«پیاده‌روی اربعین: تأملات جامعه‌شناختی»
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۹۱۰۱۰
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، کتاب «پیاده روی اربعین: تأملات جامعه شناختی» شامل مجموعه مقالاتی با موضوع پیاده روی اربعین است که در ذیل مجموعه «کتاب های سرو» به دبیری و همت محسن حسام مظاهری گردآوری و منتشر شده است.
در این مجموعه، نویسندگان که همه به نسل جامعه شناسان جوان ایرانی تعلق داشته و بر مطالعات دین و تشیع تمرکز دارند، سعی کرده اند تا حد امکان بر علایق شخصی و مذهبی خود فائق آمده و از منظر جامعه شناختی و با رویکرد انتقادی، به تحلیل این پدیده بپردازند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در برشی از مقدمه کتاب آمده است:
به‌نظر می‌رسد رشد اربعین آن‌قدر به‌سرعت رخ داده که پژوهشگران اجتماعی را غافلگیر کرده است. به‌همین دلیل هنوز ادبیات نظری و پژوهشی قابل‌توجه‌ای پیرامون این آیین پدید نیامده است. (البته به‌طور کلی مطالعات اجتماعی تشیع و دینداری در ایران حوزه‌ای بسیار نحیف و تهی‌دست است.) آنچه تاکنون درباره پیاده‌روی اربعین در منابع مکتوب فارسی آمده، نوعاً متونی با رویکرد تبلیغی ـ ترویجی است. در مجموعه مقالات حاضر، اما نویسندگان کوشیده‌اند بر علایق شخصی و مذهبی خود حتی‌الامکان فایق آمده و از منظر جامعه‌شناختی و بعضاً با سویه «انتقادی» به تحلیل این پدیده بپردازند.
طبعاً از یک پژوهشگر و جامعه‌شناس دین انتظار می‌رود در مواجهه با یک پدیده‌ی دینی مانند آیین مذهبی، سطح مشاهده و تحلیلی جامع‌تر، همه‌جانبه‌تر و روشمندتر از یک آیین‌گزار معمولی داشته باشد. او باید هم متن دینداری را ببیند و هم حاشیه‌اش را. همان‌اندازه که بی‌اعتنایی گروهی از اهالی علوم اجتماعی به پدیده‌های بزرگ مذهبی نظیر اربعین مستوجب نقد است، مواجهه‌ی غیرعلمی نیز با این پدیده‌ها از جانب برخی دیگر از اهالی علوم اجتماعی به نام پژوهش اجتماعی پذیرفته نیست. طبیعی است که جامعه‌شناسان نیز می‌توانند تعلقات مذهبی خود را داشته باشند و این تعلقات را بیان کنند. منتها بیان تعلقات مذهبی آن‌هم با ادبیات غیرعلمی را نباید به اسم تحلیل جامعه‌شناسانه به خورد مخاطبان داد. دشواری موقعیت یک جامعه‌شناسِ باورمندِ دین، همین تعهد اخلاقی به حفظ حریم میان تعلقات مذهبی شخصی خود و تعهدات علمی و روشی است.
عناوین مقالات منتشره در این کتاب عبارتنداز:
اربعین؛ دانسته‌ها و نادانسته‌ها: منظری اجتماعی/ مهدی سلیمانیه
میزبانان اربعین/ احمد شکرچی
از نهادی‌شدن آیین اربعین تا عرفی‌شدن امر قدسی/ محمدرضا پویافر
حاد واقعیت ژان بودریار؛ بررسی شایعات رسانه‌ای پیرامون آیین پیاده‌روی اربعین/محسن امین
دعوت شده‌ام به زیارت رنج‌آلود: ادراک و تجربه‌ی زیسته زائران پیاده‌ی ایرانی در عراق (مورد مطالعه: پیاده‌روی اربعین، آذر۱۳۹۳، عراق) / ندا رضوی‌زاده
«اربعینِ ایرانی»: رشد تصاعدی آمار ایرانی‌ها در پیاده‌روی اربعین: دلایل و پیامدها / محسن‌حسام مظاهری
انتهای پیام/
منبع: تقریب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۹۱۰۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جامعه‌شناسی محیطزیست
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، ظهور آکادمیک جامعه‌شناسی محیطزیست به اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی برمی‌گردد. با ظهور حرکت‌های محیط زیستی بزرگ مانند جنبش حقوق محیط زیست و روز جهانی محیطزیست، اهمیت محیطزیست به عنوان یک موضوع اجتماعی و سیاسی اهمیت روزافزون پیدا کرد.
