به نقل از «همشهری آنلاین»

آلستوم محله یزدی‌ها

تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۱۴۶۷۷

اغلب اهالی محله گرچه زمان راه‌اندازی کارخانه برق آلستوم در اینجا سکونت نداشته‌اند ولی با نام آن و گوشه‌ای از خاطرات محله آشنا هستند؛ از اواخر دهه ۳۰ که کارخانه برق آلستوم در این محله شکل گرفت و هسته اصلی این محله را شکل داد؛ اهالی این محله را به نام محله برق آلستوم می‌شناسند اما کمتر کسی یادش هست که این کارخانه مجهز برق، روزگاری به تنهایی ۵۰‌درصد از برق تهران را تأمین می‌کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

محله یزدی‌ها، نام دیگری است که بر روی این محله گذاشته‌اند و دلیلش مهاجرت خانواده‌هایی از یزد به این محله است.

باغ اناری
محدوده‌ای که این روزها به نام خیابان ستارخان و محله برق آلستوم می‌شناسیم کمتر از ۷۰ سال پیش بخشی از روستای طرشت بود. باغ‌های بزرگ توت و انار این محدوده را به نام باغ اناری هم مشهور کرده بود. بافت این محدوده از اطراف تهران تا ساخته شدن کارخانه برق آلستوم همچنان روستایی بود. دهه ۳۰ با برق‌دار شدن خانه‌های تهران و افزایش جمعیت و ساخت‌وساز در پایتخت، کارخانه‌های برق تهران دیگر پاسخگوی تأمین انرژی نبودند و وقت آن بود که کارخانه جدیدی تأسیس شود. برای همین هم قراردادی با فردی فرانسوی به نام آلستوم بسته شد تا این کارخانه برق را بسازد. کارخانه برق آلستوم در ضلع شمالی خیابان ستارخان کنونی دایر شد و نخستین نماهای شهری و صنعتی در روستای طرشت به وجود آمد. «احمد همتی» از کاسبان محله برق آلستوم می‌گوید: «بعد از تأسیس کارخانه برق کم‌کم معماری این محله تغییر کرد و خانه‌های آجری اطراف کارخانه ساخته شدند. نخستین خیابان آسفالت این محدوده هم از تهران به سمت کارخانه کشیده و بقیه نقاط هم جاده‌کشی شد.» باغ‌های توت و انار جای خود را به ساختمان‌های یک طبقه و دو طبقه‌ای دادند که زندگی شهری را به روستای طرشت آورد و کم‌کم زمین‌های اطراف کارخانه را تسخیر کرد. همین ساخت‌وسازها باعث شد تا نخستین مشاغل شکل گرفته در محله برق آلستوم هم، بنایی و فروش مصالح ساختمانی و تأسیسات باشد؛ مغازه‌هایی که هنوز هم در اطراف این محله به چشم می‌خورد. محله شصت دستگاه

کارخانه برق آلستوم اواخر دهه ۳۰ تأسیس و در دوره‌های مختلف مجهزتر شد و گسترش پیدا کرد. «شصت دستگاه‌یزدی‌ها» نام دیگری است که روی این محله باقی ماند و دلیلش هم ساخت ۶۰ دستگاه ساختمان توسط یزدی‌هایی بود که به این محله مهاجرت کرده بودند. این روزها اثری از این خانه‌ها در محله باقی نمانده و ساختمان‌های نوساز جای خانه‌های یک طبقه و دو طبقه این محله را گرفته است. «سیناخرازی» ساکن یکی از خانه‌هایی است که قبل از تخریب، نشانه‌هایی از معماری یزدی را در خود داشت. او می‌گوید: «معمار خانه‌های شصت دستگاه یزدی‌ها بودند و برای همین هم المان‌هایی از معماری یزدی در این خانه‌ها به چشم می‌خورد. البته دیگر اثری از این خانه‌ها باقی نمانده و از بین رفته‌اند. اکنون بخشی از این معماری فقط در حیاط خانه ما باقی مانده ولی ساختمان اصلی تخریب و به جای آن آپارتمان ساخته شده است.»

تیری که خطا رفت
کارخانه برق آلستوم بلوک بزرگی از محله را به خود اختصاص داده و اطراف آن به جز خانه‌های نوساز، بازار میوه وتره‌بار ستارخان و سرای محله، اماکن عمومی دیگر هم به چشم می‌خورد. درختان قد کشیده کنار جوی آب، از نخستین روزهای تأسیس کارخانه روی دیوارهای آن سایه می‌انداختند. با گشت‌وگذار کوتاهی در کوچه‌های اطراف هنوز می‌توان سراغی از باغ‌های قدیمی این محله را گرفت؛ نمونه‌اش تکه کوچکی از این باغ‌ها که در زمین محصور در ضلع شرقی کارخانه به چشم می‌خورد و به نظر می‌رسد آجرهای قدیمی دیوارش دیگر تحمل آفتاب و باد و باران را ندارد. نزدیکی به محله صادقیه باعث شده تا اهالی این ۲ محله فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی مشترکی با یکدیگر داشته باشند. بمباران کارخانه برق آلستوم یکی از خاطرات تلخ مشترک اهالی این محله است. خرازی می‌گوید: «اواخر جنگ بود که عراق قصد بمباران تأسیسات برق آلستوم را داشت. اما تیرشان به خطا رفته و موشک به حوالی تهران‌ویلا اصابت کرده بود. تعدادی از افراد همین محله در این موشکباران جان خود را از دست دادند. اما کارخانه آلستوم صدمه‌ای ندیده بود. همه اهالی محله رعب و وحشت آن روز را هنوز در خاطر دارند.» اوایل راه‌اندازی کارخانه برای روشن نگه داشتن تأسیسات کارخانه برق از نفت سیاه استفاده می‌کردند و به همین دلیل همیشه دود غلیظی از این کارخانه به هوا می‌رفت و اهالی محله را آزرده می‌کرد. کارخانه برق آلستوم در سال‌های اول تأسیس آن یعنی سال ۱۳۱۸، حدود ۵۰ درصد از برق تهران را به تنهایی تأمین می‌کرد. همسایگی با آلستوم

برق آلستوم این روزها با نام بازارچه سنتی ستارخان گره خورده است؛ یکی از متفاوت‌ترین بازارچه‌های شهر تهران که برای ساخت آن از فضای زیرگذر بزرگراه یادگار امام(ره) استفاده شده است. همجواری با این زیرگذر و بازارچه و از طرف دیگر دیوارهای محوطه چند هکتاری کارخانه برق طرشت این محله را در تاریکی شب به یکی از محله‌های ناامن منطقه ۲ تبدیل کرده است. کم نیست تعداد زورگیری‌هایی که در طول هفته و ماه زیر پل و یا اطراف محوطه کارخانه برق انجام می‌شود و نصب روشنایی هم تأثیر زیادی در تأمین امنیت این محدوده نداشته است. محوطه اطراف این کارخانه با بزرگراه‌ها و فضاهای بی‌دفاع شهری محصور شده است. تک و توک ساختمان‌های قدیمی و مخروبه‌ای اطراف کارخانه به چشم می‌خورد که با بافت نو نوار محله هماهنگی ندارد. نام محله برق آلستوم چند سالی است که به محله «ستارخان، برق‌آلستوم» تغییر پیدا کرده است اما اهالی محله هنوز به نام قدیمی آن وفادار هستند و معتقدند با نامگذاری آلستوم بر روی مغازه‌ها و ساختمان‌های محله نام نخستین بنای شهری این محدوده را زنده نگه می‌دارند. محوطه شرکت برق آلستوم در دهه‌های مختلف دستخوش تغییراتی شده و ساختمان‌های جدیدی به آن اضافه شده است. قدیمی‌ترین بخش این کارخانه این روزها به‌عنوان مرکزی آموزشی و تجربی در اختیار دانشجویان و کارورزان قرار دارد و موتورهای تولید برق کارخانه همچنان پر قدرت، مشغول تأمین بخشی از انرژی برق تهران هستند.

«شصت دستگاه ‌یزدی‌ها» نام دیگری است که روی این محله باقی ماند و دلیلش هم ساخت ۶۰ دستگاه ساختمان توسط یزدی‌هایی بود که به این محله مهاجرت کرده بودند

کد خبر 459177 برچسب‌ها همشهری محله منطقه ۲

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: همشهری محله منطقه ۲

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۱۴۶۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیام های تسلیت در پی درگذشت همسر شهید آیت الله سید مصطفی خمینی

به گزارش جماران؛ پیام های تسلیت در پی درگذشت همسر شهید آیت الله سید مصطفی خمینی، عروس امام راحل مرحومه معصومه حائری یزدی در پی می آید:

 

تسلیت سید محمد خاتمی به سید حسین خمینی در پی درگذشت همسر شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی

 به گزارش جماران؛ حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی در پیامی درگذشت همسر مکرّمه آیت الله شهید حاج سید مصطفی خمینی، سرکار حاجیه خانم معصومه حائری یزدی را به فرزند ایشان آیت الله سید حسین خمینی تسلیت گفت.

 متن پیام سید محمد خاتمی بدین شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آیت الله حاج سید حسین خمینی

با درود به روان تابناک دو آیت حق حضرت شیخ مرتضی حائری و حضرت سید مصطفی خمینی، درگذشت بانوی با فضلیت سرکار معصومه خانم حائری مادر گرانقدرتان را که واسطه العقد مبارک میان دو بیت شریف حائری و خمینی بود صمیمانه به جنابعالی، سرکار خواهر بزرگوارتان و همه بستگان داغدار تسلیت می گویم و از پیشگاه حضرت حق جل و علا برای این فقیده سعیده آمرزش و رحمت الهی و برای بازماندگان معزز صبر و اجر و سلامتی مسالت می کنم.

با احترام

سید محمد خاتمی

۱۴۰۳/۲/۶

***

تسلیت اخوان انصاری در پی درگذشت همسر شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی

 به گزارش جماران؛ متن پیام محمد علی انصاری، مجید انصاری و حمید انصاری در پی درگذشت همسر مکرّمه آیت الله شهید حاج سید مصطفی خمینی، سرکار حاجیه خانم معصومه حائری یزدی بدین شرح است:

انّا لله و انّا الیه راجعون

بیت شریف و مکرّم حضرت امام خمینی  (رضوان الله علیه)

و بیت معزز و محترم آیت الله شهید حاج آقا مصطفی خمینی  (اعلی الله مقامه)

ضایعه رحلت همسر مکرّمه آیت الله شهید حاج سید مصطفی خمینی، سرکار حاجیه خانم معصومه حائری یزدی موجب نهایت تأثر و اندوه عموم علاقمندان این خاندان شریف و پیروان حضرت امام خمینی (س) گردید.

بانوی فاضله و پرهیزکار و فرزند آیت الله حاج شیخ مرتضی حائری و نوه حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم، علاوه بر مراتب فضل و کمالات مکتسبه شخصیه و افزون بر شرافت نسبی و سببی وابستگی به بیوت شریف آیات عظام: حائری یزدی، حجت کوه کمره ای و خمینی، شخصا نیز در مسیر مبارزات آزادیبخش ملت ایران و نهضت امام خمینی بهره مند از فیوضات معنوی فراوانی در همراهی با کاروانسالاران انقلاب اسلامی بوده است.

تحمل رنجهای دوران مبارزه در خاندان امام خمینی و تحمل توأم با نهایت شکیبائی در دشواریهای فراوان زندگی در غربت و هجرتهای مکرر؛ گذر صبورانه از دوران همراهی در تبعید 14 ساله همسر و فرزندان؛ تحمل داغ التیام ناپذیر شهادت همسر در عنفوان جوانی؛ آنهم عزیزی چونان آیت الله حاج آقا مصطفی خمینی که حقیقتا امید آینده امام و انقلاب و حوزه های علمیه بود ؛ و پس از آن نیز، تحمل قریب پنجاه سال رنج تنهایی و صبوری  بی آنکه حتی یک بار در تمام این دوران لب به شکوه گشوده باشد و یا آنکه به واسطه جایگاه ممتازی که در مسیر افتخار آمیز زندگی دشوار خویش داشته است اندک امتیازی از نام و نشان طلب کرده باشد، اینها و روشن بینی در مسائل اجتماعی و بزرگ منشی و مناعت طبع از  دیگر خصلتهای ارزنده اخلاقی حیات طیبه این بانوی فداکار است.

به سهم خویش، فقدان این بانوی محنت کشیده انقلاب از خاندان حائری بزرگ و خمینی کبیر را به عموم بستگان محترم آن مرحومه، به ویژه به اعضای بیت شریف ایشان و بیوت وابسته به حضرت امام خمینی و خاصتا به فرزندان داغدیده ایشان جناب حجت الاسلام و المسلمین سید حسین خمینی دامت افاضاته و دختر گرامیشان تسلیت می گوئیم.

محمد علی انصاری؛ مجید انصاری؛ حمید انصاری

***

تسلیت رئیسی در پی درگذشت همسر شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی

متن پیام رئیس جمهور به شرح زیر است؛

بسم الله الرحمن الرحیم

انا لله و انا الیه راجعون

درگذشت مرحومه حاجیه خانم معصومه حائری، فرزند گرامی آیت‌الله شیخ مرتضی حائری و همسر بزرگوار شهید گرانقدر آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، موجب تاثر و اندوه خاطر شد.

اینجانب با ابراز همدردی، این ضایعه را به بیت محترم امام (ره) و خاندان معزز این بانوی مومنه تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند متعال برای ایشان که تا آخر عمر با صبوری و اخلاص آرمان‌های والای همسر شهیدش را پاس داشت، علو درجات و همجواری با اولیای الهی و برای عموم بازماندگان صبر و سلامتی مسئلت دارم.

سید ابراهیم رئیسی

رئیس جمهوری اسلامی ایران

***

پیام تسلیت هادی سروش

بسمه تعالی 

جناب آیت الله آقای حاج سید حسن خمینی (دام بقائه)

در گذشت مخدره مومنه حاجیه خانم معصومه حائری یزدی، عروس بزرگ حضرت امام راحل عظیم الشان و همسر عموی گرامی تان مرحوم آیت الله حاج سیدمصطفی خمینی را تسلیت عرض میکنم.

صحیفه عمر آن بانوی جلیله که مفتخر به فرزندی مرحوم آیت‌الله شیخ مرتضی حائری بود نگارش از خطوطی دارد که نشان از تحمل سختی هایی است که در دوران نهضت و رنج و تبعید طولانی همسرش به جان خرید.

برای روح ایشان رحمت خاصه الهیه را خواستاریم .

هادی سروش

***

پیام تسلیت مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

بسمه تعالی

انّا لله وانّا الیه راجعون

محضر بیت شریف امام خمینی(ره) و حضرت حجت الاسلام والمسلمین حاج سید حسین خمینی(زیدعزه)

ضایعه درگذشت بانوی با فضیلت و پرهیزکار، سرکار حاجیه خانم معصومه حائری، فرزند بزرگوار مرحوم آیت‌الله شیخ مرتضی حائری یزدی(ره) و همسر گرانقدر شهید آیت سید مصطفی خمینی(ره) را که سال‌ها در مسیر مبارزات ملت ایران رنج‌ها و مصائب زیادی تحمل کرد، به بیت شریف مرحوم امام خمینی(ره) و بیوت معظم آیت الله حائری یزدی و محقق داماد تسلیت می‌گوئیم.

از خداوند متعال برای آن مرحومه مغفوره حشر با حضرت زهرا سلام الله علیها و برای همه بازماندگان صبر و اجر مسالت داریم.

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم

۱۴۰۳/۲/۶

***

پیام تسلیت سید احمد حسینی

بسم الله الرحمن الرحیم

درگذشت مرحومه سرکار خانم حائری یزدی  همسر مکرمه فرزند عالیقدر حضرت امام شهید آیت الله آقا سید مصطفی خمینی مایه تاثر فراوان گردید.

این مصیبت مولمه را به بیت مکرم حضرت امام ویاد گارگرامی آن حضرت  آیت الله سید حسن خمینی،حجت الاسلام والمسلمین حاج سید حسین خمینی فرزند بزرگوار آن بانوی مومنه وهمچنین بیت شریف مرحوم آیت الله آقای شیخ مرتضی حائری یزدی وسایر بستگان تسلیت عرض نموده،برای آن فقیده سعیده رحمت واسعه وبرای بازماندگان محترم صبری جمیل از خداوند سبحان مسالت میکنم.

سید احمد حسینی

***

پیام تسلیت دبیرکل حزب مردم سالاری

 کل نفس ذائقة الموت

ضایعه درگذشت بانوی با فضیلت و مومنه،حاجیه خانم معصومه حائری، فرزند بزرگوار مرحوم آیت‌الله شیخ مرتضی حائری یزدی(ره) و همسر گرانقدر شهید آیت الله سید مصطفی خمینی(ره) را که در مسیر مبارزه و انقلاب رنج‌ها و مصائب زیادی تحمل کرد، به بیت شریف مرحوم امام خمینی(ره) و جناب حجت الاسلام والمسلمین  سید حسین خمینی  و بیت معظم آیت الله حائری یزدی  تسلیت گفته و از خداوند  سبحان برای آن مرحومه مغفوره علو درجات و برای همه بازماندگان صبر و اجر مسالت دارم.

مصطفی کواکبیان   ١٤٠٢/٢/٧

 

تکمیل می شود...