کیفیت و رنگ حلقه مفقوده در طراحی لباس فرم مدارس
تاریخ انتشار: ۲۶ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۳۸۸۸۹
فصل تابستان روزهای پایانی خود را سپری میکند و بوی مهر به مشام میرسد، جنب و جوش خانوادهها برای تهیه لباس مدرسه و لوازمالتحریرآغاز شده است و هریک از دانش آموزان همانطور که برای خرید لوازم تحصیل دقت و ظرافت به خرج می دهند، در خصوص لباس فرم مدرسه نیز دلمشغولی و نظراتی دارند و ادعا می کنند که کمتر به سلایق این نسل توجه می شود، این لباس ها با روحیات آنان سازگار نیست و به سختی آن را می پذیرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تعیین لباس فرم برای مدارس با الگوی مشخصی برای هر مدرسه، اتفاق جدیدی نیست چرا که طی سال های گذشته در نظام آموزشی وجود داشته اما تغییر دائمی رنگ و مدل، اجبار برای تهیه هرساله آن و افزایش قیمت به صورت سالانه موجب شده تا خانواده ها با حساسیت بیشتری این موضوع را مورد بررسی قرار دهند.
بر اساس قوانین وزارت آموزش و پرورش، پوشیدن لباس فرم دانش آموزان اختیاری است نه اجباری، این در حالی است که مدیران مدارس همه اولیا را در هنگام ثبت نام دانش آموزان برای سال تحصیلی ۹۹-۹۸ به تولیدی هایی که با آنها قرارداد بسته اند، هدایت می کنند.
فائزه ۳۴ ساله یکی از اولیای دانش آموزان در این ارتباط گفت: امسال دختر ۱۱ ساله ام در مقطع پنجم دبستان تحصیل خواهد کرد و در این میان لباس فرمی که انتخاب شده است کیفیت و زنگ مناسبی ندارد.
وی اضافه کرد: امسال رنگ لباس فرم مدرسه با سال گذشته تفاوت دارد و ما مجبور به تهیه لباسی هستیم که قیمت آن نیز افزایش چشمگیری دارد و به عنوان پیش پرداخت مبلغ ۷۰ هزار تومان پرداخت کرده ام و مابقی نیز پس از تحویل لباس باید بپردازم.
لیلا ۴۴ ساله نیز که مادر ۲ دانش آموز دختر است در این خصوص اظهار داشت: قیمت لباس فرم دانش آموزان در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته و از طرفی رنگ های انتخابی چندان با روحیه آنان سازگار نیست.
وی اظهار داشت: هر چند رنگ لباس فرم دختر ۱۰ ساله ام تا حدودی شاد است، اما دختر دیگرم که در مقطع متوسطه تحصیل خواهد کرد، باید لباس فرم کاملا تیره بپوشد.
این شهروند زنجانی از مسئولان خواست در انتخاب رنگ لباس فرم دانش آموزان متناسب با سنین و مقاطع مختلف تحصیلی آنان دقت بیشتری انجام شود تا علاوه بر ایجاد روحیه همگرایی بین دانش آموزان، موجب نشاط و سرزندگی در آنها شود.
لباس فرم تفاوتهای اقتصادی و اجتماعی دانش آموزان را پوشش می دهد
یک محقق، پژوهشگر و مدرس دانشگاه نیز با اشاره به تاثیرات مثبت متحدالشکل بودن لباس فرم مدارس گفت: در جوامع کنونی یکدست بودن لباس ها تضاد و تفاوت هایی که به لحاظ اقتصادی، اجتماعی در میان دانش آموزان وجود را پوشش می دهد و رنگ های انتخابی نیز تعاریف خاص خود در حوزه روانشناسی دارد.
احسان فکور افزود: به لحاظ روانشناسی برخی رنگ های روشن و شاد از قبیل آبی روشن، ملایم، آبی آسمانی، سبز و قرمز شاد، پرتقالی و نارنجی رنگ توصیه شده هستند، البته در این میان رنگ های به اصطلاح جیق همانند خیلی قرمز، خیلی زرد خوب نیست.
