علوم انسانی رو به فروپاشی است/ افق آینده دانشگاه‌ها را ندیده‌ایم
تاریخ انتشار: ۳ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۸۷۹۷۱۳
قاسم پورحسن، عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ به ارائه توضیحاتی در زمینه وضعیت نظام علمی و علوم انسانی در کشور پرداخت و در پاسخ به این پرسش که خروجی دانشگاه به عنوان مهمترین نهاد علمی کشور به ویژه در بخش علوم انسانی چه بوده است، بیان کرد: به نظر می‌آید قبل از اینکه در مورد وضعیت دانشگاه‌ها در ایران و به ویژه دستاوردهای ایران در علوم انسانی در این 50 سال داوری کنیم، لازم است همه بدانیم که فرایند پیشرفت علمی و نظام آکادمیک، اتفاقی حاصل نمی‌شود بلکه مرهون یک فرایند مبتنی بر آگاهی و دانش است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی در ادامه افزود: یعنی اینطور نیست که در دیگر کشورها و به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته اگر واجد یک سپهر دانش هستند و یا یک نظام آکادمیک مطلوب دارند، لزوما از این حیث نیست که در مدت چند سال و آن هم به صورت اتفاقی حاصل شده باشد، اساسا اینطور نیست و اگر ما در مورد نظام آکادمیک سخن می‌گوییم، باید بدانیم که پیشرفت این نظام مرهون یک فرایند طولانی مدت است و این فرایند نیز استثناناپذیر است و در همه کشورها پیشرفت وضعیت دانش و شکل‌گیری نظام دانایی مبتنی بر یک فرایند طولانی بوده است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: با توجه به این مسئله، تلقی من این است که دو فهم از وضعیت کلی دانش و دانشگاه در ایران می‌توانیم داشته باشیم؛ یک فهم در نسبت ما و امر زمانی است. یعنی نسبت با گذشته ما و در نسبت با سایر کشورهای حوزه ما مانند ترکیه، قزاقستان، عربستان و مصر و است و یک مسئله نیز در نسبت با خود دانش است. در نسبت اول درست است که برخی از دانشگاه‌های ترکیه در چند سال اخیر با بهره‌گیری از اساتید کشورهای دیگر از جمله غرب آمریکا، یک تزریق نادرست دانش صورت گرفت که نسبتی با فرایند سپهر آکادمیک ندارد و همانند این اتفاق در عربستان صورت گرفت و دانشگاه عبدالعزیز جده در دو سال متوالی رنکینگ اول را بدست آورد، اما جامعه عربستان تولید دانش نمی‌کند، پس این یک فرایند طبیعی و یک روند متعارف نیست.
ایران به جهت دانش از دیگر کشورهای همسایه عقب‌تر نیست
وی در ادامه افزود: یا اینکه ترکیه حتی در همین هفته‌های اخیر با کمک قزاقستان مشاهیر ترکیه را فارابی و ابن‌سینا خواند، اما این عمل به نظام دانایی کشور اضافه نمی‌کند. اینکه ادعا کنیم فارابی و ابن سینا و سهروردی مال ما است و یا کشورهای عربی از عبارت فیلسوف‌العرب استفاده کنند، این مسئله هیچ کمکی به نظام دانایی نمی‌کند. پس اینطور نیست که من اگر دارم در مورد وضعیت کلی دانش در ایران حرف می‌زنم، اعتقاد داشته باشم که ایران عقب‌تر از سایر کشورهای همسایه باشد.
پورحسن تصریح کرد: بررسی بنده در این زمینه از باب این است که ایران از حیث قواعد و بنیان‌های دانش نتوانست آنچنان که انتظار می‌رفت و یا ضرورت ایجاب می‌کرد به مرزهای دانش از حیث تولید نزدیک شود. به عبارت ساده‌تر هیچ کدام از کشورهای نزدیک خودمان را قابل مقایسه با ایران نمی‌دانم. ایران از حیث میراث و سنت و استعداد، بی‌بدیل است. یعنی وقتی می‌گوییم کشورهای دیگر دانشگاه‌های زیادی دارند، نباید فکر کنیم که واحد توانایی و استعداد و امکان‌های تولید تفکر هستند. پس بنده نظام دانشگاه را مبتنی بر امکان تولید دانش یا تفکر و امکان مشارکت در حوزه بین‌المللی می‌دانم و این ظرفیتی است که در ایران بود و ما نتوانستیم به درستی این ظرفیت را محقق و امکان‌های آن را ظاهر کنیم.
وی در ادامه با اشاره به رتبه‌بندی اخیر دانشگاه‌ها افزود: در مورد رنکینگ دانشگاه‌ها که یک ماه قبل منتشر شد، متأسفانه از کشور ما دانشگاهی که کمتر از رتبه ۵۰۰ باشد نداشتیم، اما رتبه زیر ۱۰۰۰ داشتیم، اما متأسفانه هیچ کدام از دانشگاه‌های علوم انسانی ما در این رنکینگ خوب قرار ندارند و در رشته‌های پایه و مهندسی یا پزشکی رتبه‌های خوب کسب شده است. این وضع مصیبت بار جامعه است. یعنی در افق بیست ساله آینده ایران باید چشم را باز کنیم و ببینیم که دیگر فیلسوف، جامعه‌شناس، روانشناس، شاعر و استاد ادبیاتی نداریم و دچار مشکل جدی و بنیادین خواهیم شد. از این جهت که این‌ها میراث ما هستند و ما دچار کاستی آشکار خواهیم شد.
با این روند علوم انسانی در ایران به فروپاشی می‌رسد
پورحسن بیان کرد: باز هم تاکید می‌کنم که اساس بنیان‌های مهم تمدن اسلامی را ایران سامان داده و هنوز این میراث دارد کار می‌کند و اگر آنچنان سرمایه‌گذاری نادرست و بی‌توجهی را نسبت به سایر رشته‌ها و حوزه علوم پایه و مهندسی داشته باشیم و افتخار کنیم که بیش از کشورهای مهمی مانند چین دانشکده و دانشجوی مهندسی داریم، این مسئله برای حوزه علوم انسانی فاجعه‌بار است. در حوزه علوم انسانی، چون التفاتی نداشته‌ایم و دبیرستان‌های ما مملو از استعداد‌های اندک در حوزه علوم انسانی شده‌اند، آینده ما در علوم انسانی در بیست سال آینده پر پرسش است و ممکن است که دچار فروپاشی در علوم انسانی بشویم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه در ادامه افزود: بنابراین در باب علوم انسانی متأسفانه نتوانسته‌ایم توجه اساتید را داشته باشیم و به نظر می‌آید که باید چرخشی را در نظام آموزش و پروش و دانشگاه‌ها در باب علوم انسانی ایجاد کنیم. دستاوردهایمان در باب علوم انسانی قابل دفاع است، اما نه به میزان مرزهای دانش.
پورحسن تصریح کرد: نکته دیگر بحث این است که متأسفانه ما هنوز نتوانسته‌ایم توجه پیدا کنیم که تولید دانش و تفکر به دانشگاه‌های مستقل نیاز دارد. می‌توانم ادعا کنم که دانشگاه مستقل نداریم و روسای دانشگاه‌ها و نحوه ورود اساتید و نوع نگاه ما به دانشگاه‌ها مبتنی بر قدرت است که البته قدرت به معنای عام را می‌گویم که ارتباطی به دولت و حکومت ندارد. ما به تدریج باید وارد دانشگاه‌های مستقل شویم و تمام دانشگاه‌های مهم دنیا از سال ۲۰۳۰ به بعد باید واجد دانشگاه‌های مستقل باشند. مستقل از دولت به این معنا که بخشنامه نمی‌گیرد و متولی و عهده‌دار تولید دانش است و به سبب نسبتی که با خود دانش و نه نسبتی که با قدرت دارد اهمیت می‌یابد؛ بنابراین این یکی از مسائل بنیادین است که باید روی دانشگاه‌های مستقل از قدرت فکر کنیم.
افق آینده را در باب دانشگاه‌ها ندیده‌ایم و این بی‌التفاتی به ترسیم افق آینده می‌تواند مهم باشد، از باب اینکه اگر همینطور پیش برویم، آینده نامطلوبی در باب دانشگاه‌ها در پیش خواهیم داشت، مگر اینکه دگرگونی بنیادینی را شکل دهیم و آن دگرگونی این است که در دانش و تفکر سهیم شویم و بتوانیم به ساحت سپهر علمی و آکادمیک نزدیک بشویموی در ادامه افزود: نکته دیگر این است که متأسفانه اساتید و متفکران ما التفات کمی به سپهر آکادمیک دارند. باز هم تاکید می‌کنم که ما روز ابن سینا، زکریا و ابوریحان را داریم، اما چندان بهایی داده نمی‌شود. میزان مشارکت و سهم جامعه آکادمیک ایران در سپهر آکادمیک اندک است و جامعه آکادمیک و مراکز علمی ما واکنشی در مقابل کشور‌هایی مانند ترکیه ندارند که آنها سنت و میراث علمی ما را مصادره می‌کنند. سال گذشته فقط بنیاد حکمت اسلامی صدرا بود که به مسئله ابن‌سینا در ترکیه واکنش نشان داد. الان هم آنها فارابی را مطرح کرده‌اند و در کتاب «خوانشی نو از فلسفه فارابی» دفاع کرده بودم از اینکه این میراث متعلق به میراث ایرانی از سنخ تفکر است و نه قوم و نژاد؛ بنابراین زمانی که ترکیه مسئله قومی و نژادی یک متفکر را مطرح می‌کند، باید نسبت به آن واکنش نشان دهیم و سنخ این واکنش نیز از این جهت است که باید به تولید دانش بپردازیم و با فارابی و ابن‌سینا نسبتی پیدا کنیم.
دغدغه‌های مارکتینگ اساتید ما بیش از دغدغه‌های علمی است
پورحسن تصریح کرد: افق آینده را در باب دانشگاه‌ها ندیده‌ایم و این بی‌التفاتی به ترسیم افق آینده می‌تواند مهم باشد، از باب اینکه اگر همینطور پیش برویم، آینده نامطلوبی در باب دانشگاه‌ها در پیش خواهیم داشت، مگر اینکه دگرگونی بنیادینی را شکل دهیم و آن دگرگونی این است که در دانش و تفکر سهیم شویم و بتوانیم به ساحت سپهر علمی و آکادمیک نزدیک بشویم و این چیزی است که فاقد آن هستیم. دغدغه بنیادین علمی استادان، دانشگاه‌ها و دانشجویان ما کمتر از دغدغده‌های مارکتینگ و شغل و ثروت است و معتقدم که باید نظام دانش را جدای از نظام سرمایه و قدرت و فائق بر آن ببینیم. نظام دانش است که باید برای نظام قدرت ما تصمیم بگیرد، اما الآن نظام دانش ما ذیل ساحت‌های دیگر قرار گرفته است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه در ادامه بیان کرد: مسئله مهم غفلت از اهمیت بنیادین علوم انسانی در جامعه ما است. به این معنا که در خانواده‌ها و در نظام آموزش و پرورش ما بهای بی‌دلیلی به رشته‌های مهندسی و غیر علوم انسانی داده شد و خانواده‌ها مفتون مهندس و دکتر گفتن فرزندان خود قرار گرفتند که این مسئله خالی از آگاهی بود نه اینکه با توجه باشد و مقصر این فرایند نظام آموزش و پروش ما است که بی دلیل به غیر علوم انسانی بها داد، اما اینطور نیست که یک مهندس ما بهتر از یک جامعه‌شناس یا استاد فلسفه باشد، بلکه در تمام دنیا علوم انسانی تولید کننده است و علوم غیر انسانی مصرف کننده علوم انسانی هستند.
وی تصریح کرد: علت به وجود آمدن این وضعیت در کشور این بود که نتوانستیم بنیان‌های مهم علوم انسانی را درک کنیم و استادان و نظام‌های علمی ما مقصر هستند. شما وقتی به لحاظ امکانات و به ویژه شان و جایگاه نگاه می‌کنید، می‌بینید که دانشجوی علوم انسانی و استاد علوم انسانی ما کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، تا یک استاد در رشته نحیف غیر علوم انسانی؛ بنابراین تأکید می‌کنم که ما نمی‌توانیم در عرض ۱۰ یا ۲۰ سال آینده این مشکل را حل کنیم، مگر اینکه از همین امروز کار را شروع کنیم و اهمیت و قدر علوم انسانی را به عنوان علوم تولید کننده ببینیم. تفکر غلط خانواده‌ها و نظام آموزش عالی را باید تغییر دهیم و این مسئله با دلسوزی و مشارکت اساتید علوم انسانی و تلاشی که شما دارید در ایکنا انجام دهید که فوق‌العاده بنیادین است محقق می‌شود و اصلا به مثابه این نیست که خبری را بیان کنید، خیر بلکه دغدغه وجودی نسبت به علوم انسانی را مطرح می‌کنید و دیگران باید در آن سهیم شوند که بخش مهمی از آینده جامعه ما علوم انسانی برمی‌گردد و اگر نتوانیم دانشی تولید کنیم، مصرف کننده علوم دیگر خواهیم بود.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن اندیشه قاسم پورحسن علوم انسانی دانشگاه علم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۸۷۹۷۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راهکارهایی برای به روزرسانی نقشه جامع علمی کشور
ایسنا/اصفهان جلسه‌ای دیگر از سلسله نشست‌های هیئت اندیشه ورز استان اصفهان، با حضور جمعی از صاحب نظران استان اصفهان به صورت برخط و حضوری با عنوان «نشست تخصصی روز آمدسازی نقشه جامع علمی کشور» در دانشگاه اصفهان برگزار شد.
در نشستی از سلسله نشست‌های هیئت اندیشه ورز استان اصفهان که در دانشگاه اصفهان برگزار شد، رضا انصاری، عضو هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه اصفهان، اظهار کرد: هیئت‌های اندیشه ورز استانی به جهت یاری رساندن به نقشه جامع علمی کشور تشکیل شده است. نقشه جامع علمی کشور یکی از اسناد مهم ملی ما است که در سال‌های گذشته با تاکیدات رهبر معظم انقلاب در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و به تصویب رسید. پیگیری، به روز رسانی و اجرایی کردن نقشه جامع علمی کشور یکی از دغدغه‌های مسئولین کشور در سطوح مختلف است.
وی با بیان اینکه ستاد علم و فناوری ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده، ادامه داد: ذیل ستاد، هیئت‌های اندیشه ورز استانی شکل گرفته است و در این راستا، یکی از برنامه‌های مهم در دستور کار هیئت اندیشه ورز استان اصفهان که به ریاست حسین هرسیج شکل گرفته، مشارکت در بروز رسانی نقشه جامع علمی کشور است. از این‌رو، دانشگاه اصفهان تصمیم دارد سلسله نشست‌هایی را با حضور اندیشمندان و صاحب‌نظران برای تحقق این مهم در اندیشکده حکمرانی برگزار کند.
در ادامه، علی ذاکری، عضو هیئت علمی و رئیس دانشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان، به بیان نکاتی در خصوص خط‌مشی گذاری در حوزه علم، فناوری و نوآوری و نیز جایگاه فعلی و آینده علمی کشورهای دنیا پرداخت.
تفاوت دو رویکرد «گذشته محور» و «آینده محور» در حوزه برنامه ریزی
این عضو هیئت علمی دانشگاه در تبیین دو رویکرد اساسی در حوزه برنامه ریزی، تشریح کرد: وقتی ما به برنامه‌ریزی فکر می‌کنیم دو رویکرد کلی را می‌توان در نظر گرفت: planning from the past که بر اساس آن برنامه‌ریزی را از گذشته شروع می‌کنید (رویکرد گذشته محور) و تکنیک در حوزه فناوری، تکنیک مهندسی معکوس است. در این مورد، رویکرد راهبردی، تطبیق پذیری است و شما به دنبال شکل‌دهی به آینده نیستند. رویکرد دوم planning from the future است و در این رویکرد ما می‌بینیم که چه چیزهایی از آینده به سمت ما می‌آیند (رویکرد آینده محور) و سعی می‌کنیم آنها را به دست بیاوریم. در واقع، در این حوزه، شناسایی اینکه چه چیزی در آینده ثروت آفرین و ارزش آفرین است به راحتی میسر نیست.
ایران جزء ۱۰ کشور برتر دنیا، در دو حوزه «نانو فناوری» و «بیو فناوری»
ذاکری عنوان کرد: در نگاه به آینده، برخی عوامل مانند دانه‌های زیر خاک هستند که به آنها "emerging issues" به معنای پدیده‌های نوظهور می‌گوییم. داشتن نگاه Backcasting و شناسایی فرصت‌های استراتژیک از اهمیت زیادی برخوردار است. او معتقد است که اگر می‌خواهید سهم بری خودتان را از آینده افزایش دهید، بزرگترین فرصت‌ها در پدیده‌های نوظهوری است که هنوز کسی به سراغ آنها نرفته است. کیون لی می‌گوید اگر می‌خواهید نقشه جامع علمی و فناوری بنویسید باید این نکته را در نظر بگیرید که پدیده‌های نوظهوری که اقتصادهای آینده را شکل می‌دهند چه مواردی هستند. یکی از ویژگی‌های آنها این است که با وجود سرمایه گذاری‌هایی که انجام شده، هنوز کسی صاحب مطلق آنها نیست. در ایران ما توانسته‌ایم در دو حوزه «نانو فناوری» و «بیو فناوری» موفق‌های را کسب کنیم. کشور ایران جزء ۱۰ کشور برتر دنیا در این دو حوزه به شمار می‌رود.
اهمیت کربن و رد پای کربن در برنامه‌ریزی کشورها
وی یادآور شد: با تاکید بر اینکه آگاهی از رد پای کربن هر فرد، به این معنا که سالانه هر فرد چند تن کربن وارد جو می‌کند، نکته‌ای بسیار مهم است، حسابداری کربن به ما می‌گوید که در ۲۰ سال آینده، در کنار پول، کربن هم یکی از فاکتورهای اصلی در برنامه‌ریزی کشورها خواهد بود. از این‌رو، برای تولید هر کالا دو سوال اساسی مطرح می‌شود؛ اول اینکه هزینه کالای تولید شده چقدر است و ما چقدر می‌توانیم آن را به فروش برسانم؟ به عبارتی، اگر آن را در مقیاس بالا تولید کنیم، هزینه به چه میزان کاهش پیدا می‌کند که ما بتوانیم به نقطه سودآوری برسیم؟ و پرسش دیگر اینکه برای تولید این محصول چقدر کربن وارد جو می‌شود و آیا خریدار حاضر است چنین محصولی که برای آن به این میزان کربن تولید شده را خریداری کند یا خیر؟ همچنین، ۱۳۰ کشور دنیا به این توافق رسیده‌اند که تا افق ۲۰۵۰ رد پای کربن را به صفر برسانند. ما در کشور ناترازی انرژی داریم و چاره‌ای به جز حرکت به سمت انرژی‌های تجدید پذیر نداریم. باید در نظر داشته باشیم که بالاترین توان تابشی دنیا در اختیار ایران است و چیزی که قرن‌ها بزرگترین نقطه ضعف ما بوده، اکنون می‌تواند به بزرگترین نقطه قوت ما تبدیل شود. همچنین، قنات‌هایی که روزی توسط اجداد ما ساخته شدند، از چنین ظرفیتی برخوردارند.
رابطه علم و فناوری خطی نیست
رئیس دانشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان، در پایان صحبت‌های خود با بیان اینکه ما نمی‌توانیم علم را از فناوری جدا کنیم، گفت: این نکته بسیار مهم است و باید به این فکر کنیم که چطور علم را به فناوری و ثروت تبدیل کنیم. به عبارتی، نگاه ما در ایران، در توزیع علم، تکنولوژی و فناوری، یک نگاه جزیره‌ای است و یک نگاه سیستماتیک و یکپارچه نداریم. تحقق این امر نیازمند این است که در کنار شناسایی پدیده‌های نوظهور، یک نگاه سیستماتیک و یکپارچه به علم، تکنولوژی و نوآوری داشته باشیم. همچنین، نگاهمان به تکنولوژی باید در سطوح مختلف ملی، منطقه‌ای، بخشی و تکنولوژیکال باشد.
همچنین، سید محمد قلمکاریان، عضو هیئت علمی و مسئول نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه پیام نور استان اصفهان، با تمرکز بر سند و مبانی نقشه جامع علمی کشور، اظهار کرد: مقوله علم و فناوری، از مهمترین زیرساخت‌های پیشرفت کشور و ابزار جدی رقابت در عرصه‌های مختلف است. به این ترتیب تحقق آرمان‌هایی نظیر احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده، فعال و پیشرو در میان ملت‌ها و کسب آمادگی برای برقراری عدالت و معنویت در جهان، در گرو پیشرفتی همه جانبه در علم است؛ علمی که دارای سه شاخصة عدالت، معنویت و عقلانیت باشد.
وی ادامه داد: اکنون که ۱۳ سال از عمر نقشه جامع علمی کشور می‌گذرد، فرصت خوبی است که کامیابی‌ها و کاستی‌ها استخراج شود و روز آمدسازی لازم صورت گیرد. دنیای علم مدام در حال تغییر است و ما باید اسناد بالادستی محکم در حوزه های مختلف داشته باشیم.
پیشنهادهای عملی بر اساس پژوهش
در این خصوص، این عضو هیئت علمی دانشگاه پیشنهادهایی را بر اساس پژوهش‌ها ارائه کرد و آنها را بر شمرد وی گفت: با در نظر گرفتن تاثیرات جهانی شدن بر آموزش عالی، باید آمادگی لازم جهت رویارویی با پیامدهای جهانی شدن کسب شود و با برنامه ریزی دقیق، اصولی و حساب شده، زمینه بومی سازی آنها فراهم شود. همچنین، با توجه به اینکه اهداف آموزش عالی بصورت بسیار کلی و بدون در نظر گرفتن تاثیرات جهانی شدن بر آموزش عالی بیان شده است، پیشنهاد می‌شود که اهداف مصوب آموزش عالی به صورت دقیق تبیین و نگاشته شود و در این زمینه پیامدهای جهانی شدن در اولویت قرار گیرد.
قلمکاریان افزود: با توجه به تشکیل و سازماندهی مرکز مطالعات جهانی شدن در کشور و تعیین ریاست آن توسط ریٔیس جمهور، پیشنهاد می‌شود که مرکزی مشابه در شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاسیس شود و با تعامل و بررسی همه جانبه به ارایٔه راه‌های نهادینه کردن تاثیرات جهانی شدن به ویژه در حوزه اهداف آموزش عالی بپردازند. علاوه بر این، بعد اقتصادی جهانی شدن که اکنون به عنوان یکی از جهات مهم و سرنوشت ساز مطرح است، با عنایت به لزوم تعامل کشور با سازمان‌های جهانی، بانک‌های بین المللی مورد توجه همه جانبه قرار گیرد و روند تاثیر پذیری مثبت آن مشخص شود
مسئول نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه پیام نور، عنوان کرد: در ارتباط با تاثیرات بعد سیاسی جهانی شدن بایستی آمادگی لازم در دولت به ویژه در نهادهای آموزشی و دانشگاه‌ها پدید آید تا امکان استفاده بهینه از جنبه‌های مثبت اثرات فراهم شود. بعد فرهنگی جهانی شدن به دلیل ویژگی‌های خاص فرهنگ ایرانی و اسلامی توجه ویژه‌ای را می‌طلبد، لذا بایستی ارزش‌ها و هنجارهای اسلامی در مواجهه با پیامدهای جهانی شدن حفظ و صیانت گردد و در این زمینه برنامه‌ریزی و هدف گزینی دقیق صورت پذیرد.
انتهای پیام
خودکشی یک پزشک دیگر؟/ جزئیاتی بیشتر از درگذشت متخصص بیمارستان شریعتی