علی‌یار احمدی (دانشیار جامعه‌شناسی و برنامه‌ریزی اجتماعی) در مقاله‌ای با عنوان «مروری بر تحول و ویژگی‌های جامعه‌شناسی محیطزیست و مطالعات زیست محیطی در ایران» به این موضوع اشاره می‌کند که جامعه‌شناسان برای حل مسائل محیطزیستی نیاز به درک عوامل اجتماعی و فرهنگی دارند و بنابراین شروع به بررسی تعاملات اجتماعی و محیطزیستی در جوامع انسانی کردند.
* جامعه‌شناسی محیطزیست
این پژوهشگر می‌نویسد به طور خلاصه جامعه‌شناسی محیطزیست یکی از زیر مجموعه‌های جامعه‌شناسی است که به بررسی رابطه بین جوامع انسانی و محیط زیست می‌پردازد. این رشته سعی دارد تا به شناخت فرآیندها، الگو‌ها و تداوم تعاملات اجتماعی در قبال محیطزیست بپردازد و نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در تشکیل و تحول مشکلات محیط زیستی را بررسی کند.
جامعه‌شناسی محیطزیست به شناخت فرآیندها، الگو‌ها و تداوم تعاملات اجتماعی در قبال محیطزیست بپردازداین پژوهش بیان می‌کند که تغییرات سریع در حوزه‌های مختلف جمعیتی و اجتماعی یکی از زمینه‌های شکل‌گیری این حوزه از جامعه‌شناسی بوده است. رشد سریع جمعیت، به ویژه از زمان انقلاب صنعتی، منجر به چالش‌های اجتماعی، فعالیت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی بزرگی شده است مانند شیوه‌های تولید صنعتی بی‌احتیاط از یک سو، مسئول گرمایش جهانی و تخریب منابع طبیعی بوده‌اند و از سوی دیگر نابرابری اقتصادی را در بخش‌های مختلف جامعه ایجاد کرده‌اند.
* اثرات بی‌توجهی به محیط زیست
به زعم احمدی بی‌توجهی مصرف‌کنندگان نسبت به اثرات زیست‌محیطی، اجتماعی و فرهنگی مصرف‌گرایی رو به رشد، مشکلات را بزرگتر کرده است
و کمبود منابع طبیعی به زودی تأثیر قابل توجهی بر ظرفیت تولید ما خواهد داشت و پایداری اقتصادی نسل‌های آینده را به خطر می‌اندازد؛ بنابراین، یک تغییر عمده در شیوه‌های مصرف و تولید فعلی و به‌طور کلی در نوع تعامل انسان با محیطزیست لازم است.
علاوه بر این از اواسط دهۀ ۱۹۸۰، دانشمندان و رسانه‌ها تلاش کرده‌اند تا خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی بشر ساخت را به مردم منتقل کنند. نحوه انتقال موضوعات محیط زیستی و مسأله‌سازی آن نیز ضرورت توجه به جامعه‌شناسی محیط زیست را افزون کرده است.
واقعگرایان ترجیح می‌دهند حقیقت مادی مشکلات زیست محیطی را برجسته کنند و ساخت‌گرایان بر خلق معانی تأکید دارند* زیست‌محیط نوظهور
این پژوهشگر توضیح می‌دهد در طول دهه‌های اول ظهور و رشد جامعه‌شناسی زیست محیطی محققان که بیشتر آنها در ایالات متحده و اروپای غربی بودند عمدتاً بر روی همان موضوعاتی تمرکز کردند که جنبش زیست‌محیطی نوظهور برجسته کرده بود، از جمله آلودگی هوا و آب، تخلیه زباله‌های جامد و خطرناک زباله، پوسیدگی شهری، حفظ مناطق وحشی و حیات وحش، و وابستگی به سوخت‌های فسیلی.
در این سال‌های اولیه این رشته فرعی، برخی از جامعه‌شناسان محیط زیست بین واقعگرایان که ترجیح می‌دهند حقیقت مادی مشکلات زیست محیطی را برجسته کنند و ساخت‌گرایان که بر خلق معانی تأکید داشتند، تمایز قائل شدند.
حرف آخر اینکه ساخت‌گرایی اجتماعی بر فرآیندی که از طریق آن مفاهیم و باور‌ها در مورد جهان شکل می‌گیرند و از طریق آن معانی به چیز‌ها و رویدادها متصل می‌شود همیشه بخش بزرگی از جامعه‌شناسی بوده است و تعدادی از جامعه‌شناسان محیطزیست از این چارچوب برای درک مسائل محیطی استفاده کرده‌اند. واقعگرایان نگران بودند که تمرکز بر معنا، توجه را از آن چه به عنوان تخریب واقعی و نگران کننده محیطی می‌دیدند، منحرف کند.
انتهای پیام/
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت