به نقل از «شبستان»

نقد پلی میان سینما و علوم انسانی است

تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۷۶۲۴۶

یک منتقد سینما در مدرسه تابستانه درنگ گفت: مثل طلبه‌ها که مدام با هم دعوا می‌کنند و دعواها ثمر بخش است، در حوزه هنر هم باید نقد جدی از هم داشته باشید،

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از حوزه هنری،« مسعود فراستی» منتقد سینما با حضور در مدرسه تابستانه درنگ که به همت پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی حوزه هنری برپا شد؛ در پاسخ به این سوال که نقد و گفتار نقد هنری کجا ایستاده و نسبتش با آثار هنری و علوم انسانی چیست؟ بیاناتی را ارائه کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

فراستی با بیان اینکه مثل طلبه‌ها که مدام با هم دعوا می‌کنند و دعواها ثمر بخش است، در حوزه هنر هم  باید نقد جدی از هم داشته باشند، افزود باید دید اختلاف‌ها کجاست و این پیوند چه مسیری را باید طی کند. پس اول باید مرزها روشن باشد. هر طیفی یک پاتوقی دارد و تیم دور و برش راضی هستند. مثل زرشناس و اباذری و فرهادپور و .. تکی دارند حرف می‌زنند و به جایی نمی‌رسند. و حالت خمود و ترس از نقد وجود دارد، چرا که همه مونولوگیست هستیم، دیالوگیست نیستیم. دوستان علوم انسانی موضع پر طمطراق دارند و به دنبال هدایت از بالا هستند. فلسفه سینما یعنی چی؟ آیا فیلمی مثل ماتریکس که یک جمله در آن می‌گوید که «به برهوت واقعیت خوش آمدید». آیا این فیلم را تبدیل به فیلم فلسفی می‌کند؟ آیا مسیر هنر همان مسیر فلسفه است؟

 

این منتقد سینما در ادامه بیان کرد: هر مدیومی با خودش می‌اندیشد. آیا هنر هم می‌اندیشد؟ دستگاه اندیشه‌اش کجاست؟ یک فیلسوف چگونه مفاهیمش را بر فلسفه حمل می‌کند؟ همه پدیدارها با مدیومشان ایجاد می‌شود . فلسفه مدیومش مفهوم‌سازی است . هایدگر اشتباه می‌گوید، هیچ اثر هنری در مسیر فلسفه نیست و گرنه هیچ استقلالی در هنر نیست. اثر هنری یک شئ زیبایی شناسانه‌ اتونوم و زنده است. اگر شی را زنده نفهمید چیزی نمی‌فهمید. چرا هایدگر از کفش‌های ونگوگ چیزی نمی‌فهمد. اثر هنری مستقل و خودبسنده است نه وابسته به منتقد و مؤلف. بلکه یک شئ ارائه جدید به جهان است.

 

فراستی ادامه داد: اثر هنری آبژه زیبایی شناسانه است. دریدا می‌گوید این کفش‌ها ابژه غایب دارند یعنی به جای دیدن کفش به دنبال صاحب کفشند. او قائل است که اثر هنری فقط با شالوده شکنی شکل می‌گیرد . این رویکرد ضد هنری است و مخاطب عظیم عام از بین می‌برد. تفکراز بالا به پایین است. کفش کهنه ونگوگ خودش مسئله است. ما افراد عادی کفش را می‌بینیم و لذت می‌بریم، شباهتی با واقعیت دارد، اما گسست از واقعیت است. دنبال نمود و نماد نیستیم.

 

وی در ادامه بیان کرد؛ کار هنر در کلنجار با واقعیت به وجود می‌آید. اگر عین واقعیت باشد معنا ندارد. هنرمند در مواجه با واقعیت، واقعیت روانی‌اش بروز می‌کند. حالا مسئله هنرمند ظهور پیدا می‌کند. مخاطب، هنرمند و اثر در جهان زندگی می‌کنند، پس این جهان بین ما مشترک است اما هر کدام در مواجه با واقعیت یک مسئله‌ای داریم. این اولین نکته‌ای است که معمولا فلاسفه غافلند.

