هک فکری و احساسی در فضای مجازی
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۹۱۶۱۲
روانشناس و نویسنده کتاب «روانشناسی و مشاوره موبایل» معتقد است: ما دچار فرهنگ دوگانه هستیم و فضای مجازی این دوگانگی فرهنگ را تقویت کرده است. ۲۵ مهر ۱۳۹۸ - ۱۰:۳۷ رسانه ها خواندنی نظرات - اخبار رسانه ها -
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، وقتی که مسئولان در فضای مجازی خودشان را نمایش میدهند، ما نمیتوانیم از دختر 14 ساله هزاره سومی انتظار داشته باشیم چنین رفتاری را انجام ندهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به افرادی که از نظر کلامی برایشان سخت است مشکلاتشان را مطرح کنند، کمک میکند سکانس خاصی از زندگی خود را به تصویر بکشند و فکر میکنند این مسئله به کل زندگی آنها تعمیم پیدا میکند، این افراد نیاز دارند خود را برتر نشان دهند. ترس، اضطراب و افسردگی موجب میشود تا این افراد برای خودشان نقابی درست کنند. بنا به تأکید سعید ایمانی، عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید بهشتی اغلب افرادی که ترس و خلأهای زیادی دارند، خوشبختیشان را به نمایش میگذارند. از سوی دیگر این کار با رقابتجویی بین کاربران به شکل یک عادت درآمده و برخی به آن اعتیاد پیدا کردهاند. پیشرفت تکنولوژی و فضای مجازی هم موجب شده تا این حس بالقوه شکوفا شود و افراد حتی با خرید فالوور احساس خوشبختی کنند. ایمانی تأکید میکند: «خوشبختی همچون مروارید داخل صدف است و لزومی ندارد که آن را فریاد بزنیم یا همچون ساعتی شنی که یک طرفش پر میشود و طرف دیگر آن خالی، اما همین نمایش خوشبختی منجر به بروز اختلاف طبقاتی و گاهی بحرانهای جدی در خانوادهها میشود.»
گوشی هوشمند نیازمند مالک هوشمند
دکتر مهدی اسماعیلتبار هم با اشاره به اینکه انسان دارای سه بعد جسم، فکر و روان است، تأکید میکند: «اشکال فناوری نیست بلکه تا زمانی که کاربران فناوریها نامتوازن عمل میکنند ما با مشکل مواجه میشویم. به بیان دیگر گوشی هوشمند نیازمند مالک هوشمند است.» اسماعیل تبار با اشاره به فرهنگ دوگانه جا افتاده در جامعه ما میافزاید: «وقتی رفتارهای ما در تلویزیون و سرکلاس با رفتارهایمان در جامعه و محیطهای شخصی فرق میکند، تلفن همراه هم این فرهنگ دوگانه را تقویت میکند. وی با تأکید بر اینکه امروز جنگ نظامی دیگر مطرح نیست، میافزاید: «امروز برنامهریزیها برای آن است که ما را از نظر فکری و احساسی هک کنند و وقتی شما از این نظر هک شدید، به سادگی تحت سلطه در میآیید.»
اتصالات بیشتر به جای ارتباطات بهتر
وی شبکههای اجتماعی را ابزارهایی برای جلوهگری میداند و میافزاید: «امروز دیگر مهمترین دوربین، دوربین تلویزیون نیست بلکه دوربین سلفی تلفنهای همراه است و فرهنگ سلفیگرفتن ساختارهای عکاسی را در دنیا دگرگون کرده است. به تعبیر اسماعیل تبار، افراد خوشبختیشان را به نمایش میگذارند، چون دوست دارند مورد توجه قرار بگیرند و شهوت شهرت از گذشته هم بوده است. از سوی دیگر طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت مهمترین دغدغه بشر امروز افسردگی است و اینکه افراد با هم حرف نمیزنند، تأکید میکند: «امروز اتصالات بیشتری داریم نه ارتباطات بهتر، چراکه ارتباطات در فضای مجازی جای ارتباط چشمی را نمیگیرد و افراد در مجموع تنهاتر شدهاند.»
خوشبختهای واقعی خوشبختی نمایی ندارند
معصومه حاتمی فوق دکترای روانشناسی سلامت و مدرس دانشگاه نیز با تأکید بر اینکه همه آدمهای دنیا نیاز به تأیید دارند، میافزاید: «دنیای مجازی تأیید دیگران را سرعت داده است.» از نگاه این روانشناس ما برای نشان دادن یک هویت اجتماعی خیلی خوب به دیگران دچار سه چالش شدهایم؛ یکی مصرفگرایی اغواگرانه، دوم تنآسایی اغواگرایانه و سوم نمایش ثروت. وی معتقد است افرادی که برای نشان دادن خود به فضای مجازی پناه میبرند، بلوغ عقلانی لازم را ندارند. حاتمی تأکید میکند: «ما مجازیم تصاویری را در فضای مجازی از خودمان به نمایش بگذاریم که با زندگی واقعیمان تفاوت چندانی نداشته باشد.»
به گفته حاتمی همه ما تمایل به تعمیم جز به کل داریم، به همین خاطر است که با دیدن چند فریم از زندگی افراد درباره کل زندگی آنها قضاوت میکنیم. وی با تأکید بر آسیبشناسی رفتارهای افراد در نمایش خوشبختیشان میگوید: «آنچه که بعضی به نمایش میگذارند، زندگی آرمانیشان است نه زندگی واقعی و آنها میخواهند آنچه مطلوبشان است را به دیگران نشان بدهند.»
وی دلیل دیگر نمایش خوشبختی در فضای مجازی را اعتماد به نفس مشروط میداند و میافزاید: «ما نباید اعتماد به نفسمان مشروط به تأیید دیگران باشد. اعتماد به نفس بالا در صورتی که شما در رابطه عاطفی با همسر و فرزندتان به مشکل میخورید هم باید حفظ شود و شما باید به دنبال راهحل باشید، اما اگر اعتماد به نفس شما در گرو تأیید دیگران باشد، این اعتماد به نفس، اعتماد به نفسی ناسالم است. به همین خاطر هم هست که افراد وابسته به تأیید دیگران دائم اضطراب دارند تا ببینند پستهایشان لایک میشود یا نه!»
از نگاه این روانشناس این افراد رضایت درونی ندارند و به جای خویشتننوازی به دنبال دیگر نوازی هستند و تا این رضایت را از دیگران بگیرند، رفته رفته با تعداد لایکهای بیشتر راضی میشوند و اضطراب تأییدنشدن از سوی دیگران دائم آنها را تهدید میکند. حاتمی تأکید میکند: «زن و شوهرهایی که در زندگی واقعی خوشبخت هستند، تمایل کمتری به خوشبختینمایی در فضای مجازی دارند، چون دو طرف در دنیای واقعی تأییدهای مورد نیاز را گرفتهاند.» از نگاه وی نمایش خوشبختی در فضای مجازی به دلیل ضعف شخصیتی افراد اتفاق میافتد.
رقابت بین خود واقعی و خود ایدهآلمان
دکتر ایمانی هم معتقد است، نمایش خوشبختی در فضای مجازی به نوعی نشاندهنده آن است که ما از ناخودآگاه واقعی خودمان فرار میکنیم و ناخودآگاهی را که دوست داریم برای دیگران نمایش دهیم. در واقع ما میخواهیم خودمان را پشت چیزی که برای دیگران خوشایند است پنهان کنیم. وی تصریح میکند: «در ناخودآگاه ما ترسهایی وجود دارد و مدام ما در حال رقابت بین خود واقعی و خود ایدهآلمان هستیم و هر قدر فاصله میان خود واقعی و خود ایدهآل ما بیشتر باشد، بیشتر شاهد شکلگیری اختلالات روانی هستیم که این اختلالات هم میتواند فرد و خانواده را دچار چالش کند و هم به جامعه تسری یابد.» از نگاه وی در واقع شبکههای اجتماعی از این منظر حالتی آرامبخش دارند و از سوی دیگر وقتی ما فرزندداری بلد نیستیم و فرزندانمان را به دلایل مختلف تحت فشار قرار میدهیم آنها برای دیدهشدن و برای اثبات خودشان به فضای مجازی پناه میبرند. ایمانی با تأکید بر اینکه خوشبختی در مسیر اتفاق میافتد، میافزاید: «گرفتن لایک بیشتر تا یک زمانی فرد را ارضا میکند و درست شبیه اعتیاد به موادمخدر و بعد از آن دیگر نمیتواند فرد را خوشحال و راضی کند و نیاز به دوز بالاتری از لایک دارد.»
منبع: روزنامه جوان
انتهای پیام/
بازگشت به صفحه رسانهها
R41383/P/S9,1299/CT12منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۹۱۶۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سیاهچالهای به نام اینستاگرام
دو روز پیش بود که پلیس فتا آماری درخصوص جرایم اخلاقی در فضای مجازی اعلام کرد که آمار خیرهکننده و تأملبرانگیزی بود! سردار وحید، رئیس پلیس فتا اعلام کرد: شبکه اجتماعی اینستاگرام با بیش از ۹۱ درصد، کماکان بیشترین حجم آلودگی جرایم غیراخلاقی را به خود اختصاص داده است. آماری که با توجه به عضویت بیش از ۴۵میلیون کاربر ایرانی در این شبکه، زنگ خطری جدی برای فرهنگ جامعه محسوب میشود.
به گزارش ایسنا، متن پیش رو گزارش «جامجم» درباره دلایل و علل شکلگیری ۹۱ درصدی جرایم اخلاقی در اینستاگرام است که در ادامه میتوانید بخوانید: افزایش روزبهروز گرایش به این شبکهها و در رأس آن «اینستاگرام» سبب ورود اقشار مختلف با هر سنوسالی از دکتر و مهندس گرفته تا هنجارشکنان، مجرمین و خلافکاران به این فضا شده است! در این فضا به قدری تبادل اطلاعات سریع است که مراحل سنتی ارتکاب جرم یعنی اراده و قصد، تدارک مقدمات و شروع به اجرا به چشم نمیآید و مسیرهای اطلاعاتی آن به قدری زیاد است که نتیجه جرم در یک لحظه در مکانهای گوناگونی حاصل میشود!
گسترش استفاده افراد از فضای مجازی بهویژه اینستاگرام و محبوبیت آن، سبک جدیدی از زندگی را در جهان شکل داد و بهعنوان یک فرصت و در مواقعی تهدید، بر جنبههای مختلف زندگی افراد اثرگذار شد. رشد تعداد صفحات فضای مجازی اگرچه در مواردی فرصت بود و سبب افزایش اطلاعات، روزآمدسازی دانش، انتشار سریع اخبار و...شد اما روی دیگر تهدیدهایی بود که این فضا بر جامعه تحمیل کرد. شکلگیری سلایق جدید، مصرفگرایی، ناامیدی، فریب افراد، نمایش ضدارزشها، هنجارشکنی، کلاهبرداریهای اینترنتی، زیانهای مالی و در یک کلام شکلگیری جرایم آن روی دیگر این سکه بود!
عضویت بیش از ۴۰میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام
براساس گزارش «دیتاک»، تا پایان سال ۱۴۰۱ حدود ۵۸ تا ۶۱میلیون ایرانی کاربر تلگرام بودهاند. اینستاگرام هم ۴۲ تا ۴۶میلیون کاربر ایرانی دارد و حدود چهارمیلیون کاربر ایرانی هم در توییتر فعال هستند. با وجود اشتراکات موجود در شبکههای اجتماعی، موضوعات اصلی یا ژانرهای هرکدام با دیگری متفاوت است. از آنجا که صفحه اینستاگرام با افکارعمومی مردم و زندگی روزمره مرتبط است، فهم و درک چشمانداز کلی مردم جامعه بهوسیله ارزیابی این فضا میسر میشود. تعداد مخاطبان این فضا از یکسو و نقش غیرقابلانکار آن در واقعیت جامعه از سوی دیگر، موضوعی است که در صورت عدم کنترل و نظارت بر این فضا میتواند تبعات مختلفی را به همراه داشته باشد. این موضوع بهویژه در کشور ما بهدلیل وجود فرهنگ اصیل ایرانی و ارزشهای دینی از یکسو و اغراض دشمنان برای ضربهزدن به افکار جامعه از سوی دیگر، حساسیت بیشتری مییابد. موضوعی که رهبری نیز در فرمایشات خود با اشاره به آن میفرمایند: «فضای مجازی به اندازه انقلاب اسلامی اهمیت دارد و عرصه فرهنگی عرصه جهاد است. اگر از فضای مجازی غافل شویم اگر نیروهای مؤمن و انقلابی این میدان را خالی کنند مطمئنا ضربه خواهیم خورد.»
آمار پلیس فتا از جرایم غیراخلاقی اینستاگرام
اگرچه از زمانی که شبکههای اجتماعی پای خود را به کشورمان باز کردند، پلیس فتا بارها در مورد استفاده از این پیامرسانهای خارجی هشدار داد و خطرات آن را به مردم گوشزد کرد، اما همچنان طبق آخرین آمار اعلامشده بیشترین میزان جرایم اخلاقی متعلق به اینستاگرام است!درهمین راستا سردار وحید، رئیس پلیس فتا ضمن اعلام طرح عملیاتی پیشدستانه علیه جرایم اخلاقی و مغایر با شئونات اسلامی، اجتماعی و فرهنگی و دستگیری گردانندگان، مدیران و اعضای۱۰نشانگاه سایبری، خبر داد: «طبق بررسیهای اخیر، اینستاگرام با بیش از ۹۱درصد، کماکان بیشترین حجم آلودگی جرایم غیراخلاقی فضای مجازی را به خود اختصاص داده است.»وی همچنین اعلام کرد: «از ابتدای سالجاری تاکنون تعداد ۹۸۳۵ تارنما نیز مورد رصد عام قرار گرفت که با بررسی اطلاعاتی سایبری روی ۳۸۴۲ فقره تارنمای مشکوک تعداد ۱۷۶۵ مورد مجرمانه مشاهده گردیده و از این تعداد ۷۶۵ مورد با تذکر تلفنی و با همکاری هموطنان تمامی محتوای نامناسب مسدود گردیده و مابقی جهت سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شده است.»
تبرج و خودنمایی، بستر شکلگیری جرایم اخلاقی
حال سؤال اینجاست شبکههای اجتماعی و در رأس آن اینستاگرام که بسیاری آن را سرگرمی میدانند، چگونه بستر را برای شکلگیری جرایم اخلاقی فراهم میکنند؟مهدیرضا برنا، پژوهشگر فضای مجازی در گفتوگو با«جامجم» دراینباره میگوید: «شبکه اینستاگرام مبتنی بر فرهنگ غیرایرانی بهوجودآمده و با توجه به اینکه این شبکه مبتنی بر تصویر است، از همان ابتدا، بر مبنای تبرج و خودنمایی شکل گرفت؛ موضوعی که در فرهنگ اصیل اسلامی امری قبیح شمرده میشد و اکثر خانوادههای ایرانی تمایلی به آن نداشتند؛ اما ارزشهای این شبکه مبتنی بر خودنمایی و بهرخکشیدن بود و همین موضوع سبب شد که در گذر زمان بستر خوبی برای جرایم اخلاقی در این شبکه شکل گیرد، لذا درحالحاضر تعجبی ندارد که ما شاهد این باشیم که بیشترین جرایم اخلاقی در اینستاگرام اتفاق بیفتد.»
شماره تماس جهت گزارش موارد مشکوک به پلیس
بااینحال علیرغم هشدارها و انجام برخی اقدامات پیشگیرانه از سوی مسئولان، عضویت تعداد زیادی از افراد بهویژه نوجوانان در شبکههای اجتماعی بهخصوص اینستاگرام را نمیتوان انکار کرد. آنچه باید پذیرفت این است که در شرایط فعلی با نظارت و کنترل بر این فضا و محتوای آن دروهله اول از سوی خانوادهها و دروهله بعدی از سوی پلیس، تا حد زیادی میتوان از تبعات فرهنگی و اجتماعی آن جلوگیری کرد.طبق اعلام پلیس، افراد و خانوادهها در صورت دیدن موارد مشکوک با شماره ۰۹۶۳۷۰ تماس بگیرند.
انتهای پیام