به نقل از «فرارو»

رضایی مخالف ادامه جنگ بود یا شمخانی؟

تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۲۶۳۴۰۲

محمد عزلتی‌مقدم، از معاونان سابق اداره سیاسی سپاه، می‌گوید که محسن رضایی مخالف پایان جنگ بعد از فتح خرمشهر بوده است. این در حالی است که رضایی سه سال قبل ادعایی خلاف این را مطرح کرده و مدعی شده بود مخالف ادامه جنگ بعد از آن مقطع بوده است.

او در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: «بعد از خرمشهر باید جنگ را متوقف می‌کردیم و وارد خاک عراق نمی‌شدیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

.. اگر دوباره برگردیم بر سر مرز خرمشهر و بصره حتما می‌گویم که باید فرصت داد. چون اگر این کار را می‌کردیم از بُعد سیاسی می‌توانستیم اکنون به آن استناد کنیم».

عزلتی به جماران گفته است: «من چیزی را که شاهدش بودم می‌گویم. آقای رضایی به‌عنوان فرمانده جنگ در جلسه‌ای صحبت کرد و گفت: ما نباید بعد از فتح خرمشهر جنگ را تمام کنیم. دلیلش این است که اهدافی که متجاوزان داشتند هنوز به قوت خود باقی است. حکومت صدام می‌خواست انقلاب را سرنگون کند و اگر نتوانست، حداقل خرمشهر و خوزستان را از ایران تجزیه کند؛ بنابراین آن‌ها به اهداف خود نرسیدند. اگر ما جنگ را تمام کنیم خطاست. این عین حرف آقای محسن رضایی است. یعنی برداشت من هم نیست. می‌گفت: این‌ها می‌روند خودشان را بازسازی می‌کنند و دوباره می‌آیند با ما می‌جنگند. الان که این‌ها در ضعف هستند باید جنگ را ادامه دهیم». این در حالی است که رضایی بار‌ها گفت که باید همه بودجه و امکانات کشور در آن زمان در اختیار جبهه و جنگ قرار می‌گرفت تا پیروزی حاصل می‌شد. نامه معروفی هم سال‌ها بعد از او خطاب به امام خمینی از سوی هاشمی‌رفسنجانی منتشر شد که آنجا مدعی شده بود برای پیروزی در جنگ علیه صدام به چه چیز‌هایی نیاز است، از جمله سلاح‌های لیزری و اتمی...

۳۷ سال قبل از شبی که محسن رضایی حسرت بخورد که باید جنگ را متوقف می‌کردیم، مهندس مهدی بازرگان پیشنهاد «توقف جنگ» را مطرح کرد. آن زمان، اما هیچ فرد یا گروه دیگری با تفکرات مختلف چنین موضوعی را برنمی‌تابید. موضوع همان‌جا تمام شد تا اینکه اکبر گنجی اولین فردی بود که دوباره چنین موضوعی را مطرح کرد و در مقاله ۲۸ دی سال ۷۸ در روزنامه «صبح امروز» به موضوع ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر پرداخت.

پس از گنجی این موضوع بار‌ها محل بحث و مناقشه قرار گرفته و محسن رضایی هم یکی از متهمان. او خودش گفته است: «در دوران اصلاح‌طلبان می‌گویند چرا جنگ بعد از فتح خرمشهر ادامه یافت؟ و در دوران اصولگرایان گفته می‌شود چرا به امام جام زهر دادند؟ آن‌ها نمی‌دانند با این گونه اظهارات، موفق‌ترین نبرد ایران در ۳۰۰ سال اخیر را زیر سؤال می‌برند؟» یک‌بار دیگر هم گفته بود: «این روز‌ها عده‌ای لیبرال می‌گویند چرا جنگ بعد از فتح خرمشهر ادامه پیدا کرد یا عده‌ای انقلابی دوآتشه می‌گویند چرا اجازه دادید امام جام زهر بنوشد؛ به این‌ها باید بگوییم شما کجا بودید که در جبهه حضور پیدا نکردید؟»

عزلتی که دارای سوابقی مانند معاونت اداره سیاسی سپاه و مشاور سردار حسین علایی، رئیس ستاد مشترک سپاه بوده و طی هشت سال (از سال ۶۸ تا ۷۶) عضو کمیسیون پیگیری فرامین امام و رهبری بوده که وظیفه آن جلوگیری از دخالت سپاه در جناحی و انتخاباتی بوده است، به جماران گفته: «البته آقای رضایی بعدا این دیدگاه را در آخر جنگ تغییر داد که نامه‌ای که نوشته بود موجب عتاب حضرت امام هم شد. دوستان ما در سپاه می‌گفتند آقای رضایی مگر ما مژه چشم نداریم؟ ما با مژه چشم خود حاضریم کوه را بکنیم، کور شویم، اما از امام این خواسته را نداشته باشیم. ما جنگی می‌خواستیم که امام گفته بود بروید. البته آقای رضایی هم نوشته بود اگر امام بخواهند، ما مثل امام حسین (ع) می‌رویم و شهید می‌شویم که امام گفتند این شعاری بیش نیست». روزنامه کیهان هم ۲۷ تیرماه سال جاری در گزارشی به مرور قطع‌نامه ۵۹۸ پرداخته و محسن رضایی را متهم کرده بود که در کنار دیگران جام زهر را به امام تحمیل کردند. در جایی از گزارش نوشته شده بود: «.. امام خمینی (ره) برخلاف میل باطنی و فقط بر‌اساس گزارش‌هایی که از سوی مرحوم هاشمی رفسنجانی، محسن رضایی، میرحسین موسوی و... و نهاد‌های مختلف درگیر اداره جنگ ارائه می‌شد، قطع‌نامه را پذیرفتند...».

بااین‌حال عزلتی در ادامه صحبت‌های خود گفته است: «اولین نفری که بحث تمام‌شدن جنگ را در بین فرماندهان سپاه مطرح کرد، آقای شمخانی است. ایشان نفر دوم جنگ بود، اما به آقای هاشمی گفت: جنگ را تمام کنید. ما سپاهی‌ها در آن فضای کشور می‌گفتیم باید جنگ را ادامه دهیم، اما آقای شمخانی در سال‌های آخر جنگ به این نتیجه رسیده بود که باید جنگ را تمام کنیم. این‌طور نبوده که نظر سپاه پایان جنگ بود. نظر سپاه ادامه جنگ بود و ارتش هم همین‌طور بود. غیر از امام، کل کشور این نظر را داشت. این عظمت امام را می‌رساند. ما باید در دنیا با افتخار بگوییم که رهبری که خودش یک نظر داشت به نظر دیگران صاحب‌نظر احترام می‌گذاشت و نظر آن‌ها را برخلاف میل خودش می‌پذیرفت.

پیغمبر (ص) هم همین کار را کرد. در جنگ احد پیغمبر (ص) نظرش این بود که در شهر مدینه بجنگند، اما فرماندهان می‌گفتند باید برویم و بیرون بجنگیم و رفتند و در بیرون جنگیدند. شکست هم خوردند. شما تاریخ را بگردید. پیغمبر (ص) یک جا انتقاد و سرزنش نمی‌کند. امام می‌خواست مردم و مسئولان رشد کنند؛ بنابراین این عظمت امام ما را می‌رساند که به مردم، همراهان، مسئولان و فرماندهان خود چقدر احترام می‌گذارد».

خود شمخانی هم اذعان کرده که نظر امام ادامه جنگ بعد از فتح خرمشهر بوده، اما نگفته که خودش جزء مخالفان بوده. شمخانی هم اخیرا در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: «یک سؤال این است که چرا بعد از خرمشهر جنگ را ادامه دادید؟ سؤال بعدی این است که چرا بعد از فتح خرمشهر که عراق شکست خورده بود، جنگ را ادامه ندادید تا عراق فرصت بازسازی پیدا نکند؟! فرض کنید ما جنگ را ادامه نمی‌دادیم و عراق خودش را بازسازی می‌کرد و دوباره به ما حمله می‌کرد، در این صورت اگر ما دوباره اعلامیه بسیج عمومی می‌دادیم، مردم می‌آمدند؟ مردم در این صورت به ما می‌گفتند شما که عراق را شکست داده بودید...».

عزلتی، عضو سابق سپاه در ادامه هم گفته است: «البته من از آقای علایی شنیدم که امام دست‌نوشته‌ای دارند که ایشان از آیت‌الله سیدحسن‌آقای خمینی گرفته‌اند و آن را مطالعه کرده‌اند. امام چند سؤال محوری می‌پرسند؛ مثلا اگر شما وارد خاک عراق شوید با مردم عراق چه‌کار می‌کنید؟ مردم عراق مخالف صدام هم هستند. وقتی شما وارد خاک عراق می‌شوید مردم عراق آن‌طور با شما که در ایران بودند نمی‌جنگند. مردم عراق در سرزمین خودشان هستند و بنابراین انگیزه آن‌ها با انگیزه‌شان در زمانی که در ایران بودند فرق می‌کند؛ بلکه خیلی قوی‌تر می‌جنگند. امام چند سؤال به این صورت مطرح کردند که ما باید برای آن‌ها فکری می‌کردیم».

منبع: روزنامه شرق

منبع: فرارو

کلیدواژه: محسن رضایی علی شمخانی جنگ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۲۶۳۴۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ناخدا صمدی: امام خمینی(س) اردیبهشت 58 فرمودند «ارتش باید بماند»/ پیش از آن پرسنل ارتش در پادگان‌ها امیدی به فردای خود نداشتند/ ابراهیم متقی: خلیج فارس یکی از حوزه‌های اصلی تهدید بوده، هست و خواهد بود

همایش روز ملی خلیج فارس عصر امروز(دوشنبه 10 اردیبهشت ماه) در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار جماران، ناخدا هوشنگ صمدی در این مراسم گفت: 22 بهمن سال 57 انقلاب بزرگ اسلامی ما به ثمر رسید. ارتش ایران که قبل از انقلاب پنجمین ارتش جهان بود، مورد صدمات بسیار زیادی قرار گرفت. معاندین شعار انحلال ارتش را می‌دادند یا ارتش بی طبقه‌بندی توحیدی می‌خواستند. ولی امام خمینی(س) اردیبهشت 58 فرمودند که «ارتش باید بماند». ارتش فهمید که باید بماند؛ چون پیش از آن پرسنل ارتش در پادگان‌ها امیدی به فردای خود نداشتند و سرنوشت آنها نامشخص بود.

وی یادآور شد: در روزهای اول انقلاب مدیریت‌های رده بالای ارتش شامل ارتشبد، سپهبد، سرلشکر و سرتیپ از ارتش رفتند و رده میانی ارتش سرهنگ، سرهنگ دو و سرگرد به نام «افسران ارشد»، به خواسته یکی از نمایندگان مجلس 13 هزار نفر تسویه شدند. این نماینده تقاضای انحلال تیپ نوهد را داشت. تیپ نوهد یکی از برجسته‌ترین افراد نیروی زمینی است. این فرد نه اطلاع از سازمان این تیپ داشت و نه اطلاع از وظایف سازمانی آن داشت، فقط می‌خواست منحل شود. شهید بزرگوار چمران در مجلس از این موضوع ممانعت کرد. بعد از این جریان ارتش تقریبا نیمه ایستاده بود.

ناخدا صمدی اظهار داشت: 15 خرداد 58 غائله عرب در اهواز شروع شد. اول به عنوان کار فرهنگی ثبت‌نام کردند و بعد آرام آرام به یک گروه نظامی تبدیل شد. یک مقداری نا به سامانی در خرمشهر به جریان افتاد. استاندار خوزستان دریادار مدنی، فرمانده نیروی دریایی هم بود، به گردان تکاوران دستور داد که یک واحد برای تأمین امنیت خرمشهر به کمک شهربانی بفرستیم. 35 نفر به فرماندهی یک افسر و بلافاصله 35 نفر با سلاح سنگین برای کمک به ژاندارمری در پاسگاه‌های بین شلمچه و خرمشهر رفتند. یک واحد 35 نفره هم برای تأمین امنیت بندر امام اعزام شد و یک واحد هم با سلاح سنگین از خرمشهر به آنجا رفت.

وی با اشاره به اینکه این واحدها روزانه از تحرکات دشمن گزارش می‌دادند، تصریح کرد: گزارش‌ها بررسی و شورای ستادی انجام می‌شد و به تهران می‌رفت. تهران به ارتش و ستاد ارتش به سیاسیون اطلاع می‌داد، ولی متأسفانه سیاسیون قبول نمی‌کردند. با همین وضعیت ارتش پیش رفت. اسفند 58 عراق در شمال خلیج فارس یک مانور دریایی 10 روزه تشکیل داد. ستاد نیروی دریایی بوشهر و خرمشهر را مسئول کرد ابن مانور را زیر نظر بگیرد. بعد از پایان این مانور مسائل بررسی و به تهران گزارش شد. با یک جمله معتبر نظامی نوشتیم که «قرائن نشان می‌دهد دشمن برای جنگ آماده می‌شود».

ناخدا صمدی ادامه داد: این مسائل از ستاد ارتش به سیاسیون منتقل شد و متأسفانه سیاسیون به هیچ وجه قبول نمی‌کردند. صحبت‌شان این بود که بیشترین پرسنل عراق شیعه است و انقلاب را هم به ما تبریک گفتند و لذا به ما حمله نخواهند کرد. ارتش فروردین ماه یک مانور یک ماهه در شمال خلیج فارس تشکیل داد و فرماندهان متوجه نقاط ضعف و قوت واحدشان شدند. از 18 اردیبهشت 59 آماده‌باش‌ها در ارتش آغاز شد و ارتش آماده جنگ بود. 10 بخشنامه برای ارتش صادر شد که همه در مسیر تشعیف ارتش بود؛ یکی تنزل خدمت سربازی از دو سال به یک سال بود.

وی اظهار داشت: نیروی دریایی ارتش 200 فروند موشک‌انداز تندرو از فرانسه خریداری کرده بود. رئیس دولت موقت و وزیر امور خارجه، از نظر من خائن، گفتند اینها را لازم نداریم. التماس کردیم که این کشور نیروی دریایی قوی می‌خواهد. 1800 کیلومتر مرز دریایی فقط در جنوب داریم. باز هم آقایان قبول نکردند و 200 فروند به عربستان سعودی رفت؛ پولش را ما دادیم و آنها استفاده کردند. در آغاز جنگ ما از این موشک‌اندازها فقط 10 فروند داشتیم و در شصت و هفتمین روز جنگ پرونده نیروی دریایی عراق بسته شد؛ اگر 200 فروند داشتیم چه می‌شد؟ شما قضاوت کنید.

ناخدا صمدی تأکید کرد: 26 مرداد 59 طرح عملیاتی جدید تصویب شد و به واحدها ابلاغ شد. فرمانده ناو تیپ هشتم در خرمشهر تصمیم گرفت ناوهای خودش را از اسکله خرمشهر جدا کند و به شمال خلیج فارس ببرد و جایی که طرح نشان داده، مستقر کند. دوم شهریور ناو نقدی با دو فروند سوخو عراقی در شمال خلیج فارس روبرو شد و بلافاصله هر دو سوخو را پایین آورد. این غافلگیری است یا جنگ است؟ پس ما از روز دوم شهریور در منطقه با دشمن درگیر هستیم؛ جلو می‌رویم و واحدها برای عملیات آماده می‌شوند. 23 شهریور دژبان از فرودگاه بوشهر به من زنگ زد که جانشین فرمانده نیروی دریایی الآن پیاده شده است. پرسیدیم مأموریت چیست؟ گفت آمده‌ام اینجا اولین قرارگاه مقدم جنگ دریایی را در بوشهر درست کنیم. 31 شهریور که حمله عراق شروع شد، نیروی دریایی در بوشهر آماده عملیات بود و اولین امریه به نام تکاوران صادر شد.

وی در پایان گفت: وضعیت درگیری ما با عراق به اینجا خاتمه پیدا نمی‌کند. در تمام طول مدتی که من در ارتش هستم می‌دانم که ما با عراق دشمنی داشته‌ایم. 1432 در شیراز دوره مقدماتی می‌دیدم و اساتید در درس‌های تاکتیکی همیشه می‌گفتند دشمن در غرب است. ما قبل از انقلاب تهدید دیگری از شمال داشتیم و همه اینها را خرج‌گذاری کرده بودیم و این طرف هم همین کار را کردیم. بین طلائیه و شلمچه 90 کیلومتر راه است؛ ما هر سال دو مانور تابستانی و زمستانی در این منطقه داشتیم. ارتش وقتی موقعیت را دید متوجه شد که اینجا بهترین راه برای ورود عراق است و محلی به نام «گردان دژ» در اینجا درست کرد و 32 سنگر در این 90 کیلومتر درست شد که تا زمان انقلاب هم بود.

به گزارش خبرنگار جماران، ابراهیم متقی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، نیز در این مراسم گفت: جنگ خط سیاسی نمی‌شناسد؛ یک امر واقعی و ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای کشور است و دفاع هیچ‌گاه خط بردار نیست. اگر مباحث ژئوپلیتیکی را ما امروز درک نکنیم، فردا تهدیدات گریبان ما را خواهد گرفت. اگر امروز کسانی که واقعا درک راهبردی، روح ملی و تفکر مقاومت دارند را نادیده بگیریم، طبیعی است که در آینده با چالش‌های بیشتری رو به رو خواهیم شد.

وی با تأکید بر اینکه مسأله مربوط به خلیج فارس امروز یک موضوع بین‌المللی است، تصریح کرد: همواره انگلیسی‌ها دنبال این بوده‌اند که موقعیت ایران را در محیط منطقه‌ای کوچک کنند و کاهش بدهند. دانشجویان سیاست بدانند که آینده این اندیشه فراروی شما هم خواهد بود. تفکر انگلیسی از قرن نوزدهم بحث «تفرقه بیانداز و حکومت کن» بود. بسیاری از جنگ‌هایی که در محیط منطقه‌ای شکل می‌گیرد، یک نوع زمینه تاریخی بر اساس یک راهبرد قدرت‌های بزرگ را دارد.

متقی افزود: نکته دومی که وجود دارد این است که هر گاه انقلابی به وجود آمده، جنگ اجتناب‌ناپذیر بوده است. چون انقلاب‌ها قادر خواهند بود که موازنه قدرت را تغییر بدهند و ایران می‌توانست موازنه قدرت را در فضای صلح‌آمیز محیط اجتماعی منطقه دگرگون کند. اما اندیشه عراقی بعثی مبتنی بر مقابله با ایران بود. عراقی‌ها ناسیونالیسم عرب را بازتولید کردند و در فضایی که ایران روزهای سخت انقلاب را می‌گذراند، به کار گرفتند.

وی تأکید کرد: کودتای نوژه، کودتای ساختگی آمریکایی‌ها بود که هم خودشان طراحی کردند و هم خودشان اطلاعات را به ایران دادند و منوچهر قربانی فر هم یکی از کارگزاران این مجموعه بود. به دلیل اینکه مزیت نسبی ایران که نیروی هوایی بود را قبل از اقدامات و عملیات عراقی‌ها تضعیف کنند. مراقب باشید که برخی از مواقع ما در تله قرار می‌گیریم. تله‌گذاری یکی از کارهای قدرت‌های بزرگ است؛ برای اینکه هزینه‌های راهبردی خودشان را کاهش بدهند. لذا این جنگ یک امر اجتناب‌ناپذیر بود.

رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران اظهار داشت: صدام به متفکران عرب گفت این شرایط تاریخی بهترین دورانی است که جهان عرب می‌تواند بر ایران غلبه کند. چون ساخت اجتماعی پراکنده است و ارتش در یک وضعیت تجزیه شده است. چیزی به عنوان انضباط اجتماعی وجود نداشت. هر روز یک گروه نظامی علیه فرماندهان ارتش تظاهرات می‌کردند. فقط از بیرون نبود که یک عده کمر به شکستن اقتدار ارتش داشتند؛ متأسفانه در دورانی که انقلاب شکل می‌گیرد، هیجان و احساس به وجود می‌آید و از داخل همافران می‌آمدند و در دانشگاه تهران تظاهرات می‌کردند. ساخت اجتماعی ایران هم در یک وضعیت جدال قرار داشت. هر روز دانشگاه تهران درگیر مسائل فرعی بود و در دانشکده حقوق ما بیش از 30 گروه سیاسی فعالیت داشتند. طبیعی است که سرویس‌های اطلاعاتی این ساختار تجزیه شده را درک کنند و گزارش بدهند.

وی افزود: به یاد دارم که مسعود رجوی اسفند 57 در زمین چمن دانشگاه تهران صحبت کرد و به مهندس بازرگان گفت اگر ارتش را منحل نکنید و فردا کودتا شود، مقصر شما هستید؛ بازرگان و حضرت امام مقاومت کردند و کسانی که اندیشه راهبردی داشتند در ساختار سیاسی ایران مقاومت کردند. افرادی مثل شهید بهشتی، مرحوم هاشمی رفسنجانی و مقام معظم رهبری کسانی بودند که در نگاهشان حفظ ارتش قوت گرفت اما از داخل ضعیف شده بود.

متقی در پایان با تأکید بر اینکه پیچیدگی سیاست به این است که ما در تله تاکتیکی قرار نگیریم، گفت: خلیج فارس یکی از حوزه‌های اصلی تهدید بوده، هست و خواهد بود. تقسیم‌بندی ژئوپلیتکی پایدارتر از تقسیم‌بندی کنش سیاسی است. جدال علیه ایران یا از حوزه این منطقه خلیج فارس خواهد بود و یا پاسخ به دشمن از این حوزه خواهد بود. من امیدوارم حسی که در دوران جنگ وجود داشت دوباره در این کشور زنده شود. دوره‌های انشقاق، جدایی و همبستگی را خود من دیده‌ام. امروز روزگار خوبی نیست و ان شاء الله شرایطی ایجاد شود که حس همبستگی برای تقویت امنیت ملی و یکپارچگی ساختاری حاصل شود.