به دانش آموزان تعلیم دهند که یکی از آنها باید زبان کشورهای همسایه باید باشد. این قانون و روابط خوب سیاسی و فرهنگی دو کشور باعث شده آموزش زبان فارسی در ارمنستان گسترش یابد.
وی افزود: ما باید نسخه جدایی در ارمنستان برای آموزش زبان فارسی بپیچیم. نمی‌توان همان الگویی که در کشورهای دیگر برای ترویج زبان فارسی وجود دارد در این کشور هم پیاده کرد. باید این آموزش‌ها با توجه به ذائقه دانش آموز ارمنی تدوین شود. بهتر است معلمان و مدیران مدرسه‌های ارمنی به ایران بیایند چون مدیر هست که تصمیم می‌گیرد چه زبانی در مدرسه تدریس شود. ایجاد انگیزه در افراد موجب می‌شود تا برای افزایش ساعت آموزش تلاش کنند.
کد خبر 6096705
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