 

این منتقد سینما ادامه داد؛ مدیوم هنر اساسش بر حس است. از حیث تجربه گرایی نه حس عامیانه و ریشه‌اش در ناخودآگاهی است. به نظرم هنر در قلمرو نا خودآگاهی اتفاق می‌افتد. هنرمند نمی‌داند چه می‌خواهد بگوید. وقتی یک موسیقی می‌شنوید در ذهن اندیشه‌مند رخنه می‌کند یا در روحتان؟ هنرمند مطلوبش آشکار نیست و گرنه دیگر دلیلی برای هنر نبود.

 

فراستی گفت: هنر جوشش است و اینجا فرم اتفاق می‌افتد. برای بیرون آمدن اثر و انتقال به خودآگاه باید لباس تکنیک بپوشد تا قابل لمس شود. جهان طبیعت پدیدارهای عالم فرم دارند. حقیقت پدیدارهای عالم فرمند. فرم هنری با فرم جهان فرق دارد . ما مقابل هستی تسلیم هستیم. در مقابل اثر هنری باز حیرت زده‌ایم. فرم به شما حس زیبایی شناسانه می‌دهد .

 

وی گفت: این دعوای هنر با علوم انسانی است که فرم نمی‌فهمند. تا این زمان غیر ممکن است که راز هنر را در مختصات فرم جستجو کنند . فرم وقتی می‌آید، محتوایش را خودش می‌سازد. شعر حافظ فرم و محتوایش در حافظ و شعر حافظ است. معنی‌اش در خود فرم است .

 

این منتقد افزود؛ استنباط ما از فرم معنای حسی است که از فرم دریافت می‌کنیم. هنر اول هنر است . حالا از هنری که استنباط حسی کردیم، بعد دانش علوم انسانی را می‌آوریم و بعد از خواندن باید کنار بگذاریم و گرنه حجاب دیدن و حجاب فرم‌اند.

 

فراستی در ادامه گفت: از دانش به کنار گذاشتن برسیم . فرم در ناخودآگاهی، از صدق با خود در نزد هنرمند صورت می‌گیرد و بعد با تکنیک چکش می‌خورد. همه حس‌های انسان متحد هستند. ترس و شجاعت، غم و شادی با هم رخ می‌دهند. و تکنیک می‌خواهد برآن غلبه کند. هنر انسجام، توازن، ظرافت و هارمونی است که جان می‌دهد. تکنیک shape است که جان ندارد. هنر حس‌های انسانی ما را تیز می‌کند.

 

پایان پیام/31

منبع: شبستان

کلیدواژه: عاشورا عاشورای حسینی عزاداری محرم شیرخوارگان حسینی ماه محرم تاسوعای حسینی مسجد محرم امام حسین ع نماز ظهر عاشورا منتقد سینما مسعود فراستی حوزه هنری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۷۶۲۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بیش از ۱۱ هزار داوطلب گیلانی کنکور سراسری باهم رقابت کردند

به گزارش خبرنگار مهر، ارسلان دمیرچی ظهر جمعه در گفت و گو با رسانه‌ها با اشاره به اینکه صبح امروز ۱۱ هزار و ۸۰۰ داوطلب گروه آزمایشی علوم تجربی با هم رقابت کردند، اظهار کرد: در این رقابت دو روزه بیش از ۲۷ هزار و ۸۰۰ داوطلب گیلانی مرد و زن با هم رقابت کردند.

دمیرچی با بیان اینکه آزمون سراسری نوبت نخست سال ۱۴۰۳ در ۱۴ حوزه امتحانی گیلان همزمان با سراسر کشور پنجشنبه ۶ و جمعه ۷ اردیبهشت ماه برگزار شد، افزود: داوطلبان گیلانی در ۵ گروه آزمایشی ریاضی و فنی، علوم انسانی، تجربی، هنر و زبان‌های خارجی با هم رقابت کردند.

وی با بیان اینکه مرحله دوم این آزمون ۷ و ۸ تیر برگزار و نتایج قطعی ۲ آزمون پایان شهریور اعلام می‌شود، گفت: ۳ هزار و ۶۸۲ داوطلب رشته ریاضی فیزیک، ۸ هزار و ۲۹۲ نفر در رشته علوم انسانی، ۱۱ هزار و ۸۰۰ نفر در تجربی، هزار و ۲۱۹ داوطلب هنر و ۲ هزار و ۶۹۵ نفر در رشته زبان‌های خارجی با هم رقابت کردند.

کد خبر 6089184