آیا ترجمه آثار فلسفی از دیگر حوزه‌های علوم‌انسانی عقب‌تر است؟/ سودی که نصیب فلسفه نشد
تاریخ انتشار: ۱۵ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۳۷۹۷۷۷
رضا رضایی در روزنامه ایران نوشت: به‌نظر می‌رسد که آثار ترجمهای در میان آثار فلسفی سهم چشمگیری دارد. اما پرسش اصلی اینجا است که چقدر این ترجمه‌ها، حق مطلب را در حوزه فلسفه ادا می‌کنند. برخی اهالی فلسفه بر این باورند که در ایران، فلسفه نسبت به بقیه حوزه‌های علوم‌انسانی عقب‌تر است و یکی از علت‌های آن را نوع گزینش مترجمان برای ترجمه آثار فلسفی عنوان می‌کنند که باعث می‌شود از برخی جریان‌های فکری و فلسفی غفلت شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ترجمه آثار فلسفی گزینش درستی ندارند
دکتر رضا ماحوزی، استاد فلسفه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات اجتماعی و فرهنگی، از کم و کیف کتاب‌های فلسفی در ایران ارزیابی مثبتی ندارد و دلیل آن را چنین بیان می‌کند: «آثار فلسفی نسبت به دیگر حوزه‌های علوم‌انسانی مشمول عقب‌افتادگی هستند و برطرف کردن این ضعف نیازمند فعالیت هرچه بیشتر مترجمان فلسفی است. شاید بتوان علت این امر را در «تمایلات عقلگرایانه» دانشگاه‌ها و گروه‌های فلسفه دید که طی آن از میان فلاسفه جدید، عمدتاً به «فیلسوفان عقلگرا» توجه دارند و دیگر جریان‌های فکری و فلسفی که می‌توانند با جریان عقلگرایی وارد گفت‌وگو شوند، کمتر مورد اقبال گروه‌های فلسفی در ایران قرار می‌گیرد. به همین دلیل، بخشی از جریان‌های فکری و فلسفی، در جامعه ما مغفول می‌ماند و این امر باعث می‌شود فاصله جامعه علمی ما در ترجمه متون فلسفی نسبت به سایر حوزه‌های علوم‌انسانی فاصله معناداری باشد. از این جهت است که معتقدم فلسفه نسبت به بقیه حوزه‌های علوم‌انسانی عقب‌تر است.»
در انعکاس دیدگاه بسیاری از فیلسوفان خلأ داریم
دکتر غلامرضا اعوانی، چهره ماندگار فلسفه و عضو فرهنگستان علوم ایران، معتقد است که ترجمه کتاب‌های فلسفی در مقایسه با سایر حوزه‌های علوم‌انسانی با کاستی‌های بیشتری مواجه است و دلیل آن را چنین برمی‌شمارد: «ترجمه متون فلسفی دشواری‌هایی دارد که علوم دیگر از آن مبرا هستند و دلیل آن وجود معانی بسیار انتزاعی است؛ برای مثال، هایدگر خود صدها کلمه و مفهوم را وضع کرده که برای ترجمه آنها مترجم باید کاملاً به سیر تطور این معانی در ذهن او آگاه باشد. از طرف دیگر، در فلسفه به پرسش‌های بنیادینی پرداخته می‌شود که در علوم دیگر کمتر به آن پرداخته می‌شود؛ به همین دلیل، خیلی وقت‌ها در ترجمه متون فلسفی نمی‌توان برای مفاهیم، مابه‌ازاء پیدا کرد. از این رو، مترجم باید آنچنان تسلط داشته باشد که بتواند در قالب یک پی‌نوشت، آن مفهوم را به قدر کفایت توضیح دهد.»
دلیل دیگری که او برای دشواری ترجمه کتب فلسفی برمی‌شمارد وقت‌گیر بودن ترجمه آثار فلسفی است: «معمولاً ترجمه یک کتاب، سه یا چهار سال بلکه بیشتر به طول می‌انجامد چون تألیف یک اثر فلسفی زمانبر است تا آنجا که یک مؤلف ممکن است برای نوشتن اثرش 50 سال زمان گذاشته باشد، بنابراین نمی‌توان این اثر را یکساله ترجمه کرد. همچنین انتخاب کتاب برای ترجمه در این حوزه هم بسیار اهمیت دارد. بسیاری از کتاب‌های فلسفی دشوار، کمتر ترجمه می‌شوند و این باعث می‌شود تا در انعکاس دیدگاه بسیاری از فیلسوفان خلأ داشته باشیم.»
غیردانشگاهیان بازار ترجمه متون فلسفی را دست گرفته‌اند
مصطفی شهرآیین، استاد فلسفه دانشگاه تبریز، از بی‌سر و سامانی ترجمه آثار فلسفی گله می‌کند که بدون هدف پیش می‌رود: «اساساً ترجمه در ایران به‌عنوان یک کار اصیل علمی تلقی نمی‌شود. ترجمه، امر بی‌سر و سامانی است که به‌صورت بی‌جهت و بسته به ذائقه مترجمان و ناشران پیش می‌رود. در این فضا، وضعیت ترجمه کتاب‌های فلسفی از دیگر حوزه‌ها بدتر است؛ چراکه مترجم آثار فلسفی هیچ تعریف محصلی ندارد و گاهی مترجمان این حوزه از حداقل‌های شرایط آکادمیک و علمی برای مواجهه با متن فلسفی برخوردار نیستند. از طرف دیگر، اولویت متون اعم از کلاسیک، شرح و تفسیرها یا تک‌نگاری‌ها مشخص نیست و ملغمه‌ای از همه اینها در حوزه‌های گوناگون در حال ترجمه شدن است.»
وی همچنین تأکید کرد که در دانشگاه‌ها و در میان استادان فلسفه، کار ترجمه متون فلسفی کمتر انجام می‌شود، این در حالی است که در کشورهای غربی، جدی‌ترین ترجمه‌ها از متون فلسفی توسط انتشارات وابسته به دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد اما متأسفانه در کشور ما فضای خارج از دانشگاه است که برای دانشگاه و دانشگاهیان خوراک ترجمه فراهم می‌کند و این امر در ایران یکی از مواردی است که به حوزه فلسفه آسیب جدی وارد کرده است.
اهالی فلسفه به‌کار ترجمه اهتمامی ندارند
ضیاء موحد، استاد فلسفه و منطق، وضعیت ترجمه کتاب‌های فلسفی را قابل‌قبول ارزیابی می‌کند و برخلاف منتقدان، این فضا را با وجود ضعف‌هایی که دارد تیره و تار نمی‌بیند. او در پاسخ به این پرسش که «آیا شما هم همچون برخی صاحبنظران حوزه فلسفه معتقد هستید که ترجمه کتاب‌های فلسفی در مقایسه با سایر حوزه‌های علوم‌انسانی با کاستی‌های بیشتری مواجه است؟» می‌گوید: «مسلماً در هر حوزه‌ای ترجمه ضعیف هم وجود دارد و کتاب‌های فلسفی هم از این قاعده مستثنی نیست. اما در کنار کاستی‌هایی که برخی آثار ترجمهای دارند، آثار قابل‌تأمل بسیاری هم منتشر می‌شود. خوشبختانه امروزه جوانان علاوه بر زبان انگلیسی، به زبان‌های دیگری هم تسلط دارند و این امر موجب می‌شود مواجهه مستقیم‌تری با متون فلسفی داشته باشند که می‌تواند در ارائه یک ترجمه با کیفیت اثرگذار باشد.»
او در باب مشکلاتی که در کار ترجمه آثار فلسفی وجود دارد، می‌گوید: «باید این نکته را در نظر داشت که اساساً ترجمه آثار فلسفی در مقایسه با سایر حوزه‌ها دشوارتر است. کسی که متن فلسفی ترجمه می‌کند باید اطلاعات و شم فلسفی داشته باشد علاوه بر این، مترجم باید این قدرت را داشته باشد که هر جا به مشکلی برخورد، به متون و منابع اصلی مراجعه کند و جواب خود را از منابع اصلی بیابد. اما متأسفانه چنین آگاهی و اشرافی به منابع اصلی در میان مترجمان ما بسیار اندک است و آنان که به کار فلسفی اشتغال دارند کمتر سراغ کار ترجمه می‌روند؛ چرا که به اشتباه کار فلسفی را پراهمیت‌تر از کار ترجمه می‌دانند یا بعضاً علاقه‌ای به ترجمه ندارند.»
بنابراین، اگر این ادعا را بپذیریم که ترجمه کتاب‌های فلسفی در مقایسه با سایر حوزه‌های علوم‌انسانی کاستی‌های بیشتری دارد، دلایل این امر را آنچنان که در صحبت‌های استادان مطرح شد، می‌توان در «دشواری متون فلسفی»، «فقدان مترجمان آگاه به مباحث فلسفی»، «اقبال کم اهالی فلسفه از کار ترجمه»، «گزینش ترجمه جریان‌های فکری و فلسفی خاص و غفلت از جریان‌های فکری دیگر» و در نهایت «برون‌سپاری ترجمه متون فلسفی به خارج از دانشگاه» همگی به ادعای اهالی نظر باعث شده‌اند که امروزه ترجمه کتب فلسفی حال و روز مساعدی نداشته باشد.
/6262 کد خبر 1308031
منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: فلسفه بازار ترجمه روشنفکری ایالات متحده آمریکا اربعین باشگاه پرسپولیس عراق سینمای ایران عربستان دونالد ترامپ پیاده روی اربعین گابریل کالدرون باشگاه استقلال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۳۷۹۷۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کمبود نیروی انسانی ماندگار چالش اصلی بهداشت ودرمان هرمزگان
غلامعلی جاودان رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان در نشست خبری با موضوع تشریح دستاوردها و اقدامات هفته سلامت، افزود : چالش اصلی مان کمبود نیروی انسانی ماندگار در استان است و البته تاکیدی بر نیروی انسانی بومی نداریم واگر در استان ماندگار باشند، برای مان کافی است .
جاودان گفت: در شرق استان بیشترین کمبود نیروی انسانی داریم که باعث شده است در خدمت رسانی به مردم و بیماران با مشکل مواجه شویم .
وی افزود: در زیرساخت های رفاهی نیز مشکل داریم تا به متخصصان و پرستاران خانه سازمانی دهیم و ۱۰۰ میلیارد تومان خانه برای پزشکان و... رهن کرده ایم که این مبلغ را می توانستیم برای توسعه خدمات هزینه کنیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت:در حال حاضر بیش از ۱۲ هزار نفر در دانشگاه علوم پزشکی استان فعالیت دارند.
جاودان افزود:معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان بدلیل حجم بالای واردات و... در اين استان ، جزو معاونت های بزرگ غذاوداروی کشور است.
وی اظهارداشت :در سال گذشته دو بیمارستان در استان افتتاح شد.
غلامعلی جاودان رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: بیمارستان ۵۳۱تختخوابی بندرعباس و ۲۶۴ تختخوابی نفت ستاره در جوار بیمارستان شهیدمحمدی بندرعباس و ۱۶۰ تختخوابی میناب در حال ساخت است.
وی افزود: ۱۹۰ پروژه بهداشتی ودرمانی در سال گذشته در استان افتتاح شد.
رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان گفت: ۱۹۰ پروژه بهداشتی ودرمانی هم در سطح استان در حال ساخت هستند.
جاودان افزود: ۱۵۰۰نفر نیروی انسانی برای بیمارستان ۵۳۱ تختخوابی بندرعباس نیاز داریم. البته برای تمام بیمارستان های استان که درحال ساخت است ، ۵هزار نفر نیروی انسانی نیاز داریم.
وی گغت: در سال گذشته دانشکده های غرب و شرق استان نیز راه اندازی شد
جاودان اظهارداشت : وزیر و معاونان وزیر بهداشت، شورای عالی انقلاب فرهنگی ،نمایندگان استان در مجلس ،استاندار و نماینده ولی فقيه در استان همواره حامی دانشگاه هستند.
وی افزود: هرمزگان در سال ۶۵ دارای دانشگاه علوم پزشکی شد.
جاودان گفت: در سال گذشته مجتمع آموزش عالی سلامت در بستک نیز راه اندازی شد.
رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان افزود: در زیرساخت های رفاهی نیز مشکل داریم تا به متخصصان و پرستاران خانه سازمانی دهیم.
جاودان گفت: به لحاظ هزینه و اعتبارات علی رغم شرایط اقلیمی هرمزگان، اما تفاوتی باسایر استان ها نداریم که باعث بروز مشکلاتی برای اجرای طرح ها و....می شود.
وی افزود: بیمارستان ۲۶۴ تختخوابی در سفر رئيس جمهور مصوب شد که تجهیزش را پالایشگاه نفت ستاره انجام دهد.
جاودان در پاسخ برسوالی مبنی برگلایه ساکنان اطراف صنایع استان از شیوع بیماری های سرطان و...و آیا اینکه پژوهشی در این بخش صورت گرفته است، تاکید کرد: مسائل زیست محیطی در شیوع و افزایش بیماری ها اثرگذار است و صنایع بایستی پیوست سلامت داشته باشند که مدیریت ارشد استان ،پیوست سلامت را از صنایع مطالبه خواهند کرد.
وی در پاسخ به این‌پرسش که‌در محلات حاشیه ای که فاضلاب روان است واز طریق حشرات و حیوانات برخی بیماری ها ممکن است منتقل شود، گفت:در سال های گذشته دانشگاه های تهران و علوم پزشکی هرمزگان نیز پژوهشی در این‌بخش انجام داده اند که چه میزان بیماری ها در این‌مناطق شیوع دارد که بدلیل اینکه آب آشامیدنی و استحمام در این مناطق بهداشتی است ، میزان بیماری ها در این مناطق چندان بیشتر از سایر مناطق نیست ، اما اصلاح فاضلاب روان در محلات زمانبر است که بایستی انجام شود.
حسین پور معاون توسعه دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: ۱۲هزار نفر نیروی انسانی در استان داریم و ۴هزار نفر کمبود نیروی انسانی در حوزه بهداشت ودرمان و.... داریم. در حال حاضر بین ۲۵تا ۷۵ درصد پست های سازمانی مان بلاتصدی هستند.
حسین پور افزود: از بیش از دوهزار نفر مجوز استخدام سال گذشته، ۹۵۰ نفر در آزمون قبول شدند، اما ۲۰۰نفرشان هنوز مراجعه نکرده اند.
وی گفت: دانشکده دندانپزشکی از سال ۱۴۰۰ شروع شده و ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و ۳۶ میلیارد تومان نیز امسال تعیین اعتبار شده است.
دکتر ذاکری معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: ۱۰۳ هزار نفر اتباع بیگانه ثبت شده در سامانه سیب ، خدمات مان را در استان دریافت می کنند.
وی افزود: درمان کودکان زیرهفت سال در مراکز دولتی رایگان است.
حامد فلاح معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: در ۲۲داروخانه در سطح استان دارو برای بیماران خاص، پیوندی و...توزیع می شود.
فلاح افزود:در ده ماه اخیر تعداد داروخانه ها از ۱۸۰به ۲۰۵ داروخانه افزایش یافته است.
وی گفت:سهمیه دارویی مان بایستی از ۱.۹ درصد به ۲.۴درصد برسد.
معاون غذا وداروی دانشگاه علوم پزشکی افزود: حدود۱۰۰ قلم کمبود دارویی کشوری در استان هم داریم.
فلاح گفت: ۴۰ شرکت توزیع دارویی در خارج از استان هستند که تلاش می کنیم به استان بیایند.
جاودان رئیس دانشگاه علوم پزشکی در پایان گفت : شعار سلامت امسال ، " سلامت خانواده و مردمی سازی سلامت " است که بایستی پیشگیری مقدم بر درمان بیماران اعضای خانواده مورد توجه قرار گیرد .
جاودان افزود:هر ایرانی بایستی یک مراقبت سلامت داشته باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان هرمزگان بندرعباس
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت