نقش بازیهای آنلاین درسلامت روان و جامعه‌پذیری کودکان و نوجوانان
تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۱۰۵۶۴
خبرگزاری مهر- گروه جامعه: امروزه، بازی های رایانه ای، به بخش جدایی ناپذیری از زندگی کودکان و نوجوانان تبدیل شده اند. تغییرات سبک زندگی، از قبیل کوچک شدن خانواده ها و نبود هم بازی، زندگی آپارتمانی و محدودیت های عرصه ی تحرک برای کودکان و لزوم اجتناب از بسیاری از فعالیت ها و جست و خیزهای کودکانه، تنهایی کودکان و غیبت های طولانی والدین، چرخش بسیاری از آموزش ها و مهارت ها به سوی آموزش های الکترونیک و از راه دور، گسترش و در دسترس بودن فناوری برای همگان، درکنار عوامل و زمینه های مختلف دیگر، استفاده ی کودکان و نوجوانان از رایانه، اینترنت، کنسول های بازی، تبلت و گوشیهای هوشمند را اجتناب ناپذیر کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
گویا کودکان ما در عصر حاضر، برای جبران بسیاری از کمبودها و فقدان ها به این جهان مجازی و امکانات شیک و فریبنده آن پناه برده اند تا در سرگرمی بازی ها و فیلم ها و سایت ها آنچه را که نیاز واقعی و خواسته واقعیشان است، این گونه جبران نمایند. وقتی در یک تفریح خانوادگی در پارک یا جنگل یا ساحل دریا، والیبال بازی می کنید یا دنبال پروانه ها می دوید یا برای تهیه غذا با هم همکاری می کنید، کودک شما نیازی نمی بیند تا درون دنیای مجازی خود فرو برود و هر روز دنبال بازی جدیدی بگردد. در واقع، اولویت بچه ها چیز دیگری است و فضای مجازی و بازی (گیم) ها، جایگزین های اجباری آنان به عنوان سوغات تکنولوژی و مدرنیته هستند. به هر حال، این واقعیت زندگی مدرن است و ظاهرا گریزی از آن نیست. اکنون باید خردمندانه و دلسوزانه به فکر کودکان و نوجوانان بود تا از این هدیه ناخواسته، آن چه نصیبشان می شود، بیشتر سود و منفعت باشد، تا ضرر و زیان های جسمی و روحی.
سهم بسیار زیادی از تحقیقات روانشناسان، به تبیین تاثیرات منفی بازی های کامپیوتری بر کودکان، از قبیل خشونت، اعتیاد، افسردگی و... اختصاص یافته است. هر چند، صحت و ارزش چنین یافته هایی قابل انکار نیست، اما یک رویکرد معتدل تر به بازی ها لازم است تا بتواند آثار مثبت این بازی ها را نیز مدنظر قرار دهد. به هر حال، حتی بهترین و فعالانه ترین بازی های واقعی نیز امکان داشتن صدماتی را دارند. خیلی وقت ها که کودکانتان از دوچرخه سواری یا از بازی با بچه ها در کوچه یا زمین بازی بر می گردند، لباسهایشان را کثیف کرده اند، دست و پایشان زخمی شده است و احتمالا با کسی بگو مگو کرده یا گلاویز شده اند! این ذات تمام بازی هاست.
در سالهای اخیر، تحقیقات کم شمار اما با ارزشی بر روی مستندسازی این تاثیرات مثبت، متمرکز بر چهار حوزه شناختی، عاطفی، انگیزشی و اجتماعی صورت گرفته است؛ به ویژه که در این سالها، ماهیت بازی های کامپیوتری، نسبت به گذشته بسیار پیچیده تر، واقعگرایانه تر، متنوع تر و اجتماعی تر شده است. به کارگیری نظریه ها و اصول روانشناسی اجتماعی، روانشناسی رسانه، روانشناسی رشد در کنار روانشناسی مثبت نگر می تواند استفاده روزافزون کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و به ویژه بازیهای رایانه ای آنلاین یا آفلاین را از تهدید سلامت جسمانی و روانی کودکان و نوجوانان، به فرصتی جذاب و ارزشمند برای آموزش و رشد آنان در حوزههای مختلف، تبدیل کند. در ادامه، مهم ترین تاثیرات مثبت این نوع سرگرمی ها و راهکارهای تقویت این بُعد از فعالیت در دنیای مجازی، ارائه خواهد شد:
تقویت مهارت های ذهنی و جسمی کودکان
بازی های رایانه ای، در همه سطوح آن، از بازی با کارت ها و شطرنج گرفته تا بازی های رزمی، هیجانی، خلاقیت، استراتژیک و ...، همگی مستلزم تمرکز، دقت، محاسبه و استفاده از هوش و اطلاعات است. کودک باید در این بازی ها، مهارت های ذهنی خود را ارتقا داده و همواره آماده انواع اتفاقات و چالش ها باشد. هر چه باشد، زمینه بازی یا گاهی طرف مقابل او، برساخت هوش مصنوعی است و با این رقیب، باید با هوش و اطلاعات، مواجه شد. جدای از این، توانایی های ذهنی در بیشتر این بازی ها فقط زمانی به کار می آید که کودکان، از هماهنگی لازم حرکتی و عضلانی نیز برخوردار باشند. در برخی از بازی ها، کودکان، باید همزمان، بیش از چندین دکمه را روی صفحه کلید یا دسته های مخصوص بازی مدیریت کنند تا اتفاقاتی که می خواهند در بازی بیافتد؛ این، کار ساده ای نیست و برای این هماهنگی عصب و عضله، نیاز به مدتها تمرین و آموزش است. یک بار که آن دسته های وحشتناک بازی را در دستتان بگیرید، متوجه فرق بین سختی کار خواهید شد. «تازه هنوز غول مرحله آخر مانده است!»
تقویت مهارت های محاسبه و تصمیم گیری
ذات بازی های رایانه ای به گونه ای ست که کاربران را وامی دارد تا همواره به پیش بینی اتفاقات بعدی در بازی فکر کنند و محاسبات لازم را برای موفقیت در هر قسمت به عمل آورند. گاهی این محاسبات، نیاز به برخورداری از قدرت بالای تصمیم گیری دارد. تصمیمات، باید آگاهانه، سریع و سازنده باشند. در بازی های رایانه ای، جایی برای آدم های کند، کم هوش، مردّد و بلاتکلیف، وجود ندارد. خوبی تصمیم گیری های این بازی ها آن است که بچه ها نتیجه تصمیم های غلطشان را بلافاصله در بازی مشاهده می کنند، البته نه با صدمه دیدن خودشان بلکه معمولا با از دست رفتن مرحله شان. شما اشتباه می کنید و کس دیگری آنجا، توی بازی می میرد.
تقویت مهارت های اجتماعی و کارِ گروهی در کودکان
جدیدترین نوع بازی های رایانه ای، بازی های آنلاین هستند که در این بازی ها شما می توانید با یک فرد آشنا یا با یک کاربر آنلاین ناآشنا، بازی کنید؛ این بازی می تواند به صورت رقابت با هم یا به صورت تشکیل تیم و همکاری با هم در برابر شخصیت های بازی باشد. انتخاب هر یک از این موارد به سلیقه کاربران بستگی دارد. در بازی های گروهی، گاهی تعداد اعضای یک تیم، می تواند بیشتر از دو نفر و تا تعداد دلخواه، بالا برود؛ گروه هایی که گاهی شکل قبیله (کِلَن) های اینترنتی به خود می گیرند و هویت های مشخص و مستقل دارند. کاربران پیگیر بازی های رایانه ای، معمولا به دنبال فضاهایی می گردند که در آنها شیفتگان یک بازی، در قالب یک پاتوق مجازی، عضو هستند و تجربه های خود را به اشتراک می گذارند. از ترفندهایی که در بازی کشف کرده‌اند، صحبت می کنند و در همین باشگاه (کلوب) های اینترنتی، گروه های خود را تشکیل می دهند و برای ادامه بازی و ارتباطشان، نقشه می کشند.
برای کودکان و نوجوانان، این بازی ها و فضایی که به دنبال خود ایجاد کرده اند، محیط بسیار جذاب و دلکَشی است که نسبت به آنها احساس تعلق خاطر و دلبستگی خاصی دارند. این احساسات و ارتباطات، می تواند زمینه را برای رشد بسیاری از مهارت های اجتماعی در کودکان- که در دنیای واقعی از آن محروم مانده اند- فراهم سازد. آنها در قالب این بازی ها یاد می گیرند که تیم تشکیل دهند. به صورت یک تیم پیش بروند. هر کدام در گروه، بر اساس مهارت و تخصص خود، باید جایگاهی داشته باشد و کاری را انجام دهد. سرنوشت گروه و ادامه بازی، به تک تک افراد، تصمیمات و عملکردشان بستگی دارد. موفقیت گروه، مهم‌تر از موفقیت فرد است. باید گاهی جور دیگران را در یک رابطه ی اجتماعی کشید و کمکشان کرد. کمک به دیگران، کمک به خود و به گروه است و دهها نکته و مهارت آموزنده و ارزشمند دیگر که فضای بازی در اختیار کودکان قرار می دهد.
نکته قابل توجه این که، ادامه ارتباط کودکان در خارج از زمان بازی، در دنیای مجازی، وقتی که در قالب تالار گفتگو (فروم) ها، چت روم ها، وبلاگها و ... ادامه می یابد، زمانی می تواند سازنده و کم آسیب باشد که بستر مناسب برای شکل گیری، جهت دهی، تولیدِ محتوای مناسب و پایش این محیط ها از جانب سیاستگزاران، نهادهای آموزشی و گروه های مسئول دیگر وجود داشته باشد و به کودکان کمک کند تا در اقیانوس بی انتهای فضای مجازی، بازی های رایانه ای و گروه ها و ارتباطات مجازی، به سمت ساحل امن رشد، تعالی و پیشرفت هدایت شوند.
نفیسه مظفری فرد- پژوهشگر
کد خبر 4741961منبع: مهر
کلیدواژه: فضای مجازی بازی های رایانه ای کودکان نوجوانان اربعین 98 هفته ناجا شورای شهر تهران شهرداری تهران قوه قضاییه اربعین حسینی وزارت آموزش و پرورش نیروی انتظامی محسن هاشمی پیروز حناچی آتش نشانی دستگیری سارق شهر تهران سیدابراهیم رئیسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۱۰۵۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چگونه نوجوانان امروز را به خواندن کتابهای ایرانی علاقه‌مند کنیم؟/ ادبیات نوجوان در سایه غلبه ترجمه
به گزارش قدس آنلاین، این موضوعات شامل کلیات،دین، علوم اجتماعی،علوم طبیعی، علوم عملی، زبان و ادبیات می‌شود. در بین موضوعاتی که گفته شد، سه موضوع کودک و نوجوان، ادبیات و کمک درسی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. ادبیات و کودک و نوجوان همیشه بیشترین تولیدات را در آمار نشر به خودشان اختصاص می‌دهند و گاهی ادبیات در رتبه اول و گاهی هم کودک و نوجوان این رتبه را کسب می‌کند. طبق آمار منتشر شده بخش زیادی از کتابهای کودک و نوجوان مربوط به ترجمه است و آثار ایرانی کم تر مورد توجه قرار می‌گیرد . در گزارش امروز به این موضوع پرداختیم که چگونه می‌توان از بسترهای صدرنشینی کتابهای کودک و نوجوان برای توجه به نویسندگان ایرانی استفاده کرد.
غلبه آثار ترجمه تهدید نیست
هادی خورشاهیان؛ نویسنده ادبیات کودک و نوجوان خورشاهیان، معتقد است در دوره‌ای که زندگی می‌کنیم نباید از کتاب انتظار آموزش داشته باشیم. او افزود: در کشور ما جمعیت قابل توجهی کودک و نوجوان هستند. این قشر از جمعیت سرمایه‌های آینده ما هستند. اگر عناوین کتابهای کودک و نوجوان در صدر چاپ سایر عناوین است به دلیل قشر نوجوان است که باید از این بستر استفاده شود. به گفته این نویسنده خانواده‌ها و مراکز فرهنگی باید به خواندن کودکان و نوجوانان جهت دهند و به آنان کمک کنند که کتابخوانی را منظم انجام دهند و کتاب مناسب سن خود را انتخاب کنند.
خورشاهیان معتقد است: بعضی از موضوعات مانند روانشناسی که متاسفانه در قالب روانشناسی زرد عرضه می‌شوند برای قشر کودک و نوجوان مناسب نیست. بهتر است که موضوعات روانشناسی در قالب و شعر داستان برای کودکان و نوجوانان ارایه شود.
نویسنده «پراگ در تبعید» در پاسخ به این پرسش چرا در میان آثار نویسندگان ایرانی با فقر ژانر مواجهیم، اظهار کرد: شاید در موضوعات جامعه شناسی و علوم اجتماعی با فقر ژانر مواجه باشیم آن هم به این دلیل که نیازی نیست برای کودکان و نوجوانان مدام از آسیب‌های مختلف به صورت مستقیم صحبت کنیم اما من به عنوان کسی که 21 سال در واحد صدور مجوز کتاب کودک و نوجوان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشغول به کار بودم و هنوز هم هستم معتقدم ما در ادبیات نوجوان و حتی کودک با مقوله فقر ژانر مواجه نیستیم.
خورشاهیان در خصوص غلبه آثار ترجمه در میان کتاب های کودک و نوجوان نسبت به آثار ایرانی و تاثیر این مساله، بیان کرد: غلبه ترجمه زمانی می‌تواند برای صنعت نشر تهدیدکننده باشد که همه ابزارهایی که استفاده می‌کنیم بومی و طبق فرهنگ ایرانی و اسلامی باشد و کودکان ما به کتابهای ترجمه و خارجی بیاورند اما زمانی که تلویزیون تماشا می‌کنیم و بین سریال‌های ایرانیِ تکراری، سریال‌های خارجی نیز دیده می‌شود یا وقتی 90 درصد از اخبار ما مربوط به کشورهایی مانند آمریکا است. پس کودک با این فرهنگ بیگانه نیست و می‌تواند خودی و غیرخودی را تمیز دهد.
این نویسند افزود: اگر کودکان فیلم‌ها و کتابهای خارجی را می‌خوانند به دلیل اشتراک در موضوعات مختلفی است که جغرافیا نمی‌شناسد. در این خصوص نهادها و ارگان‌ها نمی‌توانند دخالت کنند و تصمیم گیرنده باشند و با بخشنامه‌های مختلف جلوی شروع کاری را بگیرند اما می‌توانند در سخنرانی‌ها به پاسداشت زبان فارسی و کتابخوانی اشاره کنند، کتابهای خوب معرفی کنند،مسابقه برگزار کنند. حتی کانون پرورش فکری می‌تواند کتابخانه‌های عمومی محله‌ها و فرهنگسرای مختلف را تقویت کند.
کتابخوانها را تشویق کنیم
حسین فتاحی دیگر نویسنده کودک و نوجوان ترغیب کودکان و نوجوانان به خواندن آثار خارجی را تصویرگری و طراحی جلد درخشان آن آثار دانست. او گفت: بچه‌ها هیچ پدرکشتگی با نویسنده‌ها ندارند آنها فقط به سمت کتاب‌هایی می‌روند که توجهشان راجلب کند. ما در زمینه مطالعه، رقیب‌های بسیار جدی داریم و کودکان بیشتر جذب کتابهای ترجمه می‌شوند؛ زیرا نسبت به کتابهای تالیفی از زیبایی بیشتری برخوردارند. کتابهای ترجمه برای ناشران سهل الوصول‌تر هستند زیرا کار تصویرگری داخلی برای ناشر کار بسیار هزینه‌بری است. اگر برخی ناشران در کنار کارهای ترجمه، تالیف هم انجام می‌دهند به دلیل حفظ آبرو و وجهه فرهنگی آنها است. آنها خودشان را موظف می‌دانند که در زمینه تالیفات فارسی، هم خدمت و ادای دین کنند. با توجه با اینکه چاپ کتابهای تصویری بسیار گران است، اگر احساس نیاز به داشتن این کتاب‌ها می‌کنیم باید مشوق و تسهیلاتی را برای ناشران درنظر بگیریم. کتابی که خانواده تا چند سال پیش با قیمت 30 هزارتومان برای فرزند خود می‌خرید، امروز باید آن را با قیمت 300 هزارتومان بخرد و طبیعی است که از پس مخارج آن برنیاید.
فتاحی یادآور شد: اگر بخواهیم مطالب علمی، ریاضی، تاریخی و... برای کودک و نوجوان تولیدکنیم، باید در قالب داستان طراحی شود. بچه‌ها باید از دل یک داستان به اطلاعات مفید دست یابند و قهرمان خود را انتخاب کنند. لازمه انجام این کار داشتن برنامه، تیم همراه و رشد فرهنگی است. اکثرا کتاب‌هایی که به صورت تیمی طراحی شده، کتابهای ترجمه است و دلیلش هم این است که مترجمان مابین خود مدیریت درست را پذیرفته‌اند. یک داستان خوب کودک باید حدودا ۴۰۰ تا ۵۰۰کلمه باشد زیرا مغز کودکان مانند بزرگسالان قادر به پردازش اطلاعات طولانی و پیچیده نیست. شخصیت‌های داستان‌های کودکانه همچنین باید با سایر شخصیت‌های قابل تشخیص برای کودکان مانند دوستان، خانواده، معلمان، همکلاسی‌ها و دیگران رابطه داشته باشند. درواقع ارتباطات باید نقش پررنگی در قصه‌های کودکانه داشته باشد.
وی در خصوص اینکه برنامه مدونی برای مطالعه از طرف سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی نداریم، افزود: زمانی که ناشران کار می‌کنند، نهادها باید کاغذ و سیستم فروششان را تامین کنند. اگر ما به دنبال رشد معقول و منطقی برای پیشرفت مطالعه هستیم باید برنامه ریزی دقیق انجام دهیم. ما نیاز داریم میزان مطالعه، چاپ کتاب و کمبودها در کتاب‌ها از نظر مضمون، موضوع و گروه سنی را بررسی کنیم و به سمع مسئولین برسانیم. همچنین تشویق‌هایی را برای کتابخوانان درنظر بگیریم. اگر این روند را پیش بگیریم تا 10 سال آینده می‌توانیم به نقطه‌ای که ضرورت جامعه هست، برسیم.
تولید کتابهای رنگی را جدی بگیریم
سپیده خلیلی، نویسنده و مترجم در خصوص غلبه آثار ترجمه در ادبیات کودک و نوجوان گفت: مسلما این برتری، خوب نیست اما هر ناشری ترجیح می‌دهد کتابی را در ایران چاپ کند که قبلا امتحانش را پس داده باشد. بسیاری از موارد ترجمه با فرهنگ ما یکسان نیست و تولید کتابهای چهار رنگ توسط نویسندگان در حال از بین رفتن است. ای کاش وزارت ارشاد بودجه‌ای را به تولید کتابهای چهار رنگ تالیفی اختصاص دهد تا نویسندگان بتوانند در موضوعات مختلف نوشته‌های خود را منتشر کنند و کودکان ایرانی با فرهنگ ایرانی بزرگ شوند.
این نویسنده و مترجم کتاب در خصوص مشکلات کتابهای ترجمه در ایران گفت: در بسیاری از موارد یا مترجم متوجه متن اصلی داستان نمی‌شود یا به دلیل محدودیت‌هایی که وجود دارد، مجبور است بعضی از قسمت‌های داستان را حذف کند. در حال حاضر مسابقه بین ناشرانی که چاپ اول کتاب‌هایشان در خارج از کشور معروف شده، برقرار است. ناشران به دلیل اینکه نفر اولی شوند که مجوز چاپ می‌گیرند، هر فصل از کتابشان را به دست مترجم‌های مختلف می‌سپارند. این حرکت ناشران و انتخاب واژه‌های نامناسب توسط مترجمان، بسیار به مقوله ترجمه در ایران آسیب می‌رساند؛ زیرا هر واژه در ترجمه، وزن و معنی خاص خود را دارد و گاها مترجمان معنی نادرست از یک واژه را انتخاب می‌کنند.
او همچنین یادآور شد: در حال حاضر در شرایطی هستیم که مردم کتاب نمی‌خرند و مسلما اگر آنها نخواهند و نتوانند کتاب بخرند، جانشین دیگری برای کتاب پیدا می‌شود. مکان‌های عمومی مانند نهاد کتابخانه‌ها و حتی کانون پرورش فکری می‌توانند به کتابهای تالیفی برای کتاب خوان شدن کودکان و نوجوانان بیشتر بها دهند.
بازدید رییسی از کارخانه ایران خودرو دیزل