وی اضافه کرد: یکرنگی لباس در اتحاد، همدلی و تعامل دانش آموزان نقش بسزایی دارد چراکه تفاوتی بین آنها احساس نمی شود و تعامل و ارتباطات آنها بیش از گذشته افزایش می یابد.
این روانشناس ادامه داد: تضاد و تفاوت فاحش میان دانش آموزان می تواند مسایل آموزشی آنان را تحت الشعاع قرار دهد.
وی اضافه کرد: یکدست بودن لباس ها می تواند ارتباطات فردی دانش آموزان را تسهیل کند به ویژه در بین دانش آموزانی که از مراکز و طبقات مختلفی در مکانی به نام مدرسه گردهم می آیند میتواند به همدلی و وحدت بین دانش آموزان منتهی شده، دوستی و محبت را در بین آنان افزایش دهد و از همه مهمتر خانواده ها نیز به این لحاظ با چالش مواجه نمی شوند.
فکور اظهار داشت: از طرفی کادر مدرسه نیز دغدغه لباس فرم مدارس با طیف و رنگهای مختلف را نخواهند داشت و این کار به مدیریت بهتر آنان در این بخش کمک می کند.
لباس فرم مدارس اجباری نیست
رئیس سازمان دانش آموزی استان زنجان گفت: امسال سفارش لباس فرم با رویکردی جدید اعمال شده که براساس مدیریت و نظارت بر امور اجرایی تدارک لباس فرم مدارس در تاریخ ۲۸ فروردین امسال به سازمان دانش آموزی محول شده است.
فیروز مهدی افزود: وظیفه جدید سازمان دانشآموزی از سوی وزرات آموزش و پرورش در جهت حمایت از کالای ایرانی و با شعار مدرسه فرهنگی ساز به این سازمان واگذار و شیوه نامه مربوط به آن و بخشنامهها نیز به مدارس ارسال شده است.
وی اضافه کرد: در سال جاری یک سامانه با عنوان سامانه لباس فرم سازمان دانش آموزی در سطح کشور تهیه و راه اندازی شده و مدارسی که قصد تغییر لباس فرم دانش آموزان را دارند باید بر اساس بخشنامه وزارت به صورت ثبت شده در سامانه مذکور عمل کنند.
این مسئول با اشاره به اینکه نامهای به اتحادیه، اتاق اصناف و سازمان صنعت، معدن و تجارت این استان ارسال شده که در این نامه قیمتهای پارچه، دستمزد و هزینه کار اعلام و سپس این قیمتها در سامانه درج شده است.
وی با تاکید بر اینکه پوشیدن لباس فرم از سوی دانش آموزان به هیچ عنوان اجباری نیست، گفت: لباس فرم مدارس تمام مناطق چهارده گانه استان زنجان با همین روند یعنی با استفاده از سامانه لباس فرم و با محوریت سازمان دانش آموزی تهیه می شود.
مهدی افزود: طبق صورتجلسه قید شده این نوع لباس می تواند به مدت سه سال به غیر از ورودی های جدید مورد استفاده دانش آموزان قرار بگیرد که این موضو ع با هدف در نظر گرفتن مسائل اقتصادی خانواده ها و کاهش مشکلات آنها است.
وی اظهار داشت: واحدهای تولیدی که سال گذشته در لیست سیاه قرار گرفته اند و در واقع شکایاتی از آنها وجود داشت، امسال حذف شدند و نظارت های جدی اعمال شده است.
افزایش ۳۰ درصدی قیمت لباس فرم مدارس
این مسئول با اشاره به اینکه نوسانات و تنگناهای اقتصادی بر قیمت لباس فرم مدارس نیز تاثیر گذاشته است، ادامه داد: قیمت پارچه مربوط به لباس فرم دانش آموزان امسال نسبت به سال گذشته افزایش ۳۰ درصدی دارد.
وی اضافه کرد: طبق ضوابط اعلام شده ۲۵ درصد مبلغ لباس فرم دانش آموزان بصورت علی الحساب و ۷۵ درصد باقیمانده دیگر نیز یک و نیم ماه بعد به واحد تولیدی مربوطه پرداخت می شود و مدارس به هیچ وجه حق دریافت وجه را ندارند و در صورت بروز تخلفات برخوردهای لازم انجام می شود.
