به نقل از «ایسنا»

هنر و ادبیات بساطی!

تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۳۹۹۳۵۴

عباس باقری با بیان این‌که هنر امروز ما بیشتر دولتی است تا مردمی، می‌گوید: کسانی در راس هنر و ادبیات جایگاه تعیین می‌کنند که شاید هنر و ادبیات‌شان نزدیک به هنر و ادبیات بساطی است، بساط پهن می‌کنند و از صداوسیما و تریبون‌ها هم استفاده می‌کنند.

این شاعر در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وضعیت برگزاری نشست‌های انجمن‌های ادبی اظهار کرد: این روزها انجمن‌های ادبی مثل سابق خروجی مناسبی ندارند، مطابق با تعریف هنر نیستند و بیشتر بازارهایی به وجود آمده که از درون این بازارها کالایی که بیرون می‌آید، کالای بایسته‌ای برای تفکر هنرمندانه و رشد هنر معاصرمان نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به‌نظر می‌رسد همه مفاهیم مقدس و ارجمند هنر و ادبیات به هم ریخته و  به یک مرور و بازیابی مجدد از تعریف هنر نیاز است تا بتوانیم به طور بایسته، چنان‌که شان هنر ایجاب می‌کند، پاسخگوی واژه‌ای باشیم که با تقدس درآمیخته و قداستش را از تفکر و نگاه مردم می‌گیرد.

او با بیان این‌که متاسفانه هنر امروز ما بیش از این‌که هنر مردمی باشد، دولتی است، گفت: این روزها انجمن‌های ادبی نمایندگان مردم نیستند؛ نمایندگان دولت‌ها و طرز تفکر آن‌ها هستند چون تفکرشان را بر اساس منویات مردم شکل نمی‌دهند. انجمن‌های ما در حال از دست دادن هنجارها و رفتارهای مردمی‌شان هستند و علتش هم این است که در حال حاضر انجمن‌ها جشنواره‌ای و مسابقه‌ای عمل می‌کنند و در جشنواره‌ها فعالیت‌شان معناپذیر می‌شود. این روزها کمتر می‌بینیم انجمنی برای مردم تاسیس شود و نگاهش به افق ضرورت‌ها و نیازهای جامعه و مردم باشد. 

باقری همچنین درباره برگزاری نشست‌های انجمن‌های ادبی در کافه‌ها بیان کرد: ما قبل از انقلاب هم این پدیده را داشتیم، معمولا شاعران و روشن‌فکران آن‌جا جمع می‌شدند و راجع‌به مسائل مربوط به هنر و اجتماع با هم حرف می‌زدند. در اروپا هم چنین چیزی وجود داشته است. در اروپا کافه‌هایی بودند که هنرمندان در آن‌ها جمع می‌شدند و بیانیه هنری صادر می‌کردند، تفکرشان را اشاعه می‌دادند و ارتباطاتی را رقم می‌زدند که در اختیار مفهوم مقدس هنر بود. شاید هم ما متاثر از این نگاه، نشست‌های کافه‌ای قبل از انقلاب را شکل دادیم، هرچه بود محصولی به دنبال داشت. 

شاعر «سنگ و سرنا» با اشاره به کاهش سطح مطالعه شاعران اظهار کرد: امروز دیگر ادبیات ما مبتنی بر اندیشه نیست و بیشتر در سطح جریان دارد تا در عمق. ادبیاتی که در سطح جریان داشته باشد در سطح هم از بین می‌رود. در واقع ما به نوعی ادبیات بساطی نزدیک می‌شویم که این ادبیات بساطی نمی‌تواند ارتباطاتش را ژرف‌اندیشانه تعریف کند. به‌نظر من ادبیات ما دچار آسیب‌هایی شده که معلول تفکر امروز است. جامعه فعلی شتاب‌زده و توامان با دلواپسی‌ها و اضطراب‌های غیرمعمول است. این دلواپسی‌ها از یک طرف هنرمندان ما را سردرگم و از طرف دیگر تاثیرپذیری‌شان را کمرنگ می‌کند. باید چاره‌ای اندیشید برای این انجمن‌ها که یک‌شبه از تفکرهای مختلف سر درمی‌آورند و در درازمدت هم فراموش می‌شوند.

او درحالی که معتقد است اغلب نهادهای ذی‌ربط انجمن‌های ادبی با سیاست‌گذاری خودشان و برای یک تفکر خاص کار فرهنگی می‌کنند، بیان کرد: آن‌ها ضرورت‌ها و نیازهای جامعه را نمی‌سنجند و آن را احساس نمی‌کنند. به‌نظر می‌آید هیچ‌کدام برای تعمیم و گسترش مفهوم مقدس هنر فعالیت نمی‌کنند؛ هر کدام منویاتی از آن خود و از آن نهادشان دارند.

عباس باقری با اشاره به این‌که با نوعی جامعه رها و آسیب‌پذیر روبه‌رو هستیم گفت که شعر، هنر و ادبیات این جامعه به جای این‌که ما را وادار به تفکر کند، سعی می‌کند ما را متاثر از شرایط خاص خود کند.

او افزود: علتش هم این است که هر نهادی تعریف ویژه‌ای از جامعه دارد و این تعریف‌های ویژه باعث شده که دسته‌های فکری چندگونه که گاه هیچ‌کدام‌شان کمکی به هنر و ادبیات معاصر نمی‌کنند، ایجاد شود و این نگاهی سطحی، مجرد و انتزاعی است و نمی‌تواند پاسخگوی منویات جامعه امروز ما باشد. 

این شاعر با ابرار نگرانی از این‌که ادبیات، هنر و فرهنگ به جای این‌که ارباب باشند درحال تاثیرپذیری هستند، گفت: ادبیات و هنر ما تابعی از متغیر جشنواره‌ها و دستورها هستند. کسانی در راس هنر و ادبیات جایگاه تعیین می‌کنند که شاید هنر و ادبیات‌شان نزدیک به هنر و ادبیات بساطی است، بساط پهن می‌کنند و از صداوسیما و تریبون‌ها هم استفاده می‌کنند. در این نوع نگاه و ادبیات بساطی شهرستان‌ها و استان‌های دیگر دیده نمی‌شوند. فقط چند نفری هستند که در مرکز جمع شده‌اند و روزی ۱۰ جا سرک می‌کشند و برنامه اجرا می‌کنند، شب هم خسته به خانه می‌روند، بدون این‌که با مردم ارتباطی داشته باشند. در واقع بر اساس منویات و ضرورت‌های روز هنر و شعرشان را تعمیم می‌دهند و بعد متاسفانه وجه مشترک‌شان با مردم را فراموش می‌کنند.

باقری با یادآوری این جمله که «بدترین ظلم، از ظلم به کلمات آغاز می‌شود»، ادامه داد: ما داریم به کلمات که جایگاه مقدسی دارند ظلم می‌کنیم. خواهش من این است که نگذاریم هنر و ادبیات معاصر ما که روزهای زیبایی را همسو با مردم بوده فراموش شود. نگذاریم که همه ما استحاله بشویم و شاعر و هنرمند ما مجالی برای اندیشه نداشته باشد. اگرچه هنرمند در انفعالش هم فعال و تاثیرگذار است اما متاسفانه انفعالی به‌وجود آمده که مقطعی و اثرگذار است. باید بگذاریم جامعه و هنرمند خودش انتخاب کند. اگر می‌خواهیم از شاعر و هنرمندان‌مان حمایت کنیم، این حمایت نباید بر اساس جشنواره‌ها و تریبون‌ها باشد بلکه باید بر اساس نیاز جامعه باشد. در حال حاضر دیگر برای استان‌ها اهمیتی قائل نیستند. ادبیات ما از لغات مهجور و دور از ضرورت و نگاه مردم پر شده است. من خواهش می‌کنم هنر و ادبیات را با مردم آشتی بدهیم. خسته شدیم از بس صداوسیما یک نوع تفکر را تبلیغ کرده است، بگذاریم هنرمند و شاعر خودش انتخاب کند. برای شب‌های شعر مردمی جایگاه قائل شویم. اقلا در سال یکی از تریبون‌ها را به شعر و هنر مردمی اختصاص دهیم. این همه جشنواره هنرمند را خسته کرده و ذهنش را ضعیف و ناتوان می‌کند. بگذاریم مردم از ضرورت‌ها دریافت زیباتری داشته باشند و دریافت‌شان آمیخته با مفاهیم مقدس شعر، هنر و ادبیات باشد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: انجمن های ادبی عباس باقری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۳۹۹۳۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ادبیات مواجهه با دهه کرامت را متفاوت کنیم

ایسنا/فارس نماینده ولی فقیه در استان فارس با اشاره به در پیش‌رو بودن دهه کرامت تأکید کرد: باید ادبیات مواجهه با دهه کرامت را متفاوت کنیم و حرف‌های تازه در این زمینه داشته باشیم.

آیت‌الله لطف‌الله دژکام امروز، ۱۲ اردیبهشت در جلسه هماهنگی و برنامه‌ریزی مراسم دهه کرامت در شیراز با اشاره به اهمیت جایگاه حرم مطهر حضرت شاهچراغ(ع) گفت: تاکنون دو مرتبه این حرم مطهر مورد هجمه حملات تروریست‌ها قرار گرفته است و این نشان‌دهنده دشمنی علنی دشمنان اسلام با این حرم مطهر است.

وی افزود: این حرم مطهر با مخالفت جدی جریان‌های به‌هم پیوسته داعش، صهیونیست‌ها و بهاییت مواجه و معلوم است با اینجا مخالفت جدی است و اینان نمی‌خواستند حرم جلوه کند اما هر تلاشی آن‌ها کنند باز حرم نگین سوم ایران اسلامی شده است و این سومین حرم اهل بیت(ع) در ایران است که شکل گرفته و جلو می‌رود.

آیت‌الله دژکام تأکید کرد: مهم این است که ما این مسیر را با کارهای خودمان تقویت کنیم و ادای وظیفه خودمان را نسبت به حضرت شاهچراغ(ع) کرده باشیم. در این راستا باید نکاتی را مدنظر داشته باشیم.

امام جمعه شیراز ادامه داد: اولین مسئله این است که بر مردم شیراز روحیات خاصی حاکم است و اگر می‌خواهیم کاری را انجام دهیم باید این روحیات مدنظر باشد. در همین مورد است که تعامل کردن با خود مجاورین ظرافت پیدا می‌کند، یک عده زائر هستند و می‌آیند و می‌روند اما مجاورین حرم مطهر روحیات خاص خود را دارند.

وی برخی از منویات رهبر معظم انقلاب در سفر به شیراز را یادآور شد و گفت: ایشان در سخنرانی خود فرمودند اینکه می‌گویند شیرازی.ها اهل حال هستند به این معنا نیست که کار نمی‌کنند بلکه به این معناست که اهل قال و مقال و هیاهو نیستند و این یک ویژگی است. حال با مردمی که اهل قال و داد نیستند وقتی بخواهیم کار کنیم تا نمایش و جلوه حرم بیشتر شود، نوع برنامه‌هایی که طراحی می‌کنیم باید با این ویژگی مردم سازگار باشد.

آیت‌الله دژکام تصریح کرد: برخی این ذهنیت را دارند که مثل هر سال و مطابق سنوات جلسات و مراسم دهه کرامت برگزار می‌شود اما باید کاری کنیم که متفاوت باشد زیرا اگر مردم احساس کنند کار تازه‌ای هست به میدان می‌آیند برای باید این حالت را برنامه‌ریزی کنیم تا حس تازه بودن به مخاطبانی که می‌خواهیم پای کار بیایند، منتقل شود.

نماینده ولی فقیه در استان فارس با تأکید بر اینکه باید ادبیات مواجهه با دهه کرامت را متفاوت کنیم، گفت: گاهی می‌توانیم افراد و چهره‌هایی که متین، متدین و علاقه‌مند هستند را برای قضیه دهه کرامت به کار گیریم.

وی بیان کرد: اگر حس دیگری ایجاد کنیم در ادامه که این کار جا افتاد، قضیه خود به خود ادامه پیدا می‌کند اما اکنون با یک دوره طولانی مواجه هستیم که خود رهبری فرمودند نزدیک به یک قرن بر علیه این قضیه کار شده است و طبیعی است که باید حس جدید ایجاد کرد و حرف‌های تازه‌ای زد.

وی بر ضرورت توجه به تازه بودن حرف‌ها و کارها برای حضرت شاهچراغ(ع) علاوه بر دهه کرامت در مناسبت سالروز شهادت حضرت احمدبن موسی شاهچراغ(ع) شد و گفت: از همان نقطه شروع قوی آغاز کنیم تا یک حرکت ایجاد کند.

آیت‌الله دژکام در ادامه سخنان خود گفت: در جلسات این ادبیات متداول کشور شده است که می‌گوییم انجام دهند نه اینکه انجام دهیم و این خیلی متفاوت است. وقتی می‌گوییم انجام دهند حالت دستوری می‌شود اما اگر بحث انجام دهیم باشد خود ما نیز در قضیه همراه هستیم. لذا باید این ادبیات تغییر کند و این ویژگی شیراز است که ادبیات صادر می‌کند. 

عضو مجلس خبرگان رهبری بر ضرورت مشارکت همه دستگاه‌ها و نهادها در این قضیه تأکید کرد و گفت: وقتی حرکت شروع می‌شود نباید کنار بنشینیم تا بقیه کار کنند و این درست نیست و در این صورت حرکت شروع نمی‌شود. باید مشارکت ایجاد کنیم و این مشارکت در ادبیات، گفتار و رفتار باید شکل گیرد و باید مخاطب را در راستای مشارکت درگیر کرد.

آیت‌الله دژکام بیان کرد: نکته بعدی که باید به جدیت دنبال کنیم، این است که روی جریان‌های مردمی بیشتر سرمایه‌گذاری کنیم. این بد است که همه نگاه‌ها به دستگاه‌ها و نهادها برای انجام کار است. به محض اینکه بخواهیم یک رویدادی را در شهر سامان دهیم می‌گویند دستگاه‌ها بیایند و بسیاری از نهادها حاضر به همکاری هستند و هزینه می‌کنند و امکانات در اختیار می.گذارند و قضیه را مدیریت می‌کنند اما مشارکت مردم دیگر دخیل نیست و باید از خود مردم شروع شود.

انتهای پیام