مهدی افزود: این سازمان در نحوه تعیین رنگ لباس فرم دخالتی ندارد و توسط مدرسه وبا همکاری انجمن اولیای دانش آموزان هر مدرسه تعیین می شودکه البته نگاه روانشناسانه نیز نسبت به آن اعمال می شود.
وی اظهار داشت: نوع و کیفیت پارچه های مورد استفاده نیز توسط اتحادیه پوشاک مورد تایید قرار می گیرد و طبق دستورالعمل اعلام شده نوع ایرانی برای حمایت از تولید کالای ایرانی تاکید شده و مجاز به استفاده از نوع خارجی آن نیستند.
رئیس سازمان دانشآموزی استان زنجان ادامه داد: بر اساس بند هشت شیوه نامه و دستورالعمل نظارت اجرایی جنس لباس باید حتما از پارچههای ایرانی و طرح آن در حد امکان ساده و بیپیرایه باشد و نام کارخانه تولید کننده پارچه در فرم قرارداد باید قید شود که در غیر این صورت آن قرارداد لغو میشود.
وی یادآوری کرد: این سازمان در بحث لباس فرم دانش آموزان دخالت ندارد و فقط به عنوان ناظر بر مسائل و شکایات مربوطه در این بخش را مورد بررسی قرار می دهد.
به گفته این مسول، لباس فرم مدارس به دانش آموزان شخصیت می دهد و مزیت های فراوانی داردکه به رفع معایب آن می تواند وضعیت بهتری را در این بخش ترسیم کند.
مهدی افزود: والدین زنجانی می توانند در صورت مشاهده تخلفات و یا شکایات مراتب را به این سازمان اطلاع رسانی کند.
لباس فرم دانش آموزان منطبق بر روحیات آنان باشد
رئیس اتحادیه تولید کنندگان، خیاطان و جوراب بافان زنجان با اشاره به اینکه لباس فرم مدارس باید به معیارهای مختلف آن باید توجه شود، گفت:طی جلسات برگزار شده با مسئولان آموزش و پرورش همواره به این موضوع تاکید شده که این نوع لباس باید بهترین آن باشد و برای دانش آموز کسل کننده نباشد.
محمود عتیق زاده افزود: طراحی یک لباس با توجه به نوع رنگ، کیفیت و دوام آن اهمیت زیادی دارد و باید مورد پسند دانش آموز باشد به گونه ای که بتواند در مراسم های مختلف نیز از آن استفاده کند و احساس خوشایندی داشته باشد.
وی اضافه کرد: در زمان حاضر ۵۰۰ واحد تولیدی در شهر زنجان فعالیت می کنند که از این تعداد طبق قرارداد منعقد شده است که ۸۰ واحد آن متولی دوخت لباس فرم مدارس هستند که البته با توجه به معیارهای و ضوابط آموزش و پرورش انتخاب شده اند.
این مسئول ادامه داد: رنگ انتخاب شده در لباس فرم اهمیت زیادی دارد چرا که باید متناسب با روحیه دانش آموز در هر رده سنی باشد و بی توجهی به آن دلزدگی دانش آموزان را به همراه دارد.
وی اظهار داشت: تولید کنندگان پارچه ایرانی باید در تولید پارچه های مخصوص لباس فرم مدارس معیارهای گوناگون از قبیل استحکام، نوع، رنگ و زییایی را بیشتر مورد توجه قرار دهند تا این لباس ها سال های زیادی قابلیت استفاده داشته باشند.
عتیق زاده افزود : پارچه های ایرانی کیفیت و دوام لازم را دارند که در صورت حمایت و سرمایه گذاری لازم از سوی کارخانه های تولیدی و همچنین تولید کنندگان می توان به ارائه کارهای ماندگار و با کیفیت امیدوار بود، موضوعی که چندان مودر توجه قرار نمی گیرد.
وی، کاهش مداخلات، بهای بیشتر به تولید کنندگان و رفع مشکلات کنونی این صنف و توجه به رنگ لباس فرم مدارس می تواند چشم انداز بهتری را بوجود اور که هم رضایت خانواده ها به ویژه دانش اموزان را به دنبال داشته باشد.
رئیس اتحادیه تولید کنندگان، خیاطان و جوراب بافان زنجان یادآور شد: قیمت لباس فرم مداس امسال به نسبت به کالاهای دیگر افزایش چشمگیری نداشته است اما برای ارتقا کیفیت آن باید حمایت های کافی از سوی متولیان انجام گیرد.
۹۶۴۶/۶۰۸۵
منبع: ایرنا
کلیدواژه: مدارس مد و لباس مدرسه زنجان دانش آموزان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۳۸۸۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گرو گرفتن کارنامه دانشآموز در ازای پرداخت پول، غیرقانونی است
اگرچه پرداخت هزینه مدارس غیرانتفاعی در توان بخشی از خانوادهها نیست اما نباید در این میان از کیفیت مدارس دولتی کاسته شود.
به گزارش مشرق، با توسعه مدارس غیردولتی، برخی مدارس بویژه دولتیها که دانشآموزان زیادی را پوشش میدهند در سایه قرار گرفتند. اگرچه پرداخت هزینه مدارس غیرانتفاعی در توان بخشی از خانوادهها نیست اما نباید در این میان از کیفیت مدارس دولتی کاسته شود تا آنها که از بضاعت مالی کمتری برخوردارند یا به هر دلیلی اعتقاد به آموزش غیر انتفاعی ندارند، از کیفیت آموزشی مطلوب جا نمانند.
گلایه والدین از افت کیفیت آموزشی در مدارس دولتی، در ازای هزینهای که مدارس از آنها اخذ میکنند همچنان ادامه دارد.
در این گزارش صحبتهای چند نفر از والدین را میخوانیم که فرزندانشان را در مدرسه دولتی ثبتنام کردهاند اما با توجه به هزینههایی که در طول سال تحصیلی به مدرسه میدهند با کیفیت نامطلوب آموزشی مواجهاند البته که در این میان برخی والدین رضایت خود از مدارس دولتی را صرفاً به دلیل وجود معلم خبره میدانند.
پول پرداخت نکنید از کارنامه خبری نیست!
یکی از والدینی که فرزندش در مقطع دوازدهم تحصیل میکند گفت: در ابتدای سال دقیقاً زمان ثبتنام، مدرسه از ما مبلغ یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان گرفت و گفتند این قانون مدرسه است و اینجا هزینه دارد.
در صورتی که در این مدرسه در تمام ماههای گرم سال از کولر و هیچ سیستم خنککنندهای استفاده نمیشود و در زمستان تمام شوفاژها خاموش است و دانشآموزان با لباس گرم در کلاس مینشینند.
علاوه بر این حتی مدرسه ما را تهدید میکند که اگر پول را پرداخت نکنید از کارنامه خبری نیست.
وی افزود: فرزند من در پایه دوازدهم تحصیل میکند و امسال باید در کنکور شرکت کند اما در مدارس دولتی کمتر به کنکوریها توجه میشود و عموماً برنامه آموزشی خاصی مدنظر مدرسه نیست، مگر اینکه والدین اگر خودشان بخواهند و بضاعت مالی داشته باشند، برای فرزندشان معلم خصوصی بگیرند. به این شکل که چند دانشآموز با هم برنامهریزی میکنند و یک معلم خصوصی میگیرند.
پول از ما گرفتند اما وعدههایشان عملی نشد
مادر یک دانشآموز دیگر که فرزندش در مقطع اول ابتدایی یک دبستان دولتی تحصیل میکند گفت: اولین اتفاقی که با ورود به مدرسه دخترم با آن مواجه شدم این بود که ابتدا ۷۰۰ هزار تومان پول برای کمک به مدرسه و ۵۰۰ هزار تومان برای خرید برگه امتحانی از ما گرفتند. ما تمام این هزینه را همان ابتدا پرداخت کردیم اما مدرسه مجدداً در طول سال برای برگههای امتحانی از والدین هزینه گرفت.
آنها حتی برای هزینههای جانبی مدرسه از والدین پول گرفتند و وعده دادند که مثلاً دوربین مداربسته بگذارند، برای پلهها ترمز بگذارند، لولهکشی کنند و… ولی هیچ کدام از این وعدهها عملی نشد. مدرسه حتی بابت هواگیری شوفاژها از ما پول دریافت کرد اما در طول زمستان شوفاژها خاموش بود.
وی گفت: مسأله دیگری که با آن مواجه هستیم لباس فرم دانشآموزان است. ما لباس فرمی را که ارزش آن بیرون از مدرسه در حدود ۴۰۰ هزار تومان است با مبلغ ۸۰۰ هزار تومان تهیه کردیم و کیفیت پارچه به قدری ضعیف بود که من بعد از چند ماه مجدداً یک مقنعه دیگر برای دخترم خریدم. ناگفته نماند من از معلم فرزندم رضایت دارم و اگر به خاطر معلم نبود، قطعاً مدرسه فرزندم را عوض میکردم.
تدوین آییننامه جدید برای افزایش کیفیت مدارس دولتی
یکی از مسئولان آموزش و پرورش در پاسخ به مجموعه گلایههای والدین از تدوین یک آییننامه جدید خبر داد.
محمدمهدی کاظمی، معاون متوسطه وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه برای کیفیتبخشی به مدارس دولتی آییننامه جدید تدوین شده است توضیح داد: در این زمینه آموزش و پرورش باید اقدامات جدیدی داشته باشد به همین خاطر یک آییننامه جدید تدوین شده، زیرا تقویت مدارس دولتی از مسائل مورد تأکید رئیس جمهور است.
علاوه بر این آییننامه، پیشنهاد طرح کاهش تنوع مدارس در راستای کیفیتبخشی مدارس دولتی از دیگر موضوعات در حال بحث و بررسی است. وی در پاسخ به این سؤال که برای کیفیتبخشی به مدارس دولتی چه میزان بودجه نیاز دارید، گفت: موضوع توانمندسازی معلمان، تجهیز مدارس، عواملی مانند شادابسازی مدارس که در یادگیری مؤثر است و... همه اینها هرکدام به طور جدی نیازمند بودجه هستند.
کاظمی در پاسخ به این پرسش که چند ماه پیش درباره این موضوع گفتوگو کردیم و اکنون انتظار میرود برنامهای که شما به عنوان کیفیتبخشی مدارس به آن تأکید کردید اکنون در حد مقدماتی نتیجه داده باشد و حالا نتیجه آن چه بوده است، گفت: یک بخشی از بازخورد این اقدامات معطوف به میانگین نمرات امتحان نهایی بوده است که تاکنون تنها امتحان و ارزشیابی که به صورت ملی انجام دادهایم، امتحانات نهایی پایه دوازدهم بوده است اما از امسال پایه دهم و یازدهم هم اضافه شد.
کاری که در روزهای پایانی اسفند ماه انجام دادیم سنجش دستاوردهای متوسطه اول بود که بیش از ۳ میلیون دانشآموز در سنجش ما شرکت کردند. نتیجه این سنجش میتواند برای مدارسی که باید ارتقا یابند، کمککننده باشد.
مدارس میتوانند طبق این سنجش و بررسی نمرات امتحان نهایی دانشآموزان برای رشد خود برنامه داشته باشند. امیدوارم با این رویه نمرات ما رشد کند و این بخش ناظر بر امر نظارتی بود که به آن اشاره کردم زیرا هر مدرسهای ترسیم روشنی از وضعیت خودش دارد. اما بازخورد مدارسی که وضعیت آموزشی ضعیفتری نسبت به برخی از مدارس دارند از پارسال آغاز شده و بازخوردها، جدیتر از قبل به مدارس اعلام میشود.
وی درباره هزینههایی که مدارس از اولیا تحت عنوان کمک به مدرسه دریافت میکنند گفت: مدارس دولتی به صورت خاص نباید هیچ پولی از والدین بگیرند اما در قالب فوقبرنامه ممکن است هزینهای دریافت شود.
البته مبلغی که بابت فوقبرنامه اخذ میشود سقف دارد و این سقف بر اساس استاندارد مدرسه تعریف خواهد شد. اگر غیر از این باشد و هزینهها به اجبار از والدین گرفته شود، آنها میتوانند به دفتر ارزیابی و عملکرد وزارت آموزش و پرورش گزارش دهند.
اخذ شهریه در مدرسه دولتی با برنامه مازاد
علی فرهادی، سخنگوی آموزش و پرورش، در زمینه هزینههایی که برخی مدارس دولتی از اولیا مطالبه میکنند اما در قبال آن فعالیتی صورت نمیگیرد، گفت: آمار این مدارس قابل توجه نیست اما مانند یک لکه روی صفحه سفید است و خیلی مورد توجه قرار میگیرد و نسبت به عملکرد آموزش و پرورش ادراک منفی ایجاد میکند. قطعاً اینگونه نیست که همه مدارس چنین شرایطی داشته باشند.
بجز مدارسی مانند مدارس هیأت امنایی و تیزهوشان که در آن دریافت وجه بلامانع است، در سایر مدارس هزینهای که از والدین گرفته میشود باید برای فعالیتهای مازاد باشد. حتی در مدرسه تیزهوشان هم با پیگیری رئیس جمهور قرار شد اقشاری که قدرت مالی مناسبی ندارند اما در مدارس تیزهوشان درس میخوانند از پرداخت هزینه معاف شوند و دولت شهریه آنها را پرداخت خواهد کرد.
فرهادی تأکید کرد: مدارسی که از والدین هزینه میگیرند اول باید بررسی شود که آیا جزو آن مدارسی هستند که میتوانند هزینه دریافت کنند یا نه، و اگر جزو آن نبودند قطعاً بخش نظارت آموزش و پرورش ما در مناطق پاسخگو است. والدینی که فرزندشان در مدارس عادی تحصیل میکند و مدرسه از آنها شهریه دریافت میکند باید حتماً آن را به آموزش و پرورش مناطق گزارش دهند.
وی در این زمینه که برخی از مدارس نه تنها در زمان ثبتنام بلکه در حین سال تحصیلی هم از والدین دانشآموزان هزینه دریافت میکنند، گفت: آن چیزی که به عنوان شکایت یا اطلاعرسانی در مناطق آموزش و پرورش باشد از سوی والدین منعکس نمیشود در حالی که مناطق آموزش و پرورش در این موارد بسیار جدی است.
در برخی از مواقع اتفاقاتی میافتد که والدین خوب توجیه نمیشوند مثلاً مدیر و معلم به اولیا اطلاع دادهاند که یک فوق برنامه برای دانشآموزان در نظر داریم و هزینهای که اخذ میشود بابت همین فوق برنامه است. اما مدارس به هیچ عنوان برای تجهیزات و تعمیر مدارس حق ندارند هزینهای از والدین بگیرند.
وی در واکنش به این موضوع که برخی از مدارس کارنامه دانشآموز را به آنان نمیدهند تا شهریه و یا کمک مردمی به طور کامل پرداخت شود، گفت: اخذ هزینه از والدین در مدارس دولتی با عناوین کمک به مدرسه یا شبیه آن مطلقاً اجباری نبوده و کاملاً داوطلبانه است.
مدارس نباید والدین را اجبار کنند تا در ازای ارائه کارنامه حتماً هزینه بدهند، این کار کاملاً غیرقانونی است.
اما در مواقعی که انجمن اولیا و مربیان در این زمینه تصمیم میگیرد، مدرسه میتواند آن تصمیم را اجرا کند زیرا بر اساس اساسنامه اجرایی مدارس، انجمن اولیا و مربیان یک نهاد تصمیمگیر است. بنابراین میتوانند تصمیمات داخلی بگیرند ولی در این زمینه هیچ اجباری نداریم.
منبع: روزنامه